Nge Fel’ u Wan’um Faen Ka Ba Ga’ Ngak Moses

“I Somol ni ir e Got romed e bayi l’og ba profet nge yib ngomed, ni bod rogon ni l’ugeg, ni bay yib u fithik’med. Ma thingar mu telmed nga urngin ban’en nra weliy ngomed.”​—ACTS 3:22.

1. Uw rogon ni pi n’en ni i rin’ Jesus e bay rogon nga chepin e girdi’?

L’AGRUW e biyu’ e duw ni ke yan, ma ke rung’ag boch e tachugol saf ni ke pining boor e engel e sorok ngak Jehovah ni bochan ni kan gargeleg Jesus. (Luke 2:8-14) Guyey e duw nga tomren, ma ke ilal fare tir me machib ni dalip nge baley e duw ma aray e n’en ni ke thilyeg rarogon e yafas ko girdi’. Philip Schaff ni be’ ni ma yoloy chepin e girdi’ e ke gaar: “Yugu aram rogon ni dariy ban’en ni yoloy Jesus, machane ke k’aring e girdi’ ni ngar yoloyed boor e babyor, nge tang, nge welthin ma kub muun ngay ni ngan yoloy yaan boch ban’en. Urngin ban’en ni ke rin’ e girdi’ kakrom nge chiney e dabiyog ni ngan taareb rogonnag ko tin ni i rin’ Kristus.”

2. Mang e yog apostal John u murung’agen Jesus nge machib ni tay?

² Tin tomren e thin ni yoloy apostal John murung’agen e machib ni tay Jesus e gaar: “Ka boor boch ban’en ni rin’ Jesus, ni faan mang e yigoo ni yoloy nga babyor ntataareb, ma wun’ug e dabi taw ngaray nga fayleng urngin e re babyor nem ni yira yoloy.” (John 21:25) Manang John ni kemus ni buchuuw ban’en e rayog ni nge yoloy u murung’agen e pi n’en ni ke yog nge pi n’en ni ke rin’ Jesus u lan dalip nge baley e duw. Yugu aram rogon ni buchuuw ban’en ni yoloy John u murung’agen Jesus machane manang ni tin ke yoloy e ba ga’ fan.

3. Uw rogon ni ngari tamilang u wan’dad e maruwel rok Jesus ni ke pi’ Got ngak?

³ Ku bay boch e thin ni be weliy murung’agen Jesus ni ku be gelnag e michan’ rodad ma gathi kemus ni goo tin nni yoloy ko Matthew, Mark, Luke nge John. N’en ni be yog e Bible murung’agen boch e girdi’ ni yad ba yul’yul’ kakrom e ra ayuwegdad ni ngari tamilang u wan’dad e maruwel rok Jesus ni ke pi’ Got ngak. Gad ra weliy boch e pi n’ey.

Boch e Pumoon nib Yul’yul’ Kakrom ni Kar Daged Rarogon Kristus

4, 5. Chon mini’ e be dag rarogon Jesus, ma uw rogon?

⁴ John nge fa dalip e girdi’ ni kar yoloyed e Gospel e ur weliyed murung’agen Moses, David nge Solomon ni yad be dag rarogon Jesus ni kan dugliy nra mang pilung. Uw rogon ni pi tapigpig rok Got ney e yad be dag rarogon Jesus, ma mang e rayog ni ngad filed riy?

⁵ Be yog e Bible ni Moses e ba profet, ma ir e maaf u thilin Got nge girdi’, ma ku ir e chuwegey ko gafgow ni bod Jesus. David e ir e ta chugol saf ma ku ba pilung ni ke gel ngak e pi toogor rok ni bod Jesus. (Ezek. 37:24, 25) U nap’an ni kab yul’yul’ Solomon, ma ir ba pilung nib gonop, ma ngiyal’ nem i par piyu Israel u fithik’ e gapas. (1 Ki. 4:25, 29) Maku arrogon Jesus ni ir e pilung nib gonop ma kan pining ni “Pilung ko Gapas.” (Isa. 9:6) Pi n’en ni rin’ Jesus e ba taareb rogon ko pi n’en ni rin’ Moses, David nge Solomon, machane kab tolang e liw ni ke pi’ Got ngak Jesus. Ngan taareb rogonnag Jesus nge Moses min guy nib tamilang rogon e maruwel ni ke pi’ Got ngak Jesus.

Moses e I Dag Rarogon Jesus

6. Uw rogon ni weliy apostal Peter ni rib ga’ fan ni ngan motoyil ngak Jesus?

⁶ De n’uw nap’an u tomren e Pentekost ko duw ni 33, me weliy apostal Peter reb e yiiy rok Moses ni ke lebug u daken Jesus Kristus. Ba sak’iy Peter u p’eowchen piyu Jew u lan e tempel. Me ‘ngat’ e girdi’ u nap’an ni golnag Peter nge John be’ nib mugutgut ni ka nap’an nni gargeleg, mi yad mil i yan ni ngar guyed. I yog Peter ni ke gol facha’ ni bochan gelngin Got. Ki yog e thin rok Moses ni gaar: “I Somol ni ir e Got romed e bayi l’og ba profet nge yib ngomed, ni bod rogon ni l’ugeg, ni bay yib u fithik’med. Ma thingar mu telmed nga urngin ban’en nra weliy ngomed.”​—Acts 3:11, 22, 23; mu beeg e Deuteronomy 18:15, 18, 19.

7. Mang fan ni piin ni yad be motoyil ngak Peter e kar nanged fan e pi thin nem u murung’agen ba profet ni ka ba ga’ ngak Moses?

⁷ Fapi cha’ ni yad be motoyil ku Peter e yad ma nang fan e pi thin rok Moses nem. Ya piyu Jew e ri yad ma tayfan Moses. (Deut. 34:10) Ri yad be athapeg ni nge yib fare profet ni ka ba ga’ ngak Moses. Re profet nem e riyul’ ni ir “fare Messiah ni Got e ke turguy.”​—Luke 23:35; Heb. 11:26.

N’en nib Taareb Rogon Ku Jesus nge Moses

8. Mang boch ban’en nib taareb rogon ko yafas rok Moses nge Jesus?

⁸ Boch ban’en u murung’agen e yafas rok Jesus e ba taareb rogon ku Moses. U nap’an ni ka yow ba bitir min ayuweg e yafas rorow u pa’ e pilung nib kireb. (Ex. 1:22–2:10; Matt. 2:7-14) Maku, yow l’agruw e kan piningrow ni ‘ngar chugow u Egypt.’ Ke yog Hosea ni profet ni gaar: “Nap’an ni kab bitir yu Israel ma rib t’uf rog; ka nap’an ni chuw u Egypt ma gu be pining fithingan fakag.” (Hos. 11:1) I weliy Hosea murung’agen e ngiyal’ ni baaram ni immoy fare nam nu Israel u Egypt me mel’eg Got Moses ni nge pow’iyrad ngar chuwgad u rom. (Ex. 4:22, 23; 12:29-37) Machane, thin rok Hosea e gathi kemus ni be yip’ fan e n’en ni buch rok yu Israel ya ku ke lebug e re thin ko profet ney u nap’an ni Josef Maria nge Jesus e kar sulod u Egypt u tomren ni ke yim’ Herod ni Pilung.​—Matt. 2:15, 19-23.

9. (a) Mang boch e maang’ang ni fal’eg Moses nge Jesus? (b) Mu weliy boch ban’en nib taareb rogon u thilin Jesus nge Moses. (Mu guy ko page 26 fare thin ni “Ku Boch Ban’en nib Taareb Rogon Jesus nge Moses Riy.”)

⁹ Ke ayuweg Jehovah Moses nge Jesus ke yog ni ngar fal’egew e maang’ang. Rogon ni be yog e Bible, Moses e en som’on ni fal’eg e maang’ang. (Ex. 4:1-9) Ni bod ni ke piliyeg e ran ko lul’ nu Nile ke ngal’ ni racha’, me ruw raba’nag e day ni Red Sea, me toy fare war nge yib e ran riy nga but’ nge unum e girdi’. (Ex. 7:19-21; 14:21; 17:5-7) Maku taareb rogon ku Jesus, bin som’on e maang’ang ni ngongliy e piliyeg e ran nge ngal’ ni wain u nap’an reb e madnom ko mabgol. (John 2:1-11) Ma ki mocha’nag e day nu Galile. Maku ba’ bayay ni yan u daken e ran! (Matt. 8:23-27; 14:23-25) Boch ban’en ni taareb rogon u thilin Moses nge Jesus e rayog ni ngan guy ko page 26.

Ngan Tay Fan Jesus nib Profet

10. Uw rogon e bin riyul’ e profet, ma mang fan ni Moses e ir e profet ni riyul’?

¹⁰ Boor e girdi’ ni ma lemnag ni maruwel ko profet e nge yog e tin ni bay nga m’on, machane gathi kemus, ya ka bay boch ban’en nib milfan ngak. Bin riyul’ e profet e ma yog e thin rok Jehovah ngak e girdi’ ma ma “weliy murung’agen e pi n’en nib sorok Got ni ke ngongliy.” (Acts 2:11, 16, 17) Maku ma weliy e n’en nib m’agan’ Jehovah ngay, ara murung’agen e pufthin rok Got. Moses e reb e profet kakrom ni yog fa Ragag e Gafgow ni bay yib nga Egypt, maku ir e ke weliy murung’agen fare m’ag ko Motochiyel u Sinai me rin’ e re n’ey nib puluw ko tin nib m’agan’ Got ngay. Machane bay yib ba profet ni ka ba ga’ ngak Moses.

11. Uw rogon ni ke lebguy Jesus e maruwel rok ni ba profet ni ka ba ga’ ngak Moses?

¹¹ Gonap’an e bin som’on e chibog ma Zekariah ni profet e ke weliy murung’agen John ni fak. (Luke 1:76) Ma John ni ta taufe e ke weliy murung’agen reb e profet ni bay yib ni ka ba ga’ ngak Moses ni Jesus Kristus. (John 1:23-36) Boor ban’en ni ke yiiynag Jesus. Ni bod ni ke yiiynag rogon e yam’ nra tay nge uw e ra yim’ riy nge chon mini’ e yad ra li’ ngem’. (Matt. 20:17-19) Ma ku ke yiiynag Jesus ni yira gothey yu Jerusalem nge fare tempel riy. (Mark 13:1, 2) Ma tin ni ke yiiynag e ka ba’ ke mada’ ko chiney.​—Matt. 24:3-41.

12. (a) Uw rogon ni tay Jesus e def ko fare maruwel ni ngan machibnag fare thin nib fel’ u ga’ngin yang e fayleng? (b) Uw rogon ni ngad folgad ko tin ni rin’ Jesus e ngiyal’ ney?

¹² Ma ku Jesus e ir ba tamachib ni i machibnag fare thin nib fel’ u murung’agen Gil’ilungun Got nde rus. (Luke 4:16-21, 43) Ma ir reb e sensey nrib fel’. Ya boch e girdi’ ni kar rung’aged Jesus e ka rogned ni gaar: “Dariy be’ ni ka a welthin ni bod rogon e re moon nem!” (John 7:46) Ke machibnag Jesus e thin nib fel’ u fithik’ e pasig, ma ke pi’ e athamgil nga laniyan’ pi gachalpen ni ngar folgad rok. Ere ke tay fare def ko re maruwel ney ni ngan wereg e machib u ga’ngin yang e fayleng, ma ka be ulul i yan ke mada’ ko chiney. (Matt. 28:18-20; Acts 5:42) Fa binem e duw, ma gonap’an medlip e milyon pi gachalpen Kristus e kar thognaged gonap’an 1,500,000,000 e awa ni kar machibniged fare thin nib fel’ ma kar filed e thin ni riyul’ ngak e girdi’.Gur kam un ko re maruwel ney u rogon ni rayog rom?

13. Mang e ra ayuwegdad ni “ngaud pired ni gad ba od”?

¹³ Dariy e maruwar riy ni ke lebguy Jehovah fare yiiy ni nge sum reb e profet ni bod Moses. Uw rogon nra ayuwegem e re ney? Ra ayuwegem ni ngari pagan’um ngay ni ku ra lebug boch e yiiy ni bay rogon ko yafas rodad boch nga m’on? Arrogon, gad ra fal’eg i lemnag e n’en ni i rin’ Jesus ma ra k’aringdad ni “nguud pired ni gadad be od ma ba tamilangan’dad” ko tin nra rin’ Got boch nga m’on.​—1 Thess. 5:2, 6.

Mu Tay Fan Jesus ni Ir e Ta Maaf

14. Uw rogon me mang Moses e ta maaf u thilin piyu Israel nge Got?

¹⁴ Jesus e ta maaf ni bod Moses. Ke fanay Jehovah Moses u nap’an ni ke fal’eg fare m’ag ko motochiyel ni fan ngak piyu Israel. Faan mang e fol pi fak Jakob ko motochiyel rok Got ma ku yad ra par ni yad e ulung rok Got. (Ex. 19:3-8) Machane ke par e re m’ag nem ke mada’ ko bin som’on e chibog.

15. Uw rogon ni Jesus e ir e ta maaf ni rib fel’?

¹⁵ Nap’an e duw ni 33 me fal’eg Jehovah reb e m’ag nib fel’ ni fan ko fapi “girdi’ [“Israel,” NW] rok Got”, kar manged ba ulung ko Kristiano ni kan dugliyrad u ga’ngin yang e fayleng. (Gal. 6:16) Fare m’ag ni ke fal’eg Got ni Moses e ta maaf riy e i moy e motochiyel riy ni ke yoloy Got nga daken e malang, machane fare m’ag ni Jesus e ta maaf riy e ke yoloy Got e pi motochiyel riy nga gum’irchaen e girdi’. (Mu beeg e 1 Timothy 2:5; Hebrews 8:10.) Ere fare “Israel rok Got” e ke mang ba ulung i girdi’ ni ke mel’eg Got, ara ba “nam ni yad e bay yib wom’engirad nib fel’” ko Gil’ilungun. (Matt. 21:43) Girdi’ ni yad bang ko re nam nem e ku yad bang ko fare m’ag ni beech. Machane gathi kemus ni goo yad e ra fel’ rogorad riy, ya ku bay boor e girdi’ ni yad ba yam’ e chiney ni bay ni tow’athnagrad ni bochan e re m’ag nem.

Mu Tay Fan Kristus ni En Ma Chuwegey ko Gafgow

16. (a) Mang boch e kanawo’ ni ke fanay Jehovah Moses riy ni nge ayuweg piyu Israel? (b) Rogon ni bay ko Exodus 14:13, mini’ e ma ayuwegey?

¹⁶ Fare nep’ u m’on ni chuw piyu Israel u Egypt, ma pi fakrad e rayog ni ngar m’ad ni faanra dabni fol ko tin ni ka nog ngorad. Dabi n’uw nap’an ma ra yib reb e engel rok Got nge li’ urngin e tin nganni’ e bitir u lan yu Egypt. Ke yog Jehovah ngak Moses ni dabi yim’ pifak piyu Israel ni faanra ngan achey rachaen fak e saf nga langan e mab nge daken langan e mab. (Ex. 12:1-13, 21-23) Ere kar folgad ko n’en ni ke yog Jehovah. Tomuren ma ke yib e magawon ngorad, ya nap’an ni kar chugurgad ko fare Red Sea ma ke yib e pi salthaw nu Egypt ni ngar lied yad. Miki ayuwegrad Jehovah bayay ya ke fanay Moses ni nge ruw raba’nag fare day.​—Ex. 14:13, 21.

17, 18. Uw rogon ni Jesus e ta ayuw rodad ni ka ba ga’ ngak Moses?

¹⁷ Ayuw ni ke pi Jehovah ngak e girdi’ u daken Jesus e kab ga’ ko n’en ni rin’ u daken Moses. Jesus e ke pithig boch e girdi’ ko sib ko denen. (Rom. 5:12, 18) Ma angin e re biyul nem e “dariy n’umngin nap’an.” (Heb. 9:11, 12) Fan fare ngochol ni Jesus e “Jehovah e ma chuwegey ko gafgow.” Jesus ni ir e taayuw rodad e gathi kemus ni ke pithigdad ko denen, ya ke pi e athap ngodad ko yafas ni rib fel’ boch nga m’on. Ke ayuweg Jesus pi gachalpen ko damumuw rok Got ya nge fel’ e tha’ u thilrad Jehovah.​—Matt. 1:21.

¹⁸ Fare maligach ni pi’ Jesus e ra pithigdad ko mar nge yam’. Rayog ni ngad guyed ni riyul’ e re n’ey u nap’an ni yan Jesus nga tabinaw rok Jairus ni ke yim’ fak nib ppin ni 12 e duw rok. Ke micheg Jesus ku Jairus ni gaar: “Dab mu rus; ke mus ni nge michan’um ngak Got, me gol.” (Luke 8:41, 42, 49, 50) Ke riyul’ e thin ni yog, ya ke faseg fare tir ko yam’! Rayog ni ngam lemnag gelngin e felfelan’ ko gallabthir rok? Ere ku rayog ni ngam lemnag gelngin e felfelan’ ni gad ra tay u nap’an ni “gubin e yam’ ni bay u lan e low ni bayi rung’ag laman, mi yad yib u lan e low rorad nga wuru’.” (John 5:28, 29) Riyul’ ni Jesus e ir e ta ayuw rodad!​—Mu beeg e Acts 5:31; Titus 1:4; Rev. 7:10.

19, 20. (a) Faan gad ra fal’eg i lemnag e n’en ni rin’ Jesus, u rogon nra ayuwegdad? (b) Mang e gad ra weliy ko bin migid e thin?

¹⁹ Gad manang ni rayog ni ngad ayuweged e girdi’ nge fel’ rogorad ko ayuw ni ma pi’ Jesus. Re n’ey e ma pi’ e athamgil nga lanin’dad ni ngad uned ko machib. (Isa. 61:1-3) Ngad fal’eged i lemnag ni Jesus e kab ga’ ngak Moses ma ra gelnag e pagan’ rodad ni ra ayuwegdad u nap’an nra yib i thang e girdi’ nib kireb.​—Matt. 25:31-34, 41, 46; Rev. 7:9, 14.

²⁰ Jesus e kab ga’ ngak Moses ya boor ban’en ni ke rin’ ni de rin’ Moses. Thin ni i yog nge n’en ni i rin’ e ke ayuweg boor e girdi’. Ayuw ni ke pi Jesus e ra yognag e yafas ni manemus ko girdi’. Machane ku bay boor ban’en ni rayog ni ngad filed u murung’agen Jesus ko n’en ni i rin’ boch e girdi’ ni kakrom. Bin migid e thin e ra weliy ko uw rogon ni Jesus e kab ga’ ngak David nge Solomon.

Rayog ni Ngam Weliy?

Uw rogon ni ba ga’ Jesus ngak Moses

• ni ir e profet?

• ni ir e tamaaf?

• ni ir e taayuw?

[Box/​Picture on page 26]

Ku Boch Ban’en Nib Taareb Rogon Jesus nge Moses Riy

◻ Yow l’agruw ni ra digeyew e liw rorow nib tolang ya ngar pigpigow ngak Jehovah nge girdi’ rok.​—2 Kor. 8:9; Fil. 2:5-8; Heb. 11:24-26.

◻ Yow l’agruw ni kan dugliyrow, ara ke ‘mel’egrow’ Jehovah.​—Mark 14:61, 62; John 4:25, 26; Heb. 11:26.

◻ Yow l’agruw nra bow ni owchen Jehovah.​—Ex. 3:13-16; John 5:43; 17:4, 6, 26.

◻ Yow l’agruw nra dagew e sobut’an’.​—Num. 12:3; Matt. 11:28-30.

◻ Yow l’agruw ni kar duruw’iyew e girdi’ ni boor.​—Ex. 16:12; John 6:48-51.

◻ Yow l’agruw ni tapuf oloboch ma kar weliyew e motochiyel rok Got ko girdi’.​—Ex. 18:13; Mal. 4:4; John 5:22, 23; 15:10.

◻ Yow l’agruw ni ke mil fan e girdi’ rok Got ngorow.​—Num. 12:7; Heb. 3:2-6.

◻ Yow l’agruw ni kan weliy ni yow e mich rok Jehovah nib yul’yul’.​—Heb. 11:24-29; 12:1; Rev. 1:5.

◻ Tomren ni ke yim’ Moses nge Jesus me fek Jehovah dowrow.​—Deut. 34:5, 6; Luke 24:1-3; Acts 2:31; 1 Kor. 15:50; Jude 9.