Йәһва Худа һәм тинчлиқ, һәм уруш вақтида бизгә күч бәргән

Пол: 1985-жили бизни миссионер сүпитидә ғәрбий Африкиниң Либерия дөлитигә әвәткән еди. Бизниң самолет авал Сенегалға қонди. «Бир нәччә сааттин кейин биз Либериядә болумиз» дегән Энниң сөзлири есимдә. Бирақ шу чағда мундақ уқтуруш болди: «Либериягә учиватқан йолувчилар самолетни ташлап кетиши керәк. Либериядә сәясий өзгириш болғанлиқтин, самолет у йәргә қоналмайду». Шуңа биз Сенегалда он күн миссионерларниң өйидә туруп қалдуқ. Йеңилиқларда өлгән адәмләрниң җәсәтлирини жүк машинилириға селип кетип барғанлиғини, дөләттә комендантлиқ саат орнатқанлиғини вә кимду-ким униңға бойсунмиса, оқ чиқирип етип ташлайдиғанлиғини аңлап тураттуқ.

Энн: Биз интайин еһтиятчан адәмләр. Мән кичигимдин һәммә нәрсидин қорқаттим. Әслидә мени кичигимдин «қорққанчақ қиз» дәтти. Һәтта йолдин өткәндиму әнсирәттим. Бирақ шундақ хейим-хәтәргә қаримастин Либериягә бериш үчүн бәл бағлидуқ.

Пол: Биз Энн иккимиз ғәрбий Англиядин болуп, бир-биримиздин сәккиз километр жирақлиқта тураттуқ. Мәктәпни пүтүргәндин кейин һәр иккилимиз пионерлиқ хизмәтни башлидуқ. Бизни буниңға ата-анимиз дәвәт қилған. Биз һаятимизни толуқ вақитлиқ хизмәткә беғишлиғанлиғимиз уларни бәк хурсән қилди. 19 йешимда мени Бәйтәлгә тәклип қилди. Энн болса, тоюмиздин кейин 1982-жили мениң билән биллә Бәйтәлдә хизмәт қилишқа башлиди.

Энн: Бәйтәлдә хизмәт қилиш бизгә яқатти. Амма биз вәз ейтқучилар йетишмигән йәргә берип хизмәт қилишни халаттуқ. Бурун миссионер болған бәйтәлликләр билән биллә хизмәтдаш болдуқ. Уларниң яхши үлгилири билән мол тәҗрибилири бизниң миссионер болуп хизмәт қилиш хаһишимизни техиму күчәйтти. Үч жил давамида һәр кечиси бу һәққидә Йәһва Худаға очуқ ейтип берәттуқ. Бизни Гилиад мәктивигә тәклип қилғанда, хошаллиғимиз қин-қинимизға патмиди. Биз 1985-жили Гилиад мәктивиниң 79-синипини пүтәрдуқ вә бизни Либериягә тәйинлиди.

БИЗГӘ БУРАДӘР-ҚЕРИНДАШЛАРНИҢ СӨЙГҮ-МУҺӘББИТИ КҮЧ БӘРДИ

Пол: Һава йоли ечилғанда, биз дәрру биринчи рейс билән Либериягә қарап учуп кәттуқ. Мәмликәттә вәзийәт кәскин болуп, техичә комендантлиқ саат һөкүм сүрүвататти. Ғәм-әндишигә берилмәслигимиз үчүн Энн иккимиз һәр күни кәчқурунлиғи Зәбурни оқаттуқ. Шуниңға қаримастин хизмитимизни яхши көрәттуқ. Энн миссионер болуп хизмәт қилди. Мән болсам Бәйтәлдә Джон Черукa бурадәр билән биллә хизмәт қилдим. Мән униңдин көп нәрсигә үгәндим. У Либериядә узақ жил турғанлиқтин, йәрлик бурадәр-қериндашларниң қийинчилиқлири билән әһвалини яхши биләтти.

Энн: Немә үчүн биз Либериядики хизмәтни тезла яхши көрүп кәттуқ? Буниңға бизниң бурадәр-қериндашлиримиз сәвәпчи болди. Улар шунчилик хушхуй, меһрибан вә садиқ еди. Биз уларға шунчилик үгинип кәттуқки, улар биз үчүн аилимиздәк болуп кәтти. Улар бизгә ярдәм берип, илһамландуруп туратти. Вәз хизмитимиз әҗайип болди. Өй егилири билән узақ турмай аз сөзлишип қалсақ, улар бизгә хапа болуп қалатти. Адәмләр бир-бири билән һәммә йәрдә Муқәддәс китап тоғрилиқ сөзлишәтти. Улар билән тез тил тепишип, сөзлишиш асан болатти. Биздә Муқәддәс китап үгинишлири чечимиздин тола болғанлиқтин, һәммисигә вақтимиз йәтмәтти. Бу әҗайип вақитлар болған еди!

ҚОРҚҚАН ВАҚИТЛАРДА ЙӘҺВА ХУДА БИЗГӘ КҮЧ БӘРДИ

Пол: Төрт жил бойи дөләттә течлиқ һөкүм сүрүп, 1989-жили ички уруш башлинип кәтти. 1990-жили, 2-июль күни исиянчилар Бәйтәлниң өп-чөрисини бесивалди. Үч ай давамида башқа дөләтләр билән, һәтта уруқ-туққанлиримиз вә баш идарә билән алақимиз үзүлгән еди. Һәммә йәрдә қалаймиқанчилиқлар болуп, озуқ-түлүк йетишмәтти. Көплигән аялларға басқунчилиқ қилинған еди. Пүткүл дөләттики бу қалаймиқанчилиқлар 14 жилға созулди.

Энн: Һәртүрлүк қәбилиләрниң әзалири башқа қәбилиләр билән соқушуп, бир-бирини өлтүрүвататти. Қурал-ярақлар билән тәминләнгән вә ғәлитә кийинивалған исиянчи әскәрләр кочиларни арилап, һәрбир өйгә кирип булаңчилиқ қилатти. Адәм өлтүрүш бәзилири үчүн «тоху сойғандәк» асан иш болған. Тәкшүрүш пунктлирида көп адәмләр өлтүрүлгән еди. Етип ташланған кишиләрниң җәсәтлири дога-дога болуп ятатти. Бәйтәлниң сиртидиму шундақ вақиәләр йүз берип туратти. Бизниң садиқ етиқатдашлиримизму өлтүрүлгән еди. Уларниң арисида қәдир-қиммәтлик икки миссионер болған.

Исиянкар әскәрләр өзлири өч көридиған қәбилидики кишиләрни издәп, айимай өлтүрәтти. Шу қәбилидики бизниң етиқатдашлиримизни йошуруш үчүн бурадәрләр өз һаятини тәвәккәлгә қойған. Миссионерлар билән бәйтәлликләрму шундақ қилған еди. Бәйтәлгә қечип кәлгән бәзи етиқатдашлиримиз биринчи қәвәттики коридор билән ашханиларда, башқилири болса иккинчи қәвәттики бәйтәлликләрниң ятақлирида туратти. Йәттә кишидин ибарәт болған бир аилә биз билән турған.

Пол: Биз адәмләрни йошуруп-йошурмайватқанлиғимизни тәкшүрүш үчүн әскәрләр һәр күни Бәйтәлниң ичигә киришкә тиришатти. Шуңа биз төрт бурадәрни күзүтүшкә қойдуқ. Икки бурадәр дәрваза тәрәпкә қарап маңғанда, йәнә иккиси деризидин қарап туратти. Әгәр дәрвазиниң қешидики икки бурадәр қоллирини алдида тутса, хәвп-хәтәр йоқ дегән бәлгүни, әгәр қоллирини кәйнидә тутса, әскәрләрниң интайин ғәзәпләнгәнлигини билдүрәтти. Әгәр хәвп-хәтәрлик болса деризидин қарап турған бурадәрләр тез берип, етиқатдашлиримизни йошуруп қоятти.

Энн: Бирнәччә һәптидин кейин ғәзәпләнгән бир топ әскәрләр Бәйтәлгә бесип кирди. Мән бир қериндаш билән ванниға кирип, ишикни илғур билән йепивалған едуқ. У йәрдики шкафта йошурунуш үчүн бир кичиккинә җай болған еди. Қериндишимиз шу йәргә киривалди. Әскәрләр мениң кәйнимдин маңған екән. Улар биз тәрәптики иккинчи қәвәткә көтирилип, ишикни урушқа башлиди. Шу чағда йолдишим: «Аялим ваннида, һазир чиқиду»,— деди. Мән қериндишимиз йошурулған йәрни қайтидин йепиветәй дегәндә, «тарақ-туруқ» қилған авазлар чиқип кәтти. Нәрсиләрниң һәммисини қайтидин шкафқа селиш үчүн бираз вақит кәтти. Әскәрләр мени «немә қиливатиду» дәп гуман қиливатамдекин дәп қаттиқ әнсирәп кәттим. Улар мениң хиҗаләт болғанлиғимни көрүп, чандуруп қоюмән дәп ойлидим. Шуңа ичимдин қаттиқ Йәһваға дуа қилип, ярдәм беришни ялвурдум. Андин ишикни ечип, улар билән сәвирлик билән саламлаштим. Уларниң бири мени иштириветип, ванниға кирип, шкафтики нәрсиләрни ахтурушқа башлиди. Улар һечнәрсә тапалмиғанлиғиға һәйран қалди. Кейин башқа бөлмиләр билән чедирни тәкшүрүп чиқип, һечнемә тапалмиди.

ҺӘҚИҚӘТ НУРИ ПАРЛАВӘРДИ

Пол: Бирнәччә ай давамида биздә нашта қилидиған һеч немә болмиди. Бирақ Бәйтәлдики өткән әтигәнлик ибадәт биз үчүн яхши «нашта» болған. Чүнки роһий озуқ бизгә һәр күни дуч келидиған қийинчилиқларға бәрдашлиқ беришкә күч-қувәт бәргән еди.

Әгәр биз озуқ-түлүк издәп, сиртқа чиқидиған болсақ, йошурунған етиқатдашлиримизни һимайә қилалматтуқ. Уларни өлтүрүп қоюши мүмкин еди. Йәһва Худа дәл өз вақтида әҗайип йоллар билән керәклик нәрсиләрни тәминләп турди. У бизни Өз қанити астиға елип, қорқунучқа берилмәсликкә ярдәм бәрди.

Дуниядики әһвал зулмәт қараңғулуққа патқансири, һәқиқәт нури ярқин парлавәрди. Бурадәр-қериндашлиримиз қайта-қайта қечишқа тоғра кәлсиму, улар етиқатни йоқатмай, һәммә қийинчилиқларға бәрдашлиқ бәргән. Бәзилири «бу уруш бизни келәчәктики болидиған балаю-апәткә тәйярлаватиду» дәтти. Бизниң җасарәтлик ақсақаллар билән яш бурадәрләр қоллиридин келишичә етиқатдашларға ярдәм бәрди. Улар орманда тепилған нәрсиләрдин Ибадәт өйини ясап, учришишларни өткүзди. Шундақ қийин вақитларда җамаәт учришишлири һәм вәз хизмити уларға көп илһам бәргән. Бизгә гуманитарлиқ ярдәм әвәтилгәндә, бурадәр-қериндашлар кийим-кечәкниң орниға вәз қилиш үчүн сумкиларни сориған. Бу бизгә қаттиқ тәсир қилди. Уруштин зәрдап чекиватқан адәмләр хуш хәвәргә қулақ салған. Адәмләр Йәһва гувачилириниң қийинчилиқлириға қаримастин, қанчилик бәхитлик вә меһир-муһәббәтлик екәнлигини көрүп зоқлинатти (Мәт. 5:14—16). Бизниң етиқатдашлиримиз мошу қараңғу дунияда нурға охшаш парлавәрди. Уларниң шундақ қизғинлиғини көргән бәзи вәһший әскәрләр Йәһва гувачиси болди.

ЖҮРИГИМИЗ ПАРӘ-ПАРӘ БОЛҒАНДА ЙӘҺВА БИЗГӘ КҮЧ БӘРДИ

Пол: Биз Либериядин үч қетим қисқа вақитқа, икки қетим бир жилға кетишимизгә тоғра кәлгән. Шундақ вақитларда қандақ туйғуда болғанлиғимизни бир миссионер қериндишимиз яхши тәсвирләп бәргән: «Гилиад мәктивидә үгәткәндәк, биз хизмәт қиливатқан йәрдики бурадәр-қериндашларни қаттиқ яхши көрүп қалдуқ. Уларни шундақ мүшкүл әһвалда қалдуруп кетиватқанлиғимизни ойлиғанда, жүригимиз парә-парә болди». Бәхиткә яриша, биз башқа дөләттә турсақму, уларға жирақтин ярдәм қолумизни сунушни давамлаштурдуқ.

Энн: 1996-жили, май ейида биз Либериядики вәз қилиш иши тоғрилиқ муһим һөҗҗәтләрни елип, йәнә икки гувачи билән машиниға олтирип, филиалдин 16 километр жирақлиқта болған бехәтәр җайға маңдуқ. Бирақ йолда исиянчи әскәрләр бизни тохтатмақчи болуп, һаваға оқ атти. Улар Полдин башқа һәммимизни машинидин чүшириветип, бәлгүсиз тәрәпкә қарап машинини һайдап кәтти. Биз немә қиларимизни билмәй қалдуқ. Бир вақитта Полниң биз тәрәпкә келиватқанлиғини көрдуқ. Полниң бешидин еқиватқан қанни көрүп, биз униң бешиға оқ етипту дәп ойлидуқ. Әгәр бирақ оқ атса, у маңмай қалаттиғу! Бир әскәр уни уруп машинидин чүшириветипту. Бәхиткә яриша, у қаттиқ җараһәтләнмигән еди.

Уруш болған йәрдики йәрлик адәмләрни елип кетиватқан һөкүмәтниң жүк машиниси йенимиздин өтүп кетип баратти. Машинида орун болмиғанлиқтин, биз униң кәйнидики бир йәрни тутувалдуқ. Бирақ жүк машининиң шопири орнидин туюқсиз қозғалғанлиқтин, биз жиқилип чүшүшкә аз қалдуқ. Шуңа биз машинини тохтитишқа ялвурдуқ. Бирақ у қорққанлиғидин машинини тохтатқуси кәлмәй, қаттиқ һайдап кетивәрди. Шундақ қилип биз баридиған җайимизға миң бир җапа-мәшәқәтләр билән йетип кәлдуқ. Шу йәргә кәлгинимиздә күчимиз қалмай һошимизға аран кәлдуқ.

Пол: Биз житиқ, паскина кийимлиримизгә қарап, қандақ аман қалғинимизға һәйран қалдуқ. Шу күни биз талада ухлидуқ. Келәрки күни биз уруштин һөтмә-төшүк болуп кәткән вертолет билән Сьерра-Леонеға йетип бардуқ. Аман қалғанлиғимизға хошал болсақму, Либериядики етиқатдашлиримиз тоғрилиқ интайин әнсиридуқ.

ЙӘҺВА БАШҚА ҚИЙИНЧИЛИҚЛАРҒА ТӘҚАБИЛ ТУРУШҚА КҮЧ БӘРДИ

Энн: Биз Фритаун шәһиридики филиалға кәлгәндә, бизни интайин яхши қарши алди. Мошу йәрдә биз өзүмизни бехәтәр һис қилдуқ. Шундақ болсиму, Либериядә баштин өткүзгән вақиәләрниң һәммиси оюмға қайта-қайта келивәрди. Күндүзи қорқунучлуқ бир иш йүз бериду дәп чөчүп жүрдүм. Әтрапимдики нәрсиләрниң һәммиси маңа бир чүштәк көрүнди. Түндә болса, мениңдин муздәк тәр чиқип, яман бир нәрсә йүз бериду дәп қорқуп охинип кетәттим. Нәпәс елиш қийин болған. Пол мени қоллап-қувәтләп мениң билән биллә дуа қилди. Қорқунуч кәтмигичә Падишалиқ нахшиларни ейтаттуқ. Мән сараң болуп кетиватимәнму дәп ойлидим. Әнди миссионер болуп хизмәт қилалмаймән дәп әнсиридим. Кейин немә болғанлиғини һечқачан унтумаймән. Дәл шу һәптидә икки журнал нәширдин чиқти. Униң бири 1996-жили, 8-июнь санидики «Ойғиниш!» журналида «Сизни қорқунуч чирмавалса, немә қилишқа болиду?» дегән мақалә болған еди. Шу мақалини оқуп, өзүмниң әһвалимни яхши чүшәндим. Иккинчиси болса, 1996-жилниң 15-май санидики «Күзитиш мунари» болған. Униң ичидики «Улар күчни қәйәрдин алиду?» дегән мақалидә җараһәтләнгән кепинәкниң сүрити болған. Шу мақалидә кепинәк қанитини қаттиқ җараһәтлисиму, давамлиқ озуқлинип учалайдиғанлиғи йезилған. Шуниңға охшаш, бизму эмоция тәрәптин җараһәтләнсәкму, Йәһва Худаниң муқәддәс роһи билән башқиларға давамлиқ ярдәм берәләйдиғанлиғимиз йезилған. Бу мақалиләр дәл вақтида кәлгән роһий озуқ болған (Мәт. 24:45). Мошуниңға охшаш мавзуларни тәтқиқ қилип, уларни жиғип қойғиним маңа көп ярдәм бәрди. Вақит өтүп мән өзүмни яхширақ һис қилидиған болдум.

ЙӘҺВА ЙЕҢИ ТАПШУРУҚНИ ҚОБУЛ ҚИЛИШҚА КҮЧ БӘРДИ

Пол: Либериягә қайтишқа мүмкинчилик болғанда, һәр қетим интайин хошал болаттуқ. 2004-жилниң ахирида Либериягә тәйинләнгәнлигимизгә 20 жил болупту. Уруш ахирлишип, Бәйтәлдә қурулуш ишлири планланған еди. Бирақ шу вақитта бизни башқа дөләткә тәйинлиди. Йеңи тапшуруқни қобул қилиш асан болмиди.

Либериядики бурадәр-қериндашлар биз үчүн аилимиздәк болуп кәтти. Уларни ташлап кәткимиз кәлмиди. Қачанду бир вақитта биз аилимизни ташлап, Гилиад мәктивигә барған едуқ. Шу чағда биз һәммини Йәһваниң қолиға тапшурдуқ. У бизни мол бәрикәтлиди. Мошу йеңи тапшуруқни алғандиму, биз шундақ қилдуқ. Шундақ қилип биз Либерияниң қешидики Ганада хизмәт қилишни башлидуқ.

Энн: Ганаға кетиштин авал биз нурғун жиғлидуқ. Яшанған әқил-парасәтлик Френк бурадәр бизгә: «Силәр бизни унтуп қелишиңлар керәк!»— дегәндә, биз һәйран қалдуқ. Андин у: «Әлвәттә силәр бизни әсләйсиләр. Бирақ силәр йеңи тапшуруқни бар вуҗудуңлар билән орунлишиңлар керәк. Бу тапшуруқни силәргә Йәһва Худа бәрди. Шуниң үчүн әнди силәр һәммә меһир-муһәббитиңларни Ганадики бурадәр-қериндашларға көрситишиңлар керәк». Бу өз вақтида ейтилған сөзләр еди. Гәрчә Ганада һәммиси биз үчүн натонуш болсиму, шу йәргә келипла биз өзүмизгә достларни издәшкә башлидуқ.

Пол: Биз Ганадики роһий аилимизни яхши көрүшимиз үчүн көп вақит кәтмиди. У йәрдә Йәһва гувачилири бәк нурғун болған. Уларниң Йәһваға болған садақәтмәнлиги вә мустәһкәм етиқади биз үчүн яхши үлгә болди. Ганада 13 жил хизмәт қилғандин кейин, бизни йәнә башқа тапшуруқ күтүп туратти. Бизни шәрқий Африкиниң Кения филиалиға тәйинлиди. Биз бурун биллә хизмәт қилған бурадәр-қериндашларни интайин сеғинсақму, бирақ Кениягә бирдин үгинип кәттуқ. Бу йәрдиму иш чачтин тола еди, биз давамлиқ еһтияҗи бар йәрдә хизмәт қиливатимиз.

КӘЙНИМИЗГӘ НӘЗӘР САЛСАҚ

Энн: Һаятимизда қорқунучлуқ вә хәтәрлик вәзийәтләр нурғун болған. Бу бизгә һәм җисманий һәм һиссий җәһәттин тәсир қилиши мүмкин еди. Шундақ вәзийәтләрдә Йәһва Худа бизни мөҗүзәвий һалда қоғдап қалмайду. Һазир оқниң авазлирини аңлисам, ашқазиним ағрип, қолум һечнемә сәзмәй қалиду. Амма Йәһва Худа бизниң етиқатдашлиримиз арқилиқ дайим ярдәм беришкә тәйяр екәнлигигә шәхсән өзүмниң көзи йәтти. Йәнә шуни чүшәндимки, әгәр роһий җәдвәлгә әмәл қилсам, Йәһва Худа бәргән тапшуруқни орунлашқа күч бериду.

Пол: Бәзидә биздин: «Хизмитиңлар қандақ? Мошу йәр силәргә яқамду?» дәп сорайду. Биләмсиләр, биз үчүн қайси дөләттә хизмәт қиливатқанлиғимиз муһим әмәс. Һәтта у интайин гөзәл, чирайлиқ дөләт болсиму, вәзийәт туюқсизла өзгирип кетиши мүмкин. Биз үчүн роһий аилимиз һәммә нәрсидин муһим. Гәрчә бизниң келип-чиқишимиз һәрхил болсиму, Йәһва Худаға болған меһир-муһәббитимиз бизни иттипақлаштуриду. Энн иккимизни башқа дөләтләргә етиқатдашлиримизни илһамландуруш үчүн әвәтти дәп ойлисақ, әксинчә улар бизни мустәһкәмлиди.

Һәр қетим башқа йәргә көчкәндә, бизниң дуния йүзлүк аилимиз бир мөҗүзә екәнлигигә көзүмиз йәткән еди. Биз қәйәрдә болмисақму, җамаәт түпәйли бизниң аилимиз вә өйүмиз бар. Биз шуниңға ишинимизки, әгәр Йәһва Худаға таянсақ, У бизгә һәрқандақ вәзийәттә күч бериду (Флп. 4:13).