Chano lek sjakʼel

TA SKOJ ti skʼan stakʼik li kʼusi chajakʼe manchuk mi ta yoʼonton noʼox stakʼik, jaʼ chkoltaatik sventa xchikintaik-o li kʼusi chavale. Xuʼ jaʼ jlikes-o jloʼiltik kʼalal oy kʼusi ta jakʼtike, vaʼun jech ta jkʼupintik jchaʼvoʼaltik ti chijloʼilaje. Mi yakal chachanubtasvan o mi chajelubtas mantale, tojoban sjakʼel sventa oyuk-o ta yoʼontonik xchikintael, sventa snopbeik lek skʼoplal li atemae o sventa xavalbe lek skʼoplal jaytosuk li kʼusi yakalot yalele. Mi latojob lek sjakʼele, maʼuk noʼox chchikintaik li kʼusi chavale, tsnopbeik lek skʼoplal xtok. Nopo kʼusi chakʼan ti akʼo spasike, vaʼun oyuk kʼusitik xajakʼ sventa xkʼot ta pasel li kʼusi anopoje.

Xuʼ xalikes-o aloʼil. Kʼalal chalokʼ ta cholmantale, tijbo yoʼonton krixchanoetik sventa xloʼilajik.

Ep stestigotak Jeovae xi noʼox tslikes sloʼilike: «¿Mi oy xajakʼbe aba ti...?». Mi jaʼ chavalbe skʼoplal li kʼusi tsvul-o yoʼonton epal krixchanoe, jpʼel skʼoplal ti chakʼupin li cholmantale. Pe mi muʼyuk toʼox snopojbe skʼoplal yajval na li kʼusi chajakʼe, xuʼ chlik snopbe skʼoplal kʼalal chaʼie. Xuʼ van xi xajakʼe: «¿Kʼusi chanop ta sventa ti...?», «¿Kʼu yelan chavil ti...?» o «¿Mi achʼunoj ti...?», xuʼ onoʼox ep ta tos kʼusi xajakʼ.

Jun velta li Felipe ti jaʼ j-al lekil aʼyeje laj yil jun j-abtel ta Etiopia ti yakal chapta jun albil kʼop ta slivroal Isaiase, vaʼun xi la sjakʼbee: «¿Mi xavaʼibe smelolal ta melel li kʼusi yakal chakʼele?» (Ech. 8:30). Li kʼusi la sjakʼbee jaʼ koltavan sventa xlik yalbe skʼoplal li kʼusitik melel ta sventa li Jesukristoe. Kʼalal jechtik tsjakʼik jlom stestigotak Jeova avi eke, staojik ta kʼoponel krixchanoetik ti oy tajek ta yoʼonton tsnaʼik li kʼusi melel chal Vivliae.

Epal krixchanoe mas oy ta yoʼonton chchikintaik kʼusi chkaltik mi baʼyel chloʼilajike. Jaʼ yuʼun, skʼan xatsʼet chikinta lek kʼusi chal mi oy kʼusi la ajakʼbee. Lek xatakʼbe xchiʼuk mu xalaban li kʼusi chale. Ta sjunul avoʼonton xakʼupil kʼopta mi jech sta-o chavile. Jun veltae oy jun jchanubtasvanej ta Mantal «ti lek xtojob la [stakʼ]» kʼalal oy kʼusi jakʼbat yuʼun li Jesuse, vaʼun xi kʼupil kʼoptaate: «Muʼyuk bu nom oyot ta stojolal li Ajvalilal yuʼun Diose» (Mar. 12:34). Tojbo ta vokol li kʼusi laj yale manchuk mi mu koʼoluk li kʼusi chanopike. Li kʼusi tstakʼe jaʼ te chavakʼ venta li kʼusi tsnope, vaʼun skʼan xatsak ta venta kʼalal chavalbe skʼoplal li kʼusi chal Vivliae.

Sventa xlik aval li kʼusitik tsotsik skʼoplale. Mi chavetʼes mantal o mi jun noʼox li buchʼu chachiʼin ta loʼile, oyuk kʼusi xajakʼbe sventa x-ayan ta yoʼonton xchikintael li kʼusitik tsotsik skʼoplale. Jaʼuk me xajakʼ li kʼusi oy ta yoʼonton tskʼan tsnaʼ li krixchanoe. Jech xtok, xuʼ van oy kʼusi xajakʼ ti mu kʼunuk ta takʼel ti lek xaʼi li krixchanoe. Mas me oy ta yoʼonton chchikintaik kʼusi chaval ta jelavel mi chamala jlikeluk mi laj xaʼox ajakʼe.

Jun veltae li j-alkʼop Miquease ep kʼusitik la sjakʼ. Baʼyel la sjakʼ kʼusi chkʼanbatik yuʼun Dios li buchʼutik chichʼik ta mukʼe, laje laj to sjakʼ chantos kʼusitik ti xuʼ van tstakʼike. Li kʼusitik la sjakʼe jaʼ koltavan sventa stabeik stakʼobil li kʼusitik laj yal kʼalal tsuts li sloʼile (Miq. 6:6-8). ¿Kʼu yuʼun mu jechuk xapas kʼalal chachanubtasvan eke?

Sventa snopbeik lek skʼoplal li atemae. Kʼalal oy kʼusi ta jakʼtike, chkoltavan xtok sventa lek xcholet xaʼibeik batel smelolal li kʼusi chkaltike. Li Jeova eke la stunes sjakʼobiltak kʼalal laj yalbe j-israeletik ti ch-akʼbat stoj smulik jech kʼuchaʼal te chal ta Malaquías 1:2 kʼalal ta 10. Xi laj yalbe baʼyele: «Li vuʼune toj ep jcʼanojoxuc». Ta skoj ti mu xa xakʼik venta ti ep kʼanbilik yuʼun Diose, xi albatike: «Jaʼ jech jcʼanojoxuc jech chac cʼu chaʼal la jcʼan li Jacobe, acʼo me jaʼ xchiʼil ta voqʼuel li Esaue». Vaʼun laj yakʼbe yil j-israeletik ti xokol kom Edom ta skoj li xchopolalike, taje jaʼ sventa xakʼbe yil ti muʼyuk xa skʼanoje. Ta jelavel une la stunes jayibuk lokʼolkʼop xchiʼuk oy kʼusitik la sjakʼ sventa xakʼbe yil ti muʼyuk bu lek kʼanbil yuʼun li j-israeletike. Bakʼintik li Jeovae jaʼ laj yakʼbe sjakʼ li paleetik ti muʼyuk tukʼ yakʼoj sbaike, li yan xtoke jaʼ la sjakʼbe stuk Jeova li paleetike. Chkʼot ta koʼontontik ti kʼu yelan lek xcholet li kʼusi laj yal li Jeovae.

Jaʼtik jech tspasik jlom ek li buchʼutik tsjelubtasik mantale. Manchuk mi muʼyuk tstakʼik li buchʼutik te oyike, ta yoʼontonik noʼox tstakʼik li kʼusi chjakʼbatike, vaʼun xkoʼolaj ti chlik loʼilajikuke.

Kʼalal chkakʼtik estudioe, ta onoʼox stakʼbutik li buchʼu ta jchanubtastike. Muʼyuk me tstabe lek sbalil mi jaʼ noʼox tstakʼ talel li kʼusi chal ta parafoe. Jaʼ yuʼun ta slekiluk avoʼonton oyuk to kʼusi xajakʼbe sventa xaʼibe lek smelolal. Kʼalal chachanik li kʼusitik tsotsik skʼoplale, akʼo yal bu tekstoal jech chal. Xuʼ xi xajakʼbe xtoke: «¿Kʼuxi xkoʼolaj li kʼusi yakal ta jchantik xchiʼuk li kʼusi jchanojtik xae? ¿Kʼu yuʼun tsots skʼoplal? ¿Kʼuxi xuʼ jtabetik sbalil ta jkuxlejaltik?». Mas me lek kʼusi chkʼot ta pasel avuʼun mi jech chapase, jaʼ mu sta mi jaʼ chlik aval ti kʼu yelan chanope o ti ep kʼusi chlik avale, yuʼun jaʼ chkoltaat sventa stunes ‹ti kʼu yelan xtojob ta snopel› sventa xichʼ ta mukʼ li Diose (Rom. 12:1).

Oyuk me smalael avuʼun mi oy kʼusi mu xaʼibe lek smelolal li buchʼu chavakʼbe estudioe. Yuʼun yikʼaluk van yakal tskoʼoltas batel xchiʼuk li kʼusi toʼox xchʼunoje. Mi jech taje, sabo yan smelolal ti kʼu yelan chavalbee. Bakʼintike jaʼ lek ti kʼun noʼox xavalbe smelolale. Mas lek ti nopajtik noʼox xatunes li Vivliae. Tuneso lokʼolkʼopetik xchiʼuk oyuk kʼusi xajakʼbe sventa xkʼot ta yoʼonton kʼalal chilbe lek sprevail li kʼusi yakal chachanike.

Sventa xal kʼusi tsnop ta melel li krixchanoe. Bakʼintik li kʼusi tstakʼike maʼuk li kʼusi oy ta yoʼontonik ta melele. Xuʼ van jaʼ tstakʼik li kʼusi ta jkʼantik akʼo stakʼike. Jaʼ yuʼun skʼan me oyuk jpʼijiltik (Prov. 20:5). Xuʼ jchanbetik ti kʼu yelan la spas li Jesuse, xi jakʼbetike: «¿Mi chachʼun taje?» (Juan 11:26).

Oy jun veltae ep yajchankʼoptak Jesus iktavanik komel ta skoj ti chopol la yaʼiik li kʼusi laj yale, vaʼun li Jesuse la sjakʼbe yajtakboltak kʼusi tsnopik ek. Xi laj sjakʼbee: «¿Mi chakʼan chabatik ek?». Vaʼun li Pedroe laj yakʼ ta ilel li kʼusi oy ta yoʼontonik xchiʼuk li xchiʼiltake, xi laj yale: «Kajval, ¿buchʼu xa noʼox chbat jchiʼinkutik? Yuʼun voʼot chavalbe skʼoplal li kʼusitik ch-ikʼvan batel ta kuxlejal sbatel osile. Jchʼunojkutik xchiʼuk jnaʼojkutik ti voʼot li Buchʼu chʼul yuʼun Diose» (Juan 6:67-69). Xi la sjakʼbe ta yan kʼakʼal xtok li yajchankʼoptake: «¿Buchʼu la jaʼ chalik li Xnichʼon krixchanoe?». Vaʼun oy kʼusi la sjakʼbe yan velta sventa xalik li kʼusi oy ta yoʼontonike, xi la sjakʼe: «Pe li voʼoxuke, ¿buchʼuun avalojik?». Xi la stakʼ li Pedroe: «Voʼot li Kristoote, li Xnichʼon kuxul Diose» (Mat. 16:13-16).

Mi jech chapas ek kʼalal chavakʼ estudioe, lek kʼusi chkʼot ta pasel avuʼun kʼalal oy kʼusi chavalbe skʼoplale. Xuʼ xi xajakʼe: «¿Kʼusi van tsnop achiʼil ta chanun o achiʼil ta abtel li kʼusi ta jchantike?». Vaʼun xi xajakʼbee: «¿Kʼusi chanop li voʼot une?». Mi laj xa anaʼ li kʼusi oy ta yoʼontone, mas me xanaʼ kʼu yelan xuʼ xakolta.

Sventa xavakʼbe lek snukʼilal ti bu sta-oe. Sventa xavakʼbe lek snukʼilal jaytosuk li kʼusi chavale, xuʼ oy kʼusi xajakʼ. Jaʼ jech la spas li jtakbol Pabloe, xi chal ta Romanos 8:31 xchiʼuk 32: «Mi oy ta jtojolaltik li Diose, ¿buchʼu xa onoʼox xuʼ tskontrainutik? Yuʼun kʼalal ta Xnichʼon muʼyuk bu laj yakʼ ta perton, yuʼun laj yakʼ ta jtojolaltik, ¿mi muʼyuk van chakʼbutik xchiʼuk Xnichʼon ta slekil yoʼontonik skotol li yan kʼusitike?». Li chaʼtos kʼusi la sjakʼe mas to tsjambe smelolal li kʼusi laj yale.

Yan skʼelobil xtoke te ta jtatik ta Santiago 2:14. Li Santiagoe chakʼ ta ilel ti tsots tajek skʼoplal li xchʼunel koʼontontike xchiʼuk ti xuʼ xkakʼtik ta ilel ta sventa li kʼusitik lek ta jpastike. Xi laj yale: «Kuni ermanotak, ¿kʼusi sbalil mi oy buchʼu chal ti oy xchʼunel yoʼonton, pe ti muʼyuk kʼusitik lek tspase? Mu xkol-o ta skoj li xchʼunel yoʼontone, ¿mi mu jechuk?». Mu persauk skʼan takʼel li kʼusi la sjakʼ Santiagoe, yuʼun jamal ta aʼiel li kʼusi tskʼan chale.

Sventa xkakʼtik ta ilel li kʼusi mu meleluke. Kʼalal lek nopbil li kʼusi ta jakʼtike, jaʼ chakʼ ta ilel li kʼusi mu meleluk xchʼunojike. Kʼalal muʼyuk toʼox bu chpoxta jun vinik li Jesuse, xi la sjakʼbe li jfariseoetik xchiʼuk li buchʼutik chanemik lek ta Mantale: «¿Mi stakʼ xijpoxtavan ta Savado o mi muʼyuk?». Vaʼun xi laj yal kʼalal laj xaʼox xpoxtae: «¿Buchʼu van junukal avuʼunik ti muʼyuk chbat slokʼes ta anil mi balchʼuj ochel ta yut chʼen ta skʼakʼalil Savado li xnichʼone o li stot xvakaxe?» (Luk. 14:1-6). Muʼyuk la stakʼik li kʼusi la sjakʼe xchiʼuk snaʼoj Jesus ek ti mu persauk xtakʼbate. Li kʼusi la sjakʼe jaʼ te vinaj ti mu meleluk kʼusi xchʼunojik li buchʼutik la sjakʼbee.

Bakʼintike oy to kʼusi mu meleluk xchʼunojik li melel yajtsʼaklomtak Kristo eke. Oy jlom ermanoetik ta Korinto ta baʼyel sigloe laj yikʼ batel yermanoik ta nail chapanobbail sventa xchapan skʼopik ti xuʼ ox la xchapan stukik ti jechuke. ¿Kʼusi la spas jtakbol Pablo ti vaʼ yelan kʼot ta pasele? Ep kʼusitik la sjakʼ sventa xuʼ sjel li kʼusi xchʼunojike (1 Kor. 6:1-8).

Ta kʼunkʼun chatojob batel ta sjakʼel mi jech chapasilane. Jaʼ yuʼun akʼo persa ti xa-ichʼvan ta mukʼ kʼalal oy kʼusi chajakʼe, mas to me jech skʼan xapas mi oy xa sjabilal li buchʼu chachiʼin ta loʼile, li buchʼu mu to xavojtikin leke xchiʼuk li buchʼutik yichʼoj tsots yabtelike. Oyuk kʼusi xajakʼbe sventa kʼupiluk sba xaʼi li kʼusi chavakʼbe xchan ta Vivliae.