Ke Fua Lelei Tokotou Temi Tūpulaga

NEʼE fai te fehuʼi ki te hahaʼi ʼaē ʼe nonofo ʼi te fenua ʼo Eulopa, pe koteā anai ka nātou fili ʼi te ʼu meʼa ʼaenī e tolu: he fofoga matalelei, te maʼu meʼa, peʼe ko te temi tūpulaga. Neʼe nātou ʼuluaki fili ia te temi tūpulaga. Ei, ko te temi tūpulaga pea mo te taʼu 20 tupu ʼe faka ʼuhiga e te hahaʼi fuli ʼe ko he temi makehe ʼaia ʼo te maʼuli. Pea ko te hahaʼi fuli ʼe nātou loto ke liliu te temi tūpulaga ko he noʼo lelei ʼo te temi ʼaē ʼe nātou kei liliki ai mo te temi ʼaē kua nātou lalahi ai. ʼO feafeaʼi?

ʼE lava tokoni koa te Tohi-Tapu ki te faʼahi ʼaia? Ei. Tou vakaʼi faʼahi e lua ʼe lava ai ki te Folafola ʼa te ʼAtua ke tokoni tāfito ki te kau tūpulaga, pea ʼe lagi lahi tāfito tana tokoni ki te kau tūpulaga.

Te Felogoi Lelei Mo ʼIhi

Ko te Jugend 2000 ʼe ko te sivi lahi ʼe ina fakahā ai te ʼu faʼahiga aga kehekehe ʼa te kau tūpulaga e toko 5 000 tupu ʼi Siamani, mo te ʼu meʼa ʼaē ʼe maʼuhiga kia nātou pea mo tanatou aga. ʼE fakahā e te sivi ʼaia mokā kumi e te kau tūpulaga te ʼu fakafiafia fakasino—ohage ko te fakalogo musika, te ʼu faigaoʼi, peʼe ko te lipa noa—ʼe nātou fakatahi tuʼumaʼu pe mo ʼihi. ʼO mole hage ko he tahi age ʼu taʼiake, ko te kau tūpulaga ʼe nātou fia taka mo tonatou taʼiake. Koia ʼe ʼasi mai ai, ko te felogoi lelei mo ʼihi ʼe kau ki te ʼu meʼa lelei ʼo te temi tūpulaga.

Kae ʼe mole faigafua tuʼumaʼu takita felogoi lelei mo ʼihi. ʼE moʼoni, ʼe hoko te ʼu fihifihia ʼi te ʼu felogoi ʼa te hahaʼi, pea ʼe fakamoʼoni kiai te kau tūpulaga. Ki te faʼahi ʼaia, ko te Tohi-Tapu ʼe feala ke tokoni moʼoni kia nātou. Ko te Folafola ʼa te ʼAtua ʼe ko he takitaki lelei ki te kau tūpulaga moʼo fakafuafua lelei tanatou ʼu felogoi mo ʼihi. Koteā te ʼui ʼa te Tohi-Tapu ki te faʼahi ʼaia?

ʼE ʼi ai te pelesepeto maʼuhiga ki te ʼu felogoi ʼa te hahaʼi, ko te Lekula Aulo ʼaenī: “Koutou fai tuʼumaʼu te aga ʼaē ʼe koutou loto ke fai atu e te hahaʼi kia koutou.” Kapau ʼe koutou fakaʼapaʼapa, mo faka maʼuhigaʼi, pea mo agalelei ki te hahaʼi, pea ʼe tokoni anai te ʼu meʼa ʼaia kia nātou ke nātou toe fai feiā kia koutou. Ko te agalelei ʼe ina lava lolomi he ʼu fihi pea mo he lotohoha. Kapau ʼe ʼiloʼi takotou aga fakaʼapaʼapa, pea ʼe mahino ia ʼe fakaʼapaʼapaʼi anai koutou pea mo ʼofainaʼi koutou. ʼE mole koa la koutou fiafia ʼi tokotou ʼofainaʼi e niʼihi?—Mateo 7:12, Revised English Bible.

ʼE tokoni fēnei atu te Tohi-Tapu: “Ofa . . . ki tou kaiga o hagepe ko koe.” ʼE tonu ke koutou ʼofa kia koutou totonu, ko tona faka ʼuhiga ke koutou tokaga kia koutou totonu pea ke ia koutou he faʼahiga fakaʼapaʼapa kia koutou totonu pe, kae ke ʼaua naʼa lahi fau peʼe veliveli fau. He koʼe ʼe ʼaoga te faʼahi ʼaia? Kapau ʼe mole ia koutou he faʼahiga fakaʼapaʼapa kia koutou totonu, pea ʼe lagi feala ke koutou fatufatuʼi fau niʼihi, pea ʼe ina tāʼofi anai takotou ʼu felogoi lelei. Kae ʼe tonu ke fakafuafua lelei takita fakaʼapaʼapa kia kita totonu, ke liliu ko he tafitoʼaga ʼe lava fakatuʼu kiai he ʼu felogoi mālohi.—Mateo 22:39.

Kapau kua maʼu he ʼu felogoi fakakaumeʼa lelei, pea ʼe ʼaoga ki te ʼu kaumeʼa ʼaia ke nā fakamālohiʼi tonā vāhaʼa fakakaumeʼa. Ko te temi ʼaē ʼe fakaʼaogaʼi moʼo fakatuputupu he felogoi lelei ʼe fakatupu fiafia kia koutou, koteʼuhi “ ʼe lahi age te fiafia ʼi takita foaki, ʼi takita tali.” Ko te loto fakamolemole ʼe ko he tahi ʼaia faʼahiga foaki, ʼe mole kita tokagaʼi te ʼu kiʼi hala veliveli pea mo fakamaʼua ke haohaoa te hahaʼi. ʼE ʼui fēnei mai e te Tohi-Tapu: “[Ke] iloi e te tagata fuape tautou aga fakatokatoka.” ʼIo, “i te temi e kei fakalogo ai kia koutou, koutou nofo tokalelei mo te hahai fuape.” E feafeaʼi mo kapau ʼe fakatokagaʼi atu e hokotou kaumeʼa hokotou vaivaiʼaga? ʼE feafeaʼi anai hakotou tali ki ai? Koutou fakatokagaʼi te tokoni maʼuhiga ʼaenī mai te Tohi-Tapu: “ ʼAua naʼa ke fakavilivili ʼi tou loto ke ke ʼita,” koteʼuhi “ ʼe agatonu te ʼu lavea ʼe fai e he kaumeʼa.” Ko te ʼu meʼa ʼaē ʼe fai e tokotou ʼu kaumeʼa, ʼe mole malave koa la ki takotou ʼu fakakaukau, takotou ʼu palalau, pea mo takotou aga? Koia, ʼe fēnei te fakatokaga ʼa te Tohi-Tapu: “Ko te u fakakauga ae e kovi, e ina maumauʼi te u aga e lelei.” ʼI te tahi faʼahi, “ko ʼaē ʼe haʼele mo te kau poto ʼe liliu anai ia ʼo poto.”—Gaue 20:35, MN; Filipe 4:5; Loma 12:17, 18; Tagata Tānaki 7:9; Tāʼaga Lea 13:20; 27:6, REB; 1 Kolonito 15:33.

ʼE palalau Marco ʼo ʼuhiga mo te kau tūpulaga e tokolahi ʼi tana ʼui ʼaenī: “ ʼE tokoni ʼaupito te ʼu pelesepeto ʼo te Tohi-Tapu ki te ʼu felogoi lelei ʼa te hahaʼi. ʼE ʼau ʼiloʼi ko ʼihi hahaʼi ʼe nātou maʼuʼuli pe maʼa nātou totonu, pea koteā te ʼuhiga ʼo te maʼuli kia nātou ʼi te temi ʼaia. ʼE akoʼi mai e te Tohi-Tapu ke ʼaua naʼa tou manatu pe kia tatou totonu kae ke tou manatuʼi ʼihi hahaʼi. ʼI taku manatu, ʼe lelei ʼaupito te faʼahi ʼaia moʼo faka felogoi lelei te hahaʼi.”

Ko te ʼu meʼa ʼaē neʼe ako e te kau tūpulaga ʼi te Tohi-Tapu ohage la ko Marco, ʼe tokoni kia nātou ʼi tonatou temi tūpulaga pea mo tonatou ka haʼu. Pea ʼo ʼuhiga mo te ka haʼu, ʼe tou maʼu te tahi tokoni makehe ʼi te Tohi-Tapu maʼa te kau tūpulaga.

Te Maʼuli Tuʼania ʼo ʼUhiga Mo Te Ka Haʼu

Tokolahi te kau tūpulaga ʼe nātou fia ʼiloʼi meʼa fuli. ʼE lagi mole nātou hage ko te tahi age kau tūpulaga, koteʼuhi ʼe nātou fia ʼiloʼi pe koteā ʼaē ʼe hoko pea mo tona tupuʼaga. Pea ko te Tohi-Tapu pe ʼe ina fakamahino te ʼu ʼaluʼaga ʼaē ʼe hoko ʼi te malamanei, pea mo fakahā mai te meʼa ka ʼamanaki hoko ki te ka haʼu. Ko te meʼa la ʼaia ʼe fia ʼiloʼi e te kau tūpulaga. He koʼe ʼe tou lava ʼui papau te faʼahi ʼaia?

Logola te ʼui ʼaē ʼe maʼuʼuli pe te kau tūpulaga maʼa te ʼaho pe ʼaenī, ko ʼihi ʼe mole feiā tanatou manatu. ʼE fakahā e te ʼu sivi ʼaia, ʼi te agamāhani ʼe tokagaʼi e te kau tūpulaga te ʼu meʼa ʼaē ʼe hoko, ʼosi ʼaia pea nātou fakakaukauʼi peʼe feafeaʼi anai tonatou maʼuli ʼi te ka haʼu. ʼO hā mai, ko te toko 3 ʼi te toko 4 ʼo te hahaʼi kei tūpulaga ʼe nātou “tautau” manatu peʼe nātou manatu “tuʼumaʼu” ki te ka haʼu. Logola ʼi te agamāhani ʼe loto falala te kau tūpulaga ki te ka haʼu, kae tokolahi te kau tūpulaga ʼe nātou tuʼaniaʼi tonatou ka haʼu.

He koʼe ʼe nātou loto tuʼania? Tokolahi te kau tūpulaga ʼi te temi nei kua nātou tau mo te ʼu fihifihia ʼo te agamālohi, pea mo te fakaʼaogaʼi fakavale ʼo te toloke. ʼE fakaʼamu te kau tūpulaga ke nātou maʼu hanatou gāue lelei ʼi he sosiete ʼe lahi ai te fakataupiepie. ʼE nātou hoha ʼi te ʼu fakakinau ʼaē ʼe fai kia nātou ke nātou ako fakalelei ʼi te faleako. Ko te finemui e taʼu 17, ʼe ina ʼui fēnei: “ ʼE tou maʼuʼuli nei ʼi te sosiete ko te hahaʼi ʼe tahi faiga pe kia nātou totonu. ʼE tahi faiga pe te hahaʼi ke nātou maʼu te meʼa ʼaē ʼe lelei maʼa nātou totonu pe. ʼI te temi fuli ʼe tonu ke koutou fakahā te meʼa ʼaē ʼe koutou lava fai, pea ʼe ʼau lotomamahi ʼuhi ko te faʼahi ʼaia.” Ko te tahi tūpulaga ʼe taʼu 22, neʼe ina ʼui fēnei: “Ko nātou ʼaē ʼe faiga mālohi ʼi te ako ʼe maʼuli fīmālie. Kae kia nātou ʼaē neʼe mole lelei tanatou ako, ʼe lahi te ʼu ʼaluʼaga ʼo tonatou maʼuli ʼe mole tatau mo tonatou ʼu kaugā ako.” He koʼe ʼe fakataupiepie feiā te maʼuli? ʼE feiā tuʼumaʼu anai koa te maʼuli?

Ko Te Fakamatala Fakapotopoto

ʼI te tuʼania pea mo te hoha ʼa te kau tūpulaga mokā nātou sio ki te ʼaluʼaga ʼo te maʼuli, ʼe nātou fakamoʼoni ki te Tohi-Tapu tatau aipe peʼe nātou mahino peʼe mole nātou mahino kiai. ʼE fakahā mai e te Folafola ʼa te ʼAtua ʼe ko he fakaʼiloga ʼo te ʼu temi fakamuli, “te sosiete ʼaē ʼe tahi faiga ai te hahaʼi kia nātou totonu pe.” Neʼe tohi fēnei e te ʼapositolo ko Paulo ki te tūpulaga ko Timoteo ʼo ʼuhiga mo totatou temi: “ ʼE ʼi ai anai te ʼu temi maʼuhiga ʼaupito mo faigataʼa.” He koʼe ko te ʼu temi maʼuhiga ʼaupito pea mo faigataʼa? Koteʼuhi, neʼe toe tohi e Paulo ko te hahaʼi “ ʼe kaumeʼa pe anai mo nātou totonu pe, kaumeʼa mo te paʼaga, fiatuʼu, fialahi, . . . maʼuli galo, heʼe agatonu, . . . fekai.” ʼE mole feiā koa la te aga ʼa te hahaʼi ia ʼaho nei?—2 Timoteo 3:1-3, MN.

ʼE fakahā mai e te Tohi-Tapu ko te ʼu temi faigataʼa ʼaia ʼe hoko anai “ ʼi te ʼu ʼaho fakamuli,” ʼi muʼa ʼo te hoko mai ʼo te ʼu fetogi lahi ki te malamanei. ʼE malave anai te ʼu fetogi ʼaia ki te hahaʼi fuli, te kau tūpulaga pea mo te hahaʼi matutuʼa. Koteā te ʼu fetogi ʼaia? ʼE mole kei tuai, pea ko te puleʼaga ʼaē ʼi selo ʼe ina puleʼi anai te malamanei, pea ko te hahaʼi fakalogo ʼo te puleʼaga ʼaia ʼe nātou maʼu anai “te mahu ʼo te tokalelei” ʼi te kele katoa. “ ʼE maʼu anai te kele e te kau faitotonu, pea ʼe nātou nonofo ai anai ʼo talu ai.” ʼE mole toe ʼi ai anai he mataku pea mo he tuʼania.—Pesalemo 37:11, 29.

Ko te Tohi-Tapu pe ʼe ina foaki te fakasiosio tonu ʼo ʼuhiga mo te ka haʼu. Kapau ʼe ʼiloʼi e he tūpulaga te ʼu meʼa ʼaē ka hoko ʼi te ʼu taʼu ʼaē ka tuʼu mai, ʼe lava teuteu ki te ʼu fetogi ʼaia pea mo falala, pea mo fakaʼaluʼalu lelei tona maʼuli. ʼE fakasiʼisiʼi ai te lotohoha pea mo te loto tuʼania. ʼE fakahā ʼi te Tohi-Tapu, te ʼaoga tāfito ʼaē ki te kau tūpulaga ke nātou mahino ki te maʼuli ʼo te sosiete pea mo te meʼa ka hoko ʼi te ka haʼu.

Ke Fua Lelei Te Temi Tūpulaga

Koteā ʼaē ʼe fakafuafua kiai te lava lelei ʼo te temi tūpulaga? Te maʼu pepa ʼi te ako, te maʼu meʼa, pea mo te lahi ʼo te ʼu kaumeʼa? Tokolahi ʼe nātou manatu feiā. ʼAki te temi tūpulaga pea mo te ʼu taʼu e 20 tupu, ʼe feala ki he tahi ke ina maʼu he fakatafito lelei ki tona ka haʼu. Koia, ko te fua lelei ʼo te temi tūpulaga ʼe lava hā ai peʼe feafeaʼi anai tona ka haʼu.

Ohage ko te meʼa ʼaē kua tou ʼosi vakaʼi, ʼe lava tokoni te Tohi-Tapu ki he tūpulaga ke fua lelei tona temi tūpulaga. Tokolahi te kau tūpulaga kua nātou maʼu te ʼu fua lelei ʼaia ʼi tonatou maʼuli. ʼE nātou lau te Folafola ʼa te ʼAtua ʼi te ʼaho fuli pea mo maʼuliʼi te ʼu meʼa ʼaē ʼe nātou ako. (Vakaʼi “Te Tokoni ʼa Te Kaugana Tūpulaga ʼa Sehova,” pasina 6.) ʼIo, ia ʼaho nei ko te Tohi-Tapu ʼe ko he tohi tāfito maʼa te kau tūpulaga koteʼuhi ʼe tokoni kia nātou ke nātou “maʼu katoa . . . te ʼu kalitate ʼaē ʼe ʼaoga ki te gāue lelei fuli pe.”—2 Timoteo 3:16, 17, MN.

[Paki ʼo te pasina 5]

Ko te felogoi lelei mo ʼihi ʼe kau ki te ʼu fua lelei ʼo te temi tūpulaga

[Paki ʼo te pasina 6]

ʼE lagi mole nātou hage ko te tahi age kau tūpulaga, koteʼuhi ʼe nātou fia ʼiloʼi pe koteā ʼaē ʼe hoko pea mo tona tupuʼaga

[Talanoa ʼo te pasina 6, 7]

Te Tokoni ʼa Te Kaugana Tūpulaga ʼa Sehova

ʼE taʼu 19 ia Alexander. Neʼe lahilahi ake ʼi te famili ʼe kau ʼi te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova, pea neʼe tauhi mo tona loto katoa. Kae neʼe mole feiā tuʼumaʼu. ʼE fakamatala fēnei e Alexander:

“ ʼE lagi koutou punamaʼuli anai, kae neʼe taʼu fitu taku faka mafola mo te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova kae mole heʼeki ʼau papitema. ʼI te temi ʼaia, neʼe mole ʼau tauhi mo toku loto katoa, he neʼe hage pe ia ko he meʼa kua ʼau fai māhani. ʼE lagi neʼe mole ʼau sivisivi fakalelei ia ʼau.”

Kae neʼe fetogi te manatu ʼa Alexander. ʼE ina toe ʼui fēnei:

“Ko taku ʼu mātuʼa pea mo toku ʼu kaumeʼa ʼi te kokelekasio neʼe nātou fakaloto mālohiʼi ʼau ke ʼau lau te Tohi-Tapu ʼi te ʼaho fuli, pea ke ʼau faiga ke ʼau ʼiloʼi lelei ia Sehova. Pea neʼe ʼau ʼahiʼahi te faʼahi ʼaia. Koia neʼe ʼau fakasiʼisiʼi ai taku sio televisio kae ʼau lau te Tohi-Tapu ʼi te uhu fuli. Pea ʼosi ʼaia, neʼe ʼau kamata mahino ki te ʼu meʼa fuli ʼaē ʼe tuʼu ʼi te Tohi-Tapu. Neʼe mahino ai kia ʼau peʼe tokoni feafeaʼi kia ʼau. Pea ko te meʼa ʼaē ʼe maʼuhiga tāfito, neʼe ʼau mahino ai ko Sehova ʼe ina loto ke ʼau ʼiloʼi ia Ia. ʼI taku fai te faʼahi ʼaia, neʼe tuputupu ai taku ʼu felogoi mo ia, pea mo toku ʼu kaumeʼa ʼi te kokelekasio. ʼI toe fetogi leva ʼaē neʼe fai e te Tohi-Tapu ki toku maʼuli! ʼE ʼau fakaloto mālohiʼi te kau kaugana tūpulaga fuli ʼa Sehova ke nātou lau te Tohi-Tapu ʼi te ʼaho fuli.”

Ko te toko lauʼi miliona tūpulaga ʼi te malamanei ʼe nātou fakatahi mo te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova. ʼE koutou kau koa ia nātou ʼaia? ʼE koutou fia maʼu koa te ʼu fua lelei ʼo te lau ʼo te Tohi-Tapu ʼi te ʼaho fuli? He koʼe ʼe mole koutou muliʼi te faʼifaʼitaki ʼa Alexander? Koutou fakasiʼisiʼi te ʼu gāue ʼaē ʼe mole faʼa maʼuhiga kae koutou lau te Tohi-Tapu ʼi te ʼaho fuli pea ke liliu ko hakotou agamāhani. ʼE mahino ia ʼe fua lelei anai kia koutou.