“Ngam Gay Jehovah Nge Gelngin”

“Ma Jehovah e ma sap nga fayleng ni polo’ ni fan ni nge dag gelngin ngak e piin ni ri ma lemnag murung’agen.”​—2 CHRONICLES 16:9, New World Translation.

1. Mang e gelngin ban’en, ma uw rogon ni ma fanay e girdi’ e re ney?

GELNGIN e ba yoor ban’en ni fan, ma reb i fan e aram mat’awon ni nge gagiyegnag ban’en, nge liw, ara nge suruy laniyan’ yugu boch e girdi’; ko fare gelngin ni nge rin’ ban’en ni ra yib angin ko dowef, ara lem ni ffel’ nge gafarig. De fel’ ko dowef e n’en ni ke rin’ e girdi’ u rogon ni kar fanayed gelngirad. Be’ ni ma yoloy chepin ban’en ni Lord Acton fithingan, e weliy murung’agen gelngin e piin ma yog e thin ko am, e ke gaar: “Gelngin be’ e rayog ni nge k’aring ni nge rin’ e tin nib kireb ma gelngin nib gel e ma n’igin ni ngeb e tin nib kireb riy.” Tin ni ke rin’ boor e girdi’ ko ngiyal’ n’ey, e be micheg ni riyul’ e thin ni ke yog Lord Acton. Nap’an e bin 20 e chibog, e “ke gagiyegnag e girdi’ e girdi’, ma keb e kireb riy” ni dawori buch ni aram rogon kafram. (Ecclesiastes 8:9) Piin bagel gelnginrad ko gagiyeg e kar fanayed gelngirad ko tin ba kireb ni kar li’ed bokum milyon e girdi’. Ran fanay gelngiy ni dariy e t’ufeg ni be gagiyegnag, nge gonop, nge mat’aw ma bay e riya’ riy.

2. Ngam weliy ko uwrogon ni felngin Jehovah e ba m’ag ko uw rogon ni ma fanay gelngin.

² De taab rogon Got ngak boor e girdi’, ya ma fanay gelngin ni fan ni nge rin’ e tin nib fel’. “Ma lanmit Jehovah, e ma yaliy e fayleng ni polo’ ni fan ni nge dag gelngin ngak e piin ni ri yad ma lemnag.” (2 Chronicles 16:9, NW) Ma gagiyegnag Jehovah gelngin ni nge rin’ e tin ni baadag. Dabi kirebnag Got nib tomgin e piin nib kireb ya ir e Got nib g’um’an’ ma ma pi’ ngorad e tayim ni ngar kalgadngan’rad. Ma t’ufeg rok e ke k’aring ni nge gagiyegnag e yal’ ni nge pi’ e tamilang ngak e girdi’ ni urngin mit​—ni piin ni mat’aw nge piin ni de mat’aw. Bochan ni ir e Got ni ba mat’aw, ma re n’en ney e ra k’aring ni nge fanay gelngin ni ba gel ni nge chuweg Satan ni fare Moonyan’ ni ir e k’aring e yam’.​—Matthew 5:44, 45; Hebrews 2:14; 2 Peter 3:9.

3. Uw rogon nbochan ni urngin ban’en ma rayog rok Got e aram reb i fan ni ngad pagedan’dad ngak?

³ Fare gelngin nib gel ni ba’ ko Chitamangidad u tharmiy e aram tapgin ni ngan pagan’uy ngak​—ko tin ni ke micheg nge ayuw ni ra pi’ ngak e girdi’. Bitir ni ba achichig ni ma kol pa’ e chitamangin e der ma rus ko piin ni ra yib u bang, ya ma nang ni dabi pag e chitamangin ban’en ra gafgownag. Maku, Chitamangidad ni bay u tharmiy, ni ir e en ni “bay gelngin ni ba gel ni nge ayuwegdad,” e ra ayuwegdad ni dabi yib ngodad e gafgow ni manemus ni faan gad ra fol ko kanawo’ rok. (Isaiah 63:1; Micah 6:8) Ma lebuguy Jehovah e tin ni ke micheg ni bochan ni ir e Chitamangidad nib fel’. Bochan ni bay gelngin nib gel ere dariy e maruwar riy ni ‘ra rin’ urngin ban’en ni ke l’og ni nge rin’.’​—Isaiah 55:11; Titus 1:2.

4, 5 (a) Mang angin ni ke yib ngak Asa ni Pilung ko ngiyal’ ni ke pagan’ ku Jehovah u polo’ i gum’ercha’en? (b) Mang e ra buch ni faanra ngad pagedan’dad ko girdi’ ni ngad pithiged e magawon rodad?

⁴ Mang fan ni baga’ fan ni ngad maruweliyed nib elmirin ni dabda paged talin e ayuw rok e Chitamangidad nu tharmiy? Ya faanra danga’ ma aram fapi gafgow ni keb ngodad e ra warnag an’dad ma gad pagtalin ko u uw e riyul’ ni nge yog ngodad e pagan’ riy. Rayog ni ngad guyed e re n’ey ko n’en ni ke buch ku Asa ni pilung, ni ir be’ ni ma pagan’ ku Jehovah. Nap’an e gagiyeg rok Asa, me yib e pi salthaw nu Ethiopia nib gel ni taareb e milyon urngin ni ngar chamgad nga Judah. Ke guy Asa ni kab gel e pi salthaw ko toogor ko salthaw ni bay rok, ma aram me meybil ni gaar: “Jehovah, faan gara pi’ e ayuw, ma dariyfan rom boor e girdi’ ndariy gelngin. Jehovah ni Got romad, ngam mu ayuwegmad, ya kugu bad ni nggu chamgad e pi cha’ nem u fithingam. Jehovah ni gur e Got romad. Dabmu pag ni girdi’ nra yim’ nge gel ngom.” (2 Chronicles 14:11) Ke rin’ Jehovah e n’en ni ke ning Asa ngak ma ke gel ko toogor rorad nib fel’ rogon.

⁵ Machane, tomren ni ke yan boor e duw ko pigpig ku Got u fithik’ e yul’yul’, ma daki pagan’ Asa ku Jehovah me pagtalin ni bay gelngin ni nge ayuweg. Ma baadag ni nge taleg e pi salthaw ni kar bad u northern kingdom nu Israel, me ning e ayuw nga Syria. (2 Chronicles 16:1-3) Riyul’ ni re magawon nem rok Asa e kan chuweg, ya bochan ni ke pi boch e chugum ngak Ben-hadad ni Pilung nu Syria me ayuweg, machane fare m’ag ni kan tay u thilin Asa nge Syria e be dag ni daki pagan’ ku Jehovah. Hanani ni ir reb e profet e ke fith ngak reb e deer nib tamilang ni gaar: “Gathi kaygi yoor ma ba gel piyu Ethiopia nge piyu Libya, ma boor e karro ni ma girngiy os nge girdi’ rorad ni ma yan u daken e os; ma bochan ni ke pagan’um ku Jehovah ma gathi kam gel ngorad ko mahl?” (2 Chronicles 16:7, 8) Machane, de fol Asa ko re fonow nem? (2 Chronicles 16:9-12) Faanra ke yib e magawon ngodad, ma dabda folgad ko girdi’ u rogon ni ngar pithiged fre magawon. Ere, ngad pagedan’dad ku Got, ya rani pagan’ ko girdi’ ma mutrug ni dabi yib angin ngodad.​—Psalm 146:3-5.

Ngam Gay Gelngin Jehovah ni Ra Pi’

6. Mang fan ni thingarda “gayed Jehovah nge gelngin”?

⁶ Rayog ni nge pi’ Jehovah gelngin ngak e pi tapigpig rok ku rayog ni nge ayuwegrad. Be pi’ fare Bible e athamgil nga lanin’dad ni ngad “gayed Jehovah nge gelngin.” (Psalm 105:4, NW) Mangfan? Ya faanra ngad rin’ed ban’en u gelngin Got, ma gad be fanay gelngidad ni ngad ayuweged e girdi’ gathi fan ni ngad gafgownaged yad. Dabiyog ni ngad pirieged yugu be’ u bayang ni ke dag e re n’en ney ni kab manigil boch ko tin ke rin’ Jesus Kristus, ya ke fal’eg e pi maangang u “gelngin Jehovah.” (Luke 5:17) Rayog rok Jesus ni nge fanay e tayim rok ni nge yoor e salpiy rok, me gilbuguwan, ara ra mang reb e pilung ni ba gel gelngin. (Luke 4:5-7) Machane gathi aram e n’en ni ke rin, ya ke fanay Jesus gelngin ni ke pi’ Got ngak ni fan ni nge skulnag e girdi’, nge fil ban’en ngorad, ku nge ayuweg ma nge golnagey ko m’ar. (Mark 7:37; John 7:46) Aram e n’en ni rib fel’ ni ngad folgad riy!

7. Mang e ngongol ni gad be ayuweg ni nge gel iyan ni faan gad ra rin’ ban’en u gelngin Got ma gathi gelngidad?

⁷ Maku, faan gad ra rin’ boch ban’en u “gelngin Got ni ke pi’” ngodad ma ra ayuwegdad e re n’ey ni ngad pired nib sobut’ lanindad. (1 Peter 4:11) Piin ni ma athamgil ni nge yib gelngirad ni ke mus ni fan ngorad e kara manged e girdi’ nib ufanthin. Ma aram rogon fare Pilung nu Assyria nib ufanthin ni Esar-haddon fithingan me yog boch e thin ni gaar: “Gag e gu ba gel, mab thabi gel gelngig, ma gag reb e hero, me gag e gu baga’, maba gilbuguwag.” Yow ba thil, Jehovah ni ir e ke “mel’eg e tin ni be finey e fayleng ni dariy fan, ni fan e nge tamra’nag e girdi’ nib gonop.” Ere, faanra uf reb e Kristiano ni riyul’ ma aram e nge uf ni fan ku Jehovah, ya manang ni ke yib angin e n’en ni ke rin’ ni gathi bochan gelngin. ‘Ngad sobut’naged an’dad u tan pa’ Got ma riyul’ ni yira tolangnagdad.​—1 Corinthians 1:26-31; 1 Peter 5:6.

8. Susun mang e thingarda rin’ed nsom’on ma rayog ni nge yog ngodad gelngin Jehovah?

⁸ Uw rogon ni nge yog ngodad e gelngin Got? Som’on, e ngad ninged e re n’ey ku Got u daken e meybil. Ke micheg Jesus ngak pi gachalpen ni ra pi’ e Chitamangin fare kan ni thothup ngak e piin ni ra ning e re n’ey. (Luke 11:10-13) Ngam lemnag ko uw rogon ni ke yog ngak pi gachalpen Kristus gelngirad u nap’an ni kar dugliyed ni ngar folgad ku Got ma dabra folgad ko pi tayugang ko pi yurba’ i teliw ni kar ted chilen ngorad ni dabkuura wereged e thin u murung’agen Jesus. Nap’an ni kar ninged e ayuw ku Jehovah u daken e meybil, ma kan fulweg taban e meybil rorad, ma kan ni thothup e ke gelnagrad ni ngar ululgad i machibnag fare thin nib fel’ u fithik’ e pasig.​—Acts 4:19, 20, 29-31, 33.

9. Ngam mog e n’en ni aram e bin l’agruw ni ma yib e gelngidad riy ko tirok Got ban’en, ma ngam dag reb e verse nu Bible ni bay angin ni ra yib riy.

⁹ Fa bin l’agruw, ni ku rayog ni nge pi’ gelngidad ko tirok Got ban’en e aram e Bible. (Hebrews 4:12) Kan nang ni bay gelngin e thin rok Got u nap’an Josiah ni Pilung. Yugu aram rogon ni re Pilung nem nu Juda e ke chuweg urngin e liyos ni i pagan’ e re binaw nem ngay, ma ke gel e lem rok ni ngan ulul ko re maruwel nem u fithik’ e pasig u nap’an ni kan pirieg fare Motochiyel rok Jehovah u lan e tempel.a Ma tomren ni ke bieg Josiah fare Motochiyel ngak e girdi’, ma kan ngongliy e m’ag u thilin fare nam ni polo’ nge Jehovah, ma kan motochiyelnag biyay ni aram fa bin l’agruw, ni ngan kirebnag e pi liyos u rom, ma kab gel e re n’ey ko som’on. Ma angin ni yib ngak Josiah ni bochan ni ke biechnag e binaw rorad e aram “nap’an ni kab fas ma dar talgad ko fol ku Jehovah.”​—2 Chronicles 34:33.

10. Mang e bin dalip e kanawo’ ni nge yog gelngin Jehovah riy ngak be’, ma mang fan ni baga’ fan e re n’ey?

¹⁰ Ma bin dalip, e aram ngan cheg ko piin kristiano u lan e ulung ma rayog ni nge yog ngodad gelngin Jehovah. Ke pi’ e athamgil nga laniyan’ e piin Kristiano ni ngar uned ko muulung u gubin ngiyal’ ni nge “bagadad ma ngi i ayuweg bagadad” ma nge bagadad me pi’ e athamgil nga laniyan’ bagadad. (Hebrews 10:24, 25) Nap’an ni kan pag Peter u kalbus u daken fare maangang, ma baadag ni nge chag ngak pi walagen, ere ka chi ngiyal’ nem me yan nga naun ko chitiningin John Mark, ya “bay boch e girdi’ ni kar muulungad u rom ni yad be meybil.” (Acts 12:12, NW) Riyul’, ni rayog ni ngar pired u tabinaw rorad ni ngar meybilgad. Machane kar dugliyed ni ngar muulungad u taabang ni ngar meybilgad ma nge bagayad ma ngi i ayuweg bagayad ko re tayim nem nib mo’maw. Ngiyal’ ni ke chuchugur ni nge m’ay fare milekag ni yan nga Roma ni ke tay Paul u fithik’ e riya’, ma aram ke mada’nag boch e walag u Puteoli nge boch e girdi’ ni kar bad nga ram ni ngar guyed. Ma mang e ke rin’ Paul? “Ma faani guyrad Paul [pi cha’ nem], me pining e magar ngak Got ni bochrad, ma aram me athamgil laniyan’.” (Acts 28:13-15) Ke gel e michan’ rok Paul ya bochan ni ke chag ngak e pi walag biyay. Ku arrogon gadad, ni faan gad ra chag ngak e pi walagdad ma rayog ni nge gel e michan’ rodad. Faan rayog rodad ni ngad chaggad ngak e pi walagdad, ma dabda guyed rogon ni nguu danod ni goo gadad ko kanawo’ nib wuinin ni yan ko yafas ni dariy n’umngin nap’an.​—Proverbs 18:1; Matthew 7:14.

11. Ngam weliy boch e magawon ni ri ba t’uf e “gelngin Got nib gel” riy.

¹¹ Ere yima meybil u gubin ngiyal’, ma ngani fil e thin rok Got, ku ngan chag ko pi walag u lan e ulung, ma ra “gelnagdad Somol nga gelngin ni rib gel.” (Ephesians 6:10, NW) Ma mutrug ni gad gubin e bat’uf rodad “gelngin Somol.” Boch e girdi’ e ke yib e m’ar ngorad ni kar meewargad ni bochan, ma boch i yad e kar pillibthirgad ma ke yim’ e pumoon ara ppin rorad. (Psalm 41:3) Ma yugu boch e girdi’ e ke togopuluw e pumoon ara ppin rorad ngorad ni de mich e thin rok Got uwan’rad. Ma pi llabthir, ni baga’ ni llabthir ni bin baaray ni dariy e pumoon ara ppin rok, e kar guyed ni ngan un ko maruwel u polo’ i tayim rok ngan ayuweg e tabinaw e aram e maruwel ni ra meewar e girdi’ riy. Piin Kristiano ni ka yad ba fel’ yangaren e bat’uf ni bay gelngirad ni ngar togopuluwgad ko piin ni taab yangarrad ni ma magawonnagrad ma ngar rogned ngorad ni dubrad e drugs nge ngongol ni darngal. Susun dariy be’ ni nge maruwaran’ ni nge ning ku Jehovah ni nge pi’ ngak fare “gelngin ni rib gel” ma rayog ni nge gel ko pi magawon nem.​—2 Corinthians 4:7.

“Ngan Pi’ Gelngin e En ni Ke Magar”

12. Uw rogon ni ma gelnagdad Jehovah ko ngiyal’ ni gad ra un ko machib?

¹² Maku, ra pi’ Jehovah gelngin ngak e pi tapigpig rok ni ngar uned ko machib. Gad ma bieg e thin rok Isaiah ni kan yiin nag ni gaar: “Ma pi’ gelngin e piin ni dakuriy gelngirad ma kar magargad. . . . Machane piin ni yad be tor ngak Jehovah ni nge ayuwegrad e bay ra pirieged ni ke yib gelngirad biyay. Bay ra changeggad ni bod rogon e eagle. Yad ra mil, ma dab ra magargad; ma yad ra yan, ma dabi m’ay gelngirad.” (Isaiah 40:29-31) Ke yog ngak Paul gelngin Got ni fan e nge un ko machib. Ma keb angin ko machib ni tay ni bochan. Me yoloy ngak e pi Kristiano u Thessalonica, ni gaar: “Ya gu feked i yib ngomed e Thin Nib Fel’ ni yib rok Got, ni gathi ke mus ni ug weliyed, ya ku er rogon gelngin Got nge fare Kan ni Thothup nib chagil ngay.” (1 Thessalonians 1:5) Fare machib ni tay Paul nge rogon ni ma fil ban’en ngak be’ e bay gelngin ni nge ri thiliyeg e par ko girdi’ ni kar motoyilgad ngak.

13. Mang e n’en ni ke gelnag Jeremiah ni nge kadan’ ni yugu aram rogon ni ke yib togopuluw ngak?

¹³ Ngiyal’ ni kada mada’naged e girdi’ u lan e territory rodad ni dariy fan e machib uwan’rad​—ni aram e territory ni kadarod ngay ko machib ni biyay nge biyay ni ke mus ni buchuw e girdi’ ni baadag—​sana ra chachalbadad. Ku arrogon Jeremiah ma ke chachalban ko togopuluw, nge piin ni ma moningnag, nge piin ni ma dariy fannag e machib ni ke mada’nag. “Dabkug lemnag [Somol], ma dabkug weliy e thin rok ngak e girdi’,” ma aram e n’en ni ke yog u laniyan’. Machane dabiyog ni nge th’ab gulungan. Fare machib ni ke wereg Jeremiah e “bod ba nifiy u fithik’ i [laniyan’] ngu fithik’ e yil [rok] ni dabiyog ni nge chuw.” (Jeremiah 20:9) Mang e n’en ni ke ayuweg ni nge sul e gelngin ngak biyay ko ngiyal’ ni ke yib ngak e magawon ni kaygi yoor? “Jehovah e bay u ba’ rok ni ba gel ma gubin ma rayog rok,” Ke gaar Jeremiah. (Jeremiah 20:11) Papay ni ke fol Jeremiah ko thin rok Jehovah ni be pi’ e athamgil nga laniyan’ ya baga’ fan uwan’ fare machib nge fare maruwel ni ke pi’ Got ngak.

Gelngin ni Ra Amithnag nge Gelngin ni Ra Golnag

14. (a) Uw fene gel gelngin blowthey? (b) Ngam weliy boch ban’en ni be dag fene gel ni ma kirebnag ban’en fare blowthey?

¹⁴ Gathi urngin gelngidad e yib rok Got ni bpuluw. Bod rogon blowthey, ni bay gelngin ni nge amithnag laniyan’ be’ nge gelngin ni nge fal’eg laniyan’ be’. “Fare yam’ nge yafas e be par u tan gelngin blowthey,” be ginang Solomon e girdi’. (Proverbs 18:21) Aram wenegan ni yib ngak Efa ni bochan e ke non ngak Satan nib ngoch nap’an e be dag ni kaygi gel e kireb ni ra yibnag e thin. (Genesis 3:1-5; James 3:5) Ku arrogodad ma rayog ni ngad fanayed blowthdad u rogon ni nge kirebnag ban’en nib gel. Ran nog boch e thin niy be ogtharan reb e rugod ni ba sugsug ma ra yibnag e m’ar ni anorexia ngak. Ran wereg e thin nib togopuluw ku be’ biyay nge biyay ma rayog ni nge kirebnag thilin l’agruw ni’ ni yow fager kafram ni dariy n’umngin nap’an. Arrogon, bat’uf ni ngan gagiyegnag blowthey.

15. Uw rogon ni ngad fanayed blowthdad ni ngan ubung ban’en ara ngan golnag ban’en?

¹⁵ Machane, fare blowthey e rayog ni nge ubung ban’en ku rayog ni nge kirebnag ban’en. Thin nu Bible ni proverb e be gaar: “Bay be’ nde gonopiy ban’en u m’on ni nge yog boch e thin e bod ni be rogoy be’ ba sayden, machane fare blowthen be’ nib gonop e ma golnagey.” (Proverbs 12:18) Pi Kristiano nib gonop e yad ma fanay blowthrad ni ngar fal’eged laniyan’ be’ ni ke kireban’ nge en ni bay be’ nib t’uf rok ni ke yim’. Pi thin nib manigil e rayog ni nge pi’ e athamgil ngak e piin ni fel’ yangaren ni yad be athamgil ni dabra uned ko piin ni taab yangarrad ni yad ma tomalnag laniyan’rad. Blowthey nib fel’ e rayog ni nge fal’eg laniyan’ e pi walag ni pumoon nge ppin ni kar pillibthirgad ni nguunog ngorad ni ka yad ba t’uf rok e ulung. Pi thin ni ba gol e ra falfalan’ag e piin nib m’ar. Ma n’en ni th’abi ga’fan, e aram e ngad fanayed blowthdad ni ngad wereged e thin u murung’agen Gil’ilungun Got ngak e piin ni ra motoyil ngay. Bay gelngidad ni ngada wereged e thin rok Got ni faanra ba puluw e lem rodad. Be weliy e Bible ni gaar: “Dabmu talegnem ni ngam rin’ e tin nib fel’ ngak e piin ni ba t’uf rorad e ayuw, ko ngiyal’ ni bay rogom ni ngam rin’ e re n’ey.”​—Proverbs 3:27, NW.

Ngan Fanay Gelngin Got ni Rogon

16, 17. Nap’an ni ra fanay e piin ni piilal, nge pi llabthir, nge pi figirngiy, nge pi leengiy e matawon ni ke pi’ Got ngorad ma rayog ni ngar folwokgad rok Jehovah?

¹⁶ Yugu aram rogon ni gubin ban’en ma rayog rok Jehovah, machane ma gagiyegnag e ulung rok u fithik’ e t’ufeg. (1 John 4:8) Piin ni piilal e yad ma ayuweg e ulung rok Got u fithik’ e t’ufeg ni bochan ni yad be folwok rok​—der ma fanay e mat’awrad ni ra magawonnag yugu boch e girdi’. Riyul’, ni yu ngiyal’ ma piin ni piilal e ba t’uf ni ngar “llowannaged boch e girdi’, nge ngar yal’uweged yad ara ngar pied boch e fonow ngorad,” machane ngan rin’ e re n’ey “u fithik’ e gum’an’ nge rogon ni ngan fil ban’en ngak be’ u fithik’ e gonop.” (2 Timothy 4:2) Ere piin ni piilal e yad ma fal’eg i lemnag e pi thin rok Peter ni apostal ni fan ko girdi’ ni bay mat’awrad u lan e ulung ni gaar: “Gimed e nguum gafaliyed fare ran’ i saf ni Got e ke pi’ ngomed, nguum gafaliyed yad ni m’agan’med ngay nrogon ni m’agan’ Got ngay ni ngam rin’ed, ma gathi nguum rin’ed ni de m’agan’med ngay. Mu ngongliyed e maruwel romed ni gathi ke mus ni bochan e salpiy ni yibe pi’ riy ngomed, machane ngam ngongliyed ni fan ni ri gimed baadag ni ngam pigpiggad ngak Got. Dabmu guyed rogon ni ngam suweyed e piin ni kan pi’rad ngomed ni ngam gafaliyed yad, machane ngam pired nib fel’ pangimed ya nguur folwokgad romed.”​—1 Peter 5:2, 3; 1 Thessalonians 2:7, 8.

¹⁷ Pi llabthir nge piin ni figirngey e ku ke pi’ Jehovah e mat’awrad, ma susun ni ngar fanayed e re n’ey ni ngar ayuweged e girdi’, ma ngar pied ngorad 1 tin nib t’uf rorad, nge ngar t’ufeged yad. (Ephesians 5:22, 28-30; 6:4) Ma tin ke rin’ Jesus e be dag ni fare mat’awuy e rayog ni ngan fanay u fithik’ e t’ufeg ma ra yib angin ngak e girdi’. Faanra kan llowannag e pi bitir nrogon nib thabthabel mab puluw, ma dabi mulan’rad. (Colossians 3:21) Ma ra gel e mabgol ko piin ni Kristiano ni faan ra maruweliy e en figirngiy fare maruwel rok ni ir lolugen e tabinaw u fithik’ e t’ufeg, ma piin ni leengiy e ri ngar ted fan figirngiyrad ma dabra paged talin e tin nib m’agan’ Got ngay ni dabra suweyed e tabinam rok ara ke mus ni ngar rin’ed e tin ni yad baadag.​—Ephesians 5:28, 33; 1 Peter 3:7.

18. (a) Uw rogon ni ngad folwokgad rok Jehovah ni ngad gagiyegnaged e damumuw ni ra yib ngodad? (b) Mang e n’en ni susun ni nge guy rogon e piin ni bay mataw’rad ni nge taw nga gum’erchaen e pi cha’ nem nib mil farad ngorad?

¹⁸ Piin ni bay mat’awrad u tabinaw nge u lan e ulung e thingara gagiyegnaged e lem rorad ni dabra damumuwgad nib pag rogon, ya fare damumuw e ma k’aring e ma rus ma gathi t’ufeg. Nahum ni profet e ke gaar: “Jehovah e dabi yib e damumuw ngak nib papay ma ba gel gelngin.” (Nahum 1:3, NW; Colossians 3:19) Ngan gagiyegnag e damumuw ni yib ngodad e aram reb e pow ni gad ba gel, machane ram pag ni ngeb ngom e damumuw nib gel ma be micheg e re n’ey ni gad ba war. (Proverbs 16:32) Ban’en ni yibe nameg ni nge yog ngak girdien e tabinaw nge ulung e aram e t’ufeg​—t’ufeg ku Jehovah, nge ngan dag e t’ufeg ngak yugu boch e girdi’, nge u rogon ni nge t’uf e kenggin e motochiyel nib mat’aw rorad. T’ufeg e aram e n’en ni rib gel ni ma chugumiy urngin ban’en nga taabang nge par ni ke fel’ rogon ma ri ma k’aring e re n’ey ni ngan rin’ e tin nib mat’aw.​—1 Corinthians 13:8, 13; Colossians 3:14.

19. Mang e thin ni ke yog Jehovah ni be fal’eg lanin’uy, ma mang e susun ni ngad rin’ed ni bochan?

¹⁹ Ngan nang Jehovah e ba sor fan ni nge tamilang uwan’uy gelngin. U daken Isaiah, me yog Jehovah boch e thin ni gaar: “Da mu nang ara dawor mu rung’ag? I Jehovah, e ir e ke Sunmiy e fayleng ni polo’, ma ir fare Got ni dariy n’umngin nap’an. Der ma yib e magar ngak ma der m’ay gelngin.” (Isaiah 40:28, NW) Dabi m’ay e gelngin Jehovah. Faanra ngad pagedan’dad ngak Got ma gathi goo gad ma fol ko lem rodad, ma dabi pagdad. Ma aram ke micheg ngodad ni gaar: “Dab mu tamdag, ya gu ba’ rom. I gag e Got rom, dabmu rus nga ban’en. Baygu gelnigem mu gu ayuwegem; bay gu yoror rom mu gu ayuwegem nga paag nib gel.” (Isaiah 41:10) Uw rogon uwan’um e t’ufeg ni ke dag Got ngodad? Taabrogon ku Jesus, ma ngad fanayed urngin gelngin Jehovah ni ngad ayuweged yugu boch e girdi’ ma ngad ubunged yad. Yibe athapeg ni ngad gagiyegnaged blowthdad ma aram rogon e rayog ni nge golnag ban’en ma dabi kirebnag ban’en. Ma yibe athapeg ni gad ra par nib od ko tirok Got Ban’en u gubin ngiyal’, nge par nib gel e michan’ rodad, ma ra gel iyan gelngidad ni aram gelngin Got ni pi’ ngodad ni e ke Sunmiydad, ni Jehovah fithingan.​—1 Corinthians 16:13.

[Footnote]

Rayog nim Weliy Boch?

• Uw rogon ni ma fanay Jehovah gelngin?

• Mang boch e kanawo’ ni rayog ni nge yog ngodad e gelngin Jehovah?

• Uw rogon ni ngan fanay gelngin blowthey?

• Uw rogon ma fare mat’awon be’ ni ke pi’ Got ngak e ba taw’ath?

[Picture on page 12]

Ke fanay Jesus gelngin Jehovah ni fan ni nge ayuweg yugu boch e girdi’

[Pictures on page 14]

Bay gelngidad ni ngad machibnaged fare Thin rok Got ni faanra be par gum’ercha’dad nib puluw