Муқәддәс китап оқушниң көпирәк пайдисини көрүң

1. Әйса үчүн Муқәддәс Язмиларниң муһим болғанлиғини немә көрситип бериду?

ӘЙСАНИҢ бәргән тәлимлиригә қулақ селип олтарғанлиғиңизни тәсәввур қилип көрүң. Өзүңизни қандақ һис қилған болаттиңиз? У Муқәддәс Язмилардин пат-пат айәтләрни нәқил кәлтүргән. Әмәлийәттә, у чөмдүрүлгәндин кейин вә өлүштин бурун қилған бәзи сөзлиридә Муқәддәс китаптики айәтләрни нәқил кәлтүргәнb (Қ. шәр. 8:3; Зәб. 31:5; Луқа 4:4; 23:46). Чөмдүрүлгән вә өлүштин авалқи үч йерим жил җәриянида, Әйса дайим көпчилик алдида Муқәддәс Язмиларни оқуған вә улардин нәқил кәлтүрүп, шуларни чүшәндүргән еди (Мәт. 5:17, 18, 21, 22, 27, 28; Луқа 4:16—20).

2. Әйсаниң йешиниң чоңийишиға әгишип, униң Муқәддәс Язмиларни яхши билишигә немә ярдәм бәргән? (Муқавидики рәсимгә қараң.)

² У вәз хизмитини башлаштин хелә жиллар бурун Худаниң Сөзини қайта-қайта оқуған вә аңлиған. Бәлким, у өйидә Мәрийәм билән Йүсүпниң параңлиридин дайим Муқәддәс китапни нәқил кәлтүргәнлигини аңлиғанc (Қ. шәр. 6:6, 7). Шуниңға ишинимизки, Әйса һәр шәнбә күни аилисидикиләр билән биллә ибадәтханиға барған (Луқа 4:16). У йәрдә Муқәддәс Язмилар оқулғанда, Әйса чоқум диққәт билән қулақ селип аңлиған болуши мүмкин. Вақти кәлгәндә, Әйса өзи Муқәддәс Язмиларни оқушни үгәнгән. Нәтиҗидә, Әйса Муқәддәс Язмиларни яхши билипла қалмай, йәнә уларни қәдирлигән вә үгәнгәнлириниң һаятиға тәсир қилишиға йол қойған. Мәсилән, Әйса әндила 12 яшқа киргәндә, ибадәтханида йүз бәргән бир вақиәни әсләп бақайли. Муса пәйғәмбәрниң қанунлирини пишшиқ билидиған устазлар Әйсаниң чүшәндүрүшлири вә җаваплириға һәйран қелишқан (Луқа 2:46, 47, 52).

3. Бу мақалидә немини муһакимә қилимиз?

³ Бизму Муқәддәс китапни дайим оқуғинимизда, Худаниң Сөзини яхширақ биләләймиз вә Уни техиму сөйүмиз. Бирақ оқуғанлиримизниң пайдисини көрүш үчүн немә қилалаймиз? Әйсаниң сөзлиридин немә иш қилишни үгинәләймиз? Мәсилән, у қанунларни яхши билидиған Тәврат устазлири, пәрисийләр вә садуқийларға ейтқан сөзлиридин немә қилишни үгинәләймиз? Әшу диний йетәкчиләр дайим Муқәддәс Язмиларни оқуған, бирақ оқуғанлириниң пайдисини көрәлмигән. Әйса бу кишиләр Муқәддәс китапни оқуп, пайдисини көрәлмигәнлигиниң үч сәвәвини тәкитлигән. Униң уларға қилған сөзи мону үч җәһәттин оқуш ихтидаримизни өстүрүшимизгә ярдәм бериду: 1) оқуғанлиримизни чүшиниш, 2) оқуғанлиримиздин роһий ғәзниләрни издәш вә 3) Худа Сөзиниң бизни шәкилгә кәлтүришигә йол қоюш.

ОҚУҒАНЛИРИҢИЗНИ ЧҮШИНИШКӘ ТИРИШИҢ

4. Луқа 10:25—29 айәтләр Худаниң Сөзини оқуш һәққидә бизгә немини үгитиду?

⁴ Биз Худаниң Сөзидә оқуғанлиримизниң мәнасини чүшинишни халаймиз. Болмиса, уни оқушниң биз үчүн һечқандақ пайдиси болмаслиғи мүмкин. Мәсилән, Әйсаниң Тәврат қанунини пишшиқ билидиған адәм билән қилған сөһбитигә диққәт қилип бақайли (Луқа 10:25—29ни оқуң). У киши мәңгүлүк һаятлиққа еришиш үчүн өзиниң немә қилиши керәклигини сориғанда, Әйса униңдин: «Тәвратта немә йезилған? Қандақ чүшинисиз?»— дәп сориған. Киши Муқәддәс китаптин нәқил кәлтүрүп, Худани вә хошнисини сөйүши керәклигини ейтип тоғра җавап бәргән (Лав. 19:18; Қ. шәр. 6:5). Бирақ униң немә дегәнлигигә диққәт қилиң: «Мениң хошнам зади ким?» Бу киши оқуғанлириниң һәқиқий мәнасини чүшәнмәйдиғанлиғини көрсәткән еди. Нәтиҗидә, у оқуғанлирини һаятида қандақ әмәлий қоллинишни билмигән.

5. Дуа қилиш вә аста оқуш оқуғанлиримизни чүшинишимизгә қандақ ярдәм бериду?

⁵ Яхши оқуш адитини йетилдүрүш арқилиқ Худаниң Сөзини чүшиниш иқтидаримизни ашуралаймиз. Бу йәрдә бизгә ярдәм берәләйдиған бирқанчә мәслиһәтләр бар. Оқушни башлаштин бурун дуа қилиң. Биз Муқәддәс китапни чүшиниш үчүн Йәһваниң ярдимигә муһтаҗ. Шуңа зеһнимизни жиғиш үчүн Униңдин муқәддәс роһни соралаймиз. Андин кейин астирақ оқушқа һәрикәт қилиң. Бу оқуғанлириңизни чүшинишиңизгә ярдәм бериду. Жуқури авазда оқуш яки Муқәддәс Язмиларниң авазлиқ оқушлириға әгишиш сиз үчүн пайдилиқ болуши мүмкин. Әгәр сиз бир тәрәптин авазлиқ оқушни аңлисиңиз вә йәнә бир тәрәптин Муқәддәс китапқа қарисиңиз, бу оқуғанлириңизни чүшинишиңизгә, уни есиңиздә сақлишиңизға вә көпирәк нәрсиләрни үгинишиңизгә ярдәм бериду (Йәшуа 1:8). Муқәддәс китапни оқушни тамамлиғандин кейин, бу қиммәтлик соға үчүн Йәһваға қайта дуа қилип, миннәтдарлиғиңизни билдүрүң вә оқуғанлириңизни әмәлий қоллиниш үчүн Униңдин ярдәм сораң.

6. Муқәддәс Язмиларни оқуғанда өз-өзүңиздин соалларни сораш вә қисқичә хатириләрни йезип қоюш сизгә қандақ ярдәм берәләйду? (Рәсимгиму қараң.)

⁶ Муқәддәс китапни техиму яхширақ билишкә ярдәм беридиған йәнә икки мәслиһәт бар. Оқуғанлириңиз һәққидә өз-өзүңиздин соалларни сораң. Мәлум бир үзүндә үстидә ойланғанда, өзүңиздин мундақ сорисиңиз болиду: асаслиқ шәхсләрдин кимләр бар? Ким сөз қиливатиду? Кимгә сөз қиливатиду вә немә үчүн? Бу ишлар қәйәрдә вә қачан йүз бәргән? Шундақ соалларни сораш үзүндидики асасий мәзмунларни чүшинип меңишиңизға ярдәм бериду. Униңдин башқа, оқуғанда қисқичә хатириләрни йезип қалдуруң. Язғиниңизда, шулар һәққидә көпирәк ойлайсиз. Бу яхширақ чүшинишиңизгә ярдәм бериду. Йезиш йәнә оқуғанлириңизни әстә сақлишиңизға ярдәм бериду. Соалларни, издинишниң нәтиҗилирини йезивалсиңиз, асасий нуқтиларни, оқуғанлириңизни қандақ ишлитәләйдиғанлиғиңизни яки өз һис-туйғулириңизни аддийла йезип қойсиңиз болиду. Бундақ хатириләрни йезип қойсиңиз, Худа Өз Сөзи арқилиқ шәхсән сизгә көңүл бөлүватқанлиғини һис қилишиңиз мүмкин.

7. Қандақ қабилийәткә муһтаҗ болимиз вә немә үчүн? (Мәтта 24:15)

⁷ Худаниң Сөзини оқуғанда, уни чүшинишимиз үчүн зөрүр болған пәриқләндүрүш қабилийитиниң муһимлиғини Әйса ениқ көрсәткән еди (Мәтта 24:15ни оқуң). Пәриқләндүрүш дегән немә? Бу бир ой-пикир билән йәнә бир ой-пикир арисида қандақ бағлиниш яки пәриқ барлиғини чүшиниш вә немә ениқ оттуриға қоюлмиғанлиғини дәрһал көрүп йетиш иқтидари. Әйса ейтип өткәндәк, биз Муқәддәс китаптики бәшарәтләрни әмәлгә ашуридиған вақиәләрни пәриқләндүрүш үчүн әқил-идрәккә муһтаҗ. Шуниңдәк, Муқәддәс китаптин оқуғанлиримизниң толуқ пайдисини көрүш үчүн һәм мундақ иқтидарға муһтаҗ болимиз.

8. Әқлиңизни ишлитип, пәриқләндүрүп оқуш үчүн немә қилалайсиз?

⁸ Йәһва Өз хизмәтчилиригә әқил-идрәк бериду. Шуңа Униңдин дуада ялвуруп, бу қабилийәтни өстүрүш үчүн ярдәм сораң (Пәнд н. 2:6). Дуайиңизға мас йәнә немә қилалайсиз? Оқуғанлириңиз үстидә көңүл қоюп чоңқур мулаһизә қилиң вә буниң сиз билидиған башқа ишлар билән қандақ бағлиниши барлиғиға диққәт қилиң. Көпирәк ярдәмгә еришиш үчүн «Йәһва гувачилириниң йол көрсәткүчисигә» охшаш Муқәддәс китапни тәтқиқ қилиш қураллирини ишлитип көрүң. Бу қураллар Муқәддәс китаптики бир үзүндини чүшинишиңизгә вә һаятиңизда әмәлий қоллинидиған усулларни көрүп йетишиңизгә ярдәм бериду (Ибр. 5:14). Әқлиңизни ишлитип, пәриқләндүрүп оқусиңиз, Муқәддәс китапқа болған ишәнчиңиз техиму күчийиду.

РОҺИЙ ҒӘЗНИЛӘРНИ ТЕПИШ ҮЧҮН ОҚУҢ

9. Садуқийлар Муқәддәс китаптики қайси муһим һәқиқәтни қобул қилмиған?

⁹ Садуқийлар ибраний Язмиларни, йәни Муқәддәс китапниң алдинқи бәш китавини, пишшиқ билгән. Амма улар Худаниң бу сөзлиридики муһим һәқиқәтләрни қобул қилмиған. Мәсилән, садуқийлар қайта тирилиш һәққидә Әйсадин сориғанда, униң қандақ җавап бәргәнлигини ойлап көрәйли. У улардин шундақ сориған: «Силәр Мусаниң китавидики көйүватқан тикәнлик тоғрилиқ һекайини оқумидиңларму? Шу йәрдә Тәңри Мусаға: “Мән Ибраһимниң, Исһақниң вә Яқупниң Худайимән” дегән» (Марк 12:18, 26). Гәрчә садуқийлар бу мәзмунни нурғун қетим оқуған болсиму, Әйсаниң соали уларниң Муқәддәс китаптики муһим бир һәқиқәтни, йәни қайта тирилиш тәлимини, қобул қилмиғанлиғини ашкарилиған (Марк 12:27; Луқа 20:38)d.

10. Оқуғанда биз чоқум немигә диққәт қилишимиз керәк?

¹⁰ Буниңдин немини үгинәләймиз? Муқәддәс китапни оқуған вақтимизда бир айәт яки үзүндиниң мәзмунидин немиләргә үгинәләйдиғанлиғимизға алаһидә диққәт қилишимиз керәк. Пәқәт асасий тәлиматларни әмәс, бәлки, бәзи йошурун һәқиқәтләрни вә принципларни көрүп йетишни халаймиз.

11. Тимотийға 2-хәт 3:16, 17-айәтләр Муқәддәс китаптин роһий ғәзниләрни тепишиңизға қандақ ярдәм берәләйду?

¹¹ Муқәддәс китапни оқуғанда роһий ғәзниләрни қандақ тапалайсиз? Тимотийға 2-хәт 3:16, 17-айәтләрдә немә йезилғанлиғиға диққәт қилиң (оқуң.) Диққәт қилсиңиз, пүтүн Язмилар Худа тәрипидин роһландурулған вә 1) тәлим бериш үчүн, 2) ашкарилаш үчүн, 3) түзитиш үчүн, вә 4) һәққанийлиқта тәрбийиләш үчүн пайдилиқтур. Муқәддәс китаптики адәттә көп қолланмайдиған китаплардинму бу төрт җәһәттин пайдиға еришәләймиз. Бу оқуған үзүндиләр Йәһва, Униң мәхсити яки қаидә-принциплири һәққидә немиләрни үгитидиғанлиғини ойлинип көрүң. Қандақ тәнбиһ беридиғанлиғи тоғрисида мулаһизә қилиң. Айәтләрниң сизгә хата хаһиш яки көзқарашларни байқаш вә уларни рәт қилиш, шундақла садиқлиқ билән тоғра йолда меңишиңизға қандақ ярдәм берәләйдиғанлиғиға диққәт қилиң. Мәсилән, шу оқуған үзүндиләр вәз хизмитидә учратқан бириниң хата көзқарашини тоғрилишиңизға, һәмдә сизни тәрбийиләп, Йәһваниң ой-пикир қилиш усулини үгинишиңизгә қандақ ярдәм беридиғанлиғини көрүп йетиң. Мошу төрт җәһәттики пайдини есиңиздә тутсиңиз, Муқәддәс китапни оқуш роһий ғәзнилириңизни көпәйтишкә ярдәм бериду.

ОҚУҒАНЛИРИҢИЗНИҢ СИЗНИ ШӘКИЛГӘ КӘЛТҮРҮШИГӘ ЙОЛ БЕРИҢ

12. Немә үчүн Әйса пәрисийләрдин «Силәр... оқумиғанму?» дәп сориған?

¹² Әйса пәрисийләрниң Муқәддәс китапқа болған көзқаришиниң хата екәнлигини ашкарилаш үчүн, «Силәр... оқумиғанму?» дегән соални сориған (Мәт. 12:1—7)e. Пәрийсиләр бир қетим Әйсаниң шагиртлириниң дәм елиш күнигә хилаплиқ қилғанлиғини оттуриға қойған. Әйса җавап берип Муқәддәс китаптики икки мисални тилға алған. У Һошия китавидин бир айәтни нәқил кәлтүрүп, пәрийсиләрниң Дәм елиш күниниң һәқиқий мәнасини чүшәнмәй, меһир-шәпқәт көрсәтмигәнлигини ейтқан. Немә үчүн бу кишиләр Худаниң Сөзини оқусиму, уларға әшу сөзләр тәсир қилмиған? Чүнки улар өзигә әмәс, башқиларға тәнбиһ бериш вә өз-өзини көрситиш үчүн оқуған. Уларниң көзқариши уларни оқуғанлирини чүшиништин тосуп қалған (Мәт. 23:23; Йоһ. 5:39, 40).

13. Муқәддәс китапни қандақ көзқараш билән оқушимиз керәк вә немә үчүн?

¹³ Әйсаниң сөзидин биз Муқәддәс китапни тоғра көзқараш билән оқушимиз керәклигини үгинимиз. Пәрисийләрдин пәриқлиқ болуш үчүн, чоқум cәмимий вә үгинишкә тәйяр болушимиз лазим. Чоқум Худа Сөзиниң қәлбимизгә терилишини мулайимлиқ билән қобул қилишимиз керәк (Яқуп 1:21). Әгәр мулайим болсақ, қәлбимизгә терилған Худа Сөзиниң чоңқур йилтиз тартишиға йол қоюмиз. Башқиларни тәңқитләш яки мәғрурлуқ роһидин сақлансақ, муқәддәс роһиниң ярдимидә рәһим-шәпқәтлик, көйүмчан, сөйгү-муһәббәтлик киши болалаймиз.

14. Муқәддәс китапниң шәкилгә кәлтүрүшигә йол қойған-қоймиғанлиғимизни қандақ биләләймиз? (Рәсимләргиму қараң.)

¹⁴ Башқиларға қандақ муамилидә болушимиз Худаниң Сөзиниң бизни шәкилгә кәлтүрүшигә йол қойған-қоймиғанлиғимизни көрситип берәләйду. Пәрисийләр Худа Сөзиниң тәсир қилишиға йол қоймиғач, нәтиҗидә бегуна кишиләрни әйиплигән (Мәт. 12:7). Худди шуниңға охшаш, бизниң башқиларға қандақ көзқарашта болушимиз Худаниң Сөзиниң бизни шәкилгә кәлтүришигә йол қойған-қоймиғанлиғимизни көрситип бериду. Мәсилән, биз башқиларниң яхши тәрәплирини көргәндә, уларни тилға елишқа тәйярму яки уларниң камчилиғини дәрһал көрситишкә алдираймизму? Биз рәһимдил вә кәчүрүмчан болушқа тәйярму яки аччиқлинип, башқиларни тәнқитләймизму? Мошу соалларға бәргән җававимиз Муқәддәс китаптин оқуғанлиримизниң өз ой-пикирлиримизни, һис-туйғулиримизни вә иш-һәрикәтлиримизни шәкилгә кәлтүрүшигә йол қойған-қоймиғанлиғимизни көрситип бериду (Тим. 1-х. 4:12, 15; Ибр. 4:12).

ХУДАНИҢ СӨЗИНИ ОҚУШ ШАТ-ХОРАМЛИҚҚА ЕРИШТҮРИДУ

15. Әйса Муқәддәс Язмиларға қандақ көзқарашта болған?

¹⁵ Әйса Муқәддәс Язмиларни оқушни яхши көргән вә униң һис-туйғулири Зәбур 40:8-айәттики сөзләр билән мундақ ипадиләнгән: «Яратқучим, Сениң ирадәңни орунлашни мән халаймән. Вә сениң қануниң пүтүнләй мениң жүригимдә йезиқлиқ». Әйса Муқәддәс Язмиларни оқушни яхши көргәч, шат-хорамлиқ ичидә Худаға оңушлуқ хизмәт қилалиған. Әгәр бизму Худа Сөзини қәлбимизгә тәсир қилдуруш үчүн тиришсақ, бизму хошаллиқтин вә мувәппәқийәттин бәһримән болалаймиз (Зәб. 1:1—3).

16. Худа Сөзини оқушниң техиму көпирәк пайдисини көрүш үчүн немә қилмақчисиз? («Әйсаниң сөзлири оқуғанлириңизни чүшинишиңизгә ярдәм бериду» дегән рамкини көрүң.)

¹⁶ Әйсаниң сөзи вә үлгисигә мас Муқәддәс китапни оқуш маһаритимизни өстүрәйли. Дуа қилиш, астирақ оқуш, соалларни сораш вә қисқичә хатирә йезиш арқилиқ Муқәддәс китаптики үзүндиләрни чүшиниш маһаритимизни өстүрәләймиз. Биз Муқәддәс китапқа асасланған нәшрий материалларниң ярдимидә оқуғанлиримизни ихлас билән чоңқур мулаһизә қилиш арқилиқ пәриқләндүрүш қабилийитимизни ишләтәләймиз. Һәтта көп қолланмиған Муқәддәс китаптики үзүндиләрдин роһий ғәзниләрни издәп оқусақ, Муқәддәс Язмиларни техиму яхширақ қоллинишимизни үгинәләймиз. Оқуғанда тоғра көзқарашни сақлашқа тиришсақ, Худа Сөзиниң бизни шәкилгә кәлтүрүшигә йол қоялаймиз. Бу усулларни қоллансақ, Муқәддәс китапни оқушниң техиму көпирәк пайдисини көримиз вә Йәһваға техиму йеқинлишалаймиз (Зәб. 119:17, 18; Яқуп 4:8).