Watchtower TANAKIʼAGA TOHI ʼI TE NETI
Watchtower
TANAKIʼAGA TOHI ʼI TE NETI
Faka'uvea
  • TOHI-TAPU
  • TOHI
  • FONO
  • w01 1/8 p. 4-6
  • ʼE Fakatafito Kiteā Te ʼu Meʼa ʼAē ʼe Koutou Tui Kiai?

Aucune vidéo n'est disponible pour cette sélection.

Il y a eu un problème lors du chargement de la vidéo.

  • ʼE Fakatafito Kiteā Te ʼu Meʼa ʼAē ʼe Koutou Tui Kiai?
  • Te Tule Leʼo—2001
  • Manatu Tafito
  • He Tahi ʼu Alatike
  • Neʼe Akoʼi Atu Koa Ke Koutou Tui Kiai?
  • Neʼe Akoako Atu Koa Ke Koutou Tali Te ʼu Akonaki ʼAia?
  • ʼE Koutou Mulimuli Koa Ki Te ʼu Tala Logo?
  • Koutou Maʼu He Fakatafitoʼaga Lelei ʼo Takotou Tui
  • ʼE Fakalogo Kia Koutou Te Meʼa ʼAē ʼe Koutou Tui Kiai
    Te Tule Leʼo—2001
  • ʼE Muliʼi Moʼoni Koa e Te Kau Fakamoʼoni ʼa Sehova Ia Kilisito?
    Ke Ke Fiafia ʼo Heʼe Gata: Faipalalau Ki Te Tohi-Tapu
  • ʼE Tonu Koa Ke ʼIloʼi e Te Fānau Ia Te ʼAtua?
    Te Tule Leʼo—2011
  • Ko takotou lotu e mauhiga aupito
    E Feala Keke Mauli O Heegata Ite Palatiso Ite Kele
Hoko Atu
Te Tule Leʼo—2001
w01 1/8 p. 4-6

ʼE Fakatafito Kiteā Te ʼu Meʼa ʼAē ʼe Koutou Tui Kiai?

Ko te tui ko tona faka ʼuhiga “ ʼe kita tali he meʼa ʼe moʼoni.” ʼE lagolago te Déclaration universelle des droits de l’homme ʼo Te ʼAtu Puleʼaga Fakatahi, “ki te ʼāteaina ʼo ʼuhiga mo te manatu, mo te leʼo ʼo loto pea mo te lotu” ʼa te hahaʼi fuape. ʼE kau ki te ʼāteaina ʼaia “te fetogi lotu ʼa he tahi peʼe ko te ʼu meʼa ʼaē ʼe tui kiai” mo kapau ʼe ina fia fai te faʼahi ʼaia.

KAE HE koʼe ʼe fia fetogi anai e he tahi tana lotu peʼe ko te ʼu meʼa ʼaē ʼe tui kiai? ʼE tou logo tuʼumaʼu ki te ʼui ʼaenī: “Kua ʼi ai te ʼu meʼa ʼe ʼau tui kiai, pea ʼe ʼau feʼauga aipe.” Tokolahi ʼe nātou manatu, tatau aipe mo te ʼu akonaki hala, ʼe mole faʼa kovi ki he tahi. Ohage la kapau ʼe tui he tahi ʼe halafalafa te kele, pea ʼe mole mamahi ia peʼe mamahi ai he tahi. ʼE ʼui e ʼihi: “ ʼE tonu ke tou tali ʼe tou kehekehe.” ʼE lelei tuʼumaʼu koa te manatu ʼaia? ʼE tali anai koa e he tōketā te kehekehe ʼaia, mo kapau ko he tahi ʼi tona ʼu kaugā gāue ʼe faka tui ʼe feala ke ʼalu ʼo gaohi te ʼu sino mate ʼi te ʼu fale mate, pea ʼalu atu aipe ʼo vakaʼi te kau mahaki ʼo te lopitali?

ʼO ʼuhiga mo te lotu, neʼe fakatupu e te ʼu akonaki hala te ʼu mamahi lahi ʼi te hisitolia. Koutou fakakaukauʼi age te ʼu meʼa fakalialia ʼaē neʼe hoko ʼuhi ko te kau takitaki lotu ʼaē neʼe nātou “uga te kau Kilisitiano Selote ki te agamālohi fekai” ʼi te meʼa ʼaē neʼe higoaʼi ko te ʼu Tau Maʼoniʼoni ʼo te Moyen-Âge. Peʼe ko te tau sivile ʼaē neʼe hoko mole heʼeki faʼa fualoa, ko te kau “Kilisitiano” mo tanatou ʼu fana, “neʼe nātou hage pe ko te kau hahaʼi tau ʼo te Moyen-Âge, ʼaē neʼe tohi ʼi tonatou ʼu kaveʼi hele te ʼu higoa ʼo te kau sagato, pea mo fakapipiki te ʼu paki ʼo Malia ki tanatou ʼu muliʼi fana.” ʼI te manatu ʼa te kau Selote fuli ʼaia neʼe tonu te meʼa ʼaē neʼe nātou fai. Kae ʼi te tau faka lotu ʼaia ʼa te kau Selote pea mo te tahi ʼu tau faka lotu, neʼe ʼi ai te meʼa neʼe nātou faihala ʼaupito ai.

He koʼe ʼe lahi te ʼu maveuveu pea mo te ʼu fihi? ʼE fakahā ʼi te Tohi-Tapu ʼe ko Satana te Tevolo ʼaē ʼe ina “fakahalahala . . . te malama-nei katoa.” (Apokalipesi 12:9; 2 Kolonito 4:4; 11:3) Neʼe fai te fakatokaga e te ʼapositolo ko Paulo, ʼe ko he meʼa fakaʼofaʼofa, heʼe ko te tokolahi ʼi te hahaʼi lotu “ ʼe fakaʼauha” anai koteʼuhi neʼe fakahalaʼi nātou e Satana, ia ia ʼaē ʼe ina “fai te ʼu milakulo pea mo te ʼu meʼa fakaofoofo moʼo fakahalaʼi.” Ko te hahaʼi ʼaia, neʼe ʼui e Paulo, “ ʼe nātou māpunuʼi anai tonatou ʼatamai ki te ʼofa ʼo te moʼoni ʼaē ʼe feala pe ke hāofaki ai nātou” pea ‘ ʼe fakahalaʼi ai nātou ke nātou tui ki te meʼa ʼaē ʼe loi.’ (2 Tesalonika 2:9-12, The New Testament, William Barclay) ʼE lava feafeaʼi hakotou meʼa noaʼi te fealagia ʼaē ke kita tui ki he loi? Kae he koʼe ʼe koutou tui ki te faʼahi ʼaē ʼe koutou mulimuli kiai?

Neʼe Akoʼi Atu Koa Ke Koutou Tui Kiai?

ʼE lagi koutou mulimuli ki te ʼu akonaki ʼaē neʼe akoʼi atu e tokotou famili, pea lagi ko he meʼa lelei. ʼE loto e te ʼAtua ke akoʼi e te ʼu mātuʼa tanatou fānau. (Teutalonome 6:4-9; 11:18-21) Ohage la ki te tūpulaga ko Timoteo, neʼe ina leleiʼia ʼaupito te fakalogo ki tana faʼe pea mo tana kui fafine. (2 Timoteo 1:5; 3:14, 15) ʼE tokoni mai te Tohi-Tapu ke kita fakaʼapaʼapa ki te ʼu meʼa ʼaē ʼe tui kiai tatatou ʼu mātuʼa. (Tāʼaga Lea 1:8; Efeso 6:1) Kae ko te ʼAtua ʼe ina fakamaʼua atu koa ke koutou tui ki te ʼu meʼa ʼaia ʼuhi pe heʼe tui kiai takotou ʼu mātuʼa? Ko te mulimuli vale ki he ʼu meʼa neʼe tui kiai pea mo fai e he ʼu taʼiake ki muʼa atu, ʼe feala ke fakatupu tuʼutāmaki.—Pesalemo 78:8; Amosi 2:4.

Ko te fafine Samalitana ʼaē neʼe felāveʼi mo Sesu Kilisito, neʼe akoʼi age kia ia ke tui ki te lotu ʼa te kau Samalitana. (Soane 4:20) Neʼe fakaʼapaʼapa Sesu ki te ʼu meʼa ʼaē neʼe fia tui kiai te fafine, kae neʼe ina toe ʼui age fēnei ki ai: “E koutou atolasio kia ia ae e mole koutou iloi.” ʼIo ʼe lahi te ʼu akonaki hala neʼe tui kiai te fafine, pea neʼe ina ʼui age, ʼe tonu ke ina fai he ʼu fetogi mo kapau ʼe loto ke tali tana tauhi e te ʼAtua—“i te mooni mo te laumalie.” Neʼe mole haga tauhi ki te ʼu akonaki ʼaē neʼe pipiki mālohi ʼihi kiai, kae ʼaki te temi, ko ia pea mo ʼihi hahaʼi, neʼe nātou “fakalogo ki te tui” ʼaē neʼe fakahā age e Sesu Kilisito.—Soane 4:21-24, 39-41; Gaue 6:7, MN.

Neʼe Akoako Atu Koa Ke Koutou Tali Te ʼu Akonaki ʼAia?

Tokolahi te kau faiako pea mo te kau hahaʼi popoto ʼe tāu mo nātou he fakaʼapaʼapa lahi. Kae ʼi te hisitolia neʼe lahi te ʼu faʼifaʼitaki ʼo te kau faiako ʼiloa neʼe mole lelei. Ohage la, ʼo ʼuhiga mo te ʼu tohi e lua ʼo te ako neʼe tohi e te tagata fai filosofia Keleka ko Aristote, neʼe ʼui fēnei e te tagata fai hisitolia ko Bertrand Russell “ ʼe mole he ʼu kupu ʼi te ʼu tohi ʼaia ʼe feala ke kita tali, mo kapau ʼe sivi ʼaki te ʼu meʼa fakapoto ʼo te temi ʼaenī.” Māʼiape la mo te ʼu hahaʼi popoto ʼo te temi nei ʼe hala ʼaupito tanatou ʼu fakamahino. Neʼe tui papau ʼi te 1895 e te tagata poto Pilitania ko Lord Kelvin ʼi tana tala fēnei: “ ʼE mole feala anai ʼi he temi ke ʼalu ki te lagi te ʼu masini ʼaē ʼe mamafa age ʼi te ʼaele.” Koia ko he tahi ʼe poto, ʼe mole hoko tui ko he meʼa ʼe moʼoni ʼuhi pe he neʼe ko he tagata poto ʼaē neʼe ina tala te faʼahi ʼaia.—Pesalemo 146:3.

ʼE tonu ke toe feiā ʼo ʼuhiga mo te ako faka lotu. Neʼe akoʼi fakalelei te ʼapositolo ko Paulo e te kau takitaki lotu, pea neʼe “faafai aupito o uhiga mo te u talatisio [ʼo tana ʼu] kui.” Kae neʼe tau mo ia te ʼu fihifihia ʼi tana faʼafai ʼi te ʼu akonaki ʼo tana ʼu kui. He “nee [ina] fakatagai malohi te [“kokelekasio,” MN ] o te Atua pea nee . . . faiga ke [ina] maumaui.” (Kalate 1:13, 14; Soane 16:2, 3) Ko te meʼa ʼaē neʼe kovi ʼosi, heʼe ʼi te temi fualoa neʼe “tau hamu [e Paulo] te foto,” ʼo fakafeagai ki te ʼu meʼa ʼaē ka ina taki ia ia ke tui kia Sesu Kilisito. Neʼe fai ai leva e Sesu totonu te meʼa fakaofoofo moʼo uga ia Paulo ke ina fetogi te ʼu meʼa ʼaē neʼe tui kiai.—Gaue 9:1-6; 26:14.

ʼE Koutou Mulimuli Koa Ki Te ʼu Tala Logo?

ʼE lagi koutou tui ki he ʼu meʼa he neʼe koutou logo kiai ʼi te ʼu tala logo. ʼE fiafia te tokolahi heʼe fakagafua ʼi te televisio pea mo te lātio ia te palalau ʼāteaina ki he ʼu meʼa, ʼo nātou lava maʼu ai he ʼu meʼa ʼe ʼaoga kia nātou. Kae ʼe ʼi ai tuʼumaʼu te ʼu fakahala mālohi ʼi te ʼu logo. ʼI te agamāhani ʼe fakapalatahi te ʼu meʼa ʼaē ʼe fakahā, pea ʼe lava malave gafua ki takotou fakakaukau.

Tahi ʼaē meʼa, ke logo pea mo fia logo he tokolahi, ʼe nātou fakahā pe te ʼu meʼa ʼaē ʼe fakaofoofo pea mo makehe. Mole heʼeki faʼa fualoa, neʼe ʼi ai te ʼu meʼa neʼe faigataʼa tona fakahā pea mo tona tala ki te hahaʼi, kae ʼi te temi nei ko he meʼa kua fai māhani. Logola neʼe tuputupu māmālie te faʼahi ʼaia, kae kua fakafihiʼi pea mo meʼa noaʼi te ʼu lekula ʼo te aga ʼaē ʼe tonu ke fai. Kua faka haʼu ʼo kovi te fakakaukau ʼa te hahaʼi. ʼE nātou kamata tui ko te “meʼa ʼaē ʼe lelei ʼe kovi ia pea ko te meʼa ʼaē ʼe kovi ʼe lelei ia.”—Isaia 5:20; 1 Kolonito 6:9, 10.

Koutou Maʼu He Fakatafitoʼaga Lelei ʼo Takotou Tui

Ko te fakatafito ʼo takita tui ki te ʼu manatu pea mo te ʼu filosofia ʼa te tagata ʼe hage pe ʼe kita laga hokita fale ʼi te ʼone. (Mateo 7:26; 1 Kolonito 1:19, 20) Koia ko te tafitoʼaga fea ʼaē ʼe koutou falala kiai ʼo ʼuhiga mo te ʼu meʼa ʼaē ʼe koutou tui kiai? Mai tona ʼaluʼaga ʼaē neʼe foaki atu e te ʼAtua te fealagia fakakaukau moʼo sivisivi te ʼu meʼa ʼaē ʼe hoko ʼi te malamanei, pea mo fai he ʼu fehuʼi ʼo ʼuhiga mo te ʼu meʼa fakalaumālie, ʼe mole feala koa la ke ina toe foaki atu te ʼu meʼa ʼaē ʼe ʼaoga ke koutou maʼu te ʼu tali ʼaē ʼe totonu ki ʼakotou ʼu fehuʼi? (1 Soane 5:20) Ei, ʼe ina fai anai te faʼahi ʼaia! Kae ʼe koutou lava ʼiloʼi feafeaʼi te ʼu meʼa ʼaē ʼe moʼoni ʼo ʼuhiga mo te tauhi? ʼE tou ʼui papau ʼe ko te Folafola ʼa te ʼAtua, ia te Tohi-Tapu ʼaē ʼe ina foaki mai te fakatafitoʼaga pe e tahi ki te faʼahi ʼaia.—Soane 17:17; 2 Timoteo 3:16, 17.

ʼE ʼui anai e he tahi, “ ʼE mole ko te hahaʼi koa la ʼaē ʼe nonofo mo te Tohi-Tapu ʼaē neʼe tupu ai te ʼu fihi pea mo te ʼu maveuveu ʼi te malamanei?” Ei, ʼe moʼoni ko te kau takitaki lotu ʼaē ʼe nātou lau ʼe nātou muliʼi te Tohi-Tapu, neʼe nātou fakatupu te ʼu akonaki fakatupu maveuveu. Koteʼuhi neʼe mole nātou fakatafito ki te Tohi-Tapu te ʼu meʼa ʼaē neʼe nātou tui kiai. Neʼe ʼui e te ʼapositolo ko Petelo ʼo ʼuhiga mo nātou ʼe ko he kau “polofeta loi” pea mo he kau “faiakonaki loi,” ʼe nātou fakatupu anai he ʼu “magaʼi lotu fakatupu ʼauha.” ʼE ʼui e Petelo, ʼaki tanatou ʼu gāue, “ ʼe laukoviʼi anai te moʼoni.” (2 Petelo 2:1, 2, MN ) ʼE toe ʼui e Petelo: “E matou mau te u tala a te kau polofeta e malohiʼage, e lelei ke koutou tokaga ki ai, o hage he malama e mu i he faahi fakapouli.”—2 Petelo 1:19; Pesalemo 119:105.

ʼE tokoniʼi tatou e te Tohi-Tapu, ke tou sivi ʼaki te Tohi-Tapu te ʼu meʼa ʼaē ʼe tou tui kiai. (1 Soane 4:1) Ko te toko lauʼi miliona kau lautohi ʼo te nusipepa ʼaenī, ʼe nātou lava fakamoʼoni ko te fai ʼo te faʼahi ʼaia, ʼe maʼu ai te fakatuʼutuʼu pea mo te fakatokatoka ʼo tonatou maʼuli. Koutou faʼifaʼitakiʼi te aga ʼa te kau Pelea. ʼI muʼa ʼo hakotou tui ki he meʼa, koutou ‘vakavakaʼi lelei te Tohi-Tapu ʼi te ʼaho fuli pe.’ (Gaue 17:11) ʼE fiafia anai te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼi hanatou tokoni atu kia koutou ʼi te faʼahi ʼaia. ʼE moʼoni, ko koutou ʼaē ka koutou fai te tonu ʼo ʼuhiga mo te meʼa ʼaē ʼe koutou fia tui kiai. Kae ʼe ko he aga fakapotopoto ke koutou ʼiloʼi papau pe ko te meʼa ʼaē ʼe koutou tui kiai ʼe moʼoni, ʼo mole mulimuli ki he poto fakatagata pea mo tona ʼu holi, kae ki te Folafola moʼoni ʼa te ʼAtua.—1 Tesalonika 2:13; 5:21.

[Paki ʼo te pasina 6]

Koutou falala ki te ʼu meʼa ʼaē ʼe tuʼu ʼi te Tohi-Tapu

    Te ʼu Tohi Fakaʼuvea (1978-2025)
    Mavae
    Hu Ki Loto
    • Faka'uvea
    • Vaevae
    • Préférences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Conditions d’utilisation
    • Règles de confidentialité
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Hu Ki Loto
    Vaevae