Ko Te Famili ʼe Felāveʼi Mo Te ʼu Faigataʼaʼia!
“KO TE famili ʼe ko he fakatuʼutuʼu kua ʼāfea ia. ʼI te ʼu ʼaluʼaga fuli, ʼe maʼuhiga age pe ia. Ko te tāfito ʼaia ʼo te sosiete. Ko te ʼu sivilisasio katoa neʼe maʼuʼuli pea mo pupuli mo kapau ko te maʼuli faka famili neʼe mālohi peʼe neʼe vaivai.”
Neʼe ko te ʼui ʼaia ʼa te encyclopédie (The World Book Encyclopedia) ʼi te taʼu 1973. ʼI te ʼu fakaʼamu ʼaia, ko te ʼu talanoa kua liliu ia ko he meʼa fakamataku, ko he meʼa ʼe ʼamanaki ke hoko. ʼI te ʼu taʼu ʼaenī kua hili atu neʼe ko he fakamoʼoni ʼo ʼuhiga mo te kua lahi ʼaē ʼo te ʼu meʼa kovi ʼe felāveʼi mo te maʼuli faka famili. Neʼe fēnei te tohi ʼa te tagata fai tokoni ʼiloa: “ ʼE ʼi ai te fihifihia ʼi te maʼuli faka famili ia ʼaho nei (...) ko te mavete, ko te ʼu aga mālohi ʼe fai e te kau tūpulaga, ko te fakaʼaoga fakavale ʼo te toloke, te lahi ʼaē ʼo te ʼu felāveʼi fakasino ʼi te famili, te mole lelei ʼo te kai ʼe fakatupu ai te ʼu mahaki pea mo te ʼu agamālohi fakasino ko he ʼu fakamoʼoni ʼaia, ʼe ʼi ai te meʼa ʼe kovi ʼaupito.”
ʼIo, “ ʼe ʼi ai te meʼa ʼe kovi ʼaupito”, ʼo ʼuhiga mo te ʼu famili ʼo te malamanei. Ko te nusipepa (The Unesco Courier) neʼe ina ʼui ʼo ʼuhiga mo te ʼaluʼaga ʼo te Eulopa: “Talu mai te taʼu 1965, ʼe ʼi ai te fihifihia lahi ʼo ʼuhiga mo te lahi ʼaē ʼo te mavete taumatuʼa ʼi te kele katoa. (...) ʼE tuputupu te ʼu famili ʼaē ko te tāmai peʼe ko te faʼe ʼaē ʼe taupau tokotahi te fānau.” ʼI te ʼu fenua ʼaē ʼe lolotoga laga, ʼe tou mamata ki te tuputupu ʼa te ʼu famili ʼaē ʼe nātou maʼuli mamahi. ʼE ʼui fēnei e Hélène Tremblay: “ ʼO ʼuhiga mo te toko miliona hahaʼi ʼaē neʼe nātou maʼuʼuli māhani ʼi te lolotoga ʼo te ʼu sēkulō he maʼuli tatau, ʼi te temi nei ʼe mole koia ia.”
Ko te meʼa ʼaē ʼe fakamanavahe tāfito ko te maʼuli ʼaē ʼe tou maʼu ʼi te ʼu loto fale ia ʼaho nei. ʼI Amelika pe, ko te toko miliona ki te toko miliona fānau ʼe nātou tuputupu mai te ʼu mātuʼa ʼiʼinu kava. ʼE tou toe maʼu pe foki mo te tuputupu ʼaē ʼi te ʼu agamālohi faka famili. ʼI tana tohi Mālohi faka famili, ko te kau kumi ʼaē ko Richard Gelles pea mo Murray Straus ʼe nā ʼui fēnei: “ ʼE lagi mahalope ʼe koutou maʼu he ʼu faigataʼaʼia fakasino ʼi tokotou loto fale totonu ʼi he tahi ʼe koutou ʼofa ai, peʼe ko he tahi ʼi totatou sosiete.”
Kapau ko te maʼuli ʼo te sivilisasio ʼe fakalogo tāfito ki te mālohi ʼo te famili, ʼe ko he tupuʼaga ia ke tou manavahe ʼo ʼuhiga mo te maʼuli ka haʼu ʼo te sivilisasio. Ko he ikuʼaga ʼo te sivilisasio ʼe ko he meʼa tāfito ia ʼe kau ki ʼakotou ʼu tuʼania. ʼE lagi ʼe maʼuhiga age ia kia koutou he fakamaveuveu feiā ʼe feala ke aʼu ki tokotou famili. Koteā anai tona ikuʼaga? Ko te tali mai te matapuna ʼe mole feala ke loi ʼe feala ke koutou puna’maʼuli ai anai.