Masqqala
Arbba, Masqqala 1
Banttana saluwaappe malaata bessana mala woossidosona.—Maa. 16:1.
Yesuusa wode deꞌiya amarida asay I tamaarissiyooban ufayttibeenna. Eti hegaappe aarobaa koyidosona. SHin, eti koyido malaataa I bessennan ixxido wode, A siyennan ixxidosona. (Maa. 16:4) Geeshsha Maxaafay woygii? Hananabaa yootiya Isiyaasi Masiyaabaa hagaadan giis: “I waassenna; woi ba qaalaa xoqqissenna; woi qassi ba qaalaa ogiyan sissenna.” (Isi. 42:1, 2) Yesuusi ba bolli asay xeelaa wottanaadan oottenna ogiyan haggaaziis. I beeta maqidasiyaa keexxibeenna, haymaanootiyaa kaalettiyaageeti maayiyo dumma maayuwaa maayibeenna, woy haymaanootiyaara gayttidaagan bonchcho sunttan asay A xeeganaadan koyibeenna. Yesuusi shilootan eqqido wode, I malaataa bessanaadan Kawuwaa Heeroodisi oychchin ixxiis. (Luq. 23:8-11) Gidikkonne, Yesuusi amarida malaatata bessiis; shin I xeelaa wottidoy mishiraachchuwaa sabbakiyoogaana. “Taani yiidoogee hegaassa” giidi I ba erissiyo ashkkaratussi yootiis.—Mar. 1:38. w21.05 4 ¶9-10
Qeeraa, Masqqala 2
Asai nena issi Xoossaa gididaagaa erana malanne, qassi neeni kiittido Yesuus Kiristtoosa erana mala, hagee merinaa de7o.—Yoh. 17:3.
“Merinaa de7uwaassi” suure wozanaa koshshay deꞌiyoogeeta koyoos. (Oos. 13:48) Hegeeti erissiyo ashkkara gidanaadan, eti Geeshsha Maxaafaappe tamaariyoobaa (1) akeekanaadan, (2) ammananaadaaninne (3) oosuwan peeshshanaadan nuuni eta maaddana bessees. (Qol. 2:6, 7; 1 Tas. 2:13) Oorattati shiiquwaa shiiqiyo wode eta siiqiyoogaaninne mokki ekkiyoogan loꞌꞌo leemiso gidiyoogan gubaaꞌiyan deꞌiya ubbay Geeshsha Maxaafaa xinaateta maaddana danddayees. (Yoh. 13:35) Xinaatee wolqqaama ‘qato’ mala gidida ba ammaniyoobaa woy meeziyaa agganaadan xannaꞌissiyaagee maaddiyoogeekka daro wodiyaanne wolqqaa ekkana danddayees. (2 Qor. 10:4, 5) Issi uri ba deꞌuwan hegaa malabata aggidi xammaqettanaadan maaddiyoogee daro aginaa wurssiyaaba gidana danddayees. SHin nuuni hegaadan oottanawu baaxetiyoogee hada attiyaaba gidenna. w21.07 3 ¶6
Woggaa, Masqqala 3
Ubbabaakka paaccite. Lo77obaa oiqqite.—1 Tas. 5:21.
Nuuni Yihoowa Markkati tumaa tamaarissiyoogaanne nuuni Yihoowawu goynniyo ogee xallay A ufayssiyoogaa ammaniyoo? Kiitettida PHawuloosi tumaa mintti ammanees. (1 Tas. 1:5) I tuma ammanidoy hegee bana ufayssiyo gishsha xallaassa gidenna. PHawuloosi Xoossaa Qaalaa mintti xannaꞌiis. I, ‘Xoossaa maxaafa ubban Xoossaa ayyaanay deꞌiyoogaa’ ammaniis. (2 Xim. 3:16) I hegaappe ay akeekidee? Yaana geetettida Masee Yesuusa gidiyoogaa bessiya naqaashaa Ayhuda haymaanootiyaa kaalettiyaageeti xaasayi xeellidosona, shin PHawuloosi Geeshsha Maxaafaappe hegaa loytti akeekiis. Eti asaa Xoossaabaa tumaa tamaarissoos giidi yootikkonne, Xoossay ixxiyoobaa oottoosona. (Tii. 1:16) PHawuloosi eta mala gidenna. I Xoossaa Qaalaappe ammananawu koyiyoobaanne ammananawu koyennabaa dooribeenna. “Xoossay oottanawu qoppidobaa ubbaa” tamaarissiisinne oosuwan peeshshiis.—Oos. 20:27. w21.10 18 ¶1-2
Saynno, Masqqala 4
Tana kiittida ta Aawai taakko ehiido asappe attin, taakko yaanau danddayiya asi baawa.—Yoh. 6:44.
Nuuni sabbakiyaabanne tamaarissiyaaba gidikkonne, dichchiyay Xoossaa gidiyoogaa hassayana bessees. (1 Qor. 3: 6, 7) Yihooway ubba asaa xoqqu oottidi xeellees. Ha alamee xayanaappe kase qommo ubbaappe asaa shiishshiyo oosuwaa ba Naꞌaara oottanaadan nuussi maataa immiis. (Hag. 2: 7) Sabbakiyo oosoy shemppo ashshiyo oosuwan leemisettana danddayees. Maadiniya bookkidi kessiyo sohoy woddin kiyiyoosay xayido asaa kessanawu biya citan deꞌiyaageetuura nuuni leemisettana danddayoos. Bookkiyaageetuppe paxa deꞌiyaageeti amaridaageetu xalla gidikkonne, shemppuwaa ashshiyaageeti oottiyo oosoy xoqqu ootti xeelliyo ooso. Nuuni haggaaziyo haggaazoykka hegaa mala. Seexaanaa alamiyaappe paxa ay keena asay attanaakko nuuni erokko. SHin etappe amaridaageeta maaddanaadan Yihooway nuna goꞌettana danddayees. Boliviyan deꞌiya Andresa giyo ishay hagaadan giis, “Issi ura maaddanawu daroti issippe oottido gishshawu, I tumaa tamaaridi xammaqettiyoogaa erays.” Nuunikka haggaazuwaa xeelliyaagan hegaadan ubbatoo loꞌꞌobaa qoppiyaageeta gidoos. Nuuni yaatikko, Yihooway nuna anjjana; qassi sabbakiyo oosuwan nuuni loytti ufayttana. w21.05 19 ¶19-20
Masqqaynno, Masqqala 5
Xalah[e] halaqaa gitiyaappe [kessa ekka].—2 Xim. 2:26.
SHankkanchchay doꞌaa oyqqanawu woy woranawu koyees. Iyyooba minttettiyaaba milatiya worddo asatuppe issoy yootidoogaa mala dumma dumma pireta I goꞌettana danddayees. (Iyy. 18:8-10) SHankkanchchay doꞌay piriyan gelanaadan waati cimmana danddayii? I he doꞌaabaa loytti xannaꞌees. I biyoosaa, I dosiyoobaa, A oyqqanawu ayba piriyaa goꞌettanaakko xannaꞌees. Seexaanay he shankkanchchaa mala. I nubaa xannaꞌees. Nuuni biyoosaanne nu dosiyoobaa I akeekees. Yaatidi nuuni qoppennan nuna oyqqana giidi I qoppiyo piriyaa doorees. Gidoppe attin, nuuni oyqqettikkokka, kessi ekkana danddayiyoogaa Geeshsha Maxaafay yootees. He ubba piretuppe nuuni waani naagettanaakkokka tamaarissees. Seexaanaa piretuppe waannatiya naaꞌꞌati Otoruwaanne yaariyaa. SHaꞌan qoodettiya layttawu, Seexaanay ha iita eeshshata loytti goꞌettiis. Seexaanay kafuwaa piriyan woy gitiyan oyqqanawu cimmiyoobaa wottiya shankkanchcha mala. (Maz. 91:3) SHin nuuni Seexaanan oyqettana koshshenna. Aybissi? Seexaanay asaa oyqqanawu goꞌettiyoobaa Yihooway nuussi qonccissido gishshataassa.—2 Qor. 2:11. w21.06 14 ¶1-2
Oruwaa, Masqqala 6
Puulummida huuphee bonchcho kallachcha; hegeekka beettiyoi xillo de7uwaa de7iina.—Lee. 16:31.
Cimidaageeti keehi alꞌꞌo. Xoossaa Qaalay cimidaageetu puuluntta kallachchan leemisees. (Lee. 20:29) Gidoppe attin, he alꞌꞌobaa nuuni akeekennan aggana danddayoos. Yelagati cimidaageeti alꞌꞌo gidiyoogaa akeekiyo wode, duretettaappe keehi aadhdhiya alꞌꞌobaa demmoosona. Ammanettida cima ishanttinne michchontti Xoossaa Yihoowawu alꞌꞌo. I eti ay mala asakko ereesinne etassi deꞌiya keehi loꞌꞌo eeshshata nashshees. Cimidaageeti ammanettidi daro layttawu haggaaziyoogan demmido aadhdhida eratettaa yelagatuyyo yootiyo wode I ufayttees. (Iyy. 12:12; Lee. 1:1-4) Eti gencciyoogaakka Yihooway nashshees. (Mil. 3:16) Metoy eta gakkikkonne, eti Yihoowa mintti ammanidi deꞌidosona. Eta hidootay tumaa eti koyro erido wodeegaappe aaruwan mino. Eti “ceeggidikka” Yihoowa sunttaa ubbatoo awaajjiyo gishshawu I eta siiqees.—Maz. 92:12-15. w21.09 2 ¶2-3
Hamuusa, Masqqala 7
Asai ubbai huuphiyan huuphiyan ba oosuwaa paacco; hegaappe guyyiyan, . . . ba huuphe ooso xalaalan ceeqettiyoobaa demmana.—Gal. 6:4.
Nuuni issibaa oottiyo gaasuwaa issi issitoo qoriyoogee loꞌꞌo. Hagaadan nuna oychchana danddayoos: ‘Taani ufayttiyoy hara urappe aadhdhiyaabadan qoppiyo wode xallaanee? Taani gubaaꞌiyan minna oottiyoy haratuppe aadhdhanawu woy gooba gidanawu koyiyo gishshataassee? Woy qassi taani minna oottiyoy Yihoowa ufayssanawu koyiyo gishshataassee?’ Nuuni nuna haratuura geeddarssana koshshennaagaa Geeshsha Maxaafay yootees. Aybissi? Nuuni nu ishaappe aarobaa oottiyaabadan qoppikko, otorettana danddayiyo gishshataassa. SHin, nu ishantti nuuppe aarobaa oottiyaabadan nu qoppikko, hidootaa qanxxana danddayoos. (Roo. 12:3) Yihooway nuna baakko ehiidoy, nuuni puulanchcha gidiyo gishshataassa, haasayaa haasayiyoogan gooba gidiyo gishshataassa woy daro asay nuna dosiyo gishshataassa gidennan, A siiqanawunne A Naꞌay yootiyoobaa siyanawu eeno giido gishshataassa gidiyoogaa hassayana bessees.—Yoh. 6:44; 1 Qor. 1:26-31. w21.07 14-15 ¶3-4
Arbba, Masqqala 8
Intte wozanainne qofai muleera ooraxxanau bessees.—Efi. 4:23.
Yaatanawu, nuuni woossana, Xoossaa Qaalaa xannaꞌananne wotti dentti qoppana koshshees. Hegaa gishshawu, hegeeta aggennan ootta, qassi Yihooway wolqqaa immanaadan woossa. A geeshsha ayyaanay neeni haratuura nena geeddarssennaadan maaddana. Neeni qanaatiyaabanne otorettiyaaba gidikko, hegaa erada eesuwan laamettanaadan Yihooway nena maaddana. (2 Odi. 6:29, 30) Yihooway nuuyyo siyettiyaabaa erees. Nuuni alamiyaappe gakkiya iitabaaranne nu oottiyo balabaa gaasuwan gakkiyaabaara baaxetiyoogaakka I erees. Nuuni hegeeta eqettanawu keehi baaxetiyoogaa Yihooway beꞌiyo wode, kaseegaappe aaruwan nuna siiqees. Yihooway nuna ay keena siiqiyaakko qonccissanawu issi aayyeenne I naꞌaa giddon deꞌiya siiquwaabaa yootiis. (Isi. 49:15) Nuuni nuuyyo danddayettida keenan Yihoowayyo oottanawu baaxetiyoogaa I beꞌiyo wode, nuna keehi siiqiyoogaa eriyoogee nuuni ufayttanaadan oottees! w21.07 24-25 ¶17-19
Qeeraa, Masqqala 9
Ufaittiyaageetuura ufaittite.—Roo. 12:15.
Nuuni Yihoowayyo haggaaziyo wode nuuyyo imettida ay oosonne nuussi danddayettidaagaa keenaa minnidi oottikko keehi ufayttana danddayoos. Loytta sabbaka, qassi gubaaꞌiyankka minna ootta. (Oos. 18:5; Ibr. 10:24, 25) Minttettiya qofaa shiiquwan yootanawu loytta giigetta. Saaminttawu gidduwan shiiqiyo shiiquwan neeyyo imettiya tamaaretu kifileta xoqqu ootta xeella. Gubaaꞌiyan issi oosuwaa maaddana mala nena oychchikko, bessiya wodiyan oottiyoogan ammanettiyaagaa gida. He oosuwaa keehi koshshennabadan xeellada, hegaa oottiyoogan daro wodiyaa wurssana koshshenna gaada qoppoppa. Ne oosuwan keehi gooba gidanawu baaxeta. (Lee. 22:29) Neeni Yihoowayyo minna oottikko, kaseegaappe aaruwan aara dabbotananne keehi ufayttana. (Gal. 6:4) Qassi neeni demmanawu yeemottiyo aawatettaa harati demmiyo wode, etaara ufayttanawu metootakka.—Gal. 5:26. w21.08 22 ¶11
Woggaa, Masqqala 10
SHin bollappe yiya aadhdhida eratettai ubbaappe kase geeshsha. Qassi sarotetta, ashkkenne ero giyaagaa; qassi maarotettinne lo77o aifee kumidoogaa. Sireenne lo77o milatiya iitatetti bainnaagaa.—Yaaq. 3:17.
Nuuni otorettennaageetanne Yihoowappe tamaaranawu eeno giyaageeta gidana bessees. Harggee issi ura wozanay maaraa oottennaadan diggana danddayiyoogaadan, otoroy nuuni Yihoowa kaaletuwaa kaallennaadan diggana danddayees. Parisaaweti keehi otorettiyo gishshawu, Yesuusa bolli Xoossaa ayyaanay deꞌiyoogaanne I Xoossaa Naꞌa gidiyoogaa bessiya qoncce naqaashaa ammanibookkona. (Yoh. 12:37-40) Otoroy eti merinaa deꞌuwaa demmennaadan diggido gishshawu hegee keehi iitaba. (Maa. 23:13, 33) Xoossaa Qaalaynne A ayyaanay nu eeshshaa, nu qofaanne nu kuuyiyoobaa laammanaadan ubbatoo eeno giyoogee keehi koshshiyaaba! Yaaqoobi bana ziqqi oottido gishshawu, Yihoowappe tamaaranawu eeno giis. Qassi I bana ziqqi oottiyo gishshawu gooba asttamaare gidiis. w22.01 10 ¶7
Saynno, Masqqala 11
Woossite.—Maa. 7:7.
Nuuni ‘aggennan woossiyo’ wode, saluwan deꞌiya nu Aaway nu woosaa siyidi zaaranaagaa ammanettana danddayoos. (Qol. 4:2) Zaaroy takkidaba milatikkonne, ‘koshshiyo wodiyan’ Yihooway nu woosaa zaaranawu qaalaa geliis. (Ibr. 4:16) Yaatiyo gishshawu nuuni qoppidoogaadan Yihooway woosaa eesuwan zaarana xayikko, I balabaa oottiis giidi nuuni mule qoppana bessenna. Leemisuwawu, Xoossaa Kawotettay ha alamiyaa xayssin beꞌanawu daroti unddenna layttawu woossiiddi takkidosona. Nuuni hegawu woossana koshshiyoogaa Yesuusikka yootiis. (Maa. 6:10) SHin nuuni qoppido wodiyan ha alamee xayibeenna gishshawu Xoossaa nu ammaniyo ammanoy shugganaadan oottikko hegee keehi eeyyatetta! (Imb. 2:3; Maa. 24:44) Nuuni Yihoowa ubbatoo naagishshiyoogeenne ammanuwan A woossiyoogee loꞌꞌo. Yihooway wurssettay yaana ‘gallassaanne saatiyaa’ keeri uttido gishshawu, wurssettay koshshiya wodiyan yaana. He gallassay ubbawu keehi loꞌꞌo gallassa gidiyoogee qonccana.—Maa. 24:36; 2 PHe. 3:15. w21.08 10 ¶10-11
Masqqaynno, Masqqala 12
Issoi issuwaappe gitatais yaagidi qoppennan, issoi issuwaayyo intte huuphiyaa kaushshite.—Pili. 2:3.
Banttana ziqqi oottiya cimidaageeti kaseegaadan oottana danddayennaagaa eroosona. Leemisuwawu, woradaa xomoosiyaageetubaa qoppa. Etayyo layttay 70 gidiyo wode, hara oosuwaa oottanaadan oyshettoosona. Hegee etayyo deexxiyaaba gidana danddayees. Eti bantta ishantta maaddiyoogan keehi ufayttoosona. Gidoppe attin, yelaga ishantti he oosuwaa loytti oottanaagaa eti eroosona. Hegaa gishshawu, beni Israaꞌeelan deꞌiya banttawu layttay 50 gidiyo wode Xoossaa dunkkaaniyan oottiyo oosuwaa aggiya, Leewatuugaa mala eeshshaa eti bessoosona. Cimida Leewatussi imettiya oosoy ayba gidikkonne eti ufayttoosona. Eti danddayiyoobaa minni oottoosonanne yelagata maaddoosona. (Qoo. 8:25, 26) Ha wodiyan, woradaa xomoosiyaageetussi layttay 70 gidiyo wode, daro gubaaꞌeta xomoosiyoogaa aggiyaaba gidikkonne, bantta gubaaꞌiyaa daroban maaddoosonanne minttettoosona. w21.09 8-9 ¶3-4
Oruwaa, Masqqala 13
Ta aawau, taani Xoossaakka nenakka naaqqaas; hagaappe sinttan ne na7a geetettanaukka bessikke.—Luq. 15:21.
Bayida naꞌaa xeelliyaagan Yesuusi Luqaasa 15:11-32n, minttettiya taarikiyaa odiis. Issi yelagay ba aawaa bolli makkalidi sooppe kiyidi “haaho dere biis.” I yan shori baynna deꞌo deꞌiis. SHin awu deꞌoy keehi deexxido wode, I ba kuuyido iitabaa qoppiyoogaa doommiis. Ba aawaa son deꞌiyo wode bawu deꞌoy keehi loꞌꞌo gidiyoogaa akeekiis. He yelagay ‘ba mooruwaa hassayidoogaa’ Yesuusi yootiis. I soo simmanawunne ba aaway bawu atto gaanaadan oychchanawu kuuyiis. I iita gidida darobaa kuuyidoogaa akeekidoogee A maaddiis. I ba eeshshaa laammana koshshees. Bayida naꞌay ba oottidobawu wozanappe nagaraappe simmidoogaa bessiis. Ha leemisoy ufayssiya taarike xalla gidenna. Hegaa maaraappe demmiyo timirttee, nagaraa oottida uray ba nagaraappe simmidaakkonne gubaaꞌiyaa cimati akeekanaadan maaddana danddayees. w21.10 5 ¶14-15
Hamuusa, Masqqala 14
Taani . . . salotanne sa7aa . . . qaattana.—Hag. 2:6.
Qaaxxennabay woy xayennabay aybee? Kiitettida PHawuloosi hagaadan giidi xaafiis: “Nuuni qaaxxanau danddayenna kawotettaa ekkiyo gishshau, ane [Xoossawu] bonchchuwaaninne yashshatettan au goinnoos.” (Ibr. 12:28) Wurssetta qaattay qaaxxi simmin, Xoossaa Kawotettaa xallay deꞌana. (Maz. 110:5, 6; Dane. 2:44) Coo xayiya wodee baawa! Asay issibaa doorana koshshees: Eti ha alamiyawu exatidi deꞌikko, xayana. Eti Yihoowawu haggaazikko, qassi A sheniyaa oottanawu bantta deꞌuwan koshshiyaaban laamettikko, merinaa deꞌuwaa demmana. (Ibr. 12:25) Sabbakiyo oosuwaa oottiyoogan, asay ha gitabaa kuuyanaadan maaddana danddayoos. Qassi nu Godaa Yesuusi yootidobaa ubbatoo hassayiyaageeta gidoos: “Asa ubbau markka gidana mala, kawotettaa wonggeliyaa mishiraachchoi sa7a ubban odettana; hegaappe guyyiyan, wurssettai gakkana.”—Maa. 24:14. w21.09 19 ¶18-20
Arbba, Masqqala 15
Taani nena mulekka yeggikke woikko aggikke.—Ibr. 13:5.
Cimatoo, siiqiyo uri Yihoowawu haggaaziyoogaa aggido so asaa minttettiyo dumma aawatettay intteyyo deꞌees. (1 Tas. 5:14) Eta minttettanawu, gubaaꞌiyaappe kasenne gubaaꞌiyaappe simmin eta haasayissite. Eta soo biidi eta oychchite, qassi etaara woossite. Etaara sabbakite, woy intte soo asaa goynuwan eta issi issitoo shoobbite. Cimati unꞌꞌettidaageetussi koshshiyaabaa kunttana bessees, qassi etawu qarettananne eta siiqana koshshees. (1 Tas. 2:7, 8) Yihooway “ooninne ba nagaraappe simmanaadan koyeesippe attin, ooninne xayana mala koyenna.” (2 PHe. 3:9) Issi uri gita nagaraa oottikkokka, A deꞌuwaa Xoossay haꞌꞌikka alꞌꞌobadan xeellees. Yihooway nu ubbaa gishshawu keehi alꞌꞌo waagaa, hegeekka I siiqiyo Naꞌaa deꞌuwaa qanxxidoogaa hassaya. Yihooway bana aggidaageeti baakko simmanaadan siiquwan maaddanawu malees. Eti simmanaagaa I hidootees, Yesuusi yootido bayida naꞌaa leemisuwaappe nuuni hegaa akeekana danddayoos.—Luq. 15:11-32. w21.09 30-31 ¶17-19
Qeeraa, Masqqala 16
Intte haratu daafuran gelideta.—Yoh. 4:38.
Sahuwaa woy wolqqay kaseegaa mala gidennaagaa gaasuwan, neeni kaseegaadan sabbakanawunne tamaarissanawu waaya danddayana. Kumetta saꞌan oosettiya oosuwaa neeni maaddana danddayido gishshawu ufayttana danddayaasa. Kawuwaa Daawitinne A asati bantta soo asaanne eta aquwaa Amaaleeqatuppe ashshido wode hanidobaa qoppa. Naaꞌꞌu xeetu asati keehi daafuridoogaa gaasuwan olawu bibeenna gishshawu, etabaa naagiiddi takkidosona. Olan xooni simmin, omooddidi ehiidobaa eti ubbay issi lagge shaakkanaadan Daawiti azaziis. (1 Sam. 30:21-25) Kumetta saꞌan erissiyo ashkkara oottiyo oosoykka hegaa mala. Sabbakiyoonne tamaarissiyo oosuwaa neeni koyiyoogaa keena oottennan aggana danddayaasa. SHin neessi danddayettidaagaa keena neeni oottikko, issi uri Yihoowa eridi xammaqettiyo wode ubban ufayttana danddayaasa. Yihooway nuuni keehi minni oottiyoogaanne A keehi siiqiyoogaa beꞌees; qassi nuna woytees. Sabbakiyo oosuwan nuuni oottiyo ubbaban waani ufayttanaakkokka I nuna tamaarissees. (Yoh. 14:12) Nuuni hidootaa qanxxana xayikko, Xoossay nunan ufayttanaagaa ammanettana danddayoos! w21.10 28 ¶15-17
Woggaa, Masqqala 17
Yelagatu bonchchoi eta wolqqaa.—Lee. 20:29.
Nuuni cimiyo wode, yelagatettaagaadan Yihoowawu darin maaddokko giidi hirggennan waayi aggana. Nuuni yelagatettan deꞌiyo wodiyaagaadan asatettan mino gidana xayikkonne, yelagati Yihoowa dirijjitiyaa maaddanaadaaninne gujjo aawatettaa ekkanaadan nuussi deꞌiya aadhdhida eratettaanne nu eraa goꞌettidi eta tamaarissana danddayoos. Cimidaageeti yelagata maaddanawu koyikko, banttana ziqqi oottana koshshees. Bana ziqqi oottiya uri harati baappe aadhdhoosona giidi qoppees. (Pili. 2:3, 4.) Ha eeshshay deꞌiyo cimati neeni Geeshsha Maxaafay yootiyoogaadaaninne he oosuwaa hanotaadan issibaa daro ogiyan oottana danddayiyoogaa ubbatoo akeekoosona. Yaatiyo gishshawu, issibaa ubba asay kase eti oottiyoogaadan oottana giidi qoppokkona. (Era. 7:10) Eti eriyoobaa yelagatussi yootiyoogan yelagata maaddana danddayoosona. SHin “ha sa7aa merai attiyaagaa” woy laamettiyaagaa gidiyoogaanne issibaa ooratta ogiyan oottiyoogaa meezetana koshshiyoogaakka akeekana danddayoosona.—1 Qor. 7:31. w21.09 8 ¶1, 3
Saynno, Masqqala 18
Abeet [Yihoowawu], Xoossatu giddon ne malai oonee? Geeshshatettan bonchchettiyaabi . . . ne malai oonee?—Kes. 15:11.
Yihooway awu goynniyaageeti geeshsha gidennabaa aybanne oottanaadan I mule yootenna. I keehi geeshsha. Qeese ubbatu halaqay huuphiyan qaciyo shaashiya bollan deꞌiya worqqaappe medhdhido alleequwan wooci xaafidobay hegaa qonccissees. Ha alleequwaa bollan “GODAASSI geeshsha gididi dummatiis” yaagiya qaalay deꞌees. (Kes. 28:36-38) He alleequwaa bolli xaafettidabay hegaa beꞌiya ooninne Yihooway tumuppe geeshsha gidiyoogaa akeekanaadan oottees. SHin issi Israaꞌeela asi qeese ubbatu halaqaakko shiiqana danddayenna gishshawu, he alleequwaa beꞌennan aggana danddayees. Yaatin I Yihooway geeshsha gidiyoogaa erii? Ee! Attuma asaa, maccaasaanne naatu sinttan Higgee nabbabettiyo wode, Ubba Israaꞌeelati siyidosona. (Zaa. 31:9-12) Neeni he sohuwan deꞌiyaakko ha qaalata siyana: “Taani, GODAI, intte Xoossaattennee. Taani geeshsha gidiyo gishshau, . . . inttekka geeshsha gidite.” ‘Taani GODAI geeshsha gidiyo gishshawu inttekka taayyo geeshsha gidite.’—Wog. 11:44, 45; 20:7, 26. w21.12 3 ¶6-7
Masqqaynno, Masqqala 19
Hirggoppite.—Luq 12:29.
Amaridaageeti deꞌuwan koshshiyaabawu hirggana danddayoosona. Eti daro asay hiyyeesa gididonne ooso demmiyoogee metiyo biittan deꞌiyaageeta gidana danddayoosona. Bantta soo asawu koshshiyaabaa kunttanawu gidiyaagaa keena miishshaa demmiyoogee eta metana danddayees. Woy qassi so asawu koshshiyaabaa kunttanawu oottiya uri hayqqana danddayees; hegaappe denddidaagan so asay koshshiyaabawu miishshaa demmenna. Nuuni nu metuwawu hirggiyoogaappe Yihoowan ammanettana koshshees. Nu deꞌuwaassi koshshiyaabaa kunttanawu nu siiqo aaway Yihooway qaalaa gelidoogaa hassaya. (Maa. 6:32, 33) I ba gelido qaalaa ubbatoo naagees. (Zaa. 8:4, 15, 16; Maz. 37:25) Yihooway kafotussinne ciishshatussi koshshiyaabaa kunttiyaaba gidikko, nuuni ay maanee woy ay maayanee giidi hirggana koshshennaagee qoncce! (Maa. 6:26-30; Pili. 4:6, 7) Siiqiya yelidaageeti bantta naatuyyo deꞌuwaassi koshshiyaabaa kunttanaadan siiqoy eta denttettiyoogaadan, saluwan deꞌiya nu aaway ba asaassi deꞌuwaayyo koshshiyaabaa kunttanaadan siiqoy A denttettees. w21.12 17 ¶4-5; 18 ¶8
Oruwaa, Masqqala 20
Yooseefi yan qasho keettan de7iyo wode, GODAI aara de7ees. I ayyo qarettiis.—Doo. 39:21.
Issi uri, ubba qassi ne mala Kiristtaanee nena keehi qohi erii? A ishanttuppe naaqoy gakkido Yooseefa leemisuwaa akeeka. I baassi danddayettida ubban aggennan Yihoowayyo haggaaziis, qassi I danddayido gishshawunne genccido gishshawu Yihooway A anjjiis. Guyyeppe, Yooseefi bana qohidaageetusi atto giis, qassi Yihooway bana ay keena anjjidaakko akeekiis. (Doo. 45:5) Yooseefaagaadan, nuuni Yihoowakko shiiqiyo wodenne I likke wodiyan naaquwaa xayssanaashin naagiyo wode minettoos. (Maz. 7:17; 73:28) Neeni naaquwaa woy hara qohuwaa genccaydda deꞌiyaaba gidikko, Yihooway “wozanai me77idoogeetussi” mataana gidiyoogaa hassaya. (Maz. 34:18) Ne danddayaa gishshawunne ne toohuwaa A bolli wottiyo gishshawu I nena siiqees. (Maz. 55:22) I saꞌa ubbaa Daanna. I haniya ubbabaa beꞌees. (1 PHe. 3:12) Neeni giigissana danddayenna metoy nena gakkiyo wode, Yihoowa naagashshanawu eeno guutee? w21.08 11 ¶14; 12 ¶16
Hamuusa, Masqqala 21
Godai koyiyoobai aibakko akeekite.—Efi. 5:17.
Nuuni nu deꞌuwan Yihoowa ufayssiyaabaa oottiyoogee keehi loꞌꞌo. Keehi koshshiyaabaa kaseyana bessees. Nuuni nuussi deꞌiya wodiyan keehi loꞌꞌobaa oottanawu, bala gidenna naaꞌꞌubaappe issuwaa dooriyoogee koshshana danddayees. Yesuusi Mayraamonne Martto oychchanawu biido wode hanidabaappe hegaa akeekana danddayoos. Martta Yesuusa imatuwaa mokkiyoogan keehi ufayttido gishshawu, daro qumaa kattaasu. SHin, Mayraama Yesuusa matan uttada I yootiyoobaa siyaasu. Martta oottidobay bala gidana xayikkonne, Yesuusi Mayraama “lo77obaa dooraasu” yaagiis. (Luq. 10:38-42) Mayraama he wode miidobaa guyyeppe dogennan waaya aggana, shin Yesuusi tamaarissidobaa A mule dogabeennaagaa ammanettoos. Yesuusaara aattido he wodee Mayraamissi keehi gitaba gidiyoogaadan, Yihoowaara haasayiyo wodee nuussikka keehi gitaba. w22.01 27 ¶5-6
Arbba, Masqqala 22
Akaabi ba huuphiyaa ta sinttan kaushshidoogaa be7adii?—1 Kaw. 21:29.
Akaabi Yihoowa sinttan ba huuphiyaa ziqqi oottidaba gidikkonne, hegaappe simmin oottidoban tumuppe ba nagaraappe simmibeennaagaa bessiis. Ba kawotettaappe Baꞌaala goynuwaa xayssibeenna. Yihoowa goynuwaa aassibeenna. Akaabi hayqqi simmin, Yihooway he bitaniyaa xeelliyaagan qoppidobaa yootiis. Xoossay kiittin hananabaa yootiya Yeehu I “iitata” gidiyoogaa yootiis. (2 Odi. 19:1, 2) Ane hagaa qoppa: Akaabi tumuppe ba nagaraappe simmidaba gidiyaakko, hananabaa yootiyaagee A Yihoowa ixxiya iita asa geennaagee tuma. Akaabi guutta zilꞌꞌettidaba gidikkonne, I ba nagaraappe tumuppe simmibeennaagee qoncceAkaabi oottidobaappe nuuni ay tamaarana danddayiyoo? Akaaba soo asay qaxxayettanaagaa Eelaasi yootido wode, Akaabi bana ziqqi oottiis. Yaatiyoogan, loꞌꞌobaa oottiis. SHin I guyyeppe oottidobay I wozanappe ba nagaraappe simmibeennaagaa bessees. Hegaa gishshawu, nuuni nu nagaraappe simmanawu kase oottidobaa xeelliyaagan azzaniyoogaappe aarobaa oottana bessees. w21.10 3 ¶4-5, 7-8
Qeeraa, Masqqala 23
Kawotettaa wonggeliyaa mishiraachchoi sa7a ubban odettana.—Maa. 24:14.
Isiyaasi hananabaa yootiyaagaa, qassi A machchiyaakka ‘hananabaa yootiyaaro’ geetettido gishshawu, akka hiraagaa yootennan waaya aggana. (Isi. 8:1-4) Isiyaasinne A machchiyaa Yihoowawu haggaaziyoogaa bantta deꞌuwan kaseyidosona. Aqo oyqqidaageetikka ha wodiyan Yihoowa haggaazuwan banttawu danddayettida ubbabaa oottiyoogan Isiyaasanne A keettaayyiyo milatana danddayoosona. Eti Geeshsha Maxaafaa hiraagaa issippe xannaꞌiyoogaaninne hegee ubbatoo waani polettiyaakko akeekiyoogan kaseegaappe aaruwan Yihoowan ammanettana danddayoosona. (Tii. 1:2) Geeshsha Maxaafay yootiyo hiraagatuppe amaridaageeti polettanaadan eti waatana danddayiyaakko wotti dentti qoppana danddayoosona. Leemisuwawu, eti wurssettay gakkanaappe kasetidi kumetta saꞌan mishiraachchuwaa yootiyoogan Yesuusi yootido hiraagay polettanaadan oottana danddayoosona. Azinaynne machchiyaa Geeshsha Maxaafaa hiraagay polettiyoogaa loytti ammanikko, eti banttawu danddayettida ubban kaseegaappe aaruwan Yihoowawu oottanawu murttana.w21.11 16 ¶9-10
Woggaa, Masqqala 24
He erissiyo ashkkaraa, “Ne aayyiyo hanno be7a!” yaagiis.—Yoh. 19:27.
Yesuusa A aayeebay qofissiis; A he wode amꞌꞌe gidennan aggukku. Yesuusi Mayraamo siiqiyo gishshawu, O issi uri heemmanaadan koyiis. Yaatiyo gishshawu, Yihoowawu A haggaazanaadan Yohaannisi O maaddanaagaa eridi, ayyo hadaraa immiis. He gallassappe doommidi, Yohaannisi Mayraamissi naꞌa mala gididi, O ba aayeedan xeelliis. Yesuusi I yelettiyo wode koshshiyaabaa assi siiquwan kunttidanne hayqqiyo wode A matan eqqida alꞌꞌo maccaasiyo keehi siiqiyoogaa bessiis! Yesuusi yootidobaappe nuuni ay tamaariyoo? Ayyaanaaban nuussi ishanne michcho gididaageeti nu mata dabbotuppe aaruwan nuussi lagge. Nu dabboti nuna eqettana woy haray atto yeggi bayana danddayoosona, shin nuuni Yihoowaara dabbotaa minttidi deꞌikko, Yesuusi yootidoogaadan, nu aggidobaappe ‘xeetutooppe dariyaagaa’ demmana. Daroti nuussi siiqo attuma naꞌa, macca naꞌa, aayo, woy aawa mala gidana. (Mar. 10:29, 30) Ammanuwan, Yihoowanne issoy issuwaa siiqiyo siiquwan issuwaa gidida ishanttinne michchontti gubaaꞌiyan deꞌiyo gishshawu, neeyyo aybi siyettii?—Qol. 3:14; 1 PHe. 2:17. w21.04 9-11 ¶7-8
Saynno, Masqqala 25
Lo77obaa oottiyoogaanne issoi issuwaa maaddiyoogaa dogoppite.—Ibr. 13:16.
Nuuni aggenna siiquwaa bessiyo wode harata maaddanawu loytti baaxetoos. Beniigaadan ha wodiyan, nu ishanttuppenne michchonttuppe daroti bantta mala Kiristtaanetussi, ubba qassi eti mule erennaageetussi aggenna siiquwaa bessoosona. Leemisuwawu, meretay daafabaa gattidoogaa eti eriyo wode, waati maaddana danddayiyaakko eesuwan eranawu koyoosona. Gubaaꞌiyan deꞌiya issi ura miishshay metiyo wode, eti he urawu koshshiyaabaa akeekanawunne A maaddanawu sohuwaara baaxetoosona. Koyro xeetu layttan Maqidooniyan deꞌiya Kiristtaanetudan eti loytti baaxetoosona. Eti bantta wodiyaanne bantta miishshaa immidosona. (2 Qor. 8:3) Gubaaꞌiyan deꞌiya ishanttinne michchontti harata kehatettan maaddidoogaa cimati akeekiyo wode eta galatoosona. Eti hegaadan bessiya wodiyan wozanappe minttettiyoogee ishanttinne michchontti minttettiyoogaa aggennaadan maaddees.—Isi. 32:1, 2. w21.11 11 ¶14; 12 ¶21
Masqqaynno, Masqqala 26
Ne haittaa haa yeggada, aadhdhida eranchchai odiyoobaa siya.—Lee. 22:17.
Nuussi ubbawu issi issitoo zoree koshshees. Nuuni bonchchiyo uraa issi issitoo zoriyaa oychchana danddayoos. Haroode qassi, nuussi qoppiya issi ishay nuuni zilꞌꞌettanaadan oottiya ‘moorobaa oottana’ haniyoogaa nuuyyo yootana danddayees. (Gal. 6:1) Woy qassi nuuni gita mooruwaa moori simmin issi uri nuna suurissiyo wode, nuuyyo zoree imettana danddayees. Nuuyyo zoree ayba ogiyan imettikkonne nuuni zoriyaa siyana bessees. Yaatiyoogee nuuyyo loꞌꞌo, qassi nu deꞌuwaa ashshana danddayees! (Lee. 6:23) Nuuni ‘aadhdhida eranchchay odiyoobaa siyanaadan’ hachchi gallassaa xiqisee nuna minttettees. Ubbabaa eriya asi baa; eran woy meeziyan nuuppe aadhdhiya uri awudenne deꞌees. (Lee. 12:15) Hegaa gishshawu nuuni zoriyaa siyoogee nuna ziqqi oottiyoogaa bessiyaaba. Hegee nuuni danddayennabay deꞌiyoogaa eriyoogaa qonccissiyaaba; qassi nu halchchuwaa polanawu nuuyyo maadoy koshshiyoogaa akeekoos. Aadhdhida eranchchaa Kawoy Solomoni hagaadan giis: “Daro zoriyaageeti de7iyoosan halchchidobai polettees.”—Lee. 15:22. w22.02 8 ¶1-2
Oruwaa, Masqqala 27
Ba nagaraa genttiya uri aacenna; shin paaxiyaageenne nagaraa aggiyaagee maarettana.—Lee. 28:13.
Nagaraa oottida issi uri gita nagaraa ootti simmidi azzanaas giyoogaa xallay gidennaagee tuma. I nagaraappe simmidi laamettidoogaa qoppiyoobaaninne oottiyooban bessana koshshees. I ba iita oosuwaa aggidi Yihooway kessido maarata zaarettidi azazettana koshshees. (Hiz. 33:14-16) Zaarettidi Yihoowaara dabbotiyoogee nagaraa oottida urawu keehi koshshiyaaba. Nu mata laggee gita nagaraa oottidoogaa nuuni erikko waatana koshshii? Nu laggee oottido nagaraa cimatussi yootennan agganawu maliyoogee nu laggee qohettanaadan oottees. Nuuni he nagaraa qosana danddayokko; ayssi giikko, Yihooway hegaa beꞌees. (Lee. 5:21, 22) Cimati ne laggiyaa maaddanawu koyiyoogaa awu yootiyoogan A maaddana danddayaasa. Ne laggee ba nagaraa cimatussi yootennan ixxikko, neeni cimatussi yootana koshshees. Hegee neeni A wozanappe maaddanawu koyiyoogaa bessees. w21.10 7 ¶19-21
Hamuusa, Masqqala 28
Issoi issuwaa go77iyaabaa koyanaappe attin, intte huuphe xalaalaa go77iyaabaa koyoppite.—Pili. 2:4.
Nuuni ubbay nu goꞌꞌaa aggi bayiyoogan Yesuusa milatana danddayoos. I ‘ashkkara meretaa ekkidoogaa’ Geeshsha Maxaafay yootees. (Pili. 2:7) Nashshiyo ayllee woy ashkkaray ba godaa ufayssanawu koyees. Nuuni Yihoowa ayllenne nu ishanttussi ashkkara gidiyo gishshawu, kaseegaappe aaruwan Yihoowawunne nu ishanttussi oottanawu koyoos. Hagaadan gaada nena oychcha: ‘Taani harata maaddanawu ta goꞌꞌaa agga bayanawu eeno giyaanaa? Gita shiiquwaa shiiqiyo sohuwaa geeshshiyoogan woy SHiiquwaa Addaraashaa loyttiyoogan maaddanawu taani eeno giyaanaa?’ Geella kaseegaappe aaruwan neeni ne goꞌꞌaa agga bayana koshshiyoogaa akeekikkonne, hegaadan oottennabadan neeyyo siyettana danddayees. Yaatikko, Yihoowa wozanappe woossa. Neessi siyettiyaabaa Yihoowawu yoota, qassi I ‘neeni awu eeno gaanaadaaninne I qoppidobaa nena ootissanaadan’ A oychcha.—Pili. 2:13. w22.02 22-23 ¶9-11
Arbba, Masqqala 29
Taani inttena shemppissana.—Maa. 11:28.
Yesuusi metiyaabay deꞌishinkka, qarettiyoogaaninne hanotaadan haniyoogan I kehatettaa bessiis. (Maa. 11:29, 30) Leemisuwawu, Kanaane biittaa maccaasiyaa ba naꞌiyo I pattanaadan mintta oychchaasu, A oychchidobaa I koyro oottibeenna; shin A gita ammanuwaa bessido gishshawu I naꞌiyo kehatettan pattiis. (Maa. 15:22-28) Yesuusi keha gidikkonne, zorana bessiyo wode zoriis. I siiqiyoogeeta issi issitoo mintti zoriyoogan kehatettaa bessiis. Leemisuwawu, PHeexiroosi Yesuusi Yihoowa sheniyaa oottiyoogaa digganawu malido wode, hara erissiyo ashkkaratu sinttan Yesuusi A seeriis. (Mar. 8:32, 33) I hegaadan oottidoy PHeexiroosa kawushshanaassa gidennan, A loohissanaassanne hara erissiyo ashkkarati otorettennaadan zoranaassa. PHeexiroosi guuttaa yeellatidaba gidikkonne, he seeran I goꞌettidoogee qoncce. Neeni siiqiyoogeetuyyo wozanappe kehanawu, eta issi issitoo neeni zoriyoogee koshshana danddayees. Neeni yaatiyo wode, Xoossaa Qaalan deꞌiya maaraadan zoriyoogan Yesuusa milataasa. w22.03 11 ¶12-13
Qeeraa, Masqqala 30
Xoossaayyo Yesuusa baggaara ubba wode galataa yarshshuwaa immoos; hegaa giyoogee menttershshai a sunttaayyo immiyo galataa giyoogaa.—Ibr. 13:15.
Nuuni Yihoowa sabbiyo wode awu goynnoos. (Maz. 34:1) Nuuni maalaalissiya Yihoowa eeshshatubaanne oosotubaa nashshidi haasayiyoogan A sabboos. Nuuni Yihoowa galatiyaageeta gidikko, A xeelliyaagan haasayiyo loꞌꞌo gidida darobay deꞌees. Yihooway nuussi oottido loꞌꞌoba ubbaa nuuni qoppiyo wode, A sabbanaadan oottiya gaasoti deꞌoosona. Nuuni sabbakiyo wode, ‘Xoossaayyo sabaa yarshshuwaa yarshshoos; hegaa giyoogee menttershshaa ayfiyaa giyoogaa.’ Nuuni Yihoowa woossanaappe kase haasayanabaa loytti qoppana koshshiyoogaadan, nuuni sabbakiyoogeetussi haasayanabaa loytti qoppana koshshees. Nuuni nuussi danddayettida ubban “sabaa yarshshuwaa” yarshshanawu koyoos. Nuuni haratussi tumaa sabbakiyo wode wozanappe yootoos. w22.03 21 ¶8