ʼE Fakapale Lahi Tatou Mokā Tou Haʼele ʼi Te ʼu Ala Foufou ʼa Sehova
KUA koutou hake koa ki he moʼuga? Kapau neʼe kua koutou ʼosi fakahoko te koga ʼaia, neʼe lagi hage kia koutou ʼe koutou nonofo ʼi te tumutumu ʼo te malamanei. Ko he meʼa logo lelei hakita mānava ki te ʼaele māfana, hakita sio ki te mamaʼo, pea mo mamata ki te meʼa matalelei! Pea lagi hage mole kei faʼa maʼuhiga te ʼu tuʼania ʼo te ʼaho fuli.
Ki te hahaʼi tokolahi ʼe tahitahiga tanatou hake ki he moʼuga, kae kapau ko koutou ko he Kilisitiano kua foaki tokotou maʼuli, ʼe lagi kua koutou haʼele ʼi he fenua māʼoluga lolotoga he temi—ʼi he ʼaluʼaga fakalaumālie. Ohage ko te tagata fai pesalemo ʼo te temi muʼa, neʼe lagi kua koutou faikole fēnei: “Fakahā mai kia te ʼau tou ʼu ala, Ê Sehova! Akoʼi mai kia te ʼau tou ʼu haʼeleʼaga.” (Pesalemo 25:4) ʼE kei koutou manatuʼi pe neʼe koutou logo feafeaʼi ʼi takotou ʼuluaki hake ki te moʼuga ʼo Sehova pea mo kamata haʼele ʼi te ʼu potu māʼoluga? (Mikea 4:2; Hapakuke 3:19) ʼE mahino ia neʼe koutou sio ko te haʼele ʼi te ʼu ala foufou ʼaia ʼo te tauhi maʼa, neʼe ko he puipuiʼaga pea mo he meʼa fakafiafia. Neʼe koutou kamata logoʼi te ʼu meʼa ʼaenī neʼe logoʼi e te tagata fai pesalemo: “Manuʼia te hahaʼi ʼaē ʼe nātou ʼiloʼi te ʼu kalaga fakafiafia. Ê Sehova, ʼe nātou haga haʼele ʼi te mālama ʼo tou fofoga.”—Pesalemo 89:15.
Kae ʼi ʼihi temi, ko nātou ʼaia ʼe hake ki te ʼu moʼuga, ʼe tonu ke nātou ʼolo ʼi he ʼu toe mahake loaloaga. ʼE kamata mamahi ʼonatou vaʼe, pea faifai pea nātou gaʼegaʼe. Mo tatou foki ʼe tou lava logoʼi he ʼu faigataʼaʼia ʼi tatatou tauhi ki te ʼAtua. Mole heʼeki faʼa fualoa, neʼe lagi tou logoʼi he faʼahiga kinakina. E feafeaʼi hatatou toe lava fakamālohiʼi ʼo tatou pea mo tou toe maʼu totatou fiafia? ʼUluaki, ʼe tonu ke tou mahino ʼe māʼoluga te ʼu ala ʼa Sehova.
Te ʼu Lao Māʼoluga ʼa Sehova
Ko te ʼu ala ʼa Sehova ʼe ‘māʼoluga age ʼi te ʼu ala ʼa te tagata,’ pea ko tana tauhi kua ‘tuʼu mālohi ʼi te ʼu moʼuga pea ʼe māʼoluga ia ʼi te ʼu kiʼi moʼuga liliki.’ (Isaia 55:9; Mikea 4:1) Ko te poto ʼo Sehova ʼe “ko te poto mai oluga.” (Sakopo 3:17) Ko tana ʼu lao ʼe māʼoluga age ʼi te ʼu lao fuli. Ohage la, ʼi te temi ʼaē neʼe fai ai e te hahaʼi ʼo Kanaane te ʼu sakilifisio fakalialia ʼo te tamaliki, neʼe foaki e Sehova ki te kau Iselaele ia te ʼu lao maʼuhiga ʼo ʼuhiga mo te ʼu aga ʼaē ʼe tonu ke fai, pea neʼe ko he ʼu lao neʼe ʼiloga ai te manavaʼofa. Neʼe ina ʼui fēnei age kia nātou: “ ʼE mole tonu ke koutou fakapalatahi kia ia ʼaē ʼe veliveli, pea ʼe mole tonu ke koutou faka maʼuhigaʼi kehe ia ia ʼaē ʼe lahi. . . . Ko te matāpule . . . ʼe tonu ke liliu kia koutou ohage ko he tahi ʼo koutou; pea ʼe tonu ke ke ʼofa ki ai ohage pe ko koe totonu.”—Levitike 19:15, 34.
Hili kiai te ʼu sēkulō e hogofulu-ma-nima, neʼe lahi age te ʼu faʼifaʼitaki ʼaē neʼe foaki age e Sesu ʼo ʼuhiga mo te ‘lao fakaʼaliki’ ʼa Sehova. (Isaia 42:21) ʼI te Akonaki ʼi te Moʼuga, neʼe ina ʼui fēnei ki tana ʼu tisipulo: “Ke koutou haga ʼofa ki ʼokotou fili pea mo hūfaki ia nātou ʼe fakataga kia koutou; koteʼuhi ke koutou gali ai ko he ʼu foha ʼo takotou Tāmai ʼaē ʼe ʼi selo.” (Mateo 5:44, 45, MN ) Neʼe ina toe ʼui fēnei: “Koia, ko te meʼa fuli pe ʼe koutou loto ke fai e te hahaʼi maʼa koutou, ʼe maʼua foki mo koutou, ke koutou toe fai feiā maʼa nātou; ʼe ko te faka ʼuhiga ʼaia ʼo te Lao pea mo te kau Polofeta.”—Mateo 7:12, MN.
Ko te ʼu lao māʼoluga ʼaia neʼe malave ki te loto ʼo te hahaʼi ʼaē ʼe nātou tali lelei, pea neʼe ina uga nātou ke nātou faʼifaʼitakiʼi te ʼAtua ʼaē ʼe nātou tauhi. (Efeso 5:1; 1 Tesalonika 2:13) Koutou fakakaukauʼi age muʼa te fetogi ʼo te maʼuli ʼo Paulo. ʼE ʼuluaki palalau ki ai ia te Tohi-Tapu ʼo ina ʼui, neʼe “fakamoʼoni ki [te] fakapogi” ʼo Setefano pea neʼe “agamālohi ki te kokelekasio.” Hili kiai te ʼu taʼu, neʼe ina gaohi fakalelei te kau Kilisitiano ʼo Tesalonika ohage “ko he faʼe ʼe tokaga fakalelei ki tana fānau.” Ko te akonaki fakaʼatua neʼe ina fetogi ia Paulo, ʼo ina fakaliliu te tagata fai fakataga ʼaia ko he Kilisitiano loto tokaga. (Gaue 8:1, 3; 1 Tesalonika 2:7, MN ) ʼE mahino neʼe loto fakafetaʼi ʼi te fetogi ʼo tona ʼuhigaʼi tagata ʼo mulimuli ki te akonaki ʼa Kilisito. (1 Timoteo 1:12, 13) ʼE lava tokoni feafeaʼi mai he loto fakafetaʼi feiā ke tou haga haʼele ʼi te ʼu ala foufou māʼoluga ʼa te ʼAtua?
Tou Haʼele Mo He Loto Fakafetaʼi
Ko te hahaʼi ʼaē ʼe nātou kake moʼuga, ʼe nātou fiafia ʼi te ʼu meʼa fakaofoofo ʼaē ʼe nātou lava mamata kiai mai te ʼu potu māʼoluga ʼaia. ʼE nātou tokagaʼi foki mo te ʼu meʼa liliki fuli ʼe nātou sio kiai ʼi tanatou haʼele, peʼe ko he foʼi maka ʼe makehe tona agaaga, peʼe ko he fisiʼi teu, peʼe ko hanatou sio ki he manu ʼo te vao matuʼa. ʼI te faʼahi fakalaumālie, ʼi tatatou haʼele mo te ʼAtua, ʼe tonu foki ke tou tokagaʼi te ʼu fakapale fuli—ʼaē ʼe lalahi pea mo veliveli. Ko tatatou ʼiloʼi ia te faʼahi ʼaia ʼe feala pe ke ina fakafoʼou te mālohi ʼo tatatou haʼele, ʼo fakaliliu te haʼele kinakina ko he faʼahiga haʼele fakaloto mālohi. ʼE tou toe fakaʼaogaʼi anai te ʼu palalau ʼaenī ʼa Tavite: “ ʼI te uhu, tuku ke ʼau logo ki tou manavaʼofa, he neʼe ʼau falala kia te koe. Fakahā mai kia te ʼau te ala ʼaē ʼe tonu ke ʼau haʼele ai.”—Pesalemo 143:8.
ʼE ʼui fēnei e Mary, ʼaē kua fualoa tana haʼele ʼi te ʼu ala foufou ʼa Sehova: “Ka ʼau sio ki te fakatupu ʼa Sehova, ʼe mole gata pe ki taku sio ki he fakatuʼutuʼu faigataʼa kae ʼe ʼau sio ki te agaaga ʼofa ʼo te ʼAtua. Peʼe ko he manu, peʼe ko he manulele, peʼe ko he kiʼi manu, kae ʼe takitahi pe mo tona agaaga fakaofoofo. ʼE toe feiā aipe ki te ʼu moʼoni fakalaumālie ʼaē ʼe fakahaʼuhaʼu te temi pea mo tou mahino lelei kiai.”
E feafeaʼi hatatou fakaloloto totatou fakafetaʼi? ʼE mole tonu ke tou meʼa noaʼi te meʼa ʼaē ʼe fai e Sehova maʼa tatou. Neʼe tohi fēnei e Paulo: “Koutou faikole tuʼumaʼu. Ia meʼa fuli pe koutou fai he ʼu fakafetaʼi.”—1 Tesalonika 5:17, 18, MN; Pesalemo 119:62.
Ko te ako takitokotahi ʼe tokoni mai ke kita maʼu te taʼi loto fakafetaʼi ʼaia. Neʼe uga fēnei e Paulo ia te kau Kilisitiano ʼo Kolose: “Koutou haga haʼele fakatahi mo [Sesu Kilisito], . . . ʼo koutou mahu ʼi te tui ʼi te fakafetaʼi.” (Kolose 2:6, 7, MN ) Ko tatatou lau ia te Tohi-Tapu pea mo tatatou metitasioʼi te ʼu meʼa ʼaia, ʼe ina fakamālohiʼi tatatou tui pea ina fakaōvi ai tatou ki te Matapuna ʼo te Tohi-Tapu. Ko tana ʼu pasina fuli ʼe ko he koloā ʼe ina lava uga tatou ke tou ‘mahu ʼi te fakafetaʼi.’
Ko te tauhi kia Sehova ʼaki totatou ʼu tēhina ʼe ina toe faka faigafua foki te ʼaluʼaga ʼaia. Neʼe ʼui fēnei e te tagata fai pesalemo: “ ʼE ʼau kaumeʼa mo nātou fuli ʼaē ʼe manavasiʼi kia te koe.” (Pesalemo 119:63) Ko totatou ʼu lakaga fakafiafia, ʼe ko ia ʼaē ʼe tou fakaʼaogaʼi ʼi te ʼu fakatahi faka Kilisitiano, peʼe mokā tou fakatahi mo totatou ʼu tēhina. ʼE tou mahino ʼe tupu totatou famili faka Kilisitiano ʼi te malamanei katoa, ʼuhi ko Sehova pea mo tana ʼu ala foufou māʼoluga.—Pesalemo 144:15b.
ʼO hilifaki ki tatatou loto fakafetaʼi, ko te tali ʼo te ʼu maʼua ʼe ina fakamālohiʼi anai tatou ke tou haga haʼele ʼi te ʼu ala foufou māʼoluga ʼa Sehova.
Tou Haʼele Mo Tou Tali Te ʼu Maʼua
Ko te hahaʼi ʼaē ʼe nātou kake moʼuga, ʼe nātou mahino ʼe ʼi ai tonatou ʼu maʼua, ʼe nātou haʼele tokaga naʼa nātou hēhē peʼe nātou fakaōvi fau ki he mata vanu. ʼI tatatou maʼu te loto faʼifaʼitaliha, ʼe faka fealagia mai e Sehova he ʼāteaina fakapotopoto pea mo he fealagia ke tou fai he ʼu fakatuʼutuʼu. Kae ko te taʼi ʼāteaina ʼaia ʼe ina fakamaʼua mai ke tou mahino ʼe ʼi ai totatou ʼu maʼua, mokā tou fakahoko totatou ʼu maʼua faka Kilisitiano.
Ohage la, ʼe tuku e Sehova ki tana ʼu kaugana ke nātou fakahoko fakalelei tonatou ʼu maʼua. ʼE mole ina tala mai te faʼahiga mālohi ʼaē ʼe tonu ke fakaʼaogaʼi kiai, peʼe ko temi e fia ʼe tonu ke tou fakaʼaogaʼi ki te ʼu gāue faka Kilisitiano, peʼe ko te falā e fia ʼe tonu ke tou foaki moʼo lagolago ki te gāue peʼe ko he tahi age faʼahi. Kae ʼe tou fakaʼaogaʼi fuli te ʼu palalau ʼaē neʼe fai e Paulo ki te kau Kolonito: “Ke tahi fai pe ki te meʼa kua ina fakatotonu ʼi tona loto.”—2 Kolonito 9:7, MN; Hepeleo 13:15, 16.
Ko te Kilisitiano ʼaē ʼe ina ʼiloʼi tona maʼua ʼaē ko te foaki, ʼe kau ki te vaevae ʼo te logo lelei ki te hahaʼi. ʼE tou fakahā foki ʼe tou mahino ki totatou maʼua ʼo tou kau ki te gāue ʼo te Puleʼaga ʼaē ʼe hoko ʼi te malamanei katoa. ʼE fakamahino e Gerhardt, ko te tagata ʼāfea, ko ia mo tona ʼohoana neʼe nā fakalahi tana lagolago ʼi te faʼahi ʼo te falā, talu mai pe te hili ʼo te fakatahi ʼi te Eulopa ʼo te potu Esite. ʼE ina ʼui fēnei: “Neʼe ma sisio ai ki te māsisiva ʼo totatou ʼu tēhina, koia neʼe ma fakatotonu ai ke ma foaki ʼo mulimuli ki tomā fealagia, ki totatou ʼu tēhina māsisiva ʼi te tahi ʼu fenua.”
Tou Fakatuputupu Tatatou Faʼa Kātaki
ʼE maʼua ke kita mālohi mokā kita haʼele ʼi te ʼu moʼuga. Ko nātou ʼaē ʼe kake ʼi te ʼu moʼuga ʼe nātou faigaoʼi ʼi te ʼu temi fuli ʼaē ʼe feala ai, pea mo nātou fai he ʼu kiʼi haʼele nounou moʼo teuteu ki te ʼu temi loaloaga ʼaē ka nātou kake ai ʼi te ʼu moʼuga. ʼO toe feiā aipe, neʼe fakatotonu mai e Paulo ke tou maʼumaʼua ʼi te ʼu gāue faka teokalatike ke tou taupau totatou fīmālie ʼi te faʼahi fakalaumālie. Neʼe ʼui e Paulo, ko nātou ʼaē ʼe nātou fia “haʼele ʼi he ʼaluʼaga ʼe tau mo feʼauga mo Sehova” pea ke nātou liliu ʼo “mālolohi,” ʼe tonu ke nātou “haga fakatupu he fua ʼi te gāue lelei fuli.”—Kolose 1:10, 11, MN.
Ko te mālohi ʼaē ʼe ina uga te tagata kake moʼuga, ʼe tokoni ki ai ke faʼa kātaki. ʼO feafeaʼi? ʼE lotomālohi mo kapau ʼe haga sio ki te faʼahi ʼaē ʼe tonu ke kaku kiai, ohage la ko he moʼuga ʼe tuʼu mamaʼo. Pea ka kaku te tagata kake moʼuga ki te vaelua ʼo tana kake ʼaia, pea ʼe ina lava fakafuafua tana fakakaku māmālie ki te tauʼaga fakaʼosi. Ka sio ki muli ki te hake loaloaga ʼaē kua ina fai, pea ʼe fiafia.
ʼO toe feiā aipe, ko tatatou ʼamanaki ki te maʼuli heʼegata, ʼe lagolago mai pea mo uga tatou ke tou haga haʼele ki muʼa. (Loma 12:12) Lolotoga te temi ʼaia, kapau ʼe tou haʼele ʼi te ʼu ala ʼa Sehova, pea ʼe hoko anai pea mo fua lelei anai tatatou ʼu fakatuʼutuʼu faka Kilisitiano. Pea ʼe tou fiafia mokā tou manatuʼi te ʼu taʼu ʼaē neʼe tou gāue agatonu ai, peʼe ko te ʼu fetogi ʼaē neʼe tou fai ʼi totatou ʼulugaaga!—Pesalemo 16:11.
Ke feala hanatou haʼele fualoa pea ke nātou fakaʼaluʼalu lelei tonatou mālohi, ko te kau tagata haʼele ʼaia ʼe nātou haʼele ʼi he faʼahiga fai e tahi mo tatau tuʼumaʼu. ʼO toe feiā aipe, ʼi te ʼu agamāhani lelei, ʼe kau ai te kau tuʼumaʼu ki te ʼu fono pea mo te fai faka mafola tuʼumaʼu ʼaē ʼe ina ʼeke tuʼumaʼu anai tatou ke tou kaku ki te fakatuʼutuʼu ʼaē neʼe tou fai. Koia neʼe fakaloto mālohiʼi fēnei ai e Paulo ia te kau Kilisitiano: “Tou haga haʼele fakalelei ʼi te fai pe ʼaia.”—Filipe 3:16, MN.
ʼE moʼoni ia, ʼe mole tou haʼele tokotahi ʼi te ala ʼa Sehova. ʼE tohi fēnei e Paulo: “Tou fetokagaʼaki ke tou uga ia tatou ki te ʼofa pea mo te ʼu gāue matalelei.” (Hepeleo 10:24, MN ) Ko te fakakaugā fakalaumālie lelei ʼe ina faka faigafua age tatatou haʼele mokā tou haʼele fakatahi mo totatou ʼu tēhina ʼi te moʼoni.—Tāʼaga Lea 13:20.
Pea ko te koga ʼaē ʼe maʼuhiga tāfito, ʼe mole tonu ke galo kia tatou ia te mālohi ʼaē ʼe foaki mai e Sehova. Ko nātou ʼaē ʼe nātou falala ki te mālohi ʼa Sehova, ʼe “ ʼāsili anai tonatou mālohi ʼi tonatou haʼele.” (Pesalemo 84:5, 7) Logope ʼi ʼihi temi ʼe tonu ke tou fakalaka ʼi he ʼu ʼaluʼaga faigataʼa, kae ʼe tou lavaʼi anai te ʼu ʼaluʼaga faigataʼa ʼaia ʼaki te tokoni ʼa Sehova.