Mu “Tiyan’med Nge Yog Ni Um Meybilgad”

1, 2. (a) Mang nib ga’ fan ni ngan ‘tiyan’uy, nge yog ni ngaun meybil’? (b) Mang boch e deer u murung’agen e meybil e ngad fithed gadad riy?

BE’ NI i un nga reb e maruwel nnep’ e yog ni gaar: “Ngiyal’ nrib mo’maw’ ni ngan par ni yib od e aram e ngiyal’ ni kari chugur ni nge rran.” Boch e girdi’ ni kub t’uf rorad ni ngar odgad nge kadbul e ku ireray e n’en ni ku yad ra yog. Rayog ni ngad taareb rogonnaged e re n’ey ko ngiyal’ ney ni gad bay riy. (Rom. 13:12) Gad be par u tungun e re m’ag rok Satan ney. Ere, rib ga’ fan ni ngad ‘pired ni gad be filmunguyan’dad’, ma gad be fol ko fare fonow nu Bible ni be yog ni ngad ‘tedan’dad, nge yog ni ngad meybilgad.’​—1 Pet. 4:7.

² Bochan nri gad ba chugur nga tungun e re m’ag rok Satan ney, mab puluw ni ngad fithed gadad ni nge lungudad: ‘Uw rogon ni gu be tiyan’ug u nap’an ni gu be meybil? Gu ma fanay urngin kanawoen e meybil nib puluw, ma gu ma meybil ni gubin ngiyal’, fa? Ba ga’ ni gu ma meybil ni fan ngak yugu boch e girdi’, ara kemus ni gu ma yibilay e tin nib t’uf rog nge tin ni gu baadag ni nge yag ngog? Uw feni ga’ fan e meybil ni gu ma tay ya nge yag ni nggu thap ngak Got?’

MU RIN’ URNGIN KANAWOEN E MEYBIL

3. Mang boch e kanawo’ u rogon ni ngan meybil?

³ U lan e babyor rok Paul ngak piyu Efesus e weliy riy murung’agen urngin kanawoen e “meybil” nib puluw. (Efe. 6:18) U lan e meybil rodad, ma ba ga’ ni gad ma ning e ayuw rok Jehovah ni nge pi’ e tin nib t’uf rodad miki ayuwegdad ni ngad athamgilgad u fithik’ e pi magawon rodad. Be tamilangnag e Bible ni Jehovah e ma “fulweg taban e meybil”, ma bochan ni gad ba t’uf rok ma ma motoyil u nap’an ni gad ra ning e ayuw ngak. (Ps. 65:2) Machane, gathi kemus ni ngad ninged e tin nib t’uf rodad, ya kub ga’ fan nnap’an ni ngad meybilgad ma gad pining e sorok ngak Jehovah, ma gad pining e magar, ma gad be wenig ngak.

4. Mang fan ni thingar da pininged e sorok ngak Jehovah u nap’an ni gad be meybil?

⁴ Boor fan ni ngad pininged e sorok ngak Jehovah u nap’an ni gad be meybil. Bod ni gad baadag ni ngad pininged e sorok ngak u nap’an ni gad ra lemnag e pi n’en ni “ke rin’.” (Mu beeg e Psalm 150:1-6.) Fa nel’ i verse ko Psalm 150 e be pi’ e athamgil ngodad ni bay 13 e kanawo’ u rogon ni ngad pininged e sorok ngak Jehovah riy. Maku bay be’ ni ki yoloy reb e Psalm ni ke m’ug e t’ufeg rok ngak Jehovah u nap’an ni yon’ reb e tang ni gaar: “Medlip yay u reb e rran ni gu ma pining e magar ngom ni fan ko tiriggil rom nib mat’aw.” (Ps. 119:164) Ba mudugil ni bay rogon ni ngan pining e sorok ngak Jehovah. Ere gathi susun ni ngad pininged e sorok ngak ni “medlip yay u reb e rran”, re n’ey e be yip’ fan ni boor yay ni ngan rin’, fa?

5. Faan gad ra meybil ni gad be og e magar, ma uw rogon nra ayuwegdad?

⁵ Ngan Og e magar ara ngan pining e magar e ku aram reb i kanawoen e meybil nib ga’ fan. Ke pi’ Paul e athamgil ngak e pi Kristiano ko fare mach nu Filippi ni gaar: “Dariy ban’en ni nge magafan’med ngay, machane faan gimed ra meybil ngak Got mi gimed ning ngak e tin ni nge yog ngomed, ma gubin ngiyal’ ni nguum ninged ngak ni gimed be pining e magar ngak u lanin’med.” (Fil. 4:6) Rayog ni nge ayuwegdad Jehovah ni faan gad ra pining e magar ngak ni ke yib u gum’ircha’dad. Re n’ey e rib ga’ fan ni bochan e gad be par ko tin tomuren e rran ni girdi’ riy e dakurur “pininged e magar ngak be’ u lanin’rad.” (2 Tim. 3:1, 2) Riyul’ ni ke garer e biney e lem ko girdi’ e ngiyal’ ney. Ere, faanra dab da kol ayuwgad ma rayog ni nge af e re lem ney ngodad. Gad ra meybil ngak Got ni gad be pining e magar ngak ma gad ra felfelan’, ma dab ud ‘gun’gun’gad ma gad yin’ e kireb nga daken boch e girdi’.’ (Jude 16) Maku nap’an nra meybil e piin lolugen e tabinaw nge chon e tabinaw rorad u taabang ni yad be pining e magar ngak Jehovah, ma re n’ey e ra pi’ e athamgil nga laniyan’ pi leengirad nge pi fakrad ni ngkur pininged e magar.

6, 7. Mang e be yip’ fan ni ngan wenig ngak Got? Ma mang boch ban’en nrayog ni ngad wenigniged?

⁶ Meybil ni yibe Wenig e ku aram reb i kanawoen e meybil ni ga ra tay ni bochan ni kari magafan’um. Mang e rayog ni ngad wenigniged ngak Jehovah? Nap’an ni yibe gafgownagdad ara ke yib ba mit e m’ar ngodad nrayog ni nga nim’ riy, ma aram e ngiyal’ nrayog ni ngad weniggad ni nge ayuwegdad. Ireray e pi n’en nib puluw ni ngad wenigniged ngak Got. Machane gur, kemus ni ireray e ngiyal’ nrayog ni ngad weniggad ngak ni nge ayuwegdad?

⁷ Gad ra lemnag fare kenggin e meybil rok Jesus nge n’en ni weliy u murung’agen fithingan Got nge Gil’ilungun nge n’en nib m’agan’ Got ngay. (Mu beeg e Matthew 6:9, 10.) Ke sug e re fayleng ney ko kireb, ma ku dabiyog ko pi am ni ngar pied e tin nib t’uf ko girdi’. Ere, ireray fan ni ngad yibilayed fithingan e Chitamangidad nu tharmiy ni ngan thothupnag, maku ngad yibilayed Gil’ilungun ni nge chuweg e gagiyeg rok Satan u roy u fayleng. Ku ireray e ngiyal’ ni ngad weniggad ngak Jehovah ni nge rin’ e n’en nib m’agan’ ngay u roy u fayleng ni bod ni yibe rin’ u tharmiy. Ere rib ga’ fan ni ngad tedan’dad, ma ngad rin’ed urngin kanawoen e meybil.

“NGUUM MEYBILGAD”

8, 9. Mang fan ndab da turguyed e kireb nga daken Peter nge boch e apostal ni bochan ni kar molod u lan fare milay’ nu Gethsemane?

⁸ Yugu aram rogon ni fonownag apostal Peter e pi Kristiano ni ngar ‘tedan’rad nge yog ni ngar meybilgad,’ machane immoy ba ngiyal’ nde yog rok ni nge rin’ e re n’ey. Ir bagayad ko fa pi gachalpen ni i mol u nap’an ni bay Jesus ko fare milay’ nu Gethsemane ni be meybil. Tomuren ni yog Jesus ngorad ni ngar ‘odgad ngaur meybilgad,’ machane de yag rorad ya ur molod.​—Mu beeg e Matthew 26:40-45.

⁹ Susun ni ngad lemnaged ni ke aw parowrad ni bochan e pi n’en ni kar rin’ed e rofen nem, ko bin ni ngad turguyed e kireb nga daken Peter nge tin ni ka bay e apostal ya bochan ni kar molod. Kar fal’eged rogorad ma kar madnomnaged fare Paluk’af e re nep’ nem. Ma aram me yog Jesus e n’en ni ngan rin’ ni fan ko re madnom nem, ya nge yag ni ngar nanged rogon ni ngar madnomnaged e re n’em. (1 Kor. 11:23-25) Tomuren ron’ed e ‘tang ni yad be pining e sorok ngak Got riy ma aram mi yad yan ko burey nu Olives.’ Ba n’uw yang e gin ni nga ranod riy u lan yu Jerusalem mfin ra taw gad ngaram. (Matt. 26:30, 36) Ngiyal’ nem e ke pag ragag nge l’agruw e kolok nnep’. Faanra gad bay u lan fare milay’ nu Gethsemane e ngiyal’ nem, ma dabisiy ni kud molod. De gathibthibnag Jesus e n’en ni ke rin’ fapi apostal ni bochan ni ke aw parowrad, ya manang ni “lanin’uy e ba adag, ma dowef e mmeewar.”

10, 11. (a) Mang e ke fil Peter ko n’en ni buch rok ko fare milay’ nu Gethsemane? (b) Mang e rayog ni ngad filed ko n’en ni rin’ Peter?

¹⁰ N’en ni buch u lan fare milay’ nu Gethsemane e re nep’ nem e bay ban’en nib ga’ fan ni fil Peter riy. U m’on riy me yog Jesus ni gaar: “Nep’ ney e gimed gubin ni bay mmilgad ngam paged gag.” Ma aram me yog Peter ni gaar: “Ra pagem e pi cha’ney ni yad gubin, mi gag e ri dab gu pagem!”, me yog Jesus ni dalip yay nra yog Peter nde nang. De mich u wan’ Peter e n’en ni yog Jesus ya gaar: “Mus ni faanra nggu un ngom ko yam’, ma ri dab gog nda gu nangem.” (Matt. 26:31-35) Machane, ke war e michan’ rok Peter, ni bod rogon ni yog Jesus. Nap’an ni nang e n’en ni rin’ me “yor ni kari kireban’.”​—Luke 22:60-62.

¹¹ Bochan e n’en ni buch rok Peter, ma aram me nang ni dabiyog ni nge pagan’ ngak. Meybil ni tay e aram e n’en ni ayuweg. Ke fonownigey Peter ni ngan ‘tiyan’uy nge yog ni un meybil.’ Gad ma fol ko re fonow ney u Bible, fa? Maku gad ma ‘meybil’ ni gubin ngiyal’ ni gad be dag ni be pagan’dad ngak Jehovah, fa? (Ps. 85:8) Kub t’uf ni ngad folgad ko fare fonow ni pi’ Paul ni gaar: “En nra finey ni ke par ni ke mudugil e nge ayuw ya ri mul.”​—1 Kor. 10:12.

KAN FULWEG TABAN E MEYBIL ROK NEHEMIAH

12. Mang fan nib fel’ ni ngad folwokgad ko n’en ni rin’ Nehemiah?

¹² Gad ra lemnag e n’en ni rin’ Nehemiah, ni ir e en nib milfan e wayin rok Artaxerxes ni Pilung nu Persia ngak ni sogonap’an 450 e duw u m’on ni nge yib Kristus. Rayog ni ngad folwokgad rok Nehemiah u rogon ni i meybil ngak Jehovah u polo’ i gum’irchaen. I par in e rran nda i ‘kay ban’en ma i meybil ngak Got’ u murung’agen e n’en ni be buch rok piyu Jerusalem. (Neh. 1:4) Nap’an ni fith Artaxerxes ngak ko mang fan ni ke kireban’, ma aram me “meybil ngak fare Got nu tharmiy.” (Neh. 2:2-4) Ma mang e buch? Ke fulweg Jehovah taban e meybil rok u reb e kanawo’ ni ke yib angin ngak e girdi’ rok. (Neh. 2:5, 6) Dabisiy nre n’ey ni ke buch e kari gelnag e michan’ rok Nehemiah!

13, 14. Mang e thingar da rin’ed me yag ni gel e michan’ rodad, ma gad gel ko pi skeng ni ma fek Satan i yib ngodad?

¹³ Faanra ud meybilgad ni bod Nehemiah, ma rayog ni nge ayuwegdad nge gel e michan’ rodad. Der ma runguydad Satan, ba ga’ ni ma skengnagdad ko ngiyal’ ni kad meewargad. Ni bod nnap’an ni ke yib reb e m’ar ngodad nib gel ara kad mochuchgad, ma rayog ni ngad lemnaged ni machib ni gad ma tay ni gubin e pul e daki ga’ fan u wan’ Got. Boch i gadad e sana ma kireban’ ni bochan boch ban’en ni ke buch rok kafram. Baadag Satan ni ngad lemnaged ni dariy fadad. Ma fanay e mit ney e lem ni nge warnag e michan’ rodad. Machane faanra ud ‘tedan’dad ngad meybilgad’ ma ra par e michan’ rodad nib gel. Be yog e thin ko Bible ni michan’ rodad e bod ‘fa gi n’en ni yima mith nga fon ko cham nra ayuwegdad ni ngad piliged ngay urngin gan e gat’ing ni be yik’ ni be pag Faanem nib Kireb ngodad.’​—Efe. 6:16.

¹⁴ Faanra ud ‘tedan’dad nge yog ni ngad meybilgad’, ma re n’ey e ra ayuwegdad ni dabi war e michan’ rodad u nap’an nra yib e skeng ngodad nda ud lemnaged. Nap’an nra yib e skeng ngodad, ma ngad lemnaged e n’en ni rin’ Nehemiah, ma ngad gurgad ngad meybilgad ngak Got. Kemus ni yigoo Jehovah e rayog ni nge ayuwegdad ngad gelgad ko pi skeng, ma gad athamgil u nap’an ni yira skengnag e michan’ rodad.

MU YIBLAY YUGU BOCH E GIRDI’

15. Mang boch e deer ni ngad fithed gadad riy u murung’agen e meybil ni gad ma tay ni fan ngak boch e girdi’?

¹⁵ Ke meybil Jesus ni be wenig ni ngan ayuweg Peter ya nge dabi war e michan’ rok. (Luke 22:32) Reb e Kristiano ko bin som’on e chibog ni Epafras fithingan e folwok rok Jesus. I athamgil ni nge yibilay e pi walag u Kolose. I yoloy Paul ni gaar: “Gubin ngiyal’ nri ma pi’ e meybil romed, ni ma wenignagmed ngak Got ni nge ayuwegmed ngam pired ni gimed mmudugil me ilal e lem romed nrogon girdien Kristus, ma kari mudugilan’med, ma gimed be rin’ e tin nib m’agan’ Got ngay.” (Kol. 4:12) Thingar da fithed gadad ni nge lungdad: ‘Gu ma athamgil ni nggu yibilay e pi walag u ga’ngin yang e fayleng, fa? Uw urngin yay ni gu ma yibilay e pi walag ni ke yib e gafgow ngorad ni bochan e yoko’ ara durru’ ara boch ban’en ni yima gafgow riy? Wuin e yay tomur ni kug athamgil ni nggu yibilay e pi walag ni boor e maruwel rorad u lan e ulung rok Jehovah? Kug meybil ni dawori n’uw nap’an ni fan ngak e pi walag u lan e ulung ni yad be mada’nag e magawon nib gel, fa?’

16. Gur, rib ga’ fan e meybil ni gad ma tay ni fan ngak yugu boch e girdi’? Mu weliy.

¹⁶ Meybil ni gad ma tay ni fan ngak boch e girdi’ e rayog ni nge ayuwegrad. (Mu beeg e 2 Korinth 1:11.) De t’uf ni nge lemnag Jehovah ni nge fulweg taban e meybil rok e pi tapigpig rok ni bochan ni yad boor ni yad be meybil ngak ni boor yay. Machane be felfelan’ ngay ni be guy e pi walag ni yad be lemnaged yad. Ere, thingar da lemnaged ni meybil ni gad ma tay ni fan ngak yugu boch e girdi’ e ban’en nrib ga’ fan. Thingar da daged nib t’uf pi walagdad rodad ma gad be lemnag rarogorad u nap’an ni gad ra yibilayrad ni bod ni rin’ Epafras. Gad ra rin’ ni aray rogon ma ku ra gel e felfelan’ rodad, ya “ba gel e felfelan’ ni ma yib ko pi’ ban’en ngak be’ ko bin ni be’ e nge pi’ ban’en ngom.”​—Acts 20:35.

“NGIYAL’ NI NGA DAROD RIY NGAK GOT E KE CHUGUR”

17, 18. Faanra ud ‘tedan’dad nge yog ni ngad meybilgad’, ma uw rogon nra ayuwegdad?

¹⁷ U m’on ni nge yog Paul ni “kari chugur ni nge chuw e nep’, ni ke chugur ni nge rran” me yoloy ni gaar: “Kam nanged e re awa ni ke taw ngay, ya ke taw nga nap’an ni ngam odgad. Ya ngiyal’ ni nga darod riy ngak Got e ke chugur e chiney ko ngiyal’ ni baaram nsom’on ni mich Jesus u wun’dad.” (Rom. 13:11, 12) Fa bin nib beech e fayleng ni ke micheg Got e ke chugur, ma ke chugur ni ngan chuwegdad u fithik’ e gafgow. Ere, thingar dab da malmalgad ko tirok Got ban’en, maku dab da paged e pi n’en ko re fayleng ney ni nge magawonnag e tayim rodad ni gad ma tay ni fan ko meybil ngak Jehovah. Ere, ngad ‘tedan’dad nge yog ni ngad meybilgad.’ Ra ayuwegdad e re n’ey ni nge par “pangidad nib thothup ma kad pied gadad nga pa’ Got” u nap’an ni gad be sonnag fare Rran rok Jehovah. (2 Pet. 3:11, 12) Rogon e ngongol rodad e ra m’ug riy ni gad be par ni gad ba od ko tirok Got ban’en, mab mich u wan’dad ni kari chugur ni ngan thang e re m’ag nib kireb ney. Ere, manga yugu da “meybilgad ni gubin ngiyal’.” (1 Thess. 5:17) Susun ni ngad folwokgad rok Jesus ngaud meybilgad u bang ni yigoo gadad. Faanra ngaud ted e tayim ni fan ko meybil, ma rayog ni ngad chugurgad ngak Got. (Jas. 4:7, 8) Ma re n’ey e ba tow’ath nrib fel’.

¹⁸ Be gaar e Bible: “Nap’an ni immoy Jesus u roy u fayleng me meybil ni wenig ngak Got ni ba ga’ laman u fithik’ e lu’, ya ir e rayog rok ni nge tay Jesus ndabi yim’. Ma bochan e ba sobut’ laniyan’ ma rib m’agan’ ngay ni ngi i fol rok Got, ma aram fan ni fulweg Got taban e meybil rok.” (Heb. 5:7) Ke wenig Jesus ngak Got ya nge yag ni par nib yul’yul’ nge yan i mada’ ko ngiyal’ ni yim’ riy. Ma angin ni yib e ke ayuweg Jehovah Fak nrib t’uf rok me faseg nge yan nga tharmiy ni dabki yim’. Ku arrogodad ni rayog ni ngad pared ni gad ba yul’yul’ ngak e Chitamangidad nu tharmiy, ni yugu demtrug e skeng ni gad ra mada’nag boch nga m’on. Bin riyul’ riy e faanra ud ‘tedan’dad nge yog ni ngad meybilgad’ ma aram e rayog e yafas ni manemus ngodad.