MANTAL TA SLIKEBALTIK PAJINA:¿KʼU YELAN CHIL DIOS LI SIKʼOLAJELE?

Xkoʼolaj kʼuchaʼal chamel ta spʼejel Balumil

Jpʼel skʼoplal chmilvan li sikʼolajele.

La smil sien miyon krixchano li echʼem xa tal sien jabile.

Tsmil vakib miyon krixchanoetik jujun jabil.

Tsmil jun krixchano kʼalal ch-echʼ vakib segundoe.

Pe muʼyuk bu chjel yilel.

Li buchʼutik chchanbeik skʼoplal sventa sikʼolajele chalik ti chcham vaxakib miyon krixchanoetik jujun jabil leʼ batel ta 2030 mi jech-o tsikʼolaj li krixchanoetike. Chalik xtok ti chcham jmil miyon krixchanoetik li ta siglo 21.

Pe maʼuk noʼox chil svokolik li buchʼutik tsikʼolajike. Yuʼun chat yoʼontonik xchiʼuk chil svokolik ta takʼin li yutsʼ yalalik kʼalal mi chamik li jsikʼolajele. Jech xtok, manchuk mi mu snaʼ sikʼolajik chchamik 600 mil krixchanoetik ta skoj ti tsjikʼbeik xchʼailal li sikʼolale. Ta melel jkotoltik chkil jvokoltik yuʼun li sikʼolajele, yuʼun tstoybe stojol li poxtaele.

Mu xkoʼolaj kʼuchaʼal batsʼi chamel li sikʼolajele, yuʼun oy jlom chamel ti mu stakʼ poxtael chil li doktoretike, pe li sikʼolajele jnaʼoj jkotoltik ti oy xpoxile. Xi chal jun doktora ti Margaret Chan sbi ti te ch-abtej ta direktora ta Organización Mundial de la Salud (OMS): «Jaʼ ta smul krixchanoetik ti xkoʼolaj kʼuchaʼal chamel ti tanijem batel li sikʼolajele, yuʼun mi jech tskʼan li ajvaliletik xchiʼuk li jnaklejetike xpaj yuʼunik ti jechuke».

Epal krixchanoetik ta spʼejel Balumil skʼelojik kʼusi stakʼ pasel sventa mu xa buchʼu sikʼolajik. Li ta agosto ta 2012 la stsob sbaik 175 mukʼta lumetik sventa tskʼelik kʼusi xuʼ spasik yoʼ xlaj skʼoplal li sikʼolajele.a Pe oy kʼusitik toj tsots chakʼ yipal ti jaʼ mu xkom-o yuʼun sikʼolajel li krixchanoetike. Yuʼun ta smiyonal xa noʼox dolar tslajesik takʼin jujun jabil li empresaetik sventa xchonik mas sikʼolale, jaʼ mas tstijbeik yoʼonton li antsetik xchiʼuk li kerem tsebetik ti te nakajtik li ta mukʼtik lumetik ti povreik noʼoxe. Ta skoj ti meʼinem ta yoʼontonik sikʼolajel li krixchanoetike ch-epaj ti kʼu yepal chchamik jujun jabile, yuʼun x-echʼ to ta jmil miyon li buchʼutik tsikʼolajike. Mi muʼyuk chiktaik li sikʼolajele, ti kʼu yepal chchamike ta me x-epaj li ta 40 jabil chtale.

Ta skoj ti kʼu yelan tstijik oʼontonal xchiʼuk ti meʼinem ta yoʼontonik sikʼolajel li krixchanoetike mu xkom yuʼunik, akʼo mi chakʼik persa yiktael. Taje jech kʼot ta stojolal li Naokoe, yuʼun kʼalal chex tseb toʼoxe lik sikʼolajuk. Ta skoj ti chvinaj ta television, ta radio o ta yantik ti toj lek li sikʼolajele. Jech xtok, muʼyuk bu laj yikta sikʼolajel akʼo mi lajik ta kanser ta spulmon li stot smeʼ ta skoj ti tsikʼolajik toʼoxe xchiʼuk akʼo mi yakal ta stsʼites li chaʼvoʼ stsebetake. Xi chale: «Chixiʼ mi stsakun kanser ta jpulmon xchiʼuk ti x-ipajik li jtsebetake, pe mu xkom kuʼun li sikʼolajele, la jnop ti mu xa xkom-o kuʼune».

Akʼo mi jech, li Naokoe kom yuʼun li sikʼolajele. Li kʼusi koltaat-oe, jaʼ koltabilik-o epal krixchanoetik ek. ¿Kʼusi jaʼ taje? Jkʼeltik batel.

[Tsʼib ta yok vun]