Ko Takotou Tui—ʼE Ina Uga Koa Ia Koutou Ke Koutou Fai He ʼu Gāue?

NEʼE tui papau e te tagata ofisie ʼe lava fakamālōlō e Sesu ia te palalisia ʼo tana tagata kaugana. Kae neʼe mole fakaafe e te tagata ofisie ia Sesu ke hū ki tona ʼapi, lagi ʼi tana manatu ʼe mole tāu mo ia peʼe ʼuhi ko tona ʼuhiga Senitile. Koia neʼe fekauʼi ai e te tagata ofisie he kau tagata ʼāfea ʼo te kau Sutea ke nātou fakaōvi kiā Sesu pea mo ʼui age: “Aliki, Mole tuha mo au, ke ke hufi toku lotofale. Kae i he kupu e tahi, folafola mai, pea e mauli anai taku kaugana.” ʼI tana tokagaʼi neʼe tui te ofisie ko Sesu ʼe ina lava fakamālōlō mai mamaʼo, neʼe ʼui fēnei ai e Sesu ki te hahaʼi ʼaē neʼe muli ia te ia: “Mooni, e au tala atu kia koutou, nee heeki au maù he tui feia mai he tahi i Iselaele.”​—Mateo 8:​5-10; Luka 7:​1-10.

Ko te meʼa ʼaia neʼe hoko ʼe tokoni mai kiā tatou ke tou tokaga ki te koga maʼuhiga ʼo te tui. Ko te tui moʼoni ʼe ʼi ai mo tana ʼu gāue. Neʼe fakamahino fēnei e te tagata faitohi faka Tohi-Tapu ko Sakopo: “Ko te tui, kapau e mole hana u gaue, e mate tokotahi ia.” (Sakopo 2:17) ʼE hoki tou mahino lelei ki te faʼahi ʼaia mokā tou vakaʼi te faʼifaʼitaki moʼoni ʼo te meʼa ʼaē ʼe lava hoko mokā ʼe mole ʼi ai he ʼu gāue ʼo te tui.

ʼI te taʼu 1513 ʼi muʼa ʼo totatou temi, neʼe haʼi te puleʼaga ʼo Iselaele kiā Sehova ʼAtua ʼaki te fuakava ʼo te Lao. Neʼe fakahā fēnei e Moisese ʼaē neʼe fakahoko lea ʼo ʼuhiga mo te fuakava ʼaia ia te folafola ʼa te ʼAtua ki te ʼu foha ʼo Iselaele: “Kapau ʼe koutou fakalogo lelei ki toku leʼo pea mo koutou taupau fakalelei taku fuakava, pea ʼe koutou liliu moʼoni anai ko . . . he puleʼaga maʼoniʼoni.” (Ekesote 19:​3-6) Ei, neʼe fakalogo te ʼuhiga maʼoniʼoni ʼo Iselaele ki tanatou talagafua.

Hili te ʼu sēkulō kiai, neʼe kamata faka maʼuhigaʼi age e te kau Sutea ia te ako ʼo te Lao ʼi te maʼuliʼi ʼo te ʼu pelesepeto ʼo te Lao. Neʼe tohi fēnei Alfred Edersheim ʼi tana tohi The Life and Times of Jesus the Messiah: “Neʼe kua akoʼi talu mai fualoa e te kau takitaki lotu ʼaē ko te kau Lapi​—ko te ako neʼe takimuʼa age ʼi te ʼu gāue.”

ʼE moʼoni neʼe fakatotonu ki te kau Iselaele ʼo te temi muʼa ke nātou ako fakalelei te ʼu fakamaʼua ʼa te ʼAtua. Neʼe ʼui fēnei e te ʼAtua: “Ko te ʼu folafola ʼaenī ʼaē ʼe au fakatotonu atu kiā te koe ʼi te ʼaho nei, ʼe tonu anai ke nofo ʼi tou loto; pea ʼe tonu anai ke ke akoʼi ki tou foha pea mo ke talanoa kiai mokā ke heka anai ʼi tou loto fale, mokā ke haʼele anai ʼi te ala, mokā ke takoto anai, pea mokā ke tuʼu ake anai.” (Teutalonome 6:​6, 7) Kae neʼe faka ʼuhiga koa te ʼu palalau ʼa Sehova ʼe maʼuhiga age te ako ʼo te Lao ʼi te ʼu gāue ʼaē ʼe ʼalutahi mo te Lao peʼe fakahā ʼi te Lao? Tou vakavakaʼi te fehuʼi ʼaia.

Ko He Ako Hoholo Ohage Ko Te Kau Popoto

Neʼe lagi ko he manatu fakapotopoto maʼa te kau Iselaele hanatou faka maʼuhigaʼi te ako ʼo te Lao, koteʼuhi neʼe lau ʼi te talatuku faka Sutea ko te ʼAtua totonu ʼe ina ako te Lao ia hola e tolu ʼi te ʼaho. Koia ʼe ʼui ai e ʼihi Sutea, ‘Kapau ko te ʼAtua ʼe ina akoʼi tuʼumaʼu te Lao, ʼe mole koa la tonu ki tana ʼu fakatupu ʼi te kele ke nātou fai feiā mo nātou?’

ʼI te ʼuluaki sēkulō ʼo totatou temi, ko te maʼumaʼua ʼa te kau Lapi ʼi te sivi pea mo te fakamahino ʼa te Lao, neʼe tupu ʼaki ai ia te ʼu fetogi ʼi te Lao. Neʼe ʼui fēnei e Sesu: “[Ko] te kau Sekelipa mo te kau Faliseo . . . e natou tala atu kae e mole natou fai. Pea e natou haʼihaʼi he u kavega mamafa o hili ki te u fuga uma o te hahai, kae e mole natou fia ueʼi ia aki honatou tuhi e tahi.” (Mateo 23:​2-4) Neʼe faka mafasia e te kau takitaki lotu ʼaia ia te hahaʼi ʼaki te ʼu tuʼuga lēkula, kae ʼi tanatou aga fakakākā neʼe nātou maʼu te ʼu puleʼaki ke mole nātou maʼuliʼi ia te ʼu lao ʼaia. Pea tahi ʼaē meʼa, ko te ʼu tagata ʼaia neʼe nātou tōkakaga tāfito ke nātou ako te Lao kae nātou “tukunoa ia mea ae e mamafa o te lao: te susitisia, mo te manavaofa pea mo te tui.”​—Mateo 23:​16-24.

Ko te meʼa ʼaē ʼe fetōhalahalaʼaki ʼi te faiga ʼa te kau sekelipa mo te kau Faliseo ke nātou fakatuʼu tanatou faitotonu, heʼe nātou maumauʼi te Lao tonu ʼaē ʼe nātou lau ʼe nātou lagolago mālohi kiai! Ko te ʼu talaga ʼaē neʼe nātou fai ki te ʼu kupu pea mo te ʼu meʼa liliki ʼo te Lao neʼe mole fakatupu ai hanatou ōvi age ai ki te ʼAtua. Neʼe tatau tona fua mo te fakahehema ʼaē neʼe fakatupu e te meʼa ʼaē neʼe fakahigoaʼi e te ʼapositolo ko Paulo ko “te u lalau fakamalama,” “mo te u fakafehagai,” pea mo te “faahiga poto” loi. (1 Timoteo 6:20, 21) Kae ko te tahi fihifihia ko te malave ʼaē neʼe hoko kiā nātou ʼi tanatou ʼu fekumi hoholo. Neʼe mole nātou maʼu te faʼahiga tui ke ina uga ia nātou ke nātou fai te meʼa ʼaē ʼe totonu.

Kua Nātou ʼAtamai Kae Mole Maʼu Te Tui ʼi Tonatou Loto

Kua kehekehe ʼaupito ia te manatu ʼa te kau takitaki Sutea mai te manatu ʼa te ʼAtua! ʼI muʼa ʼo te hū ʼo te kau Iselaele ki te Kele ʼo Te Fakapapau, neʼe ʼui fēnei age e Moisese: “Koutou gāueʼi tokotou loto ki te ʼu folafola fuli ʼaē neʼe au fakatokagaʼi atu kiā koutou ʼi te ʼaho nei, ke koutou fakatotonu age ki tokotou ʼu foha ke nātou tōkakaga ʼo maʼuliʼi te ʼu folafola fuli ʼo te lao ʼaenī.” (Teutalonome 32:46) ʼE mahino mai, ko te hahaʼi ʼa te ʼAtua neʼe mole tonu pe ke nātou ako te Lao, kae neʼe tonu foki ke nātou maʼuliʼi te Lao ʼaia.

Kae neʼe tuʼa lahi te aga heʼe agatonu ʼa te hahaʼi Iselaele kiā Sehova. Neʼe mole fai e te ʼu foha ʼo Iselaele ia te meʼa ʼaē ʼe lelei, “neʼe mole nātou tui kiā te ia pea neʼe mole nātou fakalogo ki tona leʼo.” (Teutalonome 9:23; Kau Tuʼi Fakamāu 2:15, 16; 2 Fakamatala 24:18, 19; Selemia 25:​4-7) Pea neʼe fai leva e te kau Sutea te aga heʼe agatonu mamafa ʼi tanatou fakafisi kiā Sesu ko te Mesia. (Soane 19:​14-16) Neʼe fakafisi ai ia Sehova ʼAtua ki Iselaele kae maliu ia ki te ʼu puleʼaga.​—Gaue 13:⁠46.

ʼE mahino ia ʼe tonu ke tou tōkakaga ke ʼaua naʼa tou fai te hala ʼaia​—ʼo tou manatu ʼe tou lava tauhi ki te ʼAtua ʼaki pe totatou ʼatamai kae mole tou tui ʼaki totatou loto. Ko te fakaliliu ʼo te ʼu palalau ʼaia, ko tatatou ako te Tohi-Tapu ʼe mole tonu ke gata pe ʼi te ʼatamai. ʼE tonu ke malave te ʼatamai mālama totonu ʼi totatou ʼu loto ke ina uga ai tatou ke tou fai te meʼa ʼaē ʼe lelei. Koteā te ʼuhiga ʼo te ako ʼo te gāue ʼōloto mo kapau ʼe mole tou tō pulapula ʼi he ʼaho? ʼE moʼoni ia, ʼe lagi lahi anai hatatou mālama ki te gāue ʼōloto kae ʼe mole tou utu ai anai he meʼa ʼi he ʼaho! ʼO toe feiā pe, ko te hahaʼi ʼaē ʼe nātou ako te ʼu fakamaʼua ʼa te ʼAtua ʼaki te ako ʼo te Tohi-Tapu, ʼe tonu ke nātou tuku te ʼu pulapula ʼo te moʼoni ke kaku ki te loto ke feala ai honatou tauʼaka pea mo nātou uga ai ia nātou ke nātou fai he ʼu gāue.​—Mateo 13:​3-9, 19-23.

“Koutou Mauliʼi Te Folafola”

Neʼe ʼui e te ʼapositolo ko Paulo “e tupu te tui mai te fagono.” (Loma 10:17) Ko te fakahoahoa ʼo te logo ki te Folafola ʼa te ʼAtua pea mo te tui ki tona ʼAlo, ia Sesu Kilisito, ʼe ina foaki mai ia te ʼamanaki ʼaē ki te maʼuli heʼegata. Kae ʼe mole feʼauga pe tatatou ʼui ʼaē, ‘ ʼE au tui ki te ʼAtua mo Kilisito,’ ʼe ʼi ai te tahi meʼa ʼe fakamaʼua mai kiā tatou.

Ko Sesu neʼe ina uga tana kau tisipulo ke nātou maʼu te faʼahiga tui ʼaē ʼe ina uga ia nātou ke nātou fai he ʼu gāue: “Aki te mea aeni, e fakakololiaʼi ai taku Tamai, ke koutou fua o fuhifuhiga pea ke koutou hoko mai kia te au ko he u tisipulo.” (Soane 15:8) Ki muli age, neʼe tohi fēnei e Sakopo te tēhina ʼo Sesu: “Koutou mauliʼi te folafola, kae mole koutou fakalogo’pe.” (Sakopo 1:22) Kae ʼe tou lava ʼiloʼi koa te meʼa ʼaē ʼe tonu ke tou fai? ʼAki tana palalau pea mo tana faʼifaʼitaki, neʼe fakahā e Sesu ia te meʼa ʼaē ʼe tonu ke tou fai ke tou fakafiafiaʼi te ʼAtua.

ʼI tana nofo ʼi te kele, neʼe gāue kinakina ia Sesu moʼo fakahaʼele ki muʼa te ʼu meʼa ʼo te Puleʼaga pea mo fakakololiaʼi te huafa ʼo tana Tāmai. (Soane 17:​4-8) ʼO feafeaʼi? Tokolahi te hahaʼi ʼe lagi nātou manatuʼi te ʼu milakulo ʼa Sesu ʼi tana fakamālōlōʼi te kau mahaki pea mo te kau palalisia. Kae ʼe fakahā lelei e te Evaselio ʼo Mateo ia te gāue tāfito ʼaē neʼe fai e Sesu: “Nee feʼaluʼaki Sesu i te u kolo lalahi mo te u kolo liliki fuape, nee fai akonaki i onatou sinakoka, pea nee ina fagonogono te Evaselio o te Puleaga.” Koutou tokagaʼi neʼe mole gata pe te fai palalau ʼa Sesu ki hona ʼu kaumeʼa peʼe ko he ʼu hahaʼi ʼe nātou feʼiloʼiʼaki peʼe ko te hahaʼi pe ʼaē neʼe felāveʼi mo ia mokā hoki maʼu pe hona faigamālie. Neʼe ina fakahoko mālohi tana gāue, ʼo ina fakaʼaogaʼi te ʼu puleʼaki fuli ʼaē neʼe ina maʼu moʼo ʼaʼahi te hahaʼi “i Kalilea katoa.”​—Mateo 4:23, 24; 9:⁠35.

Neʼe fakahinohino e Sesu ki tana kau tisipulo ke nātou kau mo nātou ki te gāue ʼaē ko te fai ni ʼu tisipulo. ʼI tona fakahagatonu, neʼe tuku age e Sesu ia te faʼifaʼitaki lelei ke nātou muliʼi. (1 Petelo 2:21) Neʼe ʼui fēnei e Sesu ki tana kau tisipulo: “Koia, koutou olo o fakahoko he u tisipulo i te atu puleaga, papitema natou i te Huafa o te Tamai, mo te Alo, mo te Laumalie-Maonioni. Koutou fakaʼako natou ki te taupau o meafuape nee au fakatotonu kia koutou.”​—Mateo 28:19, 20.

ʼE tou fakamoʼoni ko te kau ki te gāue fai faka mafola ʼe ko he meʼa faigataʼa. Neʼe ʼui tonu e Sesu: “Koeni e au fekaui koutou o hage he u uhii akeno ki te lotolotoga o te faga lupo.” (Luka 10:3) Ka hoko mai he fakafeagai kiā tatou, ko te agamāhani ʼe ko te holomuli ke ʼaua naʼa tou hoʼi mamahi noa peʼe tou tuʼania noa. Neʼe ko te meʼa ʼaia ʼaē neʼe hoko ki te afiafi ʼaē neʼe puke ai ia Sesu. Neʼe fēholaki te kau ʼapositolo ʼi tanatou mātataku. Ki muli age ʼi te po ʼaia, neʼe fakafisi tuʼa tolu ia Petelo kiā Sesu.​—Mateo 26:56, 69-75.

ʼO hilifaki atu kiai, ʼe lagi koutou punamaʼuli ʼi te ʼui e te ʼapositolo ko Paulo ko ia neʼe ina uga mālohi ia ia ke ina faka mafola te logo lelei. Neʼe ina tohi fēnei ki te kokelekasio ʼo Tesalonika: “Nee matou lototoa i tomatou Atua ke matou talatala kia koutou te Evaselio a te Atua i te lotolotoga o te u fakafehagai.”​—1 Tesalonika 2:​1, 2.

Ko Paulo mo ʼihi ʼapositolo neʼe nātou lava tauʼi tanatou mātataku ʼi te palalau ki ʼihi hahaʼi ʼo ʼuhiga mo te Puleʼaga ʼo te ʼAtua, pea ʼe koutou lava fai mo koutou ia te faʼahi ʼaia. ʼO feafeaʼi? Ko te koga maʼuhiga ʼe ko te falala kiā Sehova. Kapau ʼe tou falala kātoa kiā Sehova, pea ko te tui ʼaia ʼaē ka ina uga tatou ke tou fai he ʼu gāue, pea ʼe tou lava fakahoko ai anai tona finegalo.​—Gaue 4:​17-20; 5:18, 27-29.

ʼE ʼi Ai Te Fakapale Ki Takotou Gāue

ʼE mahino lelei ia Sehova ki takotou ʼu faiga ke koutou tauhi kiā te ia. Ohage la, ʼe ina ʼiloʼi mokā ʼe koutou mahaki peʼe koutou gaʼegaʼe. ʼE ina ʼiloʼi takotou ʼu tuʼania. Ka tou tuʼania ʼi te ʼu maʼua paʼaga peʼe tou mahahaki peʼe ko te ʼu meʼa ʼaē ʼi totatou loto ʼe hage ʼe ina fakaloto mamahiʼi tatou, ko Sehova ʼe ina ʼiloʼi tuʼumaʼu totatou ʼaluʼaga.​—2 Fakamatala 16:9; 1 Petelo 3:⁠12.

ʼE mahino ia ʼe fiafia lahi ia Sehova mokā ʼuga tatou e tatatou tui ke tou fai he ʼu gāue logola tatatou ʼu aga heʼe haohaoa pea mo totatou ʼu fihifihia. Ko te meʼa ʼaē ʼe logoʼi e Sehova maʼa tana kau kaugana agatonu ʼe ko he meʼa noa​—kae ʼe fakamoʼoni ʼi te fakapapau ʼaē neʼe ina foaki mai. ʼAki te takitaki ʼa te ʼAtua, neʼe tohi fēnei e te ʼapositolo ko Paulo: “ ʼE mole heʼe agatonu te ʼAtua ke ina galoʼi takotou gāue pea mo te ʼofa ʼaē neʼe koutou fakahā ʼo ʼuhiga mo tona huafa, ʼi takotou tauhi te kau maʼoniʼoni pea ʼe kei hoko atu pe takotou tauhi kiā nātou.”​—Hepeleo 6:10, MN.

ʼE tou lava falala ki te fakamatala ʼaē ʼe fai ʼi te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo Sehova, ʼe ko he “ ʼAtua ʼo te agatonu, ʼaē ʼe mole ia te ia te heʼe faitotonu,” pea “e ina fakapale natou e natou kumi iaʼia.” (Teutalonome 32:4; Hepeleo 11:6) Ohage la ʼe fakamatala fēnei e te fafine ʼi Californie, ʼi Amelika: “Neʼe gāue pionie taku tāmai lolotoga te ʼu taʼu e hogofulu pea hili ʼaia pea hoki ina faʼufaʼu leva tona maʼuli faka famili. Neʼe au leleiʼia tana ʼu fakamatala mai ʼo ʼuhiga mo te lagolago age ʼa Sehova ʼi te minisitelio. Neʼe lahi te ʼu ʼaluʼaga neʼe ina fakaʼaogaʼi fuli ai tana paʼaga moʼo ʼuʼutu ʼaki te penisini ʼo tana motokā ʼi tana ʼalu ʼo fai faka mafola. Kae ko te meʼa neʼe hoko māhani mokā liliu mai ki tona ʼapi ʼi tana ʼosi fai faka mafola, kua tau tuku age tana meʼa kai ʼi tona muʼa matapā.”

ʼI tuʼa atu ʼo te foaki mai te ʼu meʼa fakasino ʼe ʼaoga kiā tatou, ʼe foaki mai e “te Tamai o te manavaofa fuape mo te Atua o te u fakafimalie” ia te tokoni fakalaumālie pea mo he tokoni ki te ʼu meʼa ʼi totatou loto. (2 Kolonito 1:3) ʼE ʼui fēnei e te Fakamoʼoni neʼe lahi te ʼu ʼahiʼahi neʼe ina kātakiʼi lolotoga te ʼu taʼu: “Ko te falala kiā Sehova ʼe ko he meʼa fakaloto fīmālie. ʼE ina foaki mai ia te faigamālie ʼaē ke tou falala kiā Sehova pea mo tou sio ki tana faʼahiga tokoni mai kiā tatou.” ʼAki te agavaivai, ʼe tou lava fakaōvi kiā “[Ia] ʼaē ʼe fagono ki te faikole,” mo tou tui papau ʼe tokaga anai ki te ʼu meʼa ʼe tou hoha kiai.​—Pesalemo 65:⁠2.

ʼE lahi te ʼu fakapale ʼe maʼu e te kau gāue ʼo te taʼukai fakalaumālie. (Mateo 9:37, 38) Tokolahi neʼe nātou maʼu te ʼu lelei ki tonatou maʼuli ʼi tanatou kau ki te gāue fai faka mafola, pea ʼe feala ke hoko feiā kiā koutou. Kae ko te faʼahi tāfito, ko te fai faka mafola ki te hahaʼi ʼe tokoni mai kiā tatou ke tou fakamālohiʼi tatatou ʼu felogoi mo te ʼAtua.​—Sakopo 2:⁠23.

Tou Haga Fai Te Meʼa ʼAē ʼe Lelei

ʼE hala te manatu ʼa te kaugana ʼa te ʼAtua mokā ina ʼui ʼe lotomamahi ia Sehova ʼi tana mole lava fai te ʼu meʼa fuli ʼaē neʼe ina fakaʼamu kiai ʼi te gāue fai faka mafola, ʼuhi ko te mahaki peʼe ko te vaivai matuʼa. ʼE toe hala foki mo te manatu ʼaia mokā ʼe manatu feiā ia nātou ʼaē ʼe nātou mahamahaki, peʼe maʼumaʼua ʼi te ʼu maʼua faka famili, peʼe ko he tahi ʼu ʼaluʼaga.

Tou manatuʼi te ʼapositolo ko Paulo ʼi tana mole lava fakahoko lelei tana gāue ʼuhi ko tona mahaki peʼe ko hona fihifihia, ‘tuʼa tolu neʼe ina kolekole te ʼAliki ke toʼo ia te ia te mamahi ʼaia.’ Neʼe mole fakamālōlō ia Paulo ke hage ke feala ai ʼo he lahi age tana gāue kiā Sehova, kae neʼe ʼui fēnei age e te ʼAtua: “E feauga mo koe toku kalasia, io, e katoa te gaue o toku mafimafi i te vaivai.” (2 Kolonito 12:​7-10) Koia ke tou ʼiloʼi papau logola he faʼahiga ʼaluʼaga ʼe tou kātakiʼi, kae ʼe leleiʼia e tatatou Tāmai ʼe ʼi selo ia te ʼu faʼahiga meʼa pe ʼe tou fai moʼo fakahaʼele ki muʼa te ʼu meʼa ʼaia ʼo ʼuhiga mo ia.​—Hepeleo 13:15, 16.

ʼE mole fakamaʼua mai e totatou Tupuʼaga agaʼofa ke tou fai he meʼa ʼe laka age ʼi te meʼa ʼe tou lava foaki age ki ai. ʼE ina kole mai pe ke tou maʼu te faʼahiga tui ʼaē ʼe ina uga tatou ke tou fai he ʼu gāue.

[Paki ʼo te pasina 26]

ʼE feʼauga pe koa ʼaki te ako ʼo te Lao?

[Paki ʼo te pasina 29]

ʼE tonu ke hilifaki he ʼu gāue ki tatatou tui