ʼE ʼi Ai He Tahi ʼe Tokaga Kia Tatou
KO TE toko lauʼi miliona hahaʼi ʼe nātou fakahā ʼe nātou tokagaʼi te ʼu meʼa ʼaē ʼe hoko ki ʼihi. ʼE mole nātou kau ia nātou ʼaē ʼe nātou manatu pe kia nātou totonu ʼo nātou ʼui, ʼe mole nātou fia tokoni ki te hahaʼi ʼaē ʼe faigataʼaʼia. Kae ʼe nātou fai ia meʼa fuli ʼaē ʼe feala ke nātou fai—pea ʼi ʼihi temi ʼe nātou faka tuʼutāmaki tonatou maʼuli—moʼo fakamaʼamaʼa te ʼu mamahi ʼaē ʼe tau mo ʼihi. ʼE ko he toe gāue lahi ʼaia, pea ʼe ʼāsili tona faigataʼa ʼuhi ko te ʼu mālohi ʼe mole feala ke nātou tāʼofi.
ʼE ʼui e te tagata hāofaki hahaʼi, ko te mānumānu paʼaga, mo te kākā ʼa te kau takitaki faka politike, mo te ʼu tau, pea mo te ʼu tuʼutāmaki faka natula ʼe feala ke fakatupu vaivai “kia nātou ʼaē ʼe nātou faiga fakamalotoloto ke nātou pulihi te pakupaku.” Ko te pulihi ʼo te pakupaku ʼe ko te fihifihia pe ʼaia e tahi ʼi te ʼu fihifihia lahi ʼaē ʼe tau mo nātou ʼaē ʼe fia tokoni ki te hahaʼi. ʼE nātou toe tauʼi mo te mahaki, te masiva, te heʼe faitotonu, pea mo te ʼu mamahi lahi ʼaē ʼe tupu ʼuhi ko te ʼu tau. Kae ʼe nātou lavaʼi koa te faʼahi ʼaia?
Ko te tagata takitaki ʼo te kautahi moʼo hāofaki te hahaʼi, neʼe ina ʼui ʼo ʼuhiga mo nātou ʼaia “ ʼe nātou faiga fakamalotoloto” ke nātou pulihi te pakupaku pea mo te ʼu mamahi, ʼe nātou hage ko te tagata Samalitana agaʼofa ʼaē neʼe talanoa kiai ia Sesu Kilisito ʼi tana lea fakatātā. (Luka 10:29-37) Kae neʼe ina ʼui, logola tanatou gāue, kae ʼe toe ʼāsili te kaugamālie ʼo te hahaʼi ʼaē ʼe maʼuli mamahi. Koia neʼe ina fai ai te fehuʼi ʼaenī: “Koteā ʼaē ka fai anai e te tagata Samalitana agaʼofa ʼaia mo kapau neʼe haʼele ʼi te ala ʼaia ʼi te ʼaho fuli lolotoga ni ʼu taʼu, pea ina maʼu ai ʼi te vāhaʼa fuli he tahi tagata neʼe tā e te kau kaihaʼa?”
ʼE faigafua pe hakita kau ʼi te meʼa ʼaē neʼe fakahigoaʼi ‘ko te mahaki ʼo te tagata hāofaki ʼaē kua gaʼegaʼe,’ ʼo kita tuku ai takita ʼu faiga. Kae ʼe feala ke vikiʼi te hahaʼi ʼaē ʼe nātou tokoni ki ʼihi, heʼe mole nātou tuku tanatou ʼu faiga. (Kalate 6:9, 10) Ohage la, ko te tagata ʼaē neʼe faitohi ki te sulunale Pilitania ko Jewish Telegraph, neʼe ina vikiʼi te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova, heʼe lolotoga te pule ʼa te kau Nasi ʼi Siamani, “neʼe nātou tokoni ki te toko lauʼi afe kau Sutea ke nātou hāo ʼi tonatou gaohi koviʼi ʼi Auschwitz.” ʼE ina ʼui fēnei, “ ʼI te ʼu temi ʼaē neʼe veliveli ai tamatou meʼa kai, neʼe nātou vaevae tanatou ʼu moʼi pane mo tomatou ʼu tēhina mo tuagaʼane [Sutea]!” Neʼe haga faiga te kau Fakamoʼoni ʼaki te ʼu meʼa ʼaē neʼe nātou maʼu.
Kae ʼe tonu ke mahino kia tatou, ʼe mole ko te vaevae ʼo he moʼi pane ʼaē ka ina pulihi katoa anai te ʼu mamahi ʼo te malamanei. ʼE mole faka ʼuhiga leva, ʼe mole lelei te ʼu faiga ʼa te hahaʼi agaʼofa. Heʼe ko meʼa fuli ʼaē ʼe fai e te tagata moʼo fakamaʼamaʼa te ʼu mamahi, ʼe ko he meʼa ʼe feala ke tou vikiʼi. Ko te kau Fakamoʼoni ʼaia neʼe nātou fakamaʼamaʼa te ʼu mamahi ʼo tonatou ʼu kaugā pilisoni, pea kua pulihi te puleʼaga Nasi. Kae ʼe kei tou nonofo ʼi he mālama ʼe lahi ai te gaohi koviʼi ʼo te hahaʼi, pea ʼe kei tokolahi ʼaupito te kau agakovi. ʼE moʼoni, “ ʼe ʼi ai te taʼiake ko tonatou ʼu nifo ʼe ko te ʼu heletā pea ko tonatou ʼu kaugao ʼe ko te ʼu hele lalahi, ke nātou kai ia nātou ʼaē ʼe maʼuli mamahi ʼi te fuga kele, pea mo te kau masiva ʼi te lotolotoiga ʼo te hahaʼi.” (Tāʼaga Lea 30:14) Lagi ʼe koutou feʼekeʼaki pe koʼe ʼe hoko te faʼahi ʼaia?
Koteā Te Tupuʼaga ʼo Te Masiva Pea Mo Te Mamahi?
Neʼe ʼui fēnei e Sesu Kilisito: “E koutou mau tuumau aipe te hahai masiva mo koutou, pea e fealape tautou fai te mea e lelei kia natou moka koutou loto ki ai.” (Maleko 14:7) Neʼe fia ʼui koa e Sesu, ʼe mole fakagata anai ʼi he temi te masiva pea mo te ʼu mamahi? Ohage ko ʼihi, neʼe manatu koa e Sesu neʼe fakatuʼutuʼu e te ʼAtua te ʼu mamahi ke feala ki te hahaʼi agaʼofa ke nātou fakahā tonatou ʼofa ki ʼihi? Kailoa! Neʼe mole manatu feiā ia Sesu. Neʼe ina fia fakahā ai, ʼe ʼi ai anai te hahaʼi māsisiva ʼo aʼu ki te fakaʼosi ʼo te mālama ʼaenī. Kae neʼe toe ʼiloʼi e Sesu te faʼahi ʼaenī: Neʼe mole fakatuʼutuʼu e tana Tāmai ʼaē ʼi selo ke feiā te ʼaluʼaga ʼo te hahaʼi ʼi te kele.
Neʼe fakatupu e Sehova ʼAtua ia te kele ke liliu ko he palatiso, ka mole ko he koga meʼa ʼe fonu ai te masiva, te heʼe faitotonu, pea mo te mamahi. Neʼe ina fakahā tana tokaga lahi ki te hahaʼi he neʼe ina fai he ʼu fakatuʼutuʼu ke nātou maʼuli fiafia. Ei, koutou vakaʼi te higoa ʼo te ʼōloto ʼaē neʼe nofo ai tatatou ʼu ʼuluaki mātuʼa, ia Atama mo Eva! Neʼe higoa ko Eteni, ko tona faka ʼuhiga, “Fiafia.” (Senesi 2:8, 9) Neʼe mole faka tuʼakoi e Sehova te maʼuli ʼo te hahaʼi ʼo ina tuku pe kia nātou te ʼu meʼa ʼaē neʼe ʼaoga tāfito ki tonatou maʼuli, ʼi he potu neʼe fakaʼofaʼofa pea mo fakatupu mamahi kia nātou. ʼI tana ʼosi fakatupu ia meʼa fuli, neʼe vakavakaʼi e Sehova te ʼu meʼa fuli ʼaē neʼe ina fai pea neʼe ina ʼui ai, “neʼe lelei ʼaupito.”—Senesi 1:31.
Kae he koʼe ʼe mafola feiā te masiva, mo te ogosia ʼa te hahaʼi, pea mo te tahi ʼu meʼa fakatupu mamahi ʼi te malamanei katoa ia ʼaho nei? ʼE feiā te mālama ʼaē ʼe tou nonofo ai ʼuhi ko te agatuʼu ʼa tatatou ʼu ʼuluaki mātuʼa ki te ʼAtua. (Senesi 3:1-5) Neʼe fakafihiʼi te fealagia ʼaē ke kole e te ʼAua ki te hahaʼi ke nātou fakalogo kia te ia. Koia neʼe tuku e Sehova ki te hōloga ʼa Atama he temi ke nātou faʼitaliha ai. Kae neʼe kei tokaga pe te ʼAtua ki te ʼu meʼa ʼaē neʼe hoko ki te malamanei. Neʼe ina fai he ʼu fakatuʼutuʼu moʼo pulihi katoa te ʼu mamahi ʼaē ka tupu ʼuhi ko te agatuʼu ʼaia neʼe hoko. Tahi ʼaē meʼa, mole tuai pea fakagata anai e Sehova te masiva pea mo te ogosia—ei, te ʼu mamahi fuli pe.—Efeso 1:8-10.
Ko He Fihifihia ʼe Mole Lavaʼi Anai e Te Tagata
Lolotoga ni ʼu sēkulō talu mai te fakatupu ʼo te tagata, kua ʼāsili fakamamaʼo te hahaʼi mai te ʼu lao ʼa Sehova. (Teutalonome 32:4, 5) ʼI tanatou fakafisi hoholo ki te ʼu lao pea mo te ʼu pelesepeto ʼa te ʼAtua, neʼe fetauʼaki te hahaʼi, pea “ko te tagata neʼe ina puleʼi te tagata ki tona malaʼia.” (Tagata Tānaki 8:9) Ko te ʼu faiga fuli ʼaē ke fakatuʼu he mālama faitotonu ʼe mole maʼu ai te ʼu malaʼia ʼaē ʼe mamahi ai te hahaʼi, neʼe mole hona fua ʼuhi ko te hahaʼi ʼaē ʼe nātou manatu pe kia nātou totonu, pea ʼe mole nātou fia fakalogo ki te pule ʼa te ʼAtua.
Kae ʼe ʼi ai te tahi fihifihia—pea ʼe lagi fakafisi kiai ʼihi ʼuhi ko tanatou manatu faka lotu. Ko ia ʼaē neʼe ina fakatupu te agatuʼu ki te ʼAtua, ʼe kei ina uga te hahaʼi ke nātou agakovi pea mo manatu kia nātou totonu. ʼE ko Satana te Tevolo, pea neʼe fakahigoaʼi ia ia e Sesu Kilisito ko “te pule o te malama-nei.” (Soane 12:31; 14:30; 2 Kolonito 4:4; 1 Soane 5:19) ʼI te ʼu meʼa ʼaē neʼe fakahā ki te ʼapositolo ko Soane, ʼe fakahā ai ko Satana ʼe ko te tupuʼaga tāfito ʼo te ʼu malaʼia—ʼe ko ia ʼaē ʼe ina fakatupu tāfito “te Fakahalahala o te malama-nei katoa.”—Apokalipesi 12:9-12.
Tatau aipe peʼe kaugamālie te hahaʼi ʼaē ʼe nātou tokaga ki ʼihi, kae ʼe mole feala anai ke nātou pulihi ia Satana te Tevolo peʼe nātou fetogi te mālama ʼaenī ʼaē ʼe ʼāsili kaugamālie ai te hahaʼi ʼaē ʼe maʼuli mamahi. Koia, koteā ʼaē ʼe ʼaoga moʼo fakatokatoka te ʼu fihifihia ʼo te malamanei? Ko te puleʼaki ʼe mole ko he maʼu pe ʼo he tahi ʼe tokaga ki ʼihi. ʼE tonu ke maʼu he tahi ʼe ina fia pulihi ia Satana pea mo tana mālama heʼe faitotonu, pea mo ina maʼu te mālohi moʼona fakahoko.
“Ke Fai Tou Finegalo i Te Kelekele”
ʼE fakapapauʼi mai e te ʼAtua, ʼe ina fakaʼauha anai te mālama agakovi ʼaenī. ʼE ina fia fai te faʼahi ʼaia pea ina maʼu te mālohi moʼona fakahoko. (Pesalemo 147:5, 6; Isaia 40:25-31) ʼI te tohi faka polofeta ʼo Taniela, ʼe fakakikite fēnei ai: “Ko te ʼAtua ʼo te lagi ʼe ina fakatuʼu anai he puleʼaga ʼe mole pulihi anai ʼi he temi. Pea ko te puleʼaga ʼaia ʼe mole tuku anai ki he tahi hahaʼi. ʼE ina laliki anai pea mo fakagata anai te ʼu puleʼaga fuli ʼaia, pea ko ia totonu ʼe tuʼu anai ʼo aʼu ki he ʼu temi heʼegata”—ei, ʼo talu ai. (Taniela 2:44) Neʼe manatuʼi e Sesu Kilisito te puleʼaga heʼegata ʼaia ʼaē ʼi selo ʼi te temi ʼaē neʼe ina akoʼi ai ki tana kau tisipulo ke nātou faikole fēnei ki te ʼAtua: “Ke aumai tau [“puleʼaga,” MN], ke fai tou finegalo i te kelekele o hage ko Selo.”—Mateo 6:9, 10.
ʼE tali anai e Sehova te ʼu faikole ʼaia heʼe tokaga moʼoni ia ki te hahaʼi. ʼO mulimuli ki te ʼu palalau fakakikite ʼo te Pesalemo 72, ʼe fakagafua anai e te ʼAtua ki tona ʼAlo, ia Sesu Kilisito, ke ina fakafimālieʼi te hahaʼi māsisiva, mo nātou ʼaē ʼe mafasia, pea mo te hahaʼi ogosia ʼaē ʼe nātou lagolago ki te pule ʼa Sesu. Koia, neʼe hiva fēnei te tagata fai pesalemo: “Ke ina [te Hau Faka Mesianike ʼa te ʼAtua] fakamāuʼi te kau mafasia ʼo te hahaʼi, ke ina hāofaki te ʼu foha ʼo te tagata masiva, pea ke ina laliki te tagata kaihaʼa. . . . ʼE ina hāofaki anai te masiva ʼaē ʼe pāui ke tokoni age ki ai, ʼo toe feiā mo ia ʼaē ʼe lotomamahi pea mo ia ʼaē ʼe mole he tahi ke tokoni age ki ai. ʼE fakaʼofaʼofa anai kia ia ʼaē ʼe veliveli pea mo ʼaē ʼe masiva, pea ʼe ina hāofaki anai te ʼu nefesi ʼo te kau masiva. Mai te taʼomia pea mo te agamālohi ʼe ina totogi anai tonatou ʼu nefesi, pea ʼe maʼuhiga anai tonatou toto ki ʼona mata.”—Pesalemo 72:4, 12-14.
ʼI te meʼa ʼaē neʼe hā ki te ʼapositolo ko Soane ʼo ʼuhiga mo totatou temi, neʼe sio ia ki “he lagi foou mo he kelekele foou,” ko he mālama foʼou ʼe fakatuʼu anai e te ʼAtua. ʼI tapuakina leva maʼa te hahaʼi ʼaē ʼe maʼuli mamahi! ʼI tana fakakikite te ʼu meʼa ʼaē ka fai e te ʼAtua, neʼe tohi fēnei e Soane: “Pea nee au logo ki he leo nee mavae mai te afioʼaga, o ui maʼana: ‘Koeni te nofoaga o te Atua fakatahi mo te hahai. E nofo anai fakatahi mo te hahai. E natou liliu anai ko tana hahai pea e hoko anai ko te Atua e fakatahi anai mo natou. E ina holoholo anai ia loimata fuape i onatou fofoga, pea e mole toe mau anai te mate. E mole toe mau anai he putu, pe ko he lauga, pe ko he mamahi, koteuhi kua puli te malama-nei afea.’ Pea nee lea iaʼia e afio i te afioʼaga: ‘Koeni, e au fai ia mea foou fuape.’ Pea nee ui maʼana: ‘Tohi: Ko te u folafola aeni e pauga mo mooni.’ ”—Apokalipesi 21:1-5.
Ei, ʼe feala hatatou tui ki te ʼu palalau ʼaia, heʼe agatonu pea mo moʼoni. Mole tuai, pea pulihi anai e Sehova te masiva ʼi te kele, mo te pakupaku, mo te maʼuli mafasia, mo te mahaki, pea mo te ʼu aga heʼe faitotonu fuli pe. Ohage ko tona fakahā tuʼumaʼu e te nusipepa ʼaenī ʼaki te Tohi-Tapu, ʼe lahi te ʼu meʼa ʼe nātou fakamoʼoni kua tou maʼuʼuli nei ʼi te temi ʼaē ka hoko ai te ʼu fakapapau ʼaia. Kua ōvi mai te mālama foʼou ʼaē neʼe fakapapauʼi mai e te ʼAtua! (2 Petelo 3:13) Mole tuai, pea ko Sehova ʼe ina “fakaʼauha moʼoni anai te mate ʼo talu ai,” pea mo ina “holoholoʼi anai te ʼu loʼimata ʼi te ʼu fofoga fuli pe.”—Isaia 25:8.
ʼO fakatalitali ki te temi ʼaia, kua feala hatatou fiafia heʼe ʼi ai te hahaʼi ʼe nātou tokaga moʼoni ki ʼihi. Ko te tahi tupuʼaga ke tou fiafia ai, he ko Sehova ʼAtua totonu ʼe tokaga kia tatou. Mole tuai, pea ina pulihi anai te faka mafasia pea mo te ʼu mamahi.
ʼE feala hakotou falala katoa ki te ʼu fakapapau ʼa Sehova. Neʼe fai te faʼahi ʼaia e tana tagata kaugana ko Sosue. ʼAki he falala katoa, neʼe ina tala fēnei ki te hahaʼi ʼa Sehova ʼo te temi muʼa: “ ʼE koutou ʼiloʼi papau ʼaki tokotou loto katoa pea mo tokotou nefesi katoa, neʼe mole hala he folafola ʼi te ʼu folafola lelei fuli ʼaē neʼe ʼui atu e Sehova, tokotou ʼAtua. Neʼe hoko fuli ia maʼa koutou. Neʼe mole hana folafola ʼi te ʼu folafola ʼaia neʼe mole hoko.” (Sosue 23:14) Kae ʼi te kei tuʼu ʼo te mālama ʼaenī, ʼaua naʼa koutou tuku ke taʼomia koutou e te ʼu ʼahiʼahi ʼaē ʼe tau mo koutou. Koutou tuku takotou tuʼania kia Sehova, heʼe tokaga moʼoni ia kia koutou.—1 Petelo 5:7.
[Paki ʼo te pasina 7]
ʼI te mālama foʼou ʼaē ka fakatuʼu e te ʼAtua, ʼe mole toe maʼu anai ʼi te kele te masiva, mo te faka mafasia, mo te mahaki, pea mo te heʼe faitotonu