«Һаятимиз вә хизмитимиз. Иш дәптири» үчүн мәлумат мәнбәлири
6—12 июль
ХУДА СӨЗИДИКИ ҒӘЗНӘ | ЧИҚИШ 6, 7
«“Әнди сән Мән пирәвн билән немә қилидиғинимни көрисән”»
it «Муса»/«Он җаза бәзиләрниң жүригини юмшитип, башқилариниңкини таш қилди», 2-абз.
Муса
Он җаза исраилларғиму тәсир қилған. Дәсләптә исраиллар Муса пәйғәмбәрниң мөҗүзилирини көрүп, уни Йәһва Худа әвәткәнлигигә ишәнгән. Бирақ пирәвн исраилларниң ишини техиму еғирлаштурғанда, исраиллар Мусаға қарши чиқишқа башлиған. Шуңа у Йәһваға ялвуруп, мураҗиәт қилған (Чқ 4:29—31; 5:19—23). Буни көргән Һәммигә Қадир Худа Мусани мустәһкәмләп, Ибраһим, Исһақ, Яқуп күткән вәдини орунлимақчи болғанлиғини ейтқан. Йәһва Исраил хәлқини қуллуқтин азат қилип һәм Вәдә қилинған зиминда уларни улуқ хәлиқ қилип, Өз исминиң мәнасини чүшәндүрмәкчи болған (Чқ 6:1—8). Шундақ болсиму, исраиллар Мусани тиңшимиған. Бирақ тоққузинчи җазадин кейин, исраиллар Мусаға ишинип, униңға қулақ селишни башлиған. Онинчи җазадин кейин болса, Муса хәлиқни тәшкилләндүрүп, уларни «һәрбий тәртиптә» Мисирдин елип чиқиралиған (Чқ 13:18).
it «Муса»/«Пирәвнниң алдида»
Муса
Пирәвнниң алдида. Муса билән Һарун әнди илаһлар билән җәң қилишта муһим роль ойниған. Мисир падишаси Йәһва Худадин күчлүгирәк екәнлигини сеһиргәрләрниң башчилири Янни билән Ямбири арқилиқ испатлимақчи болған (Т2х 3:8). Бирақ пирәвн ойлиғандәк болмиди. Чүнки Мусаниң буйруғи билән қилған Һарунниң дәсләпки мөҗүзиси Йәһва Худаниң Мисир илаһлиридин нәқәдәр улуқ екәнлигини испатлиған. Буниңға қаримастин, пирәвн техиму тәрсалиқ қилған (Чқ 7:8—13). Үчинчи җазадин кейин һәтта сеһиргәрләр амалсиз «бу Худаниң күчи билән қилинди!» дәп етирап қилишқа тоғра кәлди. Кейинки җазадин, йәни жириңлиқ ярилардин кейин, сеһиргәрләр бәк азап чекип, һәтта пирәвнниң алдиға келәлмәй, Мусаға қарши чиқалмиди (Чқ 8:16—19; 9:10—12).
Он җаза бәзиләрниң жүригини юмшитип, башқиларниңкини таш қилди. Муса билән Һарун он җазани бир бирләп хәвәрлигән. Бу җазалар Муса Йәһваниң вәкили екәнлигини испатлиған. Нәтиҗидә, Йәһва дегән исим Мисирниң җай-җайлириға тарилип, кишиләрниң еғизида болған. Буни көргән бәзи исраилларниң вә мисирлиқларниң жүрәклири юмшиған, амма пирәвн вә униң тәрәпдарлири техиму ғәзәпкә толған (Чқ 9:16; 11:10; 12:29—39). Мисирлиқлар җазаларниң сәвәплирини яхши чүшәнгән. Улар өз илаһлирини рәнҗитип қойғанлиқтин әмәс, шу илаһларға Йәһваниң Өзи һөкүм қиливатқанлиғини билгән. Тоққузинчи җазадин кейин, падишаниң әмәлдарлири вә пухралири алдида Муса улуқ адәм дәп саналған (Чқ 11:3).
Роһий гөһәрләрни издәйли
it «Һәммигә Қадир»/«Ибраний сөз», 5, 6-абз.
Һәммигә Қадир
Йәһва Худа «Һәммигә Қадир» (Эл Шаддай) дегән нам-унванни Ибраһимға оғли Исһақ туғулидиғанлиғи һәққидә вәдә бәргәндә ишләткән. Шу вақитта, Худа Өз вәдисини чоқум орунлайдиғанлиғиға Ибраһим мәһкәм ишәнчисини көрситиши керәк еди. Кейинирәк Йәһва Худа бу нам-унванни Ибраһим билән түзгән әһдиниң мирасхорлири болған Исһақ билән Яқупни бәрикәтләйдиғанлиғиға вәдә бәргәндә ишләткән (Яр 17:1; 28:3; 35:11; 48:3).
Шундақ қилип, Йәһва Һәммигә Қадир екәнлигини Мусаға әркин ейталиған: «Мән Ибраһимға, Исһаққа вә Яқупқа Һәммигә Қадир [бе-Эл Шаддай] Худадәк көрүндүм, лекин Йәһва дегән исмим билән уларға ашкарә болмидим» (Чқ 6:3). Бу сөзләр Ибраһим, Исһақ вә Яқуп Худаниң исмини билмәйдиғанлиғини билдүрмигән. Чүнки улардин авал яшиған адәмләр Худаниң исмини дайим ишләткән (Яр 4:1, 26; 14:22; 27:27; 28:16). Қизиқ йери шуки, Яритилиш китавида «Һәммигә Қадир» дегән сөз 6 қетим учрайду, ибраний язмиларниң түп нусхисида болса, Худаниң исми 172 қетим учрайду. Ибраһим, Исһақ вә Яқуп Худани яхши тонуп билгәнликтин, Униң «Һәммигә Қадир» дегән нам-унванға лайиқ екәнлигини яхши билгән. Амма уларниң Худа исиминиң толуқ мәнасини чүнишинишкә пурсити болмиған. Бу һәққидә бир қамуста мундақ дәп йезилған: «Қәбилә башлиқлириға нисбәтән дәсләптики вәһий вәдиләргә мунасивәтлик. Бу вәдиләр жирақ кәлгүсидә орунлиниши керәк еди. У, йәни Йәһва, вәдилирини орунлашқа (бәлким саддай дегән сөзниң бирла мәнаси) Қадир Худа (эл) екәнлигигә улар көз йәткүзүши керәк еди. Муса тикәнлик чатқаллиқни көрүп, Худаниң қанчилик Қудрәтлик екәнлигини вә Худа дайим униң билән биргә болидиғанлиғини чүшәнгән. Шундақ қилип, у бурундин билгән Йәһваһ дегән исимниң мәнасини толуқ чүшәнгән» (The Illustrated Bible Dictionary (Vol. 1, p. 572); Edited by J. D. Douglas, 1980).
it «Муса»/«Ишәнчи кам болсиму, Мусаға вәзипә тапшурулған», 1-абз.
Муса
Ишәнчи кам болсиму, Мусаға вәзипә тапшурулған. Муса бурун Мисирда болғанда өзи Исраил хәлқини қутулдуралаймән дәп һәрикәт қилған. Бирақ 40 жил өткәндин кейин у тамамән башқа адәм болған. Худа Мусаға тапшуруқни бәргәндә, у бирнәччә қетим баш тартқан. Муса тил байлиғим йетишмәйду дәп банә тепип, һәтта Худадин шу тапшуруқтин бошитишни сориған. Гәрчә Худаниң униңға ғәзиви кәлгән болсиму, У Мусани рәт қилмай, униңға акиси Һарунни ярдәмчи сүпитидә бәргән. Шундақ қилип, Худаниң вәкили Муса Һарун үчүн «Худадәк» болған. Һарун болса, Мусаниң вәкили болған. Мәсилән, Муса билән Һарун Исраил ақсақаллири вә пирәвн билән учрашқанда, Худа Мусаға буйруқ вә көрсәтмиләрни берип турған. Муса болса, буниң һәммисини Һарунға тапшурған. Кейин Һарун һәммини пирәвнгә (бу Муса 40 жил бурун қечип кәткән пирәвн әмәс, униңдин кейинки пирәвн) тәпсилий йәткүзгән (Чқ 2:23; 4:10—17). Кейинирәк Йәһва Һарунни Мусаниң пәйғәмбири дәп атиған, чүнки у Мусаниң вәкили болған. Муса болса, Йәһваниң намидин сөзләп һәрикәт қилған. Шундақла, Йәһва Худа Мусани пирәвн алдида худди Худадәк қилимән дегән. Демәк, Худа Мусани пирәвндин жуқури қойған, шуңа Муса падишадин қорқмаслиғи керәк еди (Чқ 7:1, 2).
13—19 июль
ХУДА СӨЗИДИКИ ҒӘЗНӘ | ЧИҚИШ 8, 9
«Тәкәббур пирәвн өзи билмәй Худа халиғандәк һәрикәт қилған»
it «Җаһиллиқ», 2-абз.
Җаһиллиқ
Тарих көрситидуки, Йәһва Худа өлүмгә лайиқ болған адәмләргә вә хәлиқләргә чидамлиқ көрситип, яшашқа йол бәргән (Яр 15:16; Пт2х 3:9). Нәтиҗидә, бәзи адәмләр Худаниң рәһимигә миннәтдарлиқ көрситип һаятини өзгәрткән, башқилири болса, техиму рәзил болуп, Йәһва Худаға вә Униң хәлқигә қарши чиққан (Йшу 2:8—14; 6:22, 23; 9:3—15; Қ.ш 2:30—33; Йшу 11:19, 20). Йәһва Худа адәмләрниң җаһил болушиға йол бериду. Шуңа Муқәддәс китапта У адәмләрниң «жүрәклирини қайтмас болуп қелишқа йол бериду» дәп йезилған. Ахирида Худа улардин өч алғанда, Униң күч-қудрити ениқ көрүниду вә исми җакалиниду (Чқ 4:21; Йоһ 12:40; Рм 9:14—18ни селиштуруң).
it «Рәзиллик»/«Немә үчүн Худа рәзилликкә йол бериду?», 3—5 абз.
Рәзиллик
Шуниң билән Йәһва Худа вәзийәтләрни шундақ қилидуки, һәтта рәзил адәмләр Униң ирадисини әмәлгә ашуриду. Гәрчә рәзил адәмләр Униңға қарши чиқсиму, Йәһва Худа хизмәтчилири садиқ болуп қелиш үчүн рәзил адәмләрниң һәрикәтлиригә чәк қоялайду. Йәһва рәзил адәмләрниң һәрикәтлиригә тәсир қилалайду, һәтта улар Худаниң һәққанийлиғини испатлайду (Рм 3:3—5, 23—26; 8:35—39; Зб 76:10). Бу пикир Пәнд-нәсиһәтләр 16:4тә тәстиқлиниду: «Йәһва һәммә нәрсини шундақ қилидуки, униң ирадиси орунлиниши үчүн, рәзилни апәт күнигә сақлап келиватиду».
Йәһва Худа Муса билән Һарун арқилиқ исраилларни азат қилишни тәләп қилғанда, пирәвнниң һәрикитигә чәк қойған. Худа уни рәзил қилмиған. У пирәвнгә һаят кәчүрүшкә мүмкинчилик берип, униң рәзиллиги ашкарә қилинидиған вәзийәтниң болушиға йол қойған. Шу вәзийәттә пирәвн өлүмгә лайиқ екәнлигини көрсәткән. Худаниң буниңға немә үчүн йол қойғанлиғи Чиқиш 9:16дә ениқ көрүниду: «Лекин Мән сени тирик қойғинимниң сәвәви, саңа Өз қудритимни нәмаян қилишим вә Мениң исмим пүткүл йәр йүзидә җакалиниши үчүндур».
Мисирда болған он җаза вә Қизил деңизда пирәвн һәм униң әскәрлириниң һалак қилиниши Йәһва қудрәтлик Худа екәнлигиниң әҗайип испатидур (Чқ 7:14—12:30; Зб 78:43—51; 136:15). Көп жиллардин кейинму исраилларниң әтрапида яшиған хәлиқләрниң есидә шу вақиә сақлинип, Худаниң исми пүткүл йәр йүзидә җакаланған (Йшу 2:10, 11; С1я 4:8). Әгәр Йәһва пирәвнни дәрру өлтүргән болса, Униң әҗайип күч-қудритиниң нәмаян болуши вә хәлқиниң азат қилиниши мүмкин болматти.
Роһий гөһәрләрни издәйли
it «Көкүйүн»
Көкүйүн (чивин)
Бу ибраний тилидики сөз һашарәтниң қандақ болғанлиғини ениқ көрсәтмәйду. Муқәддәс китаптики аров дегән сөз Мисирдики төртинчи җазани тәсвирлигәндә ишлитилгән. Исраилларға авалқи үч җаза тәсир қилған. Амма бу төртинчи җаза Гошән йеридә яшиған исраилларға қәтъий тәсир қилмиған (Чқ 8:21, 22, 24, 29, 31; Зб 78:45; 105:31).
Төртинчи җазада һайванатларниң вә адәмләрниң тенини тешип, қенини шорайдиған һашарәт болған болуши мүмкин. Шу һашарәтниң қурти (личинкилири) тәрәққий етиш вақтида адәмниң яки һайванатларниң терисиниң астида яшайду. Адәмләрни чақидиған һашарәтләр болса, тропикларда яшайду. Төртинчи җазадики һашарәтләр мисирлиқлар билән уларниң маллириға көп һәсрәт әкәлгән. Һәтта улардин өлүп кәткәнләрму болған.
w04 15/3 25-б., 9-абз.
Чиқиш китавидики пайдилиқ ой-пикирләр
8:26, 27: Немә үчүн Муса исраилларниң қилған қурбанлиқлири мисирлиқлар үчүн жиркиничлик болиду дәп ейтқан? Әслидә мисирлиқлар көплигән һайванатларға сәҗдә қилатти. Шуңа, Муса Йәһваға һайванатларни қурбан қилиш үчүн чөлгә беришимиз керәк дегәндә, мисирлиқлар исраилларни чапсанирақ қоюп бериши мүмкин еди.
20—26 июль
ХУДА СӨЗИДИКИ ҒӘЗНӘ | ЧИҚИШ 10, 11
«Муса билән Һарун зор җүръәт көрсәткән»
w09 15/7 20-б., 6-абз.
Әйсадин үлгә елип, җасурлуқ билән вәз қилиң
6 Пирәвн өзини пәқәт илаһларниң вәкили әмәс, илаһниң өзи яки күн худаси Раниң оғли дәп һесаплиған. Башқа пирәвнләр кәби, у өзиниң һәйкилигә сәҗдә қилған болуши мүмкин. Күчлүк, һакавур вә тәрса пирәвнгә һечким қарши чиқалмиған вә бирму сөз қилалматти. Шундақ тәрса пирәвнниң алдиға кәмтәр падичи Мусаға бирнәччә қетим келишкә тоғра кәлгән. Уни пирәвнниң сарийиға һечким тәклип қилмиған һәм униң келишигә һечким хуш болмиған. Шуңа, Муса билән Һарун пирәвнниң алдиға кәлгәндә, қанчилик җасур болуш керәклигини тәсәввур қилиң. Муса пәқәт сарайниң босуғисини атлап кирипла қоймай, уларға Худаниң он җазасини әвәткәнлигини ейтқан, һәтта миллионлиған қулларни азат қилишини тәләп қилған. Шуңа, Муса бәк җасур болуш керәк еди (Сан. 12:3; Ибр. 11:27).
it «Муса»/«Пирәвнниң алдида көрситилгән җүръәт билән етиқат», 1-абз.
Муса
Пирәвнниң алдида көрситилгән җүръәт билән етиқат. Муса билән Һарун Йәһваниң тапшуриғини пәқәт Худаниң күчи вә муқәддәс роһи арқилиқ орунлалатти. Һазир шу дәвирдики дөләтләр арисида әң күчлүк болған падишаниң һашамәтлик сарийини тәсәввур қилайли. У йәрдә тәхттә өзини худа дәп көридиған һакавур падиша олтириду. Униң йенида мәслиһәтчиләр, хизмәткарлар, күзәтчиләр вә әскәр башчилири туриду. Йәнә шу йәрдә Мусаниң әң чоң дүшмәнлири, йәни диний рәһбәрләр вә сеһиргәрләрму бар. Улар пирәвндин кейин жуқури дәриҗигә егә болған. Бу һашамәтлик сарай вә пирәвнниң өп-чөрисидә турған көпчиликни һаяҗанға селип, пирәвнни вә Мисирниң илаһлирини мәдһийиләшкә дәвәт қилатти. Пирәвн көп кирим әкелидиған ибраний қуллирини азат қилишни халимиған. Шуңа, Муса билән Һарун қулларни азат қилишини тәләп қилғанда, униң қәлби техиму ғәзәпкә толған. Андин сәккизинчи җазадин кейин, Муса билән Һарун падиша сарийидин қоғлап чиқирилған. Тоққузинчи җазадин кейин болса, улар сарайниң босуғисини атлиса, пирәвн уларни өлтүримән дәп қорқутқан (Чқ 10:11, 28).
Роһий гөһәрләрни издәйли
w95 1/9 11-б., 11-абз.
Сахта илаһларға қарши болған гувачилар
11 Исраиллар Мисирда болғанда, Йәһва Мусани пирәвнгә әветип, мундақ дегән: «Пирәвнгә барғин, чүнки Мән униң алдида мошу аламәтләрни көрситиш үчүн, униң вә хизмәткарлириниң қәлблирини қайтмас болушқа йол бәрдим. Шундақла сән өз оғлуңға вә оғлуңниң оғлиға Мениң Мисир билән қандақ қаттиқ иш қилғинимни вә уларниң арисида көрсәткән карамәтлиримни ейтип беришиң үчүнму. Шундақларчә, Мениң Йәһва екәнлигимни билисиләр» (Чиқиш 10:1, 2). Итаәтчан исраиллар балилириға Йәһваниң карамәт ишлири һәққидә ейтип бәргән. Балилири болса, өз пәрзәнтлиригә ейтип бериши керәк еди. Шундақ қилип, Йәһваниң қудрәтлик ишлири унтулмай, әвлаттин әвлатқа йәткүзүлгән. Шуниңға охшаш, бүгүнки күндиму ата-анилар өз балилириға Худаниң әҗайип ишлири һәққидә ейтип бериши лазим (Қанун шәрһи 6:4—7; Пәнд-нәсиһәтләр 22:6).
it «Чиқиш»/«Деңиз теги қуруқлуққа айланди», 3-абз.
Чиқиш
Йәһва Худа әҗайип күч-қудрити арқилиқ Өз исмини нәмаян қилип, Исраил хәлқини азат қилди. Қизил деңизниң қирғиғида Муса билән һәммә әр кишиләр бехәтәрликтә туруп, нахша ейтишқа башлиди. Мусаниң қериндиши вә пәйғәмбәр болған Мәрийәмму қолиға дапни алди вә униң кәйнидин барлиқ аяллар даплар билән чиқип, уссул ойнашти (Чқ 15:1, 20, 21). Исраиллар дүшмәнлиридин пүтүнләй айрилип азат болди. Улар Мисирдин чиққанда, уларға вә мал-варанлириға һечким вә һечнемә зиян кәлтүрәлмигән, һәтта иштму қавап қоймиған (Чқ 11:7). Гәрчә Чиқиш китавида Мисир әскәрлири билән пирәвнму өлүп кәтти дәп йезилмисиму, амма Зәбур 136:15тә: «Пирәвн билән униң чоң әскирини Қизил деңизға чөкүрди»,— дәп йезилған.
27-июль—2-август
ХУДА СӨЗИДИКИ ҒӘЗНӘ | ЧИҚИШ 12
Өтүп кетиш һейтиниң мәнаси
w07 1/1 20-б., 4-абз.
«Пәқәт хурсән болуңлар»
4 Әйса милади 33-жили 14-нисанда вапат болған. Әслидә, Исраилда 14-нисан хошаллиқ әкелидиған күн болған, чүнки шу күни Өтүп кетиш һейтини нишанлиған. Һәр жили 14-нисанда һәрбир аилә нуқсансиз қозини боғузлап, шу кечидә йәветиши керәк еди. Б.м.и. 1513-жили 14-нисанда Худа пәриштиси Мисирдики һәммә тунҗиларни өлтүргән. Исраиллар тунҗа оғуллирини сақлап қелиш үчүн қозини боғузлап, униң қенини ишиклириниң түврүклиригә сүркиши керәк еди. Шундақ қилип, исраиллар тунҗа оғуллириниң аман қелишида қозиниң қени муһим роль ойниғанлиғини әстә сақлап қоятти (Чиқиш 12:1—14). Өтүп кетиш һейтиға тәйярланған қоза Әйсани символ қилған. У һәққидә әлчи Паул мундақ дегән: «Қутқузулуш мәйриминиң қозиси Мәсих биз үчүн қурванлиққа әкелингән еди» (Коринтлиқларға 1-хәт 5:7). Әйсаниң қени қозиниң қенидәк нурғун адәмләргә қутқузулушқа мүмкинчилик бериду (Йоһан 3:16, 36).
it «Өтүп кетиш һейти»/«Кәлгүси болидиған ишларниң бәшарити»
Өтүп кетиш һейти
Өтүп кетиш һейтиниң бәзи алаһидиликлири Әйсаниң һаятида орунланған. Мәсилән, Мисирда Худа пәриштиси тунҗа оғулларни өлтүргәндә, ишикниң түврүклиригә сүркәлгән қозиниң қени исраилларниң тунҗа оғуллирини сақлап қалған. Әлчи Паул майланған мәсиһийләрни «тунҗиларниң җамаити» дәп атап, Әйса Мәсиһ уларни өз қени арқилиқ азат қилған (Иб 12:23; Сл1х 1:10; Әф 1:7). Қозиниң бирму сүйиги сунмаслиғи керәк еди. Әйсаниңму бирму сүйиги сунмайду дәп бәшарәт ейтилған. Әйса өлгәндә, бу бәшарәт толуқ орунланди (Зб 34:20; Йоһ 19:36). Шундақ қилип, йәһудийлар йүзлигән жиллар давамида өткүзгән Өтүп кетиш һейти келәчәктики нәрсиләрниң көләңгиси болуп, «Худаниң Қозиси» Әйса Мәсиһни тәсвирлигән (Иб 10:1; Йоһ 1:29).
w13 15/12 20-б., 13, 14-абз.
Бу күн есиңларда болсун
13 Әвлат чоңайғансири, Өтүп кетиш һейти билән мунасивәтлик савақлар атидин оғлиға өткән. Бундақ савақларниң бири — Йәһваға ибадәт қилғанларни, У һимайә қалалайду. Шундақ қилип, балилар Йәһваниң қандақту-бир билгили болмас, мәвһум илаһ әмәс, Өз хәлқини һимайә қилидиған тирик Худа екәнлигини чүшәнгән. Йәһва Худа буни Мисирда исраилларниң тунҗилирини қоғдиғанда һәм мисирлиқларни өлтүргәндә дәлиллигән.
14 Мәсиһий ата-анилар һәр жили оғул-қизлириға Өтүп кетиш һейтиниң мәнасини ейтиши зөрүр әмәс. Шундақ болсиму, ата-анилар, силәр пәрзәнтлириңларға шу вақиәләрдин алған савақни, йәни Йәһва Өз хәлқини һимайә қилидиған Худа екәнлигини ейтип чүшәндүрәмсиләр? Йәһва Өз хәлқиниң Қоғдиғучиси екәнлигигә пәрзәнтлириңлар мәһкәм ишәнчиңларни байқамду? (Зәб. 27:11; Йәшая 12:2) Силәр мошу һәққидә үгәткәндә, балилириңлар билән улар зерикип кәтмәйдиғандәк сөзлишәмсиләр? Шундақ пайдилиқ савақларни йәткүзүш үчүн күч чиқарсаңлар, аилилириңлар роһий җәһәттин өсүп йетилиду.
Роһий гөһәрләрни издәйли
it «Өтүп кетиш һейти»/«“Икки кәчниң арисида” дегән ибарә немини билдүриду?»
Өтүп кетиш һейти
Мисирда болған он җаза, асасән онинчиси — тунҗиларниң өлүми, Худаниң Мисир илаһлириниң үстидин сот қилғанлиғини көрситиду (Чқ 12:12). Мисирлиқларниң Ра дегән илаһи үчүн қошқар муқәддәс болғачқа, исраилларниң қозиниң қенини ишиклириниң түврүклиригә сүркиши мисирлиқлар үчүн жиркиничлик болған. Буқиму муқәддәс һайван болған, шуңа Мисир зиминида һәммә тунҗа туғулған буқини өлтүрүш уларниң илаһи Осирисқа һуҗум қилғандәк болған. Шундақ қилип, пирәвнниң тунҗа оғлиниң вапат болуши, пирәвнниң һәм Ра илаһиниңму қолидин һечнемә кәлмәйдиғанлиғиниң ениқ испати болған.
it «Муқәддәс жиғин», 3-абз.
Муқәддәс жиғин
«Муқәддәс жиғинниң» алаһидиликлири болған. Шу вақитта һечкимгә еғир ишларни қилишқа рухсәт берилмигән. Мәсилән, Петир нан һейтиниң биринчи вә йәттинчи күнлиридә «муқәддәс жиғин» өткүзүлгәндә, Йәһва Худа мундақ дегән: «Бу күнләрдә һечбир ишни қилишқа болмайду. Пәқәт һәрқандақ җан қосиғини тойдуруш үчүнла һәрикәт қилса болиду» (Чқ 12:15, 16). «Муқәддәс жиғинлар» өткүзүлгәндә роһанийлар қурбанлиқларни әкеләтти, бирақ бу қанунға зит болмиған (Лв 23:37, 38). Амма бу мәзгил — хәлиқниң һечбир иш қилмай, бекар өткүзидиған әмәс, бәлки роһий ишлар билән мәшғул болуп, пайда-мәнпәәт алидиған пәйттур. Бу күнләр исраилларға көп пайда әкеләтти, сәвәви улар һәр Дәм елиш күни җәм болуп, Худаға ибадәт қилатти һәм билим алатти. Шу «муқәддәс жиғинларда» Худаниң Сөзи оқулуп чүшәндүрүләтти. Әсирләр өткәндин кейинму Худаниң Сөзи синагогиларда оқулатти (Әлч 15:21). Шундақ қилип, «муқәддәс жиғинлар» Дәм елиш күни яки башқа күнләрдә өткүзүлгән болса, Исраил хәлқи еғир иш билән шуғулланмиған. Әксинчә, улар Яратқучи вә Униң нийити тоғрисида мулаһизә қилип, дуа қилатти.