Rayog ni Nge Yib e Bin Riyul’ e Falfalan’ Ngom?

GEORGE e ma siminmin ngak gubin e girdi’. Ma lemnag ni yafos e ba tawaath ni thingar ni falfalan’uy ngay. Falfalan’ rok nge lem rok’ nga rogon felngin e yafas rok e aram e n’en ni ran guy min poy ni bochan​—ma kari gel ngak u nap’an ni tabab ni nge thamiy e amith ni ma yib ko piin pillibthir. Ke yan ni mada’ ko fare rran ni yim’, George e yima nang ni ir be’ ni ba falfalan’. Gur ga be falfalan’ ni bod George? Gama guy urngin e pi rran ni gowa ba tawaath ni thingarni falfalan’ ngay? Fa rogon ni ga ma guy e n’en ra yib ko pi rran nga m’on e ma n’igin ni nge dabmu tiyan’um nga ban’en ara ga ma ta tamdag ngay? Bay ban’en ni ma chuweg e falfalan’ rom?

Falfalan’ e ka nog fan ni aram e ba ngiyal’ ni kab fel’fel’ rarogoy ni susun dabi m’ay. Ma rogon ni ma buch e be yan rogon e lem rom ni ngiyal’ ni ke fel’ u wan’um e n’en be buch rom ngeni mada’ ko ngiyal’ ni ka rim falfalan’ nib gel ni kar mu adag ni nge par ni aram rogon. Riyul’ ni bay e falfalan’ ni aram rogon?

Ngiyal’ ney, e be mon’ognag e girdi’ fare lem ni girdi’ e ra falfalan’ ni faan manga rayog boch ban’en ngorad ni boor nge fel’ rogorad. Bokum million e ke awparowrad i maruweliy ni nge yoor ban’en rorad nge fel’ rogorad. Ma bochan e re n’ey, ma boor i yad e ke kireb thilrad boch e girdi’ nge ku boch ban’en nib ga’ fan ko yafas rorad. Bod e aporgog ni yugu ma yan nib gurgur ma ri buchuw e tayim ni ngar lemnaged e n’en yad be rin’ fa tayim rorad u taabang. Kan nang ni aram fan, “ni oren e girdi’ ni kan pirieg ni bay e magawon rorad ni bochan e mochuch nge kireban’ e be yoor yoor iyan”, aray rogon e report ko Los Angeles Times, “ma yangaren e girdi’ ni fin be yib e magawon ko [mochuch] ngorad e be bitir i yan. . . . Antidepressants ni falay ko mit i m’ar nem e bay ko babyor ko pi company ko falay ni ir e th’abi papey ni yibe chuwiy.” Bokum e million e girdi’ e be fek fapi falay ni kireb fa u ra unumed e rrum ni bochan e ngi samathmath e kireban’ rorad. Ma boch e girdi’ e bayi dorom ni kar mochuchgad fa ke kirebbanrad ma aram e nga ranod ko chuway ni demtrug rogon ni bogi n’en ni gathi ba t’uf ni ngan chuwiy. Bay reb e survey’ ni ke m’ug riy ni “ppin e baga’ ni yad e yad ma rin’ e bin baaray ni yad ra mochuch ara kireban’ ma nga ranod ko,” aray rogon ni yog fare simbung nu Britain ni The Guardian. “Dalip yay ni kar boded e pumoon ni ra kireban’rad ma aram e nga ranod ko chuway.”

Machane, bin riyul’ e falfalan’ e dabni pirieg u lan e kantin, nge melor, nge falay, nge chusa, ara salpiy rom u bank. Falfalan’ e gathi ban’en ni ngan chuwiy; ya dariy puluwon. Uw e gin nrayog ni ngan pirieg reb e tawaath ni aram rogon riy? Ran weliy morngaagen ko bin migid e article.