Mwaakhwaniherye Muteko Anyu Ntoko Namalaleerya
“Mwetteke mulaleyaka ehapari yorera, munvareleke Muluku muteko womalela”.— 2 TIM. 4:5.
MWAAROWA WAAKHULA SAI?
Ontaphulela exeeni okhala namalaleerya?
Xeeni atthu anitthuneya aya wiiwa ihapari sooreera?
Namalaleerya onikhumela saana onipaka exeeni?
1. Xeeni Yehova oniihaniwa awe okhala Namalaleerya muulupalexa ni oopacerya?
MULIPA-OOLALEYA, ti yoole onilaleya ihapari sooreera. Namalaleerya muulupale oopacerya, ti Yehova Muluku. Nuumala anamuyari ahu oopacerya ottheka, okathi yoole Yehova aahilaleya ihapari sooreera wira enowa, wala Satana Diabo aarowa onyaanyiwa. (Maph. 3:15) Nuuvira iseekulu, Yehova aahaaruma atthu oororomeleya olepa itthu sinceene saarowa wooniherya moota wootteeliha nsina nawe wira nihihononiwe; moota miteko sa Satana saarowa aya omala-malihiwa, ni enamuna apinaatamu yaarowa aya ophwanya eparakha Adamu ni Eva yaayelenle aya.
2. (a) Muteko xeeni malaikha anivara aya ntoko anamalaleerya? (b) Ntakiheryo xeeni Yesu aavanhe awe anamalaleerya?
2 Nave malaikha ti anamalaleerya. Awosa annilaleya ihapari sooreera ni annaakhaliherya akina olaleerya ihapari iyo. (Luka 1:19; 2:10; Mit. 8:26, 27, 35; Wis. 14:6) Ankhi Migueli nlaikha nuulupale? Okathi aaryaawe valaponi, Yesu aahaavaha ntakiheryo apinaatamu yaawo ari anamalaleerya. Tthiri, Yesu aahirumeela okumi awe olaleyaka ihapari sooreera!—Luka 4:16-21.
3. (a) Ihapari xeeni sooreera ninlaleya ahu? (b) Makoho xeeni anitthuneya ahu othokorerya ntoko anamalaleerya?
3 Yesu aahaaruma atthareli awe orowa olaleeryaka. (Math. 28:19, 20; Mit. 1:8) Murummwa Paulo, aahimutumererya mpatthani awe a muteko Timotheyo wira: “Mwetteke mulaleyaka ehapari yorera, munvarelaka Muluku muteko womalela”. (2 Tim. 4:5) Ihapari xeeni sooreera ninlaleya ahu ntoko atthareli a Yesu? Eyo enihela muhina ekeekhai ennilipiherya wira Tiithi ahu a wiirimu Yehova onniniphenta. (Yoh. 3:16; 1 Ped. 5:7) Enamuna emosa Yehova onooniherya awe ophenta ori Omwene awe. Nto, moohakalala ninnaaleela atthu otheene wira ale aniiwelela Omwene, omwiiwelela Muluku ni opaka ele eri ya exariya anookhalana wataana nuuwo ntoko apatthani. (Esal. 15:1, 2) Tthiri yootthuna ya Yehova ori omaliha sootakhala sotheene ni othowa exariya. Owo onrowa omaliha ohaawa wotheene okumiheriwe ni miyuupuwelelo sa maxakha avinre. Tthiri iya ihapari sooreera! (Yes. 65:17) Okhala wira hiyo alipa-oolaleya, nrowe naakhule makoho manli ani: Xeeni vanitthuneya aya atthu wiiwa ihapari sooreera olelo? Nto ninrowa waakhwaniherya sai saana muteko wa olaleerya?
XEENI ATTHU VANITTHUNEYA AYA WIIWA IHAPARI SOOREERA?
4. Itthu xeeni sowoothiwa anileeliwa aya atthu voohimya sa Muluku?
4 Nkuupuwelani wiiwa wira apapinyu ahoohiyani vamosa ni emusi anyu. Mulikanyihe wira ale anoothererya waasuwela apapinyu, anihimya wira awo yaari mutthu oohipatthaneya, oowiipithiha itthu ni ootakhala. Akina pooti owiirihani ohiphavela ovaanela ni apapinyu ahimyaka wira awo ahookhwa. Moolikanasa, anamunceene anileeliwa etthu emosaru voohimya sa Muluku. Awo anileeliwa wira Muluku khansuwanyeya, khivaniweryaneya omusuwela, wala owo tootakhala. Mwa ntakiheryo, ahooleli akina a itiini anihimya wira Muluku onnaakumiherya maxakha apinaatamu ni waahukhumu moohimala. Atthu akina anihimya wira Muluku tonikumiherya ihasara sa ephattu. Nnaamwi itthu iya siwiivaka atthu ooloka ni ootakhala, masi awo anihimya wira anihooxiwa ni Muluku.
5, 6. Moota xeeni yowiixuttiha ya othatuwa ni sowiixuttiha sikina sowootha sinaahaaxa aya apinaatamu?
5 Akina annithipelela ohimya wira Muluku khokhanle. Mmwaha ola, nrowe noone sa yowiixuttiha ya othatuwa wa itthu. Anamunceene anihimya wira okumi oroothatuwa nto khopattuxiwe. Awo anihimya wira Mpattuxa khokhanle. Akina anihimya wira apinaatamu enamuna ekina ya axinama, nto ti nthowa naya atthu akina anipaka aya itthu sa omwaaxinama. Ale anikupali othatuwa, anniiyeriwa nlipelelo arina aya. Nave anniyeleela mweettelo wooloka. Akhala wira Muluku khokhanle, atthu khiyaarowa okhalana malakiheryo ari mBiibiliyani. Khula mutthu aarowa othanlaka etthu enoona awe okhala yooloka ni yoohiloka. Okathi atthu ootupa anaahaaxa aya atthu ahirina ikuru, akina anihimya wira awo anitthara malamulo a ephattu. Nto anamunceene anikupali wira itthu sootakhala khasinrowa omala.
6 Moohihova, yowiixuttiha ya othatuwa, ni sowiixuttiha sikina sowootha, sinnikumiherya maxakha wa apinaatamu mahiku ala ookiserya. (aRom. 1:28-31; 2 Tim. 3:1-5) Sowiixuttiha iya soopinaatamu khasinivaha mihupi sooloka. Masi, sowiixuttiha iyo sihaavalaanya atthu ni Muluku, ni ihapari sawe sooreera.—Mmusome aÉfeso 2:11-13.
7, 8. Enamuna xeeni atthu anrowa aya ottottela mureerelo ihapari sooreera?
7 Wira yaataane ni Muluku, atthu awo ahaana wanipacerya okupali wira Yehova ookhala ni wira yookhala etthu eniwiiriha wataana nuuwo. Nnoowerya waakhaliherya omusuwela saana Muluku orweela mwa oweha soopattuxiwa. Okathi atthu anisoma aya soopattuxiwa ni muupuwelo woohuleya, awo anniixutta miruku sa Muluku ni ikuru sawe. (aRom. 1:19, 20) Wira naakhaliherye atthu okhalana muupuwelo woowi Mpattuxa ahu Muulupale oopaka olumwenku, hiyo pooti orumeela ibroxura iya: A Vida—Teve um Criador? ni A Origem da Vida—Cinco Perguntas Que Merecem Resposta. Hata vari siiso, mutthu wiixutta mekhawe orweela mwa soopattuxiwa, khaniwerya ophwanya waakhuliwa wa makoho ooxankiha ntoko ala: Xeeni Muluku vanaahiya awe atthu ahaawaka? Tiivi ekhanle yoolakela ya Muluku wa elapo ya vathi? Niireke Muluku onnikikhapelela miyo?
8 Enamuna emosa paahi ya ottottela mureerelo ihapari sooreera sa Muluku ni soolaiherya sawe ori omusoma Biibiliya. Tthiri ela eparakha yuulupale waakhaliherya atthu waakhula makoho ala! Wira nivare mirima sa alipa-oowiriyana, nihaana owiiriha atthu awo okupali ohiya paahi waaleela ekeekhai. (2 Tim. 3:14) Nihaana waakupaliha atthu nimutakihaka Yesu. Exeeni yaamwiiriha okhumela saana? Mwaha woowi Yesu, aanirumeela saana makoho. Ninrowa omutakiha sai?
ANAMALALEERYA ANIKHUMELA SAANA ANNIRUMEELA SAANA MAKOHO
9. Nipakeke exeeni wira naakhaliherye atthu momunepani?
9 Xeeni vanitthuneya ahu omutakihaka Yesu nirumeelaka makoho okathi woolaleerya? Nkahaya nwehe yootakiherya ela: Meediku anyu onnooleelani wira ookhalana ihapari sooreera. Owo onoowerya openuxa eretta anyu akhala wira munoopakiwa operasau ooxankiha. Nyuwo munnimukupali. Masi ankhi akhala wira onnooleiheryani opaka eyo ahinatthi wookohani voohimya sa okumi anyu? Vankhala wira nyuwo khimwaarowa omuroromela. Hata dotore owo osuwelaka vanceene, wira ookhaliheryeni saana ohaana wookohani ni woowiriyanani voohimya sa makhalelo a okumi anyu. Moolikanasa, nakhala wira nimphavela waakhaliherya atthu weemererya ihapari sooreera sa Omwene, nihaana wiimananiha opaka makoho oophwanelela. Hiyo nnoowerya osuwela saana mukhalelo womunepani wa atthu awo wira naakhaliherye saana.
10, 11. Exeeni enrowa ahu waakhwaniherya naatakihaka wiixuttiha wa Yesu?
10 Yesu aanisuwela wira othanla saana makoho khahiyo paahi onimukhaliherya ole oniixuttiha omusuwela mutthu ole, masi onnimwiiriha ole oniixutta olavula mootaphuwa mwaha onisoma awe. Mwa ntakiheryo, okathi Yesu aaphavela awe owiixuttiha atthareli awe wiiyeviha, owo aahipaka makoho oovara murima. (Mar. 9:33) Wira amwiixuttihe Pedru wuupuwelela malakiheryo, Yesu aahimpaka makoho manceene. (Math. 17:24-26) Okathi mukina, vaavo Yesu aaphavela awe oweha etthu eri vamurimani va awiixutti awe, owo aahaakoha makoho manceene voohimya sa moonelo aya. (Mmusome Matheyo 16:13-17.) Mwaha wa orumeela makoho ni olavula, Yesu aahipaka etthu yuulupale ohiya wooniherya ekeekhai paahi. Owo aahivara mirima sa atthu onawiiriha weettela ihapari sooreera.
11 Okathi nimmutakiha ahu Yesu nirumeelaka makoho ooreerela, nnoowerya opaka itthu tthaaru. Nnoowerya osuwela moota wowaakhaliherya saana atthu awo, moota woowaakhula yaale annikwasa masu, ni moota wowiixuttiha atthu oowiiyeviha. Moone matakiheryo mararu a moota woorumeela makoho saana.
12-14. Munrowa omukhaliherya sai mwaninyu olipiherya saana ihapari sooreera? Muhimye ntakiheryo.
12 Yootakiherya 1: Nyuwo ntoko anamuyari, munrowa opaka exeeni akhala wira mwaninyu mwammiravo onnikoha moota woowaakiha yookupali awe ya opattuxiwa wa itthu okathi onivaanela awe ni apatthani a oxikola? Moohaaniherya, nyuwo munrowa omukhaliherya wira ailipiheryeke olaleya ihapari sooreera. Nto ohiya ompwapwela wala omulaka ni owali, ti vooloka omutakiha Yesu orweela mwa omukoha mwaninyu moonelo awe. Munrowa opaka sai eyo?
13 Nuumala osoma ni mwaninyu epantte ya ebroxura A Origem da Vida — Cinco Perguntas Que Merecem Resposta, nyuwo pooti omukoha itthu sooloka owenhe awe soovara murima. Mmutumererye osuwela etthu enimwiiriha okupali wira Mpattuxa ookhala, ni etthu enimwiiriha ophavela opaka yootthuna ya Muluku. (aRom. 12:2) Mmwiirihe mwaninyu osuwela wira okupali wawe ohikhaleke ophavela wootakihani paahi.
14 Mmuleele mwaninyu wira okathi onivaanela awe ni apatthani awe ooxikola, atthareke moota otthokinhe anyu mwaha owo. Nto mwaninyu pooti osoma itthu sekeekhai osuwenle awe, nuumala-vo opakeke makoho anooniherya ophavela osuwela moonelo wa mutthu. Mwa ntakiheryo, pooti onvekela mpatthani a oxikola osoma ekaaxa eri epaaxina 21 mbroxurani A Origem da Vida. Nto mwaninyu pooti okoha so: ‘Ekeekhai wira owerya orina awe DNA wa osuka itthu, khuuvo komputadore pooti muulupalexa onilikana awe?’ Waaniheryasa mpatthani owo ooxikola onimwaakhula wira aayo. Nto mwaninyu pooti okoha wira: ‘Akhala wira akomputadore aalupale a apinaatamu khaniwerya olikana ni DNA, nto moota xeeni muupuwelo ori mmuruni onikhumelela aya mekhayaru?’ Wira mmukhaliherye mwaninyu okhala oohixankiheya okathi onivaanela anyu wira mulipihe waamini wawe, nyuwo pooti othokoreryaka vakhaani myaha sikina moohicompela. Akhala wira munoomwiixuttiha mwaninyu opaka makoho ooloka, munrowa omukhaliherya okhala namalaleerya ooloka.
15. Ninrowa orumeela sai makoho wira nimukhaliherye mutthu ohinimukupali Muluku?
15 Yootakiherya 2: Okathi woolaleerya, ninnikumana ni atthu anihoverya wira Muluku ookhala. Mwa ntakiheryo, mutthu pooti ohimya wira owo khonimukupali Muluku. Wira niheemye eyo omaliha ovanela wahu, mwa nttittimiho nimukoheke so. Mpacenrye liini ohimukupali Muluku, ni exeeni eniwiirihani okhalana muupuwelo owo? Nuumala owiriyana waakhula wawe ni ophavela wuncererya etthu enireerela, nihaana omukoha akhala wira onimweemya osoma etthu enooniherya wira okumi oroopattuxiwa. Akhala wira mwaneene etthoko onnihula muupuwelelo awe, owo onoohimya wira okhootta sowooniherya iyo ontaphulela ohikhalana miruku. Nto, hiyo pooti onvaha ebroxura A Vida Teve um Criador? wala ebroxura A Origem da Vida—Cinco Perguntas Que Merecem Resposta. Ompaka makoho mooreerela ni moopatthaneya, pooti okhala ntoko exaavi yoohulana murima wa mutthu owo wira owiriyane ihapari sooreera.
16. Nthowa xeeni vahiniphiyerya aya ole onimusomiha ahu Biibiliya waakhula paahi ele elempwe muliivuruni?
16 Yootakiherya 3: Omuhiya ole onimusomiha ahu Biibiliya osomaka waakhuliwa wa makoho muliivuruni paahi, onoomukhoottiherya wunnuwa momunepani. Nthowa xeeni? Mwaha woowi naxikola waakhula wawe onaamusoma paahi muliivuruni ohinatthi wuupuwelela, pooti ohilipa momunepani. Owo onoolikana ni mwiri onaakuva onyaala okathi wa oviha mwaha wa olupatthiwa. (Math. 13:20, 21) Wira nisyake muxankiho owo nimukoheke ole onimusomiha ahu moonelo awe voohimya sa ele eniixutta awe. Ti vootthuneya owo ohimya etthu enimwiiriha okupali wala ohikupali ele oniixutta awe. Nto mmukhaliherye otokosa Soolempwa wira awerye oweha mmansawe etthu eri yekeekhai. (aHéb. 5:14) Akhala wira nnoorumeela saana makoho, ale anaasomiha ahu animwakuva olipiha waamini waya wira ewerye oxintta okathi anlupatthiwa aya wala ohapuxiwa. (aKol. 2:6-8) Etthu xeeni ekina enrowa ahu opaka wira naakhwaniherye muteko ahu woolaleerya?
ANAMALALEERYA ANIKHUMELA SAANA ANNIKHALIHERYANA
17, 18. Okathi onilaleerya anyu ni mukhwiinyu, munrowa wooniherya sai okhaliheryana?
17 Yesu anaaruma awiixutti awe orowa olaleerya anli-anli. (Mar. 6:7; Luka 10:1) Nuuvira okathi, murummwa Paulo aahaaromola atthu ‘avaranawe muteko’ yaawo yailipinhe olaleya ihapari soreera. (aFil. 4:3) Moovarihana ni Yoolempwa ela, eyaakha ya 1953 anamalaleerya a Omwene yahipacerya eprograma ya owiixuttiha akina moota woolaleerya.
18 Okathi munilaleerya anyu ni muKristau mukhwiinyu munrowa okhaliheryanaka sai? (Mmusome 1 aKorinto 3:6-9.) Muhaana omukhunulaka Biibiliya okathi mwaapariinyu onisoma awe soolepa. Nave muhaana omuthokoreryaka, eyo piiyo, onwehaka okathi mwaapara anyu ni mwaneene etthoko anilavula aya. Nwiriyaneke saana ele enilavuliwa wira mmukhaliherye mwaapara anyu okathi onivaanyihiwa awe. (Mus. 4:12) Masi nihaana okhalana ephoole ela: Muhimukwaseke masu okathi mukhwiinyu onitthokiherya awe saana yoolepa ya mBiibiliyani. Akhala wira munoopaka etthu yoohiloka munrowa omuxankiha mukhwiinyu ni mwaneene etthoko. Ikwaha sikina vanniloka waakhelelana masu okathi woovaanela. Akhala wira muniphavela ohimya etthu emosa, mulavuleke vakhaani pooti ohimya itthu piili paahi. Nuumala-vo, mmuhiyerye ole opacerinhe wira amaliherye ovaanela iwo.
19. Etthu xeeni yooloka wuupuwelela, ni nthowa xeeni?
19 Munrowa okhaliheryana sai okathi oneetta anyu murowaka empa ekina? Vanooloka orumeela okathi owo wira moone itthu sooreerela olokiherya olaleerya wanyu. Mukhalane ephoole wira muhilavuleke itthu sookhumuliha voohimya sa atthu a muttetthe anyu. Nave-tho, musyake yoweeha ya olavula itthu soohiloka sa anamalaleerya akhwiihu. (Mir. 18:24) Nihiliyaleke wira hiyo na miyaapu sa oloko. Nto Yehova oonivaha eparakha ni oonireerela murima mwaha wa onivaha muteko wa olaleya ihapari sooreera. (Mmusome 2 aKorinto 4:1, 7.) Nto, otheene ahu nivikaniheke ovaha efaita, orweela mwa wiimananiha waakhwaniherya muteko ahu wa olaleerya.
[Elatarato epaaxina 3]
[Eponto yuulupale ya epaaxina 5]
Wira nivare mirima sa atthu, nihaana waakupaliha
[Elatarato epaaxina 6]
Opaka makoho oophwanelela
[Elatarato epaaxina 6]
1 Mwaakhaliherye akina okupali mmensaya ele eniixutta aya
[Elatarato epaaxina 6]
2 Muhuleke miyuupuwelo saya ni mirima saya wira yaakhelele ekeekhai
[Elatarato epaaxina 6]
3 Mwaakhaliheryeke otokosa myaha ni oweha mmensaya ekeekhai ya mBiibiliyani