ʼAua Naʼa Tou Tauhi Ki Te ʼAtua ʼAki He Loto Fakahemala

1-3. (1) Kotea te manatu ʼa ʼihi ʼo ʼuhiga mo te ʼu meʼa neʼe natou fai peʼe ko ʼae neʼe mole natou fai? ʼE lave feafeaʼi kia tatou te ʼu meʼa ʼae neʼe tou fai ʼi muʼa atu? (2) Kotea te ako ʼe tou maʼu mai te faʼifaʼitaki ʼo Paulo?

NEʼE tohi e te tagata tohi hiva ko J. G. Whittier te ʼu palalau fakatupu lotomamahi ʼaeni: “Ka na neʼe feia la.” ʼE fai tuʼumaʼu e te hahaʼi ia te ʼu palalau ʼaia moka natou manatu neʼe feala ke kehe age tonatou maʼuli mo ka na neʼe natou fai he tahi age fakatuʼutuʼu. Tokolahi ia tatou ʼe tou manatu ki te ʼu meʼa neʼe lagi tou loto ke kehe age tona fai. Kaʼe ko ʼihi ʼe natou fakahemala peʼe natou lotomamahi ʼuhi ko he ʼu meʼa neʼe natou fai pe neʼe mole natou fai. ʼE kotou toe maʼu koa mo koutou ia he manatu feia ʼo ʼuhiga mo he meʼa neʼe kotou fai?

² Ko ʼihi neʼe natou fai te ʼu laka hala peʼe ko he ʼu aga ʼe kovi ʼaupito. Ko ʼihi neʼe mole natou iloʼi pe neʼe lelei te ʼu tonu ʼae neʼe natou fai ke lelei ai tonatou maʼuli. Ko ʼihi, ʼe faigataʼa kia natou te galoʼi ʼo te ʼu meʼa ʼae neʼe natou fai. Ko ʼihi ʼe mole fimalie ʼonatou loto ʼuhi ko te ʼu tonu ʼae neʼe natou fai pea ʼe natou ui fenei: “ka na neʼe mole au fai la te meʼa ʼaia.” (Pes. 51:5) Kaʼe feafeaʼi ia koutou? ʼE kotou fia foaki koa te meʼa ʼae ʼe lelei age ʼi te tauhi ki te ʼAtua pea mo tuku takotou manatu tuʼumaʼu ʼae ki ʼakotou laka hala kua ʼosi? ʼE ʼi ai koa he faʼifaʼitaki ʼi te Tohi-Tapu ʼo he tahi neʼe ina fai te faʼahi ʼaia? ʼEi, ʼe ko te apositolo ko Paulo.

³ Neʼe fai e te apositolo ko Paulo ia te ʼu agahala mamafa pea mo te ʼu tonu fakapotopoto. Neʼe fakahemala moʼoni ki te ʼu laka hala ʼae neʼe ina fai, kaʼe neʼe toe tokaga foki ki te fai ʼo te meʼa ʼae ʼe lelei ʼaupito ki te tauhi ʼae ki te ʼAtua. Tou vakaʼi peʼe kotea te ako ʼe feala ke tou maʼu mai tona faʼifaʼitaki.

TE MAʼULI ʼO PAULO ʼI MUʼA ATU

4. Kotea ʼae neʼe fai e te apositolo ko Paulo pea mo fakahemala leva ki ai ki muli age?

⁴ ʼI tana kei Faliseo ʼi tona temi tupulaga, neʼe fai e Paulo te ʼu meʼa neʼe fakahemala ki ai ki muli mai. Ohage la, neʼe ina fakatagaʼi kovi te ʼu tisipulo ʼa Kilisito. ʼE ui ʼi te Tohi-Tapu, ʼi te hili pe ʼo te matehi ʼo Setefano neʼe kamata “maumaui” e Saulo ia te kau Kilisitiano, pea “nee ulu ia ki te u fale fuli, nee ina taaki mai ai te tagata mo te fafine, pea nee ina fekau ke laku natou ki te fale pilisoni.” (Gaue 8:3) Neʼe ui e te tagata sivi Tohi-Tapu ko Albert Barnes ko te kupu “maumaui” ʼe fakaʼuhiga ki te tauʼi malohi e Saulo “ohage he manu fekai” ia te kokelekasio Fakakilisitiano. Neʼe fakamalotoloto ia Saulo ʼi te lotu Sutea ʼi tana ui ʼae neʼe loto te ʼAtua ke ina fakaʼauha te kokelekasio Fakakilisitiano. Ko ia la ʼae neʼe ina fakatagaʼi malohi ai te kau Kilisitiano pea mo ina lau ke ina matehi “te tagata mo te fafine.”—Gaue 9:1, 2; 22:4.a

5. Kotea ʼae neʼe hoko ʼo tupu ai te tuku e Saulo tana fakatagaʼi te ʼu tisipulo ʼa Sesu pea mo kamata faifakamafola ai ʼo ʼuhiga mo Kilisito?

⁵ Ki muli age, neʼe fia alu ia Saulo ki Tamaso ke ina puke te kau Kilisitiano ʼi ʼonatou ʼapi pea mo ʼave natou ki Selusalemi, ke fakatuʼā ai natou e te fakamau lahi ʼo te kau Sutea. Kaʼe neʼe taʼofi ia ia e Sesu, te Pule ʼo te kokelekasio Fakakilisitiano. (Efe. 5:23) ʼI te lolotoga fagona ʼa Saulo ki Tamaso, neʼe ha ia Sesu kia ia pea neʼe kivi ʼi te gigila ʼo te malama mai te lagi. Pea neʼe fekauʼi ia ia e Sesu ke alu ki Tamaso ʼo fakalogo ai ki he ʼu fakatotonu ka fai kia ia. Kua tou iloʼi tatou te meʼa ʼae neʼe hoko ki muli age.—Gaue 9:3-22.

6, 7. Kotea ʼae ʼe ha mai ai neʼe mahino ia Paulo ki te mamafa ʼo te ʼu meʼa ʼae neʼe ina fai?

⁶ Neʼe mahino fakavilivili atu ai pe ia Paulo ki te kovi ʼo te ʼu meʼa ʼae neʼe ina fai ʼo ina tuku ai tana fakatagaʼi te kau tisipulo ʼa Kilisito pea mo ina kamata faifakamafola malohi ʼo ʼuhiga mo Kilisito. Kaʼe neʼe mole galo kia Paulo te meʼa ʼae neʼe ina fai. Neʼe ina tohi ki muli age ʼo ʼuhiga mo ia: “He kua kotou logo ki taku aga i mua i te lotu fakasutea, mo taku fakatagai te Ekelesia o te Atua, pea mo taku maumaui ia ia.” (Kal. 1:13) Neʼe toe talanoa ia ʼo ʼuhiga mo te ʼu meʼa ʼae neʼe ina fai ʼi tana tohi ki te kau Kolinito, mo te kau Filipe pea mo Timoteo. (Lau ia 1 Kolinito 15:9; Filp. 3:6; 1 Tim. 1:13) Neʼe ufiufi ia Paulo ʼi te ʼu meʼa ʼae neʼe ina fai, pea neʼe mole faiga ia ke ina fufu te ʼu meʼa ʼae neʼe hoko. Neʼe mahino lelei ia ki te mamafa ʼo te ʼu meʼa ʼae neʼe ina fai.—Gaue 26:9-11.

⁷ Neʼe tohi e te tagata sivi Tohi-Tapu ko Frederic W. Farrar ka tou fakakaukau ʼo ʼuhiga mo te malohi ʼo te fai fakataga ʼa Paulo ki te kau Kilisitiano, ʼe feala ke tou mahino ai ki te lotomamahi lahi ʼae neʼe ina maʼu pea mo ʼae ʼe ina maʼu moka valoki ia ia e ni ʼihi. Ka ʼaʼahi e Paulo te ʼu kokelekasio, ʼe lagi feala pe ke ui age e he ʼu tehina neʼe hoki felaveʼi mo ia: “Ko koe koa Paulo! Ko koe foki ʼae neʼe ke fakatagaʼi matou!”—Gaue 9:21.

8. Neʼe lave feafeaʼi kia Paulo ia te manavaʼofa pea mo te ʼofa ʼae ʼo Sehova mo Sesu? Kotea te ako ʼe tou maʼu mai te faʼifaʼitaki ʼo Paulo?

⁸ Neʼe mahino kia Paulo kua feala tana gaue ko he apositolo he neʼe kua fakaha age e te ʼAtua ia tona kalasia. Neʼe tuʼa 90 ia te talanoa ʼa Paulo ʼo ʼuhiga mo te kalasia ʼo te ʼAtua ʼi ʼana tohi e 14, ʼo laka age ʼi te ʼu tagata faitohi ʼae ʼo te Tohi-Tapu. (Lau ia 1 Kolinito 15:10.) Neʼe loto fakafetaʼi ʼaupito ia Paulo ki te manavaʼofa ʼae ʼo te ʼAtua kia ia, pea neʼe loto ia ke ina fakaha tona loto ʼaia. Koia neʼe gaue malohi ai ʼi te tauhi ʼae ki te ʼAtua ʼo laka age ʼi te ʼu apositolo ʼae. Kotea te ako ʼe tou maʼu mai te faʼifaʼitaki ʼo Paulo? Kapau ʼe tou tui ki te sakilifisio ʼa Sesu, mo tou vete ʼatatou agahala pea mo tuku te fai ʼo te meʼa ʼae ʼe kovi pea ʼe fakamolemole anai e Sehova ʼatatou agahala maʼia mo ʼae ʼe mamafa. Koia, kapau ʼe kotou manatu ʼe mamafa fau ʼakotou agahala ke mole feala hona fakamolemole e te sakilifisio faitotogi ʼa Kilisito, pea ʼe tonu ke kotou manatuʼi te faʼifaʼitaki ʼo Paulo. (Lau ia 1 Timoteo 1:15, 16.) Logola neʼe fakatagaʼi e Paulo ia Sesu, kaʼe neʼe ina tohi ko “te Alo o te Atua . . . nee ofa kia au, pea nee ina foaki ia ia uhi ko au.” (Gaue 9:5; Kal. 2:20) Neʼe ako e Paulo te fakamalotoloto ʼi te tauhi ʼae ki te ʼAtua logope la tana fakahemala ki te ʼu fakataga ʼae neʼe ina fai ʼi muʼa atu. ʼE mole ko te meʼa koa la ʼaia ʼae ʼe tonu ke kotou ako ki tona fai?

ʼE KOTOU FAKAHEMALA KOA KI HE ʼU MEʼA?

9, 10. (1) He ko ʼe koa ʼe feala ke tou fakahemala? (2) He ko ʼe koa ʼe mole lelei tatatou hoha tuʼumaʼu ʼo ʼuhiga mo ʼatatou laka hala kua hili atu?

⁹ ʼE kotou fakahemala koa ki he ʼu meʼa neʼe kotou fai? Neʼe pulinoa koa tokotou temi mo tokotou malohi ki he kumi ʼo he ʼu meʼa ʼe mole hona ʼaoga? Neʼe kotou fai koa he meʼa ʼe kovi ki he tahi? Peʼe ko he tahi age meʼa neʼe kotou loto ke kehe age tona fai? Kapau ʼe kotou manatu feia, kotea anai te meʼa ʼae ʼe tonu ke kotou fai?

¹⁰ ʼE ʼi ai ʼihi, ʼe natou hoha tuʼumaʼu. ʼE natou hoha mo lotomamahi ʼuhi ko tanatou manatu tuʼumaʼu ki ʼanatou laka hala. ʼE feala koa ke kotou fakatokatoka ʼokotou fihifihia ʼaki hakotou hoha tuʼumaʼu kiai? Kailoa ia. ʼE hage pe ko hakotou heka ʼi he lu, ʼo kotou lu malohi mo liuliuga ʼi ni hola heʼe kotou faiga ke kotou haʼele ki muʼa. ʼE lahi anai te puli ʼo tokotou malohi kaʼe mole kotou haʼele ki muʼa. Koia ʼe lelei age hakotou faiga malohi ke kotou fakatokatoka te fihifihia ʼi hakotou hoha tuʼumaʼu kiai. Kotou faifakalelei ki ʼae neʼe kotou fai ki ai he aga ʼe kovi pea mo faiga ke kotou tokalelei mo ia. ʼE tonu ke kotou mahino ki te tupuʼaga ʼo takotou fai te aga ʼaia ke ʼaua naʼa kotou toe fai. ʼI ʼihi temi, ʼe tonu pe leva ia ke kotou tali te ʼu fua kovi ʼo takotou laka hala. Kaʼe ko te manatu tuʼumaʼu ʼae ki ʼakotou laka hala kua hili atu ʼe mole tokoni atu anai kia koutou. ʼI tona fakahagatonu, ʼe feala ke faigataʼa ai takotou faiga ʼae ke kotou tauhi ki te ʼAtua ʼaki he loto katoa.

11. (1) Kotea ʼae ʼe tonu ke tou fai ke fakaha mai e Sehova tona ʼofa mo tona manavaʼofa kia tatou? (2) ʼO mulimuli ki te Tohi-Tapu, kotea ʼae ʼe tonu ke tou fai ke tuku ai tatatou lotomamahi ʼo ʼuhiga mo ʼatatou agahala kua ʼosi atu?

¹¹ Ko ʼihi, ʼi te mamafa fau peʼe ko te lahi fau ʼo ʼanatou agahala ʼe natou manatu ʼe mole tuha mo natou ke natou maʼu te manavaʼofa ʼo te ʼAtua. Tatau aipe pe kotea ʼae neʼe natou fai ʼi muʼa atu, ʼe tonu ke natou fakamoʼoni neʼe natou agahala, mo fetogi ʼanatou aga, pea mo kole te fakamolemole ʼa te ʼAtua. (Gaue 3:19) ʼE feala ke fakaha e Sehova tona ʼofa pea mo tona manavaʼofa kia natou ohage pe ko tana fai ki ʼihi atu. ʼE lotolelei anai ia Sehova ke ina fakamolemole kia natou ʼae ʼe agavaivai, mo agafakahagatonu, pea mo fakahemala ki ʼanatou agahala. Ohage la, ko te fakamolemole ʼa te ʼAtua kia Sopo, ʼae neʼe fakahemala moʼoni ʼo ʼuhiga mo te ʼu laka hala ʼae neʼe ina fai. (Sopo 42:6) ʼE ui tonu mai e te Tohi-Tapu te meʼa ʼae ʼe tonu ke tou fai ke tuku ai tatatou lotomamahi ʼo ʼuhiga mo ʼatatou laka hala pea ke tou maʼu te tokalelei: “Ko ia ae e ina fufu ana agahala e mole manuia, kae ko ia ae e ina fakaha natou pea e ina liaki natou e ina mau te manavaofa.” (Taag. 28:13; Sakp. 5:14-16) ʼE tonu ke tou vete ʼatatou agahala ki te ʼAtua, mo kole tana fakamolemole pea mo tou liaki te ʼu aga ʼae ʼe kovi. (2 Ko. 7:10, 11) Pea ko Sehova, ʼae ʼe “mole piko i te fakamolemole,” ʼe ina fakaha anai kia tatou tona manavaʼofa.—Esa. 55:7.

12. (1) ʼE feafeaʼi hatatou mulimuli ki te faʼifaʼitaki lelei ʼo Tavite ʼi te temi ʼae neʼe hoha ai tona leʼo ʼo loto? (2) He ko ʼe koa ʼe ui ʼi te Tohi-Tapu, “neʼe fakahemala” ia Sehova? He ko ʼe koa ʼe fakatupu lotomalohi kia tatou te tali ki te fehuʼi ʼaia? (Vakaʼi te fakamatala ʼae ʼi ʼoluga ʼo te pasina.)

¹² Ko te faikole, ʼe ko he fealagia malohi ʼe fakaʼaoga e te ʼAtua moʼo tokoni mai kia tatou. ʼI te pesalemo taulekaleka, neʼe fakaha e Tavite tana tui ʼae ki te tali ʼa Sehova ki ʼana kole. (Lau ia Pesalemo 32:1-5.) ʼI muʼa atu ʼo te vete e Tavite ʼana agahala ki te ʼAtua, neʼe maʼuli mamahi ia ʼuhi ko tona leʼo loto. Neʼe hoha, mo lotomamahi pea neʼe mahaki ai. Neʼe hoki feala pe ke ina maʼu te fakamolemole pea mo te fimalie ʼo tona loto ʼi tana ʼosi vete ʼae ʼo tana agahala ki te ʼAtua. Neʼe tali e Sehova te ʼu kole ʼa Tavite. Neʼe tokoni kia Tavite ke fimalie age tona loto pea ke ina haga fai te meʼa ʼae ʼe totonu. ʼO toe feia pe, kapau ʼe kotou hoha ʼo ʼuhiga mo he ʼu laka hala neʼe kotou fai, kotou faikole ʼaki he loto katoa kia Sehova ke fakamolemole atu pea mo kotou faiga malohi ke kotou fai te ʼu fetogi ʼae ʼe ʼaoga. Pea ke kotou tui ko Sehova neʼe ina tali takotou kole pea neʼe ina fakamolemole atu.—Pes. 86:5.

KOTOU MANATU KI TE KA HAʼU

13, 14. (1) Kotea ʼae ʼe tonu ke tou tokaga kiai ʼi te temi nei? (2) Ko te ʼu fehuʼi fea ʼae ʼe feala ke tokoni mai ke tou fakakaukau ki te ʼu meʼa ʼae ʼe tou lolotoga fai nei?

¹³ ʼE moʼoni ʼe feala ke tou ako mai te ʼu meʼa ʼae neʼe tou fai, kaʼe mole tonu ke tou hoha tuʼumaʼu kiai. Kotou manatu ki te temi ʼaeni pea mo te ka haʼu. Kotou fai kia koutou te ʼu fehuʼi ʼaeni: “ ʼI te ʼu taʼu ka haʼu, ʼe au fakahemala anai koa ʼo ʼuhiga mo te ʼu tonu ʼaeni ʼe au fai? ʼE au loto anai koa ke kehe age te ʼu meʼa ʼae neʼe au fai? ʼE au tauhi agatonu koa ki te ʼAtua ke ʼaua naʼa au fakahemala ki he meʼa ʼi te ka haʼu?”

¹⁴ Kua ovi ʼaupito mai ia te mamahi lahi. ʼE fakapotopoto anai ke kotou fai kia koutou takitokotahi ia te ʼu fehuʼi ʼaeni: “ ʼE feala koa ke au hikihiki taku gaue ʼi te tauhi ʼae ki te ʼAtua? ʼE feala koa ke au pionie? Kotea ʼae ʼe ina taʼofi ke au liliu ko he faifekau fakaminisitelio? ʼE au faigaʼi koa te ʼu meʼa ʼae ʼe au lavaʼi ke au maʼu te ʼulugaaga foʼou? ʼE au kau koa ʼi te faʼahiga hahaʼi ʼae ʼe loto e Sehova ke maʼuʼuli ʼi te malama foʼou?” ʼE lelei age takotou fakakaukauʼi te ʼu meʼa ʼae ʼe kotou fai nei pea mo vakaʼi peʼe kotou foaki te meʼa ʼae ʼe lelei age ki te tauhi ʼae kia Sehova, ʼi hakotou hoha noa ki te ʼu meʼa ʼae neʼe mole kotou fai. Kotou fai he ʼu tonu ʼi te temi nei ʼe mole kotou fakahemala anai ki ʼamuli.—2 Tim. 2:15.

ʼAUA NAʼA KOTOU FAKAHEMALA TUʼA TAHI ʼO ʼUHIGA MO TAKOTOU TAUHI TAPUTAPU

15, 16. (1) Kotea te ʼu sakilifisio neʼe fai e te tokolahi moʼo foaki te meʼa ʼae ʼe lelei ʼaupito kia Sehova? (2) He ko ʼe koa ʼe mole tonu ke tou fakahemala ʼo ʼuhiga mo ni sakilifisio neʼe tou fai maʼa te ʼAtua?

¹⁵ Neʼe kotou fai koa ni sakilifisio ke kotou tauhi temi katoa kia Sehova? Neʼe lagi kotou tuku hakotou gaue neʼe haʼele lelei ke feala hakotou hikihiki takotou gaue kia Sehova. Pe neʼe lagi kotou fili ke kotou nofo selipatea peʼe ke mole maʼu hakotou fanau, ke feala hakotou gaue ʼi te Petele, peʼe ko te ʼu laga fale fono fakamalamanei, peʼe ko te gaue taupau fakasiliko, peʼe ko te gaue fakamisionea. ʼE tonu anai koa ke kotou fakahemala ki te ʼu tonu ʼaia, ʼi te temi leva ʼaeni kua kotou mātutuʼa ai? ʼE tonu anai koa ke kotou manatu ko te ʼu sakilifisio ʼae neʼe kotou fai neʼe mole hona ʼaoga pe neʼe mole ko tona temi tonu ʼaia? Kailoa ia!

¹⁶ Neʼe kotou fai te ʼu tonu ʼaia he neʼe lahi tokotou ʼofa kia Sehova pea neʼe kotou loto ke kotou tokoni ki ni ʼihi ke natou tauhi mo natou kia Sehova. ʼAua naʼa kotou manatu neʼe lagi lelei age tokotou maʼuli mo ka na pau neʼe kehe age te ʼu tonu ʼae neʼe kotou fai. ʼE feala hakotou fiafia lahi ʼo ʼuhiga mo te ʼu tonu ʼaia neʼe kotou fai! Neʼe kotou fili ke kotou foaki te meʼa ʼae ʼe lelei ʼaupito ki te tauhi ʼae kia Sehova, ʼae neʼe kotou lavaʼi. ʼE mole galoʼi anai e Sehova te ʼu sakilifisio fuli ʼae neʼe kotou fai maʼa ia. ʼI te temi ʼae ka kotou maʼu ai anai “te mauli mooni,” ʼae ko te maʼuli haohaoa pea mo heʼe gata, ʼe ina fakapale anai koutou ʼaki he ʼu tapuakina ʼe mole pe la feala hakotou fakakaukauʼi tona maʼuhiga.—1 Tim. 6:19; Pes. 145:16.

KOTEA ʼAE ʼE TONU KE TOU FAI KE ʼAUA NAʼA TOU FAKAHEMALA KI MULI AGE?

17, 18. (1) Kotea ʼae neʼe fai e Paulo ke ʼaua naʼa fakahemala? (2) ʼE kotou muliʼi feafeaʼi anai te faʼifaʼitaki ʼo Paulo?

¹⁷ Kotea ʼae neʼe fai e Paulo ke ʼaua naʼa fakahemala ki muli age ʼo ʼuhiga mo tona maʼuli? Neʼe ui e Paulo neʼe ina tuku tana hoha ki te ʼu meʼa ʼae neʼe ina fai ʼi muʼa atu pea neʼe gaue malohi ke ina maʼu tona fakapale. (Lau ia Filipe 3:13, 14.) Neʼe mole manatu tuʼumaʼu ia Paulo ʼo ʼuhiga te ʼu meʼa kovi ʼae neʼe ina fai ʼi muʼa atu ʼi tana kei kau ʼi te lotu Sutea. Kaʼe neʼe ina fakaʼaoga tona malohi katoa ke nofo agatonu, ke feala hana maʼu te totogi ʼo te maʼuli heʼe gata.

¹⁸ Kotea te ako ʼe feala ke tou maʼu mai te ʼu palalau ʼa Paulo? ʼE tonu ke tou tokaga tafitō ki te meʼa ʼae ʼe feala ke tou fai ʼi te temi ʼaeni ke tou maʼu he ʼu tapuakina ʼi te ka haʼu, ʼi hatatou hoha fau ki te ʼu meʼa neʼe tou fai ʼi muʼa atu ʼae ʼe mole feala ke tou fetogi. ʼE moʼoni, ʼe mole feala ke tou galoʼi ʼosi ʼatatou laka hala kaʼe mole ʼaoga ke tou lotomamahi tuʼumaʼu kiai. Tou tuku tatatou hoha ʼo ʼuhiga mo te ʼu meʼa ʼae kua ʼosi, ke feala hatatou foaki katoa totatou malohi ʼi te temi nei ki te ʼAtua, pea mo tou manatu ki te ka haʼu taulekaleka ʼae ka tou maʼu anai.