Xiqimita
Woggaa, Xiqimita 1
Ta gaasuwan xubettenna uri ufayttees.—Maa. 11:6, NW.
Nuuni tamaarissiyoobaynne ammaniyoobay Geeshsha Maxaafan deꞌiyaaba. Gidikkonne, asay xoqqu oottidi xeelliyo baalata nuuni bonchchenna gishshawu, ha wodiyan daroti nu yootiyoobaa siyokkona; qassi nuuni tamaarissiyoobay eti siyanawu koyiyoobaara maayettenna. Nu ammanoy xayennaadan nuna aybi maaddanee? Roomen deꞌiya Kiristtaanetussi kiitettida PHawuloosi hagaadan giis: “Asi qaalaa siyidi ammanees; qassi issi urai [Kiristtoosabaa] qaalaa yootin siyees.” (Roo. 10:17) Yaatiyo gishshawu, bala gidiyoogaa Geeshsha Maxaafay qonccissiyo haymaanoote baalati ufayssiyaaba woy asay xoqqu oottidi xeelliyooba gidikkonne, eta bonchchiyoogan gidennan, Geeshsha Maxaafaa xannaꞌiyoogan nu ammanuwaa minttoos. “Ammanoi bainnan ooninne Xoossaa ufaissanau danddayenna” gishshawu suure eran nu ammanuwaa minttana bessees. (Ibr. 11:1, 6) Hegaa gishshawu, nuuni tumaa demmidoogaa shaakki eranawu saluwaappe wolqqaama malaata beꞌana koshshenna. Nuuni tumaa demmidoogaa shaakki eranawunne siriyoogaa mule agganawu ammanuwaa minttiya Geeshsha Maxaafay yootiyo timirtteta loyttidi xannaꞌiyoogee gidees. w21.05 4-5 ¶11-12
Saynno, Xiqimita 2
Tana gakkidabai wonggelee aakkanaadan tumu [maaddiis].—Pili. 1:12.
Kiitettida PHawuloosa daro metoy gakkiis. A morkketi A shocido wode, qachchido wodenne ubba qassi A woranawu malido wode Yihoowa maadoy awu koshshiis. (2 Qor. 11:23-25) PHawuloosi I hidootaa qanxxanaadan oottiyaabaa issi issitoo baaxetana koshshidoogaa yootanawu yeellatibeenna. (Roo. 7:18, 19, 24) I agunttadan ‘caddi oyqqiya’ sahuwaakka gencciis; Xoossay hegaa baappe digganaadan I keehi koyiis. (2 Qor. 12:7, 8) PHawuloosa he ubba metoy gakkikkonne, I aggennan haggaazanaadan Yihooway awu wolqqaa immiis. PHawuloosi ay oottidaakko akeeka. Leemisuwawu, I Roomen issi keettan qashettido wode, kawotettaa sunttata gujjin, darotuyyo minnidi sabbakiis. I kawo keettaa naagiya darotuyyo sabbakiis; qassi bana oychchanawu yiya ubbaassi markkattiis. (Oos. 28:17, 31; Pili. 4:21, 22) Ha wodiyan deꞌiya tumu Kiristtaaneta maaddiya dabddaabbeta geeshsha ayyaanay kaalettin PHawuloosi he wode xaafiis. w21.05 21 ¶4-5
Masqqaynno, Xiqimita 3
Intteppe ooninne issuwaa sabbidi, issuwaa borenna mala, “Xoossaa maxaafan xaafettidaagaa [bonchchite]”.—1 Qor. 4:6.
Yihudaa Kawoy Ooziyaani otorettido gishshawu, harati zoriyoobaa siyennan ixxiis; yaatidi baassi imettibeennabaa oottiis. Ooziyaani keehi gooba asa. I daro olan xooniis, daro katamata keexxiis, qassi awu daro goshsha gadee deꞌees. “Xoossai a anjjiis.” (2 Odi. 26:3-7, 10) ‘SHin Ooziyaani minnido wode otorettidoogaanne otoroy A kunddettawu kaalettidoogaa’ Geeshsha Maxaafay yootees. Qeesetu xallay beeta maqidasiyan ixaanaa cuwayana koshshiyoogaa Yihooway kaseesappe azazi wottiis. SHin Kawoy Ooziyaani otorettidi ixaanaa cuwayanawu beeta maqidasiyaa geliis. Yihooway ufayttibeenna gishshawu he otoranchcha bitaniyaa goga harggee oyqqanaadan oottiis. (2 Odi. 26:16-21) Nuuni Ooziyaanaagaadan otorettananne nagaraa oottana danddayiyoo? Ee, nubaa bessiyaagaappe aaruwaa qoppiyaaba gidikko otorettana danddayoos. Nuuyyo deꞌiya eraynne nuuni gubaaꞌiyan oottiyo oosoy Yihooway immidoba gidiyoogaa hassayiyaageeta gidoos. (1 Qor. 7) Nuuni otorettikko, Yihooway nuna goꞌettenna. w21.06 16 ¶7-8
Oruwaa, Xiqimita 4
Tuna ayyaanai inttessi azazettiyo gishshau ufaittoppite; shin intte sunttai saluwan xaafettido gishshau ufaittite.—Luq. 10:20.
Haggaazuwan eti hegaa mala loꞌꞌo ayfiyaa ubbatoo demmennaagaa Yesuusi erees. Yesuusa kaalliyaageeti yootidobaa siyidi aappun asay ammanidaakko nuuni erokko. Yesuusa kaalliyaageeti ufayttana koshshiyoy eti oottidoba xallan gidennan, Yihooway eti oottido baaxiyan ufayttiyoogaa eriyoogaana gidiyoogaa akeekana koshshiis. Nuuni aggennan haggaazikko, merinaa deꞌuwaa demmana. Nuuni mishiraachchuwaa yootanawunne tamaarissanawu nuussi danddayettida ubbabaa oottiyo wode, Xoossaa geeshsha ayyaanay nu giddon loytti oottanaadan eeno giyoogan ‘ayyaanan zeroos.’ Nuuni ‘hidootaa qanxxana woy daafurana’ xayikko, issi urinne xammaqettanaadan maaddibeennaba gidikkonne, Yihooway nuussi merinaa deꞌuwaa immanawu qaalaa geliis.—Gal. 6:7-9. w21.10 26 ¶8-9
Hamuusa, Xiqimita 5
Yesuusi . . . qarettidi asaa darobaa tamaarissuwaa doommiis.—Mar. 6:34.
Issi wode, Yesuusinne A kaalliyaageeti darosan sabbakido gishshawu keehi daafuridosona. Eti shemppiyo sohuwaa koyidaba gidikkonne, cora asay eta demmiis. Yesuusi asawu qarettido gishshawu, eta “darobaa” tamaarissiyoogaa doommiis. Yesuusi asawu siyettiyaabaa eriyo gishshataassa. Eti waayettiyoogaanne etawu hidootay koshshiyoogaa I akeekido gishshawu, eta maaddanawu koyiis. Ha wodiyan asay hegaa mala hanotan deꞌees. Eta bolla bagga hanotan cimettoppa. Eti kaalettiya henttanchchi baynna bayida dorssa mala. Hegaa mala asati Xoossaa erennaagaanne etawu hidooti baynnaagaa PHawuloosi yootiis. (Efi. 2:12) Nu moottan Xoossaa erana koshshiyo asay keehi daro gidiyoogaa nuuni qoppiyo wode, eta maaddanaadan nuna siiqoynne qaretay denttettees. Geeshsha Maxaafaa eti xannaꞌanaadan oychchiyoogee nuuni eta maaddana danddayiyo aybippenne aadhdhiya oge. w21.07 5 ¶8
Arbba, Xiqimita 6
Ane otorettiyoogaa, . . . woikko issoi issuwaa qanaatiyoogaa aggoos.—Gal. 5:26.
Hada ceeqettiya asi otoretteesinne babaa xallaa qoppees. Miqqaynniya asi hara urawu deꞌiyaabaa koyiyoogaa xalla gidennan, hara urawu deꞌiyaabay xayanaadankka koyees. Yaatiyo gishshawu, hara ura miqqaynniya asi he izaawa ixxees. Hada ceeqettiyoogaanne miqqaynniyoogaa keettaa mittaa miya ollattaara geeddarssana danddayoos. Keettay keehi loꞌꞌiyaagaa gidikkonne, ollattay miikko wurssettan I kunddees. Hegaadankka, issi uri Yihoowawu amarida wodiyawu haggaazana danddayees. Gidoppe attin, I otorettiyaagaanne miqqaynniyaagaa gidikko, kunddees. (Lee. 16:18) I Yihoowayyo haggaaziyoogaa aggees, qassi bananne harata qohees. Kiitettida PHawuloosa zoriyaa nuuni oosuwan peeshshiyoogan hada ceeqettennaadan naagettana danddayoos: “Inttena siiqiyoogan woikko ceeqettanau koyiyo hada amuwan issibaanne oottoppite; shin issoi issuwaappe gitatais yaagidi qoppennan, issoi issuwaayyo intte huuphiyaa kaushshite.”—Pili. 2:3. w21.07 15-16 ¶6-8
Qeeraa, Xiqimita 7
Nuuni wonggeliyaa wolqqan, Geeshsha Ayyaanaaninne he wonggelee tuma gididoogaa wurssi ammaniyoogan intteyyo ehiidoogaappe attin, doona xalaalan ehibookko.—1 Tas. 1:5.
Tumu haymaanootee ubba oyshata, haray atto Geeshsha Maxaafan zaaroy baynnaageetakka zaarana koshshees giidi amaridaageeti qoppoosona. Hegee danddayettiyaabee? Kiitettida PHawuloosa hanotaa qoppa. I ba mala Kiristtaaneti ‘ubbabaa paaccanaadan’ yootidaba gidikkonne, I erenna darobay deꞌiyoogaakka odiis. (1 Tas. 5:21) I hagaadan giis: “Nuuni eratettaappe baggaa ereettees.” Qassi gujjidikka, “Nuuni ha77i be7iyoogee heregan be7iyo lem77i lem77iya mera mala” yaagiis. (1 Qor. 13:9, 12) PHawuloosi ubbabaa erennaagaadan, nuunikka erokko. SHin PHawuloosi Yihoowa xeelliyaagan tumaa erees. I ammaniyoobay tuma gidiyooga loytti erees! Nuuni tumaa eridoogaa kaseegaappe aaruwan ammanana danddayiyo issi ogee Yihoowa Markkati ha wodiyan goynuwaara gayttidaagan oottiyoobaa goynuwaa xeelliyaagan Yesuusi oottidobaara geeddarssiyoogana. w21.10 18-19 ¶2-4
Woggaa, Xiqimita 8
Eta laittai ishatamaa gidiyo wode eti bantta oosuwaappe xurataa kiyona.—Qoo. 8:25.
Cimidaageetoo, intte ubba wode haggaaziyaageeta gidin aggin, harata loytti maaddana danddayeeta. Waatidi? Intte ooratta hanotaa meezetite, ooratta halchchuwaa kessite, intte oottana danddayennabaa qoppiyoogaa aggidi oottana danddayiyoobaa qoppite. Kawuwaa Daawiti Yihoowawu keettaa keexxanawu wozanappe koyiis. SHin, keettaa keexxiyo aawatettay yelaga Solomonawu imettanaagaa Yihooway Daawitawu yootido wode, Daawiti Yihooway kuuyidobaa maayettiisinne keexuwaa oosuwaa wozanappe maaddiis. (1 Odi. 17:4; 22:5) Solomoni “yelaganne oosuwaayyookka lammachcha” gidiyo gishshawu beeta maqidasiyaa taani keexxiyaakko loꞌꞌo giidi Daawiti qoppibeenna. (1 Odi. 29:1) Beeta maqidasiyaa keexxiyo oosoy Yihooway anjjiyo gishshawu oosettiyoogaappe attin layttan cima gidiyoogan woy oosuwaa meezee deꞌiyo gishshawu oosettiyaaba gidennaagaa Daawiti erees. Ha wodiyan deꞌiya cimidaageeti oottiyoobay laamettikkonne, Daawitaagaadan ubbatoo Yihoowawu minni oottoosona. Qassi cimidaageeti kase eti oottiyoobaa oottiya yelagata Yihooway anjjanaagaa eroosona. w21.09 9 ¶4; 10 ¶5, 8
Saynno, Xiqimita 9
Ashkketa suuretettan kaalettees; ashkketa ba ogiyaa tamaarissees.—Maz. 25:9.
Nuuni Yihoowawu haggaazanawu halchchiyo wode, loꞌꞌo deꞌuwaa deꞌoosinne keehi ufayttoos. SHin nuuni nu danddayiyoobaa xallaa halchchana bessees. Haratuugaara issi malabaa halchchana koshshenna. Nuuni yaatikko, azzanananne hidootaa qanxxana danddayoos. (Luq. 14:28) Neeni Yihoowa ashkkara gidiyo gishshawu, A keetta asaappe issuwaa, qassi hegee neeyyo keehi gita maata. Yihooway nena baakko ehiidoy neeni haratuppe aadhdhiyo gishshataassa gidenna. I ne wozanaa beꞌiyo wode neeni appe tamaaranawunne laamettanawu eeno giya ashkke asa gidiyo gishshawu nena baakko ehiis. Neeni ayyo haggaazanawu neeyyo danddayettida ubbabaa oottiyo wode, I ufayttiyoogaa ammanettana danddayaasa. Ne genccaynne ammanoy neeyyo ‘loꞌꞌonne tumu wozanay’ deꞌiyoogaa bessees. (Luq. 8:15) Yaatiyo gishshawu, neeyyo danddayettida keenan Yihoowayyo haggaaziyoogaa aggoppa. Yaatikko, neeni ‘ne huuphe ooso xalaalan keehi ufayttana.’—Gal. 6:4. w21.07 24 ¶15; 25 ¶20
Masqqaynno, Xiqimita 10
Nagaranchchaa a bala ogiyaappe zaariya ooninne a shemppuwaa haiquwaappe [ashshana].—Yaaq. 5:20.
Nuuni darotoo naaquwaa danddayiyoogeenne gencciyoogee koshshana danddayees. Leemisuwau, issi uri gubaaꞌiyan gita nagaraa oottidoogaa cimati eriyo wode, he allaalliyaa Yihoowaagaadan xeellana mala ‘bollappe yiya aadhdhida eratettaa’ demmanawu mintti woossoosona. (Yaaq. 3:17) Danddayettiyaaba gidikko, nagaraa oottida uri ‘ba bala ogiyaappe simmanaadan’ maaddanawu eti halchchoosona. (Yaaq. 5:19, 20) Qassi eti gubaaꞌiyaa qohuwaappe naaganawunne qohettidaageeta minttettanawu banttawu danddayettida ubbabaa oottanawu koyoosona. (2 Qor. 1:3, 4) Qassi gita nagaraara gayttida allaalliyaa cimati xeelliyo wode, hanidabaa shaakki erana bessees; qassi hegee wode ekkiyaaba gidana danddayees. Yaatidi eti loytti woossidi Geeshsha Maxaafaappe zoroosonanne ‘likke pirddanaadan’ yootiya qofaa oosuwan peeshshoosona. (Erm. 30:11) Cimati pirddanawu eesotokkona. Cimati Yihoowa kaaletuwaa kaalliyoogee ubbaa goꞌꞌiyoogaa gubaaꞌee akeekana. w21.08 11 ¶12-13
Oruwaa, Xiqimita 11
Neeni biyoosaa awanne taani baana; . . . Ne asai ta asaa gidana; ne Xoossai ta Xoossaa gidana.—Uru. 1:16.
Israaꞌeelan koshay denddido gishshawu, Naaꞌooma, I keettaawaynne attuma naati naaꞌꞌay Mooꞌaaba biitti biidosona. SHin yan Naaꞌoomissi keettaaway hayqqiis. I naaꞌꞌu attuma naati machchidaba gidikkonne, etikka hayqqidoogee azzanttiyaaba. (Uru. 1:3-5;) Ha gakkida iitabay Naaꞌooma keehi azzananaadan oottiis. A keehi azzanido gishshawu, bana Yihooway eqettees gaada qoppaasu. Xoossaa xeelliyaagan baassi siyettidabaa A woyga yootidaakko akeeka: ‘Yihooway tana tuggayiis.’ A gujjadakka hagaadan gaasu: “Ubbaa Danddayiya Xoossai ta de7uwaa daro camettiis. . . . GODAI tana tuggayiis; Ubbaa Danddayiya Xoossai tanan palabaa gattiis.” (Uru. 1:13, 20, 21) “Sugetta oosoi aadhdhida eranchchaa eeyya” kessiyoogaa Yihooway akeekees. (Era. 7:7) I Uruta Naaꞌoomissi aggenna siiquwaa bessanaadan denttettiis. Uruta Naaꞌoomo siiqiyoogaa bessanawu koyido gishshawu, A keehi azzanennaadaaninne Yihooway O siiqiyoogaa aggibeennaagaa A eranaadan kehatettan maaddaasu. w21.11 9 ¶9; 10 ¶10, 13
Hamuusa, Xiqimita 12
Xoossaa woosso.—Yaaq. 1:5.
Yihoowawu haggaaziyoogan nuussi danddayettida ubbabaa ha wodiyan oottiyoogee nuuni ayyo gujjidi oottanawu baaxetana koshshenna giyoogee? CHii gidenna! Nuuni sabbakiyoogaaninne tamaarissiyoogan gooba gidanaadan maaddiya, qassi nu ishanttanne michchontta goꞌꞌiya halchchuwaa halchchana koshshees. Nuuni nubaa xallaa qoppiyoogaa aggidi, harata maaddiyaabaa ashkketettaaninne akeekan qoppikko, he halchchuwaa polana. (Lee. 11:2; Oos. 20:35) Neeni halchchana danddayiyoobati aybee? Neeni halchchada polana danddayiyoobata eranaadan maaddana mala Yihoowa woossa. (Lee. 16:3) Kafiyaa aqinye woy ubba wode aqinye gidiyoogaa, Beeteelen oottiyoogaa woy Yihoowa dirijjitee goꞌettiyo keettata keexxiyoogaa mala, halchchotuppe issuwaa halchchada polanawu baaxetay? Woy qassi neeni mishiraachchuwaa yootanawu hara qaalaa tamaarana, woykko hara heeri baada sabbakana danddayaasa. w21.08 23 ¶14-15
Arbba, Xiqimita 13
Aggenna [Yihoowa] siiqoi merinaagaa.—Maz. 136:1.
Yihoowa aggenna siiquwan ufayttees. (Hoo. 6:6) Nuuni ‘aggenna siiquwaa bessanaadan’ hananabaa yootiya Mikiyaasa baggaara Xoossay nuna zorees. (Mik. 6:8) SHin, nuuni hegaadan oottanaappe kase, aggenna siiqoy aybakko erana koshshees. Aggenna siiqoy aybee? “Aggenna siiquwaa” giya qofay Ooratta Alamiyaa Geeshsha Maxaafaa Birshshettan 230 sohuwan deꞌees. Issi uri aggenna siiquwaa bessiyaagaa gidikko, I hara uraa ubbatoo keehi siiqeesinne ayyo ammanettidi deꞌees. Aggenna siiquwaa bessiyoogan Yihooway ooppenne aadhdhiya leemiso. Kawuwaa Daawiti hagaadan giidoy hegaassa: “Abeet GODAU, aggenna ne siiqoi salota gakkees; . . . Abeet Xoossau, aggenna ne siiqoi aiba al77obee! Asai ne qefiyaa giddo baqati attees.” (Maz. 36:5, 7) Nuuni Daawitaagaadan aggenna Xoossaa siiquwaa nashshiyoo? w21.11 2 ¶1-2; 3 ¶4
Qeeraa, Xiqimita 14
Simmi intte hagaadan yaagidi, Xoossaa woossite; “Saluwan de7iya nu Aawau.”—Maa. 6:9.
“Merettidabaa ubbaappe aadhdhiya baira Na7a” gidida Yesuusinne keehi daro kiitanchchati Yihoowawu goynniya so asaa giddon deꞌoosona. (Qol. 1:15; Maz. 103:20) Yesuusi saꞌan deꞌiyo wode, ammanettida asay Yihoowa bantta Aawadan xeellana danddayiyoogaa qonccissiis. Yesuusi bana kaalliyaageetuura haasayiyo wode, Yihooway ‘ba Aawaanne eta Aawaa’ gidiyoogaa yootiis. (Yoh. 20:17) Qassi nuuni nuna Yihoowawu sheedhdhidi xammaqettiyo wode, siiqiya so asa gidida ishanttunne michonttu yara gidoos. (Mar. 10:29, 30) Yihooway siiqiya Aawa. Yesuusi nuuni Yihoowa baagaadan xeellanaadan koyees, hegeekka meqettaa iitanne nuuni oottanabaa xalla yootiya ura gidennan, awudenne nu haasayissana danddayiyo kehanne siiqiya aawadan xeellanaadan koyees. He woosay hagaadan doommees: “Nu Aawau.” Yesuusi nuuni Yihoowa “Ubbaa Danddayiya Xoossaa,” “Medhdhidaagaa,” woy “merinaa Kawuwau” giidi xeegana danddayiyoogaa yootiis. (Doo. 49:25; Isi. 40:28; 1 Xim. 1:17) Gidoppe attin, nuuni “Aawau” giidi Yihoowa xeeganaadan Yesuusi yootiis. w21.09 20 ¶1, 3
Woggaa, Xiqimita 15
[Yihooway] Xoossaa gididoogaa Minaasee hegan eriis.—2 Odi. 33:13.
Yihooway kiittin hananabaa yootiyaageeti odidobaa Kawuwaa Minaasee siyibeenna. Wurssettan, “GODAI Asoore kawuwaa ola gadaawata eta bolli denttiis; denttin eti Minaase siiriyan dafuwaa aattidi oiqqidosona; oiqqidi nahaasiyaa sanssalatan qachchidi, Baabiloone biitti efiidosona.” Minaasee Baabiloonen qashettido wode, I oottidobaa xeelliyaagan loytti qoppidaba milatees. I “ba aawatu Xoossaa sinttan banatettaa keehippe kaushshiis.” I hegaappe aarobaa oottiis. “GODAA ba Xoossaa maaduwaa woossiis.” Minaasee ubbatoo ‘Xoossaa woossiis.’ (2 Odi. 33:10-12) Guyyeppe, Yihooway Minaase woosaa zaariis. Minaase wozanay laamettidoogaa Yihooway A woosaappe akeekiis. Minaasee Yihooway atto gaanaadan oychchido wode I atto giis; yaatidi zaarettidi kawo gidanaadan oottiis. Minaasee nagaraappe tumuppe simmidoogaa bessanawu bawu danddayettida ubbaabaa oottiis. w21.10 4 ¶10-11
Saynno, Xiqimita 16
Issuwaa gidiyoogaappe naa77a gidiyoogee lo77o; aissi giikko, eta oosoi issuwaagaappe aadhdhidi, lo77o aifiyaa immanau danddayee.—Era. 4:9.
Aqiilinne PHirisqqila hegaa heerappe baana koshshiyoogaa erido wode, ooratta keettaa koyidosonanne dunkkaaniyaa sikkiyo bantta oosuwaa zaarettidi doommidosona. Qoronttoosan deꞌiya bantta ooratta keettan, Aqiilinne PHirisqqila yan deꞌiya gubaaꞌiyaa maaddiyoogaa doommidosonanne ishantta minttettanawu kiitettida PHawuloosaara oottidosona. Guyyeppe, eti sabbakiyaageeti keehi koshshiyo hara katamata biidosona. (Oos. 18:18-21; Roo. 16:3-5) Eti oosoy keehi daridoogeetanne ufayttiyaageeta! Ha wodiyan deꞌiya azinatinne machchoti Kawotettaabaa kaseyiyoogan PHirisqqilonne Aqiila milatana danddayoosona. Issi azinaynne machchiyaa bantta halchchuwaabaa aqo oyqqanaappe kase haasayiyoogee keehi loꞌꞌo. Issi azinaynne machchiyaa Yihoowawu haggaazanawu halchchiyo wodenne he halchchuwaa polanawu minni oottiyo wode Yihoowa maaduwaa bantta deꞌuwan loytti akeekoosona.—Era. 4:9, 12. w21.11 17 ¶11-12
Masqqaynno, Xiqimita 17
Intteppe Issoinne attennan ba aawaanne ba aayyiyo bonchcho; . . . Taani, GODAI, intte Xoossaa.—Wog. 19: 3.
Nuna yelidaageeta bonchchanaadan Xoossay immido azazuwaa nuuni azazettiyoogee keehi koshshiyaaba gidiyoogee qoncce. “Taani GODAI, intte Xoossai geeshsha gidiyo gishshau, inttekka geeshsha gidite” yaagiya qofaappe simmin issi uri ba aawaanne ba aayyiyo bonchchanaadan yootiya azazoy Wogaabaa 19:3n deꞌiyoogaakka hassayite. (Wog. 19:2) Nuuni nuna yelidaageeta bonchchanaadan Yihooway nuuyyo immido azazuwaa qoppiyo wode nuna hagaadan oychchana danddayoos: ‘Taani tana yelidaageeta bonchchiyaanaa?’ Neeni kase bessiyaagaa keenaa bonchchabeennabadan neeyyo siyettikko, hegaa giigissanawu haꞌꞌi murttana danddayaasa. Neeni kasebaa laammana danddayakka. SHin nena yelidaageetuura wodiyaa aattanawunne eta loytta maaddanawu neeyyo danddayettida ubbabaa haꞌꞌi oottana danddayaasa. Neeni etaara wodiyaa loytta aattanawu hanotaa giigissiyoogee koshshana danddayees. Woy qassi eti koshshiyaabaa shammanaadan woy Yihoowaara mata dabbo gididi deꞌanaadaaninne ayyo ubbatoo haggaazanaadan maaddanawu neeni darobaa oottana danddayaasa. Woykko neeni eta loytta minttettana danddayaasa. Neeni yaatikko Wogaabaa 19:3n deꞌiya azazuwaa azazettaasa. w21.12 4-5 ¶10-12
Oruwaa, Xiqimita 18
Haratu bolli pirddoppite.—Maa. 7:1.
Kawuwaa Daawiti gita nagaraa oottiis. Leemisuwawu, I Berssaabiira wodiraa laammiis, ubba qassi I keettaawaa worissiis. (2 Sam. 11:2-4, 14, 15, 24) Daawiti oottidobaa gaasuwan, hara A maccaasata gujjin, inne A soo asay qohettiis. (2 Sam. 12:10, 11) Hara wode qassi, Daawiti Yihooway azazennan Israaꞌeela olanchchata qoodido wode, I Yihoowan wozanappe ammanettennaagaa bessiis. Hegee ay kaalettidee? Laappun tammu shaꞌu Israaꞌeelati boshan hayqqidosona! (2 Sam. 24:2-4, 10-15) Yihooway ayyo atto gaana bessenna gaada kuuyuutee? Yihooway hegaadan qoppenna. Daawiti ba deꞌo laytta ubban keehi ammanettidi deꞌidoogaanne nagaraappe simmidoogaa Yihooway qoppiis. Yaatiyo gishshawu, Yihooway Daawiti oottido gita nagaraa atto giis. Daawiti A keehi siiqiyoogaanne likke gididabaa oottanawu koyiyoogaa Yihooway erees. Yihooway nu loꞌꞌo eeshshatuuninne kandduwan xeelaa wottiyo gishshawu nuuni A keehi galatoos.—1 Kaw. 9:4; 1 Odi. 29:10, 17. w21.12 19 ¶11-13
Hamuusa, Xiqimita 19
Sohuwaarakka a aifee xeelli aggin, Xoossaa galatiiddi, Yesuusa kaalli bayiis.—Luq 18:43.
Bollan qohoy deꞌiyoogeetussi Yesuusi qarettiis. I Xammaqiya Yohaannisawu kiittidobaa hassaya: “Qooqeti xeelloosona; wobbeti hemettoosona; inchchirichchai oiqqidoogeeti paxoosona; tulleti siyoosona; haiqqidaageeti denddoosona.” Yesuusi oottido maalaalissiyaabata eti beꞌi simmin, ‘asay ubbay Xoossaa galatiis.’ (Luq. 7:20-22; 18:43) Kiristtaaneti Yesuusa milatanawu koyiyo gishshawu bollan qohoy deꞌiyoogeetussi qarettoosona. Yaatiyo gishshawu, nuuni hegaa mala asatussi qarettoosinne eta danddayoos. Yesuusaagaadan nuuni maalaalissiyaabata oottanaadan Yihooway nuussi wolqqaa immibeenna. SHin xeellanawu danddayennaageeta woy ayyaanaaban qooqe gididaageeta gujjin, asa ubbay gannattiyan wottiyoobi baynnaagaa gidanaagaanne Xoossaara mata dabbotettay deꞌanaagaa xeelliyaagan mishiraachchuwaa haratussi yootiyo gita matay nuussi deꞌees. (Luq. 4:18) Ha mishiraachchoy daroti Xoossaa sabbanaadan maaddiiddi deꞌees. w21.12 9 ¶5
Arbba, Xiqimita 20
Iyyooba genccaa intte siyideta; qassi Godai ayyo wurssettan immidoogaakka be7ideta.—Yaaq. 5:11.
Yaaqoobi ba ishantta Geeshsha Maxaafaappe tamaarissidoogaa akeeka. Yihooway Iyyoobadan bawu ammanettiyaageeta ubbatoo anjjiyoogaa I xaafidobaa nabbabiyaageeti akeekanaadan maaddanawu I Xoossaa Qaalaa goꞌettiis. Yaaqoobi akeekanawu metenna qaalata goꞌettiyoogaaninne geliya ogiyan qonccissiyoogan he timirttiyaa tamaarissiis. Yaatiyoogan, asay xeelaa A bollan gidennan, Yihoowa bolli wottanaadan oottiis. Nuuni ay tamaariyoo? Geliya ogiyan yoota; qassi Xoossaa Qaalaappe tamaarissa. Nuuni harata tamaarissiyo wode, nu ay keena eriyaakko eta bessana koshshenna; shin Yihooway eta loytti eriyoogaanne I etassi loytti qoppiyoogaa nuuni qonccissana koshshees. (Roo. 11:33) Nuuni ubbatoo Geeshsha Maxaafaappe tamaarissiyoogan hegaadan oottana danddayoos. Leemisuwawu, nuuni Geeshsha Maxaafaa xannaꞌissiyoogeetussi nu oottanabaa yootiyoogaappe Geeshsha Maxaafan etabay odettidoogeetubaa eti qoppanaadaaninne Yihoowa qofaanne awu siyettiyaaba akeekanaadan nuuni eta maaddana koshshees. Yaatikko eti nuna gidennan, Yihoowa ufayssanawu koyiyo gishshawu tamaaridobaa oosuwan peeshshana. w22.01 11 ¶9-10
Qeeraa, Xiqimita 21
Ne shooruwaa ne huuphedan siiqa.—Wog. 19:18.
Harata qohennan aggiyoogaappe aarobaa nuuni oottanaadan Xoossay koyees. Issi Kiristtaanee Xoossaa ufayssanawu koyikko I ba shooruwaa ba huuphedan siiqana bessees. Wogaabaa 19:18n deꞌiya azazoy keehi koshshiyaaba gidiyoogaa Yesuusi waati qonccissidakko akeeka. Issi Parisaawee issi wode Yesuusa hagaadan oychchiis: “Higgiyaa giddon ubbaappe aadhdhiya azazoi augee?” Yihoowa nu kumetta wozanaappe, nu kumetta shemppuwaappenne nu kumetta qofaappe siiqiyoogee “ubbaappe gitatiya azazonne qassi ubbaappe aadhdhiya azazo” gidiyoogaa Yesuusi yootiis. Qassi Yesuusi Wogaabaa 19:18n deꞌiya xiqisiyaappe ekkidi hagaadan giis: “Naa77antto azazoikka a mala; hegee, ‘Neeni ne shooruwaa ne huuphedan siiqa’ giyaagaa.” (Maa. 22:35-40) Haratussi siiquwaa bessiyo daro ogeti deꞌoosona. Wogaabaa 19:18n deꞌiya zoriyaa oosuwan peeshshiyoogee issi oge. Xiqisee hagaadan gees: “Haluwaa kiyoppa; qassi ne asaappe issuwaayyoonne uluwan lancce oiqqoppa.” w21.12 10-11 ¶11-13
Woggaa, Xiqimita 22
Wolqqaama carkkuwaa be7idi yayyiis; haattai bana mituwaa doommido wode, ba qaalaa xoqqu oottidi, “Ta Godau tana ashsharkkii!” yaagiis.—Maa. 14:30.
Yesuusi ba kushiyaa yeddidi kiitettida PHeexiroosa ashshiis. PHeexiroosi Yesuusa xeellido wode haattan hemettana danddayidoogaa hassayiyoogee koshshiyaaba. SHin PHeexiroosi beetaa beꞌido wode keehi yayyidi muukettiyoogaa doommiis. (Maa. 14:24-31) Nuuni PHeexiroosa hanotaappe tamaarana danddayoos. PHeexiroosi wolwoluwaappe wodhdhidi abban hemettiyo wode, I beetaa yayyanaagaanne muukettanaagaa qoppibeenna. I Yesuusakko gakkanaashin haattaa bollaara hemettidi baanawu koyiis. SHin Yesuusa xeelliyoogaa aggidi beetaa xeellido gishshawu yayyiis. Haattaa bollaara hemettidi baanawu PHeexiroosawu ammanoy koshshidoogaadan, ha wodiyan nuna gakkiya metuwaa genccanawu nuuyyookka ammanoy koshshees. Nuuni Yihoowaaninne I qaalaa gelidobatun ubbatoo ammanettana xayikko ayyaanaaban muukettiyoogaa doommoos. Nuna wolqqaama metoy gakkikkonne, nuuni Yihoowaaninne A maaduwan ubbatoo xeelaa wottana bessees. w21.12 17-18 ¶6-7
Saynno, Xiqimita 23
Taani ne siiquwaa daruwan ne keettaa gelana.—Maz. 5:7.
Woossiyoogee, xannaꞌiyoogeenne wotti dentti qoppiyoogee nu goynuwaa shaaho. Nuuni woossiyo wode, nuna wozanappe siiqiya, saluwan deꞌiya Aawaara haasayoos. Nuuni Geeshsha Maxaafaa xannaꞌiyo wode, ubbaappe aadhdhida eranchcha ‘Xoossaappe eraa’ demmoos. (Lee. 2:1-5) Nuuni Yihoowa xeelliyaagan tamaaridobaa loytti qoppiyo wode, ufayssiya A eeshshatubaa akeekoos, qassi I nuussinne asa ubbawu halchchido maalaaliyaabaa hassayoos. Nuussi deꞌiya wodiyan oottana danddayiyo keehi loꞌꞌobay hegaa. SHin hegawu nuna maaddana danddayiyaabay aybee? Danddayettikko, cenggurssi siyettenna sohuwaa doora. Yesuusi oottidobaa qoppa. Yesuusi saꞌan ba haggaazuwaa doommanaappe kase, bazzuwan 40 gallassa takkiis. (Luq. 4:1, 2) I cenggurssi siyettenna he sohuwan, Yihoowa woossananne I oottanaadan A Aaway koyiyoobaa wotti dentti qoppana danddayees. Hegee, Yesuusi bana gakkana haniya paaciyawu giigettanaadan maaddiis. w22.01 27-28 ¶7-8
Masqqaynno, Xiqimita 24
Daro zoriyaageeti de7iyoosan halchchidobai polettees.—Lee. 15:22.
Nuuni oottana koshshiyaabaa issi cimay woy hara kayma ishay nuuyyo yootana danddayees. Nuna siiqiya uray Geeshsha Maxaafaappe zorikko, he zoriyaa oosuwan peeshshana koshshees. Nuuyyo issi uraappe sittan imettiya zoriyaa siyiyoogeenne oosuwan peeshshiyoogee metiyaaba gidana danddayees. Ubba qassi nuuni yiillotana danddayoos. Aybissi? Nuuni nagaranchcha gidiyoogaa erikkonne, nuuni oottido moorobaa issi uri sittan nuuyyo yootiyo wode zoriyaa ekkiyoogee metiyaaba gidana danddayees. (Era. 7:9) Nuuni gaasoyana danddayoos. Nuuni nuna zorida uraa sirana danddayoos woy I zoriyaa immido ogee nuna yiilloyana danddayees. Nuuni nuna zorida uraa hagaadan giidi borana danddayoos: ‘I tana zorana koshshenna! Ikka moorobaa oottees!’ Qassi nuuni imettida zoriyaa dosana xayikko, nuuni hegaa xaasayana woy nuuni siyanawu koyiyoobaa yootana giidi qoppiyo hara ura zoriyaa oychchana danddayoos. w22.02 8-9 ¶2-4
Oruwaa, Xiqimita 25
[Woppu] giyoogeenne ammanettiyoogee intteyyo wolqqa gidana.—Isi. 30:15.
Nuuni Yihooway ubbatoo suurebaa oottiyoogaa ammanettiyoogee paacettanaadan oottiyaabay Xoossay ehiyo ooratta alamiyan merettana danddayii? Leemisuwawu, Israaꞌeelati Gibxxe aylletettaappe laꞌa kiyi simmin daro takkennan hanidabaa qoppa. Issoti issoti kase miyo qumaa amottido gishshawu zuuzummiyoogaa doommidosona; qassi eti Yihooway immido mannaa shenetidosona. (Qoo. 11:4-6; 21:5) Gita waayiyaappe simmin nuuni hegaadan qoppana danddayiyoo? Saꞌaa geeshshanawunne loddan loddan saꞌay gannate gidana mala nuuni ay keena oosuwaa oottana koshshiyaakko erokko. Oottana koshshiyo daro oosoy deꞌiyo gishshawu koyro heeran deꞌoy metennan waayi aggana. He wode Yihooway nuussi immiyooban zuuzummanee? Yihooway nuussi haꞌꞌi immiyoobaa gishshawu nuuni galatiyaageeta gidikko, I he wode nuussi immiyoobaa gishshawu nuuni loytti galatana. w22.02 7 ¶18-19
Hamuusa, Xiqimita 26
Asati . . . issi Aihuda bitaniyaa maayuwaa macaraa oiqqidi, “Xoossai inttenaara de7iyoogaa nuuni siyido gishshau, ane nuunikka nenaara boos” yaagana.—Zak. 8:23.
Zakkaariyaasa 8:23n, “Issi Aihuda” giyaageenne “inttenaara” giyaagee issi citaa qonccissees, hegeekka tiyettidaageetuppe attidaageetubaa. (Roo. 2:28, 29) ‘Dumma qaalan haasayiya kawotettatu ubbaappe yiida tammu asati’ hara dorssata qonccissoosona. Eti ‘mintti oyqqiyoogee’ tiyettidaageetuura issippe tumu goynuwaa ammanettidi goynniyoogaa bessiyaaba. Hegaadankka, tiyettidaageetinne hara dorssati loytti hashetidi oottanaadan oottiyoogan Yihooway Hizqqeela 37:15-19, 24, 25 hiraagaa poliis. Ha hiraagay naaꞌꞌu gatimatubaa yootees. Saluwaa biyo hidootay deꞌiyoogeeti ‘Yihudaa’ gatima mala (Israaꞌeela kawoti doorettiyo yara), qassi saꞌan deꞌanawu hidootiyaageeti ‘Efireema’ gatima mala. Eti ‘issi gatima’ gidanaadan Yihooway naaꞌꞌu citata issuwaa oottana. Hegaa giyoogee eti bantta Kawuwaa Yesuus Kirsttoosa haaruwan issippetettan haggaazana giyoogaa.—Yoh. 10:16. w22.01 22 ¶9-10
Arbba, Xiqimita 27
Intte ammano oosuwaa asa bessanau asa sinttan oottenna mala naagettite.—Maa. 6:1.
Yesuusi hiyyeesatussi imotaa immida asatubaa yootiis, shin eti bantta imotaa harati eranaadan oottidosona. Immiyoogee loꞌꞌo ooso gidikkonne, Yihooway etan ufayttibeenna. (Maa. 6:1-4) Nuuni nu xalla siiqennan aggidi suurebaa oottikko, tumuppe loꞌꞌo asa gidana danddayoos. Nena hagaadan oychchana danddayaasa: ‘Taani suurebaa oottana koshshiyoogaa eriyoogaa xalla gidennan, tumuppe hegaa oottiyaanaa? Taani loꞌꞌobaa oottiyoy aybissee?’ Yihooway issibaa oottanawu ba ayyaanaa goꞌettees. (Doo. 1:2) Hegaa gishshawu, Xoossaa ayyaanaa ayfe macara ubbay nuuni issibaa oottanaadan nuna denttettana danddayeesinne denttettana bessees. Leemisuwawu, erissiyo ashkkaraa Yaaqoobi hagaadan giis: “Oosoi shaahettido ammanoi haiqqidaagaa.” (Yaaq. 2:26) Xoossaa ayyaanaa ayfiyaa macara gidida hara ubbawukka hegaadan gaana danddayettees. Nuuni eta bessiyo wode ubban, Xoossaa ayyaanay nuna maaddiyoogaa qonccissoos. w22.03 11-12 ¶14-16
Qeeraa, Xiqimita 28
SHin inttena xeesida Xoossai geeshsha gididoogaadan, inttekka intte ooso ubban geeshsha gidite.—1 PHe. 1:15.
Nuuni ubbatoo Yihoowawu goynniyaageetanne haratussi loꞌꞌobaa oottiyaageeta gidana danddayoos. Gidikkonne, PHeexiroosi keehi koshshiya issibaa Kiristtaaneti oottanaadan minttettiis. Nuuni nu ooso ubban geeshsha gidanaadan minttettanaappe kasetidi PHeexiroosi hagaadan giis: “Oosuwaa oottanau intte wozanan qoppi uttite.” (1 PHe. 1:13) He oosoy aybee? PHeexiroosi ayyaanan tiyettida Kiristtoosa ishantti “ooratta oosuwaa yootanau” xeesettidoogaa etawu yootiis. (1 PHe. 2:9) Qassi, ha wodiyan ubba Kiristtaanetussi ha keehi koshshiya oosuwaa oottiyo maatay deꞌees. Hegee nu oottiyo hara ay oosuwaappekka aaruwan asaa maaddees, ubbatoo minnidi sabbakiyaanne tamaarissiya geeshsha gidida Xoossaa asawu hegee dumma maata! (Mar. 13:10) Hegaa oosuwan peeshshanawu nuussi danddayettida ubbabaa oottiyo wode, nu Xoossaanne nu shooruwaa siiqiyoogaa bessoos. Qassi nu oosuwaa ubban ‘geeshsha gidanawu’ koyiyoogaa bessoos. w21.12 13 ¶18
Woggaa, Xiqimita 29
Issi urai naaqqidoogaa intte atto giyo wode, taanikka qassi atto gais.—2 Qor. 2:10.
Kiitettida PHawuloosi ba ishanttanne michchontta xeelliyaagan ubbatoo loꞌꞌobaa qoppiis. Issi uri balabaa oottido gishshawu, he uri iita asa giyoogaa gidennaagaa I erees. I ba ishantta siiqiyo gishshawu, etassi deꞌiya loꞌꞌo eeshshan xeelaa wottiis. Eti suurebaa oottanawu metootiyo wode, I eti suurebaa oottanawu koyiyoogaanne etassi maadoy koshshiyoogaa qoppiis. Piliphphisiyuusa gubaaꞌiyan deꞌiya naaꞌꞌu michchontta PHawuloosi waati maaddidaakko qoppa. (Pili. 4:1-3) Ewodanne Sinxxiika ooyettin eta laggetettay duuxxennan waayi aggana. PHawuloosi meqettaa iita, woy boriyaagaa gidennan, eta loꞌꞌo eeshshata qoppiya asa. Ha ammanettida michchontti daro layttawu Yihoowayyo haggaazidosona. Yihooway eta siiqiyoogaa PHawuloosi erees. PHawuloosi ha michchontta xeelliyaagan loꞌꞌobaa qoppido gishshawu, sigettanaadan eta minttettiis. PHawuloosi haratu loꞌꞌo eeshshaa qoppiyo gishshawu, ubbatoo ufayttiisinne he gubaaꞌiyan deꞌiyaageetuura dabbotaa minttidi deꞌiis. w22.03 30 ¶16-18
Saynno, Xiqimita 30
GODAI wozanai me77idoogeetussi mataana; qassi bantta ayyaanan liiqidaageeta ashshees.—Maz. 34:18.
Yihooway immiyo sarotettay nu wozanay woppu gaanaadan oottees, qassi nuuni suure qoppanaadan maaddees. Luuzo giyo michchee hanotay hegee tuma gidiyoogaa bessees. A hagaadan gaasu: “Taani darotoo boorasays. Yaatiyo gishshawu, taani issi issitoo Yihooway tana siiqennabadan qoppaas. Taani hegaadan qoppiyo wode taayyo siyettiyaabaa Yihoowawu sohuwaara yootays. Woosay taani woppu gaanaadan maaddees.” I hanotay bessiyoogaadan woossiyo wode nuuni sarotettaa demmana danddayoos. (Pili. 4:6, 7) Nu siiqiyo uri hayqqiyo wode Yihoowaynne Yesuusi nuna minttettanaagaa eroos. Xoossaa Yihoowaynne Yesuus Kiristtoosi nuussi qarettiyo gishshawu, nuuni sabbakiyo wodenne tamaarissiyo wode haratussi qarettana koshshiyoogaa beꞌida. Yihoowaynne A siiqo Naꞌay nuuni daafuriyoogaa akeekiyoogaa, qassi nu genccanaadan maaddanawu koyiyoogaa eriyoogee nuna minttettees. Yihooway nu “aifiyaappe afutta ubbaa [quccana]” wodiyaa yeemuwan naagoos.—Ajj. 21:4. w22.01 15 ¶7; 19 ¶19-20
Masqqaynno, Xiqimita 31
Un77o penggiyaara gelite. Aissi giikko, bashshau efiya penggee aaho; ogeekka woggaa. Hegaara geliya asaikka daro.—Maa. 7:13.
Yesuusi naaꞌꞌu dumma dumma ogiyawu efiya naaꞌꞌu penggeti deꞌiyoogaa yootidoogaa akeeka, hegeekka “aaho” ogiyaanne “xuntta” ogiyaa. (Maa. 7:14) Heezzantto ogee baawa. Nuuni baana ogiyaa doorana bessees. Merinaa deꞌuwawu efiya ogee issuwaa xalaalaa gidiyo gishshawu, nuuni hegaadan kuuyiyoogee keehippe koshshiyaaba. “Aaho” ogee baanawu metenna gishshawu, daro asay he ogiyaara bees. Daroti he ogiyaara biyoogeenne hegaara biyaageeti oottiyoobaa qulliyoogee keehi azzanttiyaaba. Seexaanay asay he ogiyaara baanaadan oottanawu maliiddi deꞌiyoogaa eti akeekokkona; qassi he ogiyaara biyoogee hayquwaa kaalettees. (1 Qor. 6:9, 10; 1 Yoh. 5:19) “Aaho” ogiyaappe dummatiya hara ogee “xuntta” oge; qassi he ogiyaara biyaageeti amaridaageeta gidiyoogaa Yesuusi yootiis. Aybissi? Yesuusi bana kaalliyaageeti wordduwaa hananabaa yootiyaageetuppe naagettanaadan yootidoogaa akeeka.—Maa. 7:15. w21.12 22-23 ¶3-5