‘Lunguka Ndeci o Yeva’
OKU yeva ku kuete esilivilo liocili koku lilongisa. Ku kuetevo esilivilo liocili koku popeliwa kuomunu. Eci Yehova a kala ocipepi loku yovola omanu vaye kupika woko Egito, eye wa eca olonumbi ku Mose. Noke Mose wa vi pitiya kakulu va Isareli, oco va kũlĩhe eci va sukilile oku linga oco va yovole omãla vavo olonuñulu peka liungelo wa tumiwile oku ponda olonuñulu. (Etu. 12:21-23) Noke, akulu va pitiya esapulo liaco kasongui vosi vepata. Esapulo liaco lia pitiyiwa lomẽla. Omanu va sukilile oku yevelela lutate wocili kesapulo liaco. Ndamupi ovo va tambuluiya? Embimbiliya li tambulula hati, “Oco ca linga va Isareli vosi. Ndomo Yehova a sapuila Mose la Arone haimo va linga.” (Etu. 12:28, 50, 51) Noke, va Isareli veya oku yovuiwa locikomo cocili.
Koloneke vilo, Yehova o kasi loku tu pongiyila keyovo limue lia velapo vali. Ocili okuti, olonumbi eye a siata oku tu ĩha, tu sesamẽla oku vi yevelela lutate wocili. Olonumbi viaco tu vi tambuila kolohongele viekongelo. Anga hẽ ove wa siata okupa esilivilo kolohongele viaco? Cosi catiamẽla ño koku yeva kuove.
Wa siata hẽ oku patekela atosi a velapo veci ci longisiwa volohongele? Ca linga hẽ ocituwa cove, okuti osemana losemana, o sandiliya onjila yoku kapako vomuenyo wove eci wa lilongisa, loku ci sapuila vakuene?
Pongiya Utima Wove
Oco tu upe esilivilo lia velapo kelongiso lieciwila volohongele vietu Tuakristão, tu sukila oku pongiya ciwa ovitima vietu. Esilivilo lioku ci linga, li lekisiwila kueci ca pita kotembo yuviali wa Soma Yehosafata woko Yuda. Yehosafata wa kakatelele muẽle kefendelo liocili. Eye, “olonumbuko loviteka vofeka ya Yuda wa viupamo.” Noke, wa eca ocikele ku va Lewi kuenda kovitunda oco va longise Ocihandeleko ca Yehova komanu vosi va kala vovaimbo voko Yuda. Pole, “Olonumbuko ka viopilueko [viosi].” (2 Asap. 17:6-9; 20:33) Efendelo liolosuku viesanda kuenda efendelo lina okuti ka lia tumiwile la Yehova, lina lia enda loku lingiwilua kolonumbuko via vakualofeka, lieya oku piãla calua okuti ka va tẽlele oku li mãlako.
Momo lie olonumbi via eciwile la soma Yehosafata ka via kuatelele esilivilo li tumãla otembo yalua? Ulandu waco wamisako hati: “Omanu lopo ka va tiamisile ovitima viavo ku Suku yolosekulu viavo.” Ovo va yeva muẽle ciwa olonumbi via eciwile, pole ka va pokuile kokuavio. Ovo pamue va simaĩle hati, oku linga ungende woku enda toke konembele yoko Yerusalãi oku ka eca ovilumba, ca tĩla calua. Ovitima viavo, ka via vetiyiwile lekolelo.
Oco ka tuka tiukile vali kovituwa violuali lulo lua Satana, tu sukila oku pongiya ovitima vietu oco tu tambule elongiso Yehova a siata oku tu ĩha koloneke vilo. Ndamupi tu ci linga? Onjila yimue ya velapo yoku ci linga, oku likutilila. Tu sukila oku likutilila oco tu tambule elongiso Suku a siata oku tu ĩha, lutima umue wolopandu. (Osa. 27:4; 95:2) Eci cika tu kuatisa oku sanjukila alikolisilo a vamanjetu okuti ndaño ka va lipuile, va siata oku lieca olumue oco va pitiye olonumbi via Yehova komanu vaye. Eci cika tu vetiyavo oku eca olopandu ku Yehova omo liovina viokaliye tu kasi loku lilongisa, kuenda epuluvi tu kuete lioku amisako ukũlĩhĩso wetu wovina tua lilongisa ale osimbu. Omo lionjongole ya piãla tu kuete yoku tẽlisa ocipango ca Suku, tu likutilila tuti: “Ndongise onjila yove, a Yehova, . . . Pandeka utima wange kesumbilo lionduko yove.”—Osa. 86:11.
Luluvala Lutate
Kua siata oku kala ovina vialua vi katangisa oku luluvala kuetu lutate. Vovitima vietu ci tava okuti mu yuka asakalalo añi añi. Onjuela kuenda onjuvungo yava va kasi pohongele ale yeyi yi pita ocipepi locitumãlo cohongele, ci tava okuti yi yapuisa ovisimĩlo vietu. Evalo limue tu yevite ketimba, ci tava okuti li katangisavo oku yevelela kuetu lutate. Ca siata okuti, vana va kasi lomãla vatito, ovisimĩlo viavo vi tepiwa pokati. Nye ci pondola oku tu kuatisa oco ovisimĩlo vietu vi tiamisiwile lika kovipama viohongele?
Ndomo ca siata, ovaso a luluvalela vali enene oku tua kapa utima. Omo liaco, luluvalela lutate kumanji o kasi loku linga ohundo. Eci eye a tukula ocinimbu cimue Cembimbiliya, ndaño wa ci kũlĩha ale, ci sandiliya, noke ci kuama osimbu eye a ci tanga. Likandangiya oco kuka pukukile ño konjuela yosi o yeva. Nda ovaso a yukisa utue wove lovisimĩlo vi talula, oka pumba ovipama vialua vina hundi a kasi loku lombolola kembumbua.
Nda ‘asakalalo’ amue a katangisa oku yevelela kuove lutate, likutilila ku Yehova, oco a tulumũle utima wove okuti o luluvalela lutate kovipama. (Osa. 94:19; Va Fil. 4:6, 7) Ci linga olonjanja vialua nda ci sukiliwa. (Mat. 7:7, 8) Ocili okuti, olohongele viekongelo via sokiyiwa la Yehova. Omo liaco, ci tava okuti o kuata ekolelo liokuti eye oka tambulula olohutililo viove, momo eye o yongola okuti upako esilivilo.—1 Yoa. 5:14, 15.
Yevelela Lutate Kolohundo
Pamue handi ivaluka atosi amue wa sola vali calua, volohundo wa yeva. Voku yevelela ohundo, mua kongela calua okuti haku kuatako lika elomboloko liatosi a velapo. Oku yevelela ohundo, ku kasi ndoku linga ungende. Ndaño okuti kuli ovina vialua viwa vioku tala vonjila, haimo ovisimĩlo vietu tu vi tiamisila oku tua loña. Manji o linga ohundo, ci tava okuti o likolisilako oku tuala olonjeveleli kelomboloko limue ale koku va vetiya oku linga cimue.
Konomuisa ohundo Yehosua a lingila va Isareli, ya sonehiwa kelivulu lia Yehosua 24:1-15. Onjongole yaye ya kala yoku va vetiya oco va kakatele lika kefendelo liocili, okuti va litepa lefendelo lioviteka lia kuamiwile lomanu vana vakualofeka va lisunguile lavo. Momo lie ohundo yaco ya kuatela esilivilo lialua? Momo, efendelo lioviteka lia kala loku kapa kohele ekalo liwa lia va Isareli la Yehova. Omanu va tambuluiya kelivondelo lia Yehosua loku popia hati: “Ocisimilo coku yanduluka Yehova ha tu vumbi olosuku vikuavo, ci kale ocipãla letu. . . . Tu yongola oku vumba Yehova.” Kuenje, oco muẽle va linga.—Yehos. 24:16, 18, 31.
Osimbu wamamako loku yevelela ohundo, seteka oku kuata elomboloko lieci yi kasi loku lingiwila. Konomuisa ndomo atosi a velapo hundi a kasi loku tukula, a kuatisa oku pitila kocimãho caco. Lipula ove muẽle nda eci ci kasi loku lomboluiwa ndeti ci ku kisika oku linga cimue.
Yevelela Lutate Olonepa Vilingiwa Lapulilo
Elilongiso Liutala Wondavululi, Lelilongiso Lielivulu Vekongelo kuenda olonepa vimue Viupange Wetu Wusoma, viendisiwa loku linga apulilo latambululo atiamẽla Vembimbiliya.
Oku yevelela olonepa vi lingiwa lapulilo, oku ci tala ciwa, vi lingiwa ndombangulo. Oco upeko ekuatiso, yevelela lutate. Luluvalela ciwa oku ombangulo yi kasi loku tiamisiwila. Tala ndomo manji o kasi loku endisa ombangulo yaco a velisapo oku tukula osapi yocipama kuenda atosi a velapo. Tambuluila apulilo aye kutima. Yevelela lutate ndomo vakuene va lombolola ocipama caco, kuenda ndomo va lekisa esilivilo liaco. Oku konomuisa ocipama loku luluvalela vali enene ndomo atosi aco a lomboluiwa la vakuene, cika ku ĩha elomboloko lia velapo liocipama caco wa kũlĩha ale. Panga onepa kovipama viaco poku eca atambululo a lekisa ekolelo liove.—Va Rom. 1:12.
Oku lilongisa tete ovipama via sokiyiwa, cika ku kuatisa oku li kongela vombangulo yaco kuenda oku kuama atambululo a eciwa la vakuene. Nda ekalo liove ka liu kuecelela oku lilongisa ovipama lundongosi, sokiya akukutu amue oco o kũlĩhĩse ulandu waco osimbu handi kua endele kohongele. Nda wa ci linga, cika ku kuatisa oku kuata elomboloko liwa lieci cika lomboluiwa.
Yevelela Lutate Kolohongele Vimbo Levi Viofeka
Kolohongele vimbo levi viofeka, ci tava okuti ku kala vali ovina vialua vi talula okuti kolohongele viekongelo ci sule. Eci ci katangisa oku yevelela lutate. Nye ci pondola oku tu kuatisa?
Ocina ca velapo, oku puyukapo ciwa luteke. Osimbu handi ovipama ka via fetikile eteke leteke, patekela ciwa osapi yatiamẽlako. Tala osapi yohundo lohundo, kuenda seteka oku sokolola eci cika lomboluiwa. Kuama ciwa Embimbiliya liove. Valua va siata oku limbuka okuti, oku soneha atosi amue a velapo ku va kuatisa oku tiamisila ovisimĩlo viavo kovipama viohongele. Soneha atosi ana okuti aka ku kuatisa komuenyo wove kuenda kupange wove woku kunda. Poku enda lo poku tiuka kohongele, sapela eci catiamẽla katosi amue wa yeva. Eci cika ku kuatisa oku patekela ovipama wa yeva.
Longisa Omãla Vove Oco va Kuate Ocituwa Coku Yevelela Lutate
Olonjali Akristão, vi sesamẽla oku longisa omãla vavo ndomo va “tẽla oku popeliwa,” poku endaenda lavo kolohongele viekongelo, kolohongele vimbo, kuenda viofeka. (2 Tim. 3:15) Omo okuti omãla ka va lisokele kovituwa kuenda koku luluvala, ci sukila uloño wocili konepa yolonjali oku va longisa oku yevelela lutate. Ci tava okuti olonumbi vikuãiko, vi pondola oku ku kuatisa.
Konjo, sandiliya otembo yoku tumãlisa omãla vove oco va tange ale oco va luluvalele lutate koviluvialuvia vi sangiwa valivulu etu tua Kristão. Kolohongele, kuka ece komãla vove ovina vioku papala oco vi va talule. Ndeci ca kala kotembo ya va Isareli, koloneke vilo, omãla va endaendavo kolohongele oco va ‘yevelele kuenda oco va lilongise.’ (Esin. 31:12) Kolonepa vina okuti ci tava, olonjali vimue vi ecavo komãla vavo vatito alivulu aka kuamiwa kohongele. Osimbu omãla vamamako loku kula, olonjali vi va kuatisa oku pongiya ovipama oco vaka kuate onepa kovipama vina vi lingiwa loku linga apulilo kolonjeveleli.
Ovisonehua vi lekisa elitokeko linene li kasi pokati koku yevelela Yehova kuenda oku pokola kokuaye. Eci ci limbukiwila kolondaka Mose a sapuila va Isareli eci a popia hati: “Nda ku kapela omuenyo lokufa kuenda esumũlũho lesiñalo. Oco, nõla[po] omuenyo, . . . sola yehova, Suku yove, loku pokola kondaka yaye loku likakatela laye.” (Esin. 30:19, 20) Koloneke vilo oku yevelela kelongiso lia Yehova, loku pokola kokualio vomuenyo wetu, ku kuete esilivilo liocili koku taviwa la Suku, kuenda koku tambula esumũlũho liomuenyo ko pui. Omo liaco, ci kuete esilivilo liocili oku pokola kelungulo lia Yesu wa popia hati: “Lunguki ndeci vu yeva”!—Luka 8:18.