Мән Йәһваниң садиқ хизмәтчилириниң ишәнчисини көрдүм

Мән күлүп кәттим, чүнки достумниң диний етиқади бар дәп қариматтим. «Муқәддәс китап һәққидә немиләрни билисән?»— дәп соридим. У дәрһалла җавап беришкә алдирап кәтмиди. Ахирида у маңа аписиниң бир Йәһва гувачиси екәнлигини ейтти. У аписидин бәзи нәрсиләрни үгәнгән екән. Мән қизиқип: «Маңа техиму көпирәк нәрсиләрни сөзләп бәргинә»,— дедим.

Сөһбитимиз кечичә давамлашти. Достум маңа Муқәддәс китапта Шәйтан бу дунияниң һөкүмрани дәп аталғанлиғини ейтти (Йоһ. 14:30). Бәлким, сиз илгири буни билгән болушиңиз мүмкин, амма бу мән үчүн йеңи бир көзқараш вә маңа интайин қизиқарлиқ туюлди. Мән изчил, меһир-шәпқәтлик, адаләтлик бир Худаниң бу дунияға һөкүмранлиқ қиливатқанлиғини аңлап кәлгән едим. Амма һаятимда көргәнлирим билән әшу аңлиғанлирим бир-биригә мас кәлмәтти. Гәрчә әндила 26 яшта болсамму, көңлүмни йерим қилидиған нурғун ишларни көргән едим.

Дадам Америка һава армиясиниң учқучиси болған. Шуңа балилиқ чеғимда ядро қураллири урушиниң һәқиқәтән йүз бериш еһтималлиғини ениқ биләттим. Чүнки, армия ядро қуралини ишлитишкә һәрқачан һазир болуп турған еди. Мән Калифорния университетида оқуватқан мәзгилдә, Вьетнам уруши башланди. Оқуғучиларниң қаршилиқ нәмайишиға қатнишаттим. Калтәкләрни көтүрүвалған сақчилар кочиларда бизни қоғлиди вә биз қачтуқ. Яш аққузуш бомбиси атқанда, көзлиримизни ачалмай қалдуқ. Әшу қалаймиқанчилиқ жиллири һәммә йәрдә сәйяси суйиқәстләр, нәмайишлар вә топилаңлар йүз бәрди. Һәр түрлүк идея вә ой-пикирләр боран-чапқунда чечилип кәткән самәндәк һәммила йәргә кәң тарқалғачқа, кишиләрниң һәммиси гаңгирап, кимгә ишинишини биләлмәй қалған еди.

1970-жили мән Аляска штатиниң шималидики деңиз қирғиғиға берип ишләп, нурғун пул таптим. Андин Лондонға учуп, у йәрдә бир мотоцикл сетивелип, һечбир нишансизла җәнупқа қарап маңдим. Бир нәччә айлардин кейин, Африқиға йетип бардим. Мән сәпәр үстидә, маңа охшаш әркин яшашқа интилидиған вә қийинчилиқлардин қечип қутулушни үмүт қилидиған кишиләрни учраттим.

Шуңа, мән көргән вә аңлиғанлиримға асасән, Муқәддәс китапта ейтилған бу дуния Шәйтанниң башқуруши астида дегән тәлимни әқилгә мувапиқ көрдим. Бу дунияға Худа һөкүмранлиқ қилмиса, ундақта немә қиливатиду? Буни билмәкчи болдум.

Бир нәччә айдин кейин соалимға җавап таптим. Кейинирәк, вақитниң өтүшигә әгишип, мән һәрхил вәзийәтләрдә өзиниң бирдин бир һәқ Худаға болған садиқлиғини испатлиған нурғун әр-аяллар билән тонуштум.

ШИМАЛИЙ ИРЛАНДИЯ БОМБИЛАР ПАРТЛАП, ОҚЛАР УЧУП ЖҮРИДИҒАН ЗИМИН

Мән Лондонға қайтип кәлгәндин кейин, достумниң аписи билән алақилаштим. У маңа бир Муқәддәс китапни бәрди. Кейин, мән Голландияниң Амстердам шәһиригә бардим. Бир Гувачи коча чириғи астида Муқәддәс китап оқуватқанлиғимни көрүп, мениң техиму көпирәк билим ашурушумға ярдәм қилди. Униңдин кейин, Ирландияниң Дублин шәһиригә берип, Йәһва гувачилириниң йәрлик Бәйтәл аилисини таптим. Мән чоң ишикни чәктим. У йәрдә Артур Матеюс исимлиқ дана, тәҗрибилик бурадәр билән көрүштүм. Униңға Муқәддәс китапни тәтқиқ қилип үгәнмәкчи екәнлигимни ейттим. У мән билән тәтқиқ үгинишни өткүзүшкә қошулди.

Муқәддәс китапни тәтқиқ қилишқа пүтүн вуҗудум билән киришип кәттим. Гувачилар нәшир қилған көплигән китап-журналларни иштияқ билән берилип оқудум. Әлвәттә, Муқәддәс китапниң өзиниму оқудум. Шу чағда худди ғәзнә тепивалғандәк һис-туйғуға чөмгән едим! Җамаәт жиғилишлирида һәтта балилар билимлик кишиләр нурғун әсирләрдин буян издинип келиватқан соалларниң җававини билидиғанлиғини көрдүм. «Немишкә дунияда рәзил ишлар бар? Худа ким? Инсан өлгәндә немә иш йүз бериду?» Мән пәқәт Гувачилар билән барди-кәлди қилдим. Бундақ қилиш асан еди, чүнки бу дөләттә улардин башқа кишиләрни тонуматтим. Улар барғансири мениң Йәһвани сөйүп, Униң ирадисини орундишимға ярдәм бәрди.

1972-жили мән чөмдүрүлдүм. Бир жилдин кейин, пионер болушни башлидим вә шималий Ирландияниң Нюри дегән шәһиридә кичик бир җамаәткә қошулдум. Мән тағ бағридики кичик бир еғиз таш өйни иҗаригә алдим. Йеқин әтраптики етизларда калилар отлап жүрәтти. Уларниң алдида нутуқ сөзләшни мәшиқ қилдим. Улар от-чөпни чайнап, диққәт билән тиңшаватқандәк көрүнәтти. Улар һечқандақ мәслиһәт берәлмәтти, амма нутуқ сөзлигәндә, тиңшиғучиларға қандақ нәзәр селишни үгинишимгә ярдәм қилған еди. 1974-жили мәхсус пионер болуп тәйинләндим вә Нигель Питт билән биргә хизмәт қилип, униң билән өмүрлүк дост болдум.

Әйни вақитта, шималий Ирландияни қураллиқ зиддийәт тоқунушлири қаплиған еди. Бәзиләр шималий Ирландиягә бомбилар партлап, оқлар учуп жүридиған зимин дәп интайин мувапиқ бир ләқәм қойған. Кочиларда топлишип уруп-соқуш, мәргәнләрниң йошурун һуҗуми, қураллиқ етишиш вә машина бомбиларни партлитиш һәрдайим йүз берип туратти. Сәясий вә диний мәсилиләр бир-биригә гирәлишип кәткән еди. Шундақтиму, протестантлар вә католиклар Йәһва гувачилириниң сәясәткә арилашмай, бетәрәпликни сақлайдиғанлиғини биләтти. Шуңа, биз әркин вә бехәтәр вәз ейталайдиған болдуқ. Өй егилири дайим қачан вә қәйәрдә зораванлиқ йүз беридиғанлиғини биләтти, шуңа улар бизни агаһландуруп қоятти, шуниң билән биз хәтәрдин өзүмизни елип қачалаттуқ.

Шундақтиму, бәзи хәтәрлик әһвалларға йолуққан едуқ. Бир күни пионер болуп хизмәт қилған Денис Каригган бурадәр билән йеқин әтраптики кичик мәһәллигә бардуқ. У йәрдә Йәһва гувачилири йоқ еди, илгири биз у йәргә пәқәтла бир қетим вәз ейтишқа барған. Кичик қәһвәханида, бир аял бизни пухрачә кийингән Англия әскәрлири дәп әйиплиди, бәлким биз һечқайсимиз Ирландия тәләппузида сөзлимигәндимиз. Шу аялниң сөзлирини аңлап қорқуп кәттуқ. Чүнки, әгәр бир киши Англия әскиригә мундақла достанә муамилидә болса, башқилар у кишигә оқ чиқирип өлтүриветәтти яки тизидин төшүк ечиветәтти. Биз у йәрдин айрилип, сиртта соғ һавада автобусни сақлап тураттуқ. Шу чағда, бир кичик машина қәһвәханиниң алдиға келип тохтиди. Бизни әйиплигән һелиқи аял чиқип, машинидики икки әр кишигә һаяҗан билән сөзләп, қоли билән бизни көрсәтти. Шуниң билән, әрләр машинини аста һәйдәп, йенимизға келип биздин автобусниң келиш вақти тоғрисида бир қанчә соал сориди. Автобус кәлгәндә, улар шофер билән параңлашти. Биз уларниң немә дейишиватқанлиғини аңлалмидуқ. Башқа йолувчилар йоқ еди, шуңа улар шәһәр сиртида бизгә зиянкәшлик қилишни планлаватиду дәп ишәндуқ. Амма ундақ иш йүз бәрмиди. Мән автобустин чүшкәндә, шофердин: «Бая, икки киши сиздин биз һәққидә бир нәрсиләрни соридиму?» дәп соридим. У җавап берип: «Мән силәрни билимән вә ким екәнлигиңларни уларға ейттим. Шуңа әнсирмәңлар, силәр бехәтәр»,— деди.

1976-жили Дублинда өткүзүлгән бир конгресстаa, мән Англиядин меһман болуп кәлгән мәхсус пионер Полина Ломакс исимлиқ бир қериндаш билән тонуштум. У садиқ, кәмтәр вә меһрибан еди. У вә иниси Рей кичигидин һәқиқәтни тонуған еди. Бир жилдин кейин, Полина иккимиз той қилип, шималий Ирландияниң Баллимина шәһиридә давамлиқ мәхсус пионер болуп хизмәт қилдуқ.

Биз бир мәзгил Белфаст, Лондондерри вә башқа хәтәрлик районлардики җамаәтләрни зиярәт қилип, қериндашларға хизмәт қилдуқ. Йәһваға ибадәт қилиш үчүн қәлбидә чоңқур йилтиз тартқан диний етиқади, бир тәрәплимә қарши вә өчмәнлигини ташлиған қериндашлиримизниң ишәнчисини көрүп, қаттиқ тәсирләндуқ. Һәқиқәтән, Йәһва уларни бәрикәтлигән вә қоғдиған.

Мән Ирландиядә он жил яшиған едим. 1981-жили, биз Гилиад мәктивиниң 72-қарарлиқ синипиға оқушқа тәклип қилиндуқ. Оқушни пүтүргәндин кейин, биз ғәрбий Африкидики Сьерра-Леоне дегән дөләткә әвәтилдуқ.

СЬЕРРА-ЛЕОНЕДИКИ ҚЕРИНДАШЛАР КӘМБӘҒӘЛ, АММА САДАҚӘТМӘН

Биз 11 есил киши билән миссионерлар үчүн һазирланған өйдә турдуқ. Бир ашхана, үч һаҗәтхана, икки мунчә, бир телефон, бир киралғу вә бир қурутқучини ортақ ишлитәттуқ. Ток үзүлүп қалидиған әһвал дайим болуп туратти. Өгүзни чашқанлар қалаймиқан қилатти, йәр асти өйигә көз әйнәклик иланлар киривалатти.

Гәрчә турмуш шараити көңүлдикидәк болмисиму, вәз хизмитимиз көңлүмизни хошал қилатти. У йәрдики кишиләр Муқәддәс китапқа һөрмәт көрситәтти вә бизни диққәт билән қулақ селип тиңшатти. Нурғун кишиләр Муқәддәс китапни тәтқиқ қилип үгәнди вә һәқиқәтни қобул қилди. Йәрлик кишиләр мени «Роберт әпәндим», Полинани «Роберт ханим» дәп чақиратти. Бираз вақит өткәндин кейин, йәрлик Бәйтәлдә қилидиған ишлирим барғансири көп болғач, вәз хизмитигә чиқидиған вақтим азлап кәтти. Кишиләр Полинани «Полина ханим» дәп чақиришқа башлиди. Мән болсам, «Полина әпәндимгә» айлинип қалдим. Полина башқиларниң бизни бундақ чақиришини яқтуратти.

У йәрдики нурғун қериндашлар кәмбәғәл еди, амма Йәһва һәмишәм уларниң еһтияҗини қандурди (Мәт. 6:33). Бәзидә һәтта биз ойлап бақмиған усулда шундақ қилди. Есимдә қелишичә, бир қериндашниң шу күни өзи вә балилири үчүн йемәклик сетивелишқа йәткүдәкла пули бар еди, амма у бар пулиниң һәммисини бәзгәк кесили үчүн дора сетивелишқа пули йоқ кесәл бурадәргә бәрди. Дәл шу күни, бу қериндашни туюқсиз бир аял издәп келип, чечини кәстүрүп, һәқ төлиди. Буниңға охшаш һекайиләр бәк көп.

НИГЕРИЯ — ЙЕҢИ МӘДӘНИЙӘТ БИЛӘН ТОНУШУШ

Биз Сьерра-Леонеда тоққуз жил турғандин кейин, Нигериядики Бәйтәлгә әвәтилдуқ. Бу йәрдики Бәйтәлниң көлими чоңирақ еди, мән Сьерра-Леонеда қилған ишхана хизмитини қилаттим. Амма Полинаға нисбәтән бу бир чоң вә қийин өзгириш болди. У һәр айда 130 саат вәз хизмитидә болуп, алға илгирилигән нурғун тәтқиқ үгинишлири бар еди. Һазир у кийим тикиш өйидики хизмәткә тәйинләнди. Һәр күни жиртилған кийим-кечәкләрни яматти. Униң бу өзгиришкә көнүшигә бираз вақит кәтти. Кейинирәк, у өзиниң қиливатқан хизмити үчүн башқиларниң интайин миннәтдар екәнлигини һис қилди вә пурсәтни чиң тутуп қолдин келишичә бәйтәлдики қериндашларға илһам-мәдәт беришкә тиришти.

Нигерия мәдәнийити биз үчүн йеңи болғач, үгинишкә тегишлик нурғун нәрсиләр бар еди. Бир қетим, бир бурадәр ишханамға келип, Бәйтәлгә йеңила қобул қилинған қериндашни тонуштурди. Мән униң билән саламлишиш үчүн қол узатқинимда, у тизлинип, алдимда сәҗдә қилди. Мән һәйран қалдим! Муқәддәс китаптики Әлчиләр 10:25, 26 вә Вәһий 19:10-айәтләр чақмақ чаққандәк әқилимгә кәлди. «Униңға бундақ қилмаслиқни ейтишим керәкму?» дәп ойлидим. Шуниң билән бир вақитта, униң Бәйтәлгә қобул қилинғанлиғини ойлап, көңлүмдә «у Муқәддәс китапта немә дейилгәнлигини чоқум билиду» дедим.

Сөһбәтлишиш җәриянида өзүмни бәкму оңайсиз һис қилдим. Кейин издинип тәтқиқ қилдим. Қериндашниң йәрлик әнъәнәвий урп-адәт бойичә иш қилғанлиғини, әйни вақитта Нигериядики бәзи җайларда кишиләрниң йәнила шундақ саламлишиш урп-адитини сақлиғанлиғини билдим. Әрләрму охшашла сәҗдә қилиду. Бу һөрмәтни ипадиләшниң бир усули еди. У ибадәт әмәс. Муқәддәс китапта шуниңға охшаш мисаллар бар (Сам. 1-яз. 24:8). Өзүмниң наданлиғи сәвәплик, қериндашни хиҗил қилидиған гәпләрни қилип қоймиғинимға хошал болдум.

Биз Нигериядә нурғун қериндашлар билән тонуштуқ, улар нурғун жиллардин буян Йәһваға садақәтмәнлигини сақлап кәлгән еди. Йәшая Адагбонаb исимлиқ бир бурадәр яш вақтида һәқиқәтни тонуған еди. Амма кейин униңға махав кесили дәп диагноз қоюлуп, мәхсус махав кесили бар кишиләрни жиғивелиш орниға әвәтилгән. Шу йәрдә у ялғуз Гувачи еди. Нурғун қаршилиқларға қаримай, у 30дин артуқ махав кесили бар кишиләрниң һәқиқәтни қобул қилишиға ярдәм бәргән вә шу йәрдә бир җамаәт қурған.

КЕНИЯ — БУРАДӘРЛӘР МАҢА СӘВИРЧАН БОЛДИ

1996-жили биз Кениядики Бәйтәлгә әвәтилдуқ. Илгири сөзүмни башлиғанда, бу дөләткә барғанлиғимни тилға алған едим. Аридин шунчә жиллар өтүп кәткәндин кейин, мән тунҗа қетим бу дөләткә қайта кәлдим. Биз Бәйтәлдә турдуқ. Бу йәрни зиярәт қилишқа келидиғанлар нурғунлиған меһманларниң арисида узун қуйруқ маймунларму бар еди. Улар қериндашлар көтүрүп маңған мевә-чевиләрни булап кетәтти. Бир күни, Бәйтәлдә бир қериндаш деризисини очуқ қоюп қойған. У өйигә қайтип кәлгәндә, бөлмини бир топ маймунларниң қалаймиқан қилип, тапқан йемәкликни йәватқанлиғини көрүп, вақирап ишиктин сиртқа жүгригән. Маймунлар вақиришип деризидин сиртқа сәкригән еди.

Полина иккимиз суахили тили җамаитигә қатнаштуқ. Бираз вақиттин кейин, мени җамаәт китап тәтқиқ үгинишигә (һазир Муқәддәс китапни җамаәттә үгиниш дәп атилиду) риясәтчилик қилишқа бәлгүлиди. Бирақ, мән бу тилни әндила тили чиқиватқан бовақлардәк сөзләттим. Мән үгинидиған материялға алдин тәйярлиқ қилаттим, шуңа пәқәт соалларни оқалаттим. Амма, қериндашларниң бәргән җаваплири абзацларда йезилғанлардин пәриқлиқ болса, уларни чүшәнмигән едим. Бу бәкму оңайсиз әһвал еди! Қериндашларни һәқиқәтән қийниған едим. Уларниң сәвирчанлиқ вә кәмтәрлик билән орунлаштурушни қоллап-қувәтлигинидин бәк тәсирләндим.

АМЕРИКА — БАЯШАТ, АММА САДАҚӘТМӘН

Биз Кенияға келип, техи бир жил болмиған еди. 1997-жили бизни Нью-Йорк, Бруклиндики Бәйтәлгә тәклип қилди. Һазир маддий җәһәттин баяшат гүлләнгән дөләткә кәлдуқ. Амма бундақ шараитму өзигә яриша қийинчилиқларни пәйда қилиду (Пәнд н. 30:8, 9). Шундақтиму, бу дөләттә қериндашлар мустәһкәм иман-етиқадини нәмаян қиливатиду. Қериндашлар вақти вә мал-мүлүклирини техиму көп байлиқ топлаш үчүн әмәс, бәлки Йәһва тәшкилатиниң хизмитини техиму яхширақ қоллаш үчүн сәрип қилиду.

Көп жиллардин буян, биз қериндашларниң түрлүк вәзийәтләрдә нәмаян қилған ишәнчисини көрдуқ. Ирландиядә қериндашлар сәясий қалаймиқанчилиққа дуч кәлди. Африкида қериндашлар намратлиқ вә чәткә қеқилип йәкләшкә дуч келиду, Америкида байлиқниң аздурушиға дуч келиду. Бирақ мәйли қәйәрдә болсун, қериндашлар күчлүк иман-етиқадини нәмаян қилип, һәр түрлүк әһвалда өзлириниң Йәһвани чин қәлбидин сөйидиғанлиғини көрситиду. Йәһва һәқиқәтән буниңдин бәкму сөйүниду!

Жиллар «тоқумичи әсвавидин чапсанирақ» өтүватиду (Аюп 7:6). Һазир Нью-Йоркниң Уорвиктики мәркизи баш идаридә башқилар билән хизмәт қиливатимиз. Бир-биригә һәқиқий сөйгү-муһәббәт көрситидиған кишиләр билән бирликтә давамлиқ хизмәт қиливатқанлиғимиздин интайин хошалмиз. Пат йеқинда Өзиниң сан-санақсиз садиқ хизмәтчилирини мукапатлайдиған Падишайимиз Әйса Мәсиһни қоллаш үчүн қолумиздин кәлгинини қилип қанаәт таптуқ, мәмнун болдуқ (Мәт. 25:34).