Falala Kia Sehova Ke Ke Maʼuli
“Falala [kia Sehova] i tou loto katoa, kae aua naa ke falala ki tou poto.” —TAAGA LEA 3:5.
1. He koʼe ʼe ʼaoga kia tatou fuli ia he fakalotofimalie?
ʼE ʼAOGA kia tatou fuli ia he fakalotofimalie. ʼE lagi tou tau mo he ʼu faigataʼaʼia, peʼe ko he ʼu tuʼania peʼe ko he ʼu aluʼaga ʼe mamahi ai ʼotatou loto. ʼE lagi tou mamahi he ʼe kua tou tau mo he mahaki, peʼe ko te vaivai matuʼa, pe neʼe mate he tahi neʼe tou ʼofa mamahi ai. Ko ʼihi ia tatou ʼe gaohi koviʼi. Kae mole gata ai, ʼe tou tokagaʼi te kua ʼaʼasili agakovi ʼa te hahaʼi. Ko te ʼu “temi makehe pea mo faigataʼa” ʼaeni, ʼe ko he fakamoʼoni ʼaia ʼe tou lolotoga maʼuʼuli nei ʼi “te ʼu ʼaho fakamuli” pea kua tou ʼamanaki hu nei ki te malama foʼou. (2 Timoteo 3:1) ʼE lagi kua fualoa tatatou fakatalitali ke hoko mai la te ʼu fakapapau ʼa Sehova, pea kua lesili age te faigataʼa ʼo ʼotatou maʼuli. Kae kofea koa ʼae ʼe feala ke tou maʼu ai he fakalotofimalie?
2, 3. (1) Kotea ʼae ʼe tou iloʼi ʼo ʼuhiga mo Hapakuke? (2) He koʼe ʼe ʼaoga ke tou vakaʼi ia te tohi ʼo Hapakuke?
2 ʼE lelei ke tou vakaʼi ia te tohi ʼo Hapakuke, ke tou maʼu ai te tali ki te fehuʼi ʼaia. Logo la ʼe mole lahi te ʼu fakamatala ʼe maʼu ʼi te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo te maʼuli ʼo Hapakuke, kae ʼe lahi te ʼu fakalotomalohi ʼe tou maʼu ʼi tana tohi. Ko te higoa ʼo Hapakuke ʼe fakaʼuhiga ki he “Faʼufua Malohi.” ʼE feala ke fakaʼuhiga ki te faʼufua ʼa Sehova ki ʼana kaugana moʼo fakalotofimalieʼi natou. Peʼe feala ke toe fakaʼuhiga ki te pipiki maʼu ʼo ʼana kaugana kia te ia. Neʼe fai e Hapakuke ia he ʼu fehuʼi ki te ʼAtua. Pea neʼe uga e Sehova ia Hapakuke ke ina tohi tanā faipalalau, he neʼe ina iloʼi ʼe ʼaoga anai kia tatou te fakamatala ʼaia.—Hapakuke 2:2.
3 ʼE fakamatala ʼi te Tohi-Tapu ia te faipalalau ʼa te polofeta ko Hapakuke pea mo Sehova. Kae ʼe ko te fakamatala pe ʼaia ʼe tahi ʼe maʼu ʼi te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo Hapakuke. Pea ko tana tohi ʼe kau ʼi “te ʼu meʼa fuli ʼae neʼe tohi ʼi te temi muʼa” ʼi te Folafola ʼa te ʼAtua, ke feala ke “tou maʼu ai he ʼamanaki koteʼuhi ʼe tokoni mai te ʼu Tohi Taputapu ke tou faʼa kataki pea mo foaki mai he fakafimalie.” (Loma 15:4) He koʼe ʼe ʼaoga ia te tohi ʼo Hapakuke kia tatou takitokotahi? ʼE tokoni mai ke tou mahino pe ʼe kotea te fakaʼuhiga ʼo te falala kia Sehova. Pea ʼe fakapapau mai ʼi te tohi ʼo Hapakuke, ʼe feala pe ke tokalelei tatatou fakakaukau, tatau aipe pe kotea te ʼu fihifihia ʼe tou tau mo ia.
TOU FAIKOLE KIA SEHOVA
4. He koʼe neʼe hoha te loto ʼo Hapakuke?
4 Lau ia Hapakuke 1:2, 3. Neʼe maʼuli ia Hapakuke ʼi te ʼu temi faigataʼa. Neʼe agakovi te hahaʼi pea mo agamalohi, koia neʼe mamahi ʼaupito ai tona loto. ʼI te fenua katoa, neʼe feagakoviʼaki pe te kau Iselaele ia natou pea mo fekakaʼaki. Koia neʼe feʼekeʼaki fenei ai ia Hapakuke: ‘ ʼE kaku anai ki ʼafea ia te ʼu agakovi ʼaeni? He koʼe ʼe tuku e Sehova ke hoko te aluʼaga ʼaia?’ Neʼe lotovaivai. Koia neʼe ina kole ai kia Sehova ke ina fai he puleʼaki. Neʼe lagi manatu ia Hapakuke ʼe mole kei tokagaʼi e Sehova ia Tana hahaʼi peʼe mole ina fakahoko anai ʼana fakapapau. Neʼe kua ke maʼu koa la he manatu feia?
ʼE tonu ke tou fakatalitali ʼaki he kataki fualoa ke fakahoko e Sehova ʼana fakapapau pea tou falala ʼe ina pulihi anai ʼotatou mamahi ʼi tona temi totonu
5. Kotea te ako ʼe tou maʼu mai te tohi ʼo Hapakuke? (Vakaʼi te ʼuluaki pāki.)
5 He koʼe neʼe fai e Hapakuke te ʼu fehuʼi ʼaia? Neʼe mole kei falala koa kia Sehova? Neʼe mole kei tui koa ki ʼana fakapapau? Kailoa ia. Neʼe kole e Hapakuke kia Sehova ke tokoni age ke ina tauʼi tona lotolotolua pea mo ʼona fihifihia, ʼo ha mai ai neʼe kei falala pe kia Sehova. Pea ʼe toe ha mai, neʼe tuʼania ia Hapakuke. Kae neʼe mole mahino pe koʼe neʼe mole foimo fai e Sehova he puleʼaki pea he koʼe neʼe ina tuku ke mamahi feia ia ia. Neʼe uga e Sehova ia Hapakuke ke ina tohi te ʼu aluʼaga ʼae neʼe tuʼania ki ai, he neʼe ina loto ke tou taʼofi he ako maʼuhiga. ʼE mole tonu ke tou matataku ʼi te fakaha kia Sehova ʼotatou tuʼania pea mo te ʼu meʼa ʼae ʼe tou lotolotolua ki ai. ʼI tona fakahagatonu, ʼe fakaafe tatou e Sehova ke tou faikole age kia te ia pea ke tou fakaha age te ʼu meʼa ʼae ʼe tou logoʼi. (Pesalemo 50:15; 62:9) ʼE fakalotomalohiʼi fenei tatou ʼi te vaega ʼo Taaga Lea 3:5: “Falala [kia Sehova] i tou loto katoa, kae aua naa ke falala ki tou poto.” Neʼe fakalogo ia Hapakuke ki te tokoni ʼaia ʼi tona maʼuli.
6. He koʼe ʼe maʼuhiga ke tou faikole kia Sehova?
6 Neʼe falala ia Hapakuke kia Sehova, ia tona Kaumeʼa pea mo tana Tamai, koia ʼae neʼe toe fia fakaovi lahi age ai kia te ia. Neʼe mole faigaʼi e Hapakuke ke ina fakatokatoka pe e ia ʼona tuʼania. Kae neʼe faikole ʼo ʼuhiga mo te ʼu meʼa ʼae ʼi tona loto pea mo ʼona tuʼania. ʼE ko he faʼifaʼitakiʼaga lelei ʼaia kia tatou. Ko Sehova ʼe Fagono ki ʼatatou faikole. Koia ʼae ʼe ina fakaafe ai tatou ke tou fakaha tatatou falala kia te ia ʼo tou vetevete ʼotatou tuʼania kia te ia ʼi te faikole. (Pesalemo 65:3) Ka tou fai te faʼahi ʼaia ʼe tou sisio ai anai pe tali feafeaʼi mai ia Sehova ki ʼatatou faikole. ʼE tou logoʼi anai tana fakafimalie pea mo tana takitaki tatou. (Pesalemo 73:23, 24) ʼE tokoni mai anai ke tou mahino ki tana faʼahiga sio ki te aluʼaga ʼo ʼotatou maʼuli, tatau aipe pe kotea te ʼu mamahi ʼe tou tau mo ia. Ka tou faikole kia Sehova, ʼe tou fakaha ai ʼe tou falala kia te ia.
TOU FAKALOGO KIA SEHOVA
7. Kotea ʼae neʼe fai e Sehova ʼi te fakaha age e Hapakuke ʼona tuʼania kia te ia?
7 Lau ia Hapakuke 1:5-7. Hili tana fakaha kia Sehova ʼona tuʼania, neʼe lagi feʼekeʼaki e Hapakuke pe kotea anai ka fai e Sehova. Ko Sehova ʼe ko he Tamai ʼofa, neʼe mahino ki te ʼu meʼa ʼae neʼe logoʼi e Hapakuke ʼi tona loto. Neʼe ina tokagaʼi te mamahi ʼa Hapakuke pea mo tana kole tokoni age kia te ia. Koia neʼe mole fakatonutonuʼi ai e Sehova ia Hapakuke, kae neʼe ina fakaha age pe kotea ʼae ka ina fai ki te kau Sutea heʼe agatonu. Neʼe fakaha e Sehova kia Hapakuke kua vave hoko mai tana tautea. Pea ʼe ko he faʼahi ia neʼe heʼeki fai e Sehova ki he tahi age tagata ki muʼa atu.
8. Neʼe ʼamanaki koa Hapakuke ʼe feia anai te tali ʼa Sehova ki tana faikole?
8 Neʼe fakamahino e Sehova kia Hapakuke kua ina vave tauteaʼi ia te hahaʼi agakovi mo agamalohi ʼo Suta. ʼI te fakaʼaogaʼi e Sehova te kupusiga palalau “i tokotou temi,” neʼe ina fakaha ai ʼe hoko anai te tautea ʼaia ʼi te temi maʼuli ʼo Hapakuke pea mo te kau Iselaele ʼae ʼo tona temi. Neʼe mole ʼamanaki e Hapakuke ʼe fai anai e Sehova te faʼahi ʼaia. Koteʼuhi, neʼe agamalohi ia te kau Kaletea peʼe kau Papiloni. Neʼe natou agamalohi age ʼi te kau Iselaele, ʼae neʼe natou iloʼi ia te ʼu lekula ʼa Sehova. Kae he koʼe neʼe fakaʼaogaʼi e Sehova ia he puleʼaga pagani moʼo tauteaʼi tana hahaʼi? Neʼe ko he aluʼaga ia ʼe toe lelesili age ai anai te mamahi ʼo te kau Sutea. Ka na pau la ko koe, kotea ʼape neʼe ke logoʼi ʼi te temi ʼaia?
9. Kotea te tahi ʼu fehuʼi neʼe fai e Hapakuke?
9 Lau ia Hapakuke 1:12-14, 17. Logo la neʼe kua mahino ia Hapakuke ʼe fakaʼaogaʼi anai e Sehova ia te kau Papiloni moʼo tauteaʼi te hahaʼi agakovi ʼo Suta, kae neʼe kei lotohoha pe. Kae neʼe agavaivai mo ina fakatotonu ke haga falala kia Sehova. ʼI tona fakahagatonu, neʼe hoko atu tana ui ʼae ko Sehova ʼe ko tona “utu.” (Tetelonome 32:4; Esaia 26:4) Neʼe tui papau ia Hapakuke ki te ʼofa mo te agaʼofa ʼo te ʼAtua. Koia neʼe mole tuʼania ia ʼi te fai ʼo te ʼu fehuʼi ʼaeni: He koʼe ʼe tuku anai e Sehova ke lelesili kovi age te ʼu aluʼaga ʼae ʼi Suta pea mo te maʼuli mamahi ʼo tana hahaʼi? He koʼe neʼe mole ina foimo puleʼakiʼi te aluʼaga ʼaeni? He koʼe ʼe fakalogologo anai ia te Mafimafi pea mo ina tali anai ke malo te agakovi? Ko Sehova ʼe ko te “Sagato” peʼe Maʼoniʼoni, pea ʼe “maa osi [ʼona] mata ke sio ki te kovi.”
10. He koʼe ʼe feala ʼi ʼihi temi ke tou hage ko Hapakuke?
10 ʼI ʼihi temi, ʼe feala pe ke tou hage ko Hapakuke. ʼE tou fakalogo kia Sehova. ʼE tou falala kia te ia, pea mo tou lau mo ako ia tana Folafola ʼae ʼe ina fakamalohiʼi ia tatatou ʼamanaki. Pea ʼe tou toe logo ki te ʼu fakamanatu ʼae ʼe foaki mai e tana kautahi ʼo ʼuhiga mo ʼana fakapapau. Kae logo la te ʼu faʼahi ʼaia, ʼe lagi tou feʼekeʼaki pe ʼe gata anai ʼafea ʼotatou mamahi? ʼE feala hatatou taʼofi he ako mai te faʼahi ʼae neʼe fai e Hapakuke ki muli age.
TOU FAKATALITALI KE FAKAHOKO E SEHOVA ʼANA FAKAPAPAU
11. Kotea ʼae neʼe fakatotonu e Hapakuke ke ina fai?
11 Lau ia Hapakuke 2:1. Neʼe lotofimalie ia Hapakuke ʼi tana faipalalau mo Sehova. Koia neʼe ina fakatotonu ai ke atali ke fakahoko e Sehova ʼana fakapapau. Neʼe ina toe fakaha ia tana fia atali ʼi tana ui fenei: “E tonu ke au talitali fakalologo ki te aho o te mamahi.” (Hapakuke 3:16) Neʼe toe fakatalitali ʼihi kaugana agatonu kia Sehova ʼaki he kataki fualoa. Ko tanatou faʼifaʼitaki ʼe ina fakalotomalohiʼi tatou, he ʼe tou iloʼi ai ʼe feala mo tatou ke tou fakatalitali.—Mikea 7:7; Sakopo 5:7, 8.
12. Kotea ʼe tou ako mai ia Hapakuke?
12 Kotea te ʼu ako ʼe tou taʼofi mai te tonu ʼae neʼe fai e Hapakuke? ʼUluaki, ʼe mole tonu ʼi he temi ke tou tuku tatatou faikole kia Sehova tatau aipe pe kotea ʼotatou faigataʼaʼia. Lua, ʼe tonu ke tou fakalogo ki te ʼu faʼahi ʼae ʼe ui mai e Sehova ʼaki ia tana Folafola pea mo tana kautahi. Pea tolu, ʼe tonu ke tou fakatalitali ʼaki he kataki fualoa ke fakahoko e Sehova ʼana fakapapau pea tou falala ʼe ina pulihi anai ʼotatou mamahi ʼi tona temi totonu. Kapau ʼe tou faʼifaʼitakiʼi ia Hapakuke, ʼe tokalelei anai ʼatatou fakakaukau pea ʼe tou faʼa kataki anai. ʼE tokoni mai anai tatatou ʼamanaki ke tou maʼu te kataki fualoa logo la ʼotatou fihifihia. Pea ʼe tou tui papau ʼe fakahoko anai e tatatou Tamai ʼe ʼi selo ʼana fakapapau.—Loma 12:12.
13. Neʼe feafeaʼi te fakalotofimalieʼi ʼo Hapakuke e Sehova?
13 Lau ia Hapakuke 2:3. ʼE mahino papau ia neʼe fiafia Sehova ʼo ʼuhiga mo Hapakuke he neʼe atali ke ina fakahoko ʼana fakapapau. Neʼe iloʼi lelei e te Mafimafi ia te aluʼaga ʼae neʼe katakiʼi e Hapakuke. Koia neʼe ina fakalotofimalieʼi ai ia te polofeta pea ʼaki te ʼofa neʼe ina fakapapau age ʼe tali anai ki ʼana fehuʼi fakamalotoloto. Neʼe kua vave fakaʼateainaʼi pe ia Hapakuke mai ʼona tuʼania. Neʼe hage pe neʼe ui fenei e Sehova kia Hapakuke: “Ke ke faʼa kataki mo ke falala mai kia te au. ʼE au tali anai ki tau faikole tatau aipe pe hage kia koe ʼe au fakatuatuai.” Neʼe fakamanatuʼi e Sehova kia Hapakuke kua ina fakatuʼutuʼu te temi ʼae ka ina fakahoko ai ʼAna fakapapau. Koia neʼe fakalotomalohiʼi e Sehova ia Hapakuke ke hoko atu ia tana atali. Pea ʼe mole fakahemala anai ia.
He koʼe ʼe tou faiga malohi ʼo tou fakatotonu ke tou tauhi kia Sehova? (Vakaʼi te palakalafe 14)
14. Kotea ʼae ʼe tonu ke tou fai moka tou tau mo he ʼahiʼahi?
14 ʼE toe ʼaoga mo tatou ke tou fakatalitali ke fakahoko e Sehova ʼana fakapapau. Pea ʼe tonu foki ke tou fakalogo lelei ki te ʼu faʼahi ʼae ʼe ina ui mai. Koteʼuhi ʼe tou maʼu ai anai te lotofalala pea mo te tokalelei ʼo te fakakaukau logo la ʼotatou ʼahiʼahi. Neʼe fakalotomalohiʼi tatou e Sesu ke ʼaua tatatou hoha fau ki “te ʼu temi peʼe ko te ʼu fasiga taʼu” ʼae neʼe mole fakaha mai e te ʼAtua. (Gaue 1:7) ʼE tonu ke tou falala kia Sehova he ʼe ina iloʼi pe ko te temi fea ʼae ʼe lelei ai ke ina fakahoko ʼana fakapapau. Koia, ʼaua naʼa tou fiu ʼi he temi, kae ke tou haga atalitali ʼaki he agavaivai, mo he kataki fualoa pea mo tou tui ki te ʼAtua. Pea lolotoga tatatou fakatalitali ʼaia, ʼe tonu ke tou fakaʼaogaʼi fakapotopoto totatou temi mo tou faiga malohi ʼi tatatou tauhi ʼae kia Sehova.—Maleko 13:35-37; Kalate 6:9.
ʼE FOAKI E SEHOVA IA TE MAʼULI KIA NATOU ʼAE ʼE FALALA KIA TE IA
15, 16. (1) Kotea te ʼu fakapapau ʼe tou maʼu ʼi te tohi ʼo Hapakuke? (2) Kotea ʼae ʼe tou ako mai te ʼu fakapapau ʼaia?
15 Neʼe fakapapau fenei mai ia Sehova: “E mauli anai te tagata agatonu i tana tui,” pea “e fonu anai te kele i te iloilo o te kololia o [Sehova].” (Hapakuke 2:4, 14) ʼEi, ʼe fakapapau mai e Sehova ʼe ina foaki te maʼuli heʼe gata kia natou ʼae ʼe kataki fualoa pea mo falala kia te ia.
16 ʼE tou maʼu te fakapapau ʼaia ia Hapakuke 2:4. ʼI te maʼuhiga ʼaupito ʼo te fakapapau ʼaia, neʼe talanoa tuʼa tolu ki ai te apositolo ko Paulo ʼi ʼana tohi. (Loma 1:17; Kalate 3:11; Hepeleo 10:38) Kapau ʼe tou falala kia Sehova logo la ʼotatou ʼahiʼahi, ʼe mahino papau ia ʼe tou sisio anai ki te fakahoko ʼo ʼana fakapapau. ʼE loto e Sehova ke tou taupau maʼu ʼi totatou ʼatamai ia tatatou ʼamanaki.
17. Kotea ʼae ʼe fakapapau e Sehova kia natou ʼae ʼe falala kia te ia?
17 ʼE maʼu ʼi te tohi ʼo Hapakuke ia he ako maʼuhiga kia tatou fuli ʼe maʼuʼuli nei ʼi te ʼu ʼaho fakamuli. ʼE fakapapau e Sehova ʼe ina foaki te maʼuli heʼe gata ki te hahaʼi fuli ʼae ʼe falala kia te ia. Koia tou fakamalohiʼi tuʼumaʼu tatatou tui ki te ʼAtua, tatau aipe pe kotea ʼotatou fihifihia mo tuʼania. Ko te ʼu palalau ʼae neʼe fai e Sehova kia Hapakuke ʼe ina fakalotofimalieʼi tatou, he ʼe tou iloʼi ʼe lagolago mai anai pea mo ina haofaki anai tatou. ʼE ina kole mai ke tou falala kia te ia pea ke tou kataki ʼo fakatalitali ki te temi ʼae kua ina fakatuʼutuʼu ke takitaki ai e tona Puleʼaga ia te kele. ʼI te temi ʼaia, ʼe tauhi anai te hahaʼi fuli kia Sehova ʼi te fiafia mo te tokalelei.—Mateo 5:5; Hepeleo 10:36-39.
TOU FALALA KIA SEHOVA PEA MO TOU FIAFIA
18. Neʼe feafeaʼi te malave ʼo te ʼu palalau ʼa Sehova kia Hapakuke?
18 Lau ia Hapakuke 3:16-19. Neʼe malave ʼaupito kia Hapakuke te ʼu palalau ʼae neʼe fai age e Sehova. Neʼe metitasio ai ia Hapakuke ki te ʼu meʼa fakaofoofo ʼae neʼe fai e Sehova maʼa Tana hahaʼi ʼi te temi muʼa, ʼo malohi ai tana falala kia te ia. ʼI te temi leva ʼaia, neʼe tui papau ai kua vave fakahoko e Sehova ʼana fakapapau. Neʼe lotofimalie te polofeta logo la tana iloʼi ʼae ʼe toe hoko atu pe anai tona lotomamahi lolotoga he temi. Neʼe mole kei lotolotolua, he neʼe tui papau ʼe haofaki anai ia ia e Sehova. ʼI tona fakahagatonu, ko te ʼu palalau ʼae neʼe ina fai ʼi te vaega 18, ʼe ko he faʼahiga fakaha maʼuhiga ʼaia ʼo te tui ʼi te Tohi-Tapu. ʼI te manatu ʼa ʼihi kau sivi Tohi-Tapu, ʼe fakaʼuhiga fenei te ʼu palalau ʼaia: “ ʼE au hopo fakafiafia anai ʼuhi ko te ʼAliki; ʼE au meʼe takafoli anai, he ʼe au maʼu toku fiafia ʼi te ʼAtua.” Ko he ako maʼuhiga kia tatou fuli. ʼE mole fai mai pe e Sehova ia he ʼu fakapapau fakaofoofo ki te ka haʼu, kae ʼe ina toe fakapapau mai foki kua vave pe ia tana fakahoko te ʼu fakapapau ʼaia.
19. ʼE feafeaʼi te fakalotofimalieʼi ʼo tatou e Sehova ohage ko tana fai kia Hapakuke?
19 Koʼeni te ako maʼuhiga ʼe tou taʼofi mai te tohi ʼo Hapakuke: ʼe tonu ke tou falala kia Sehova. (Hapakuke 2:4) ʼE tonu ke tou fakamalohiʼi ʼatatou felogoi mo Sehova ke feala ai hatatou falala tuʼumaʼu kia te ia. Koia koʼeni te ʼu faʼahi ʼe tonu ke tou fai. ʼUluaki, ʼe tonu ke tou faikole tuʼumaʼu, ʼo tou fakaha kia Sehova ʼotatou tuʼania fuli. Lua, tou fakalogo lelei ki te ʼu faʼahi ʼae ʼe ui mai e Sehova ʼi tana Folafola, mo tou mulimuli ki tana takitaki ʼae ʼe ina foaki mai ʼaki tana kautahi. Pea tolu, tou fakatalitali mo he lotofalala pea mo he kataki fualoa ki te temi ʼae ka fakahoko ai e Sehova ʼana fakapapau. Neʼe ko te faʼahi pe ʼaia neʼe fai e Hapakuke. Logo la neʼe loto hoha ʼaupito ʼi te kamata ʼo tana felogoi mo Sehova, kae ki muli age neʼe lotofalala pea mo fiafia. Kapau ʼe tou faʼifaʼitakiʼi ia Hapakuke, ʼe toe fakalotofimalieʼi anai mo tatou e Sehova tatatou Tamai ʼae ʼi selo, pea ʼe hage pe ʼe faʼufua mai kia tatou. ʼE feala koa ke tou maʼu he fakalotofimalie feia ʼi te malama agakovi ʼaeni?
ʼE mole tonu ke tou matataku ʼi te fakaha kia Sehova ʼotatou tuʼania pea mo te ʼu meʼa ʼae ʼe tou lotolotolua ki ai