Kari Mich u Wan’um ni Ireray e Tin Riyul’, Fa? Ma Mang Fan?
“Rayog ni ngam nanged e tin nib m’agan’ Got ngay ni tin nib fel’, nib fel’ u wan’ Got ma rib yal’uw.”—ROM. 12:2.
1. Mang e i rin’ boch e tayugang’ ko teliw u nap’an ni immoy e mahl?
GUR, ba m’agan’ Got ngay ni nge un e tin riyul’ e Kristiano ko mahl ni ngar lied e girdi’ u boch e nam? Ireray e n’en ni ke rin’ e piin ni yad ma yog ni yad e Kristiano u lan fa 100 i duw ni ke yan. Ba ga’ ni i yibilay e pi tayugang’ ko teliw ko Katolik e pi salthaw nge pi talin e cham rorad u nap’an ni yad be yan ni ngar chamgad ngak boch e Katolik u boch e nam. Ku aram e n’en ni i rin’ boch e tayugang’ ko teliw ko Protestant. Nap’an e Bin L’agruw e Mahl ko Fayleng ma boor yay ni i buch e re n’ey u thilin e piin ni yad ma yog ni yad e Kristiano.
2, 3. Mang e rin’ e Pi Mich Rok Jehovah u nap’an e Bin L’agruw e Mahl ko Fayleng ngu tomuren, ma mang fan?
2 Mang e i rin’ e Pi Mich Rok Jehovah ko re ngiyal’ i n’em? Pi n’en ni i buch rorad e be m’ug riy nda ur uned nga ngongolen e pi am nib togopuluw ko pi motochiyel rok Got. Mang fan ni ur pared ni aray rogon? Bochan e yad baadag ni ngar folgad ko pi n’en ni i fil Jesus mi yad folwok rok. I yog ni gaar: “Faanra um pired nib t’uf bigimed rok bigimed, ma aram e urngin e girdi’ ni yad ra nang ni gimed pi gachalpeg.” (John 13:35) Kur folgad ko fapi thin ni yoloy apostal Paul ngak e pi Kristiano nu Korinth.—Mu beeg e 2 Korinth 10:3, 4.
3 Ere, tin riyul’ e Kristiano ni kar skulnaged e nangan’ rorad ko thin nu Bible e darur filed rogon ni ngar chamgad ara ra uned ko mahl. Bochan e re n’ey, ma aram fan ni bokum biyu’ e Pi Mich Rok Jehovah ni pumoon nge ppin ni boch i yad e ke pilibthir ma boch i yad e kab fel’ yangaren ni un gafgownagrad. Boor i yad e un ulunguyrad nga yu yang i ban’en ni bod e kalbus, ma boch i yad e u non’rad nga kalbus nguun maruwel ngorad nib gel. Ma nap’an ni i gagiyegnag e Nazi yu Chiyamen, ma boor i yad e un li’rad ngar m’ad. Yugu aram rogon nrib gel e togopuluw ni i mada’nag e Pi Mich Rok Jehovah u Europe, machane da ur paged talin e maruwel ni kan tay chilen ngorad ni ngar rin’ed ni aram e ngar machibnaged fare thin nib fel’ ni murung’agen Gil’ilungun Jehovah. Ur rin’ed e re maruwel ney u fithik’ e yul’yul’, ni ki mada’ ko ngiyal’ ni u non’rad nga kalbus, ngu nap’an ni ur moyed ko pi concentration camp, ngu nap’an ni kan chuwegrad ko binaw rorad min fekrad ngan yan ni tayrad nga bang.a Ku da i un e Pi Mich Rok Jehovah ko cham ni un tay u Rwanda boch e duw nga tomuren u nap’an e duw ni 1994. Ku da ur uned ko pi n’en ni un rin’ u nap’an e mahl ni un tay u Yugoslavia.
4. Mang e ba ga’ ni ma yog e girdi’ u nap’an ni yad ra guy e Pi Mich Rok Jehovah ndarur uned ko pi ngongolen e am nib togopuluw ko pi motochiyel rok Got?
4 Bochan nder ma un e Pi Mich Rok Jehovah ko pi n’en ni yima rin’ u nap’an e mahl nib togopuluw ko motochiyel rok Got, ma aram fan ni boor e girdi’ nu fayleng ni yad ma yog nriyul’ nib t’uf Got rorad nge piin nib migid ngorad. Bin riyul’ riy, e yad be dag ngongolen e tin riyul’ e Kristiano. Machane, ku bay boch ban’en u rarogon e liyor ni gad ma tay ni be micheg ko girdi’ ni Pi Mich Rok Jehovah e yad e tin riyul’ e Kristiano.
BIN TH’ABI GA’ E MARUWEL NI YIBE RIN’ U GA’NGIN E FAYLENG
5. Mang boch ban’en ni thil u nap’an Jesus nthingari fol pi gachalpen riy?
5 Nap’an ni tabab Jesus ko machib, me weliy feni ga’ fan ni ngan machibnag fare thin nib fel’ ni murung’agen Gil’ilungun Got. I mel’eg 12 e girdi’ ni ngar manged pi gachalpen ni ngar tababnaged e re maruwel nem nra garer nga ga’ngin yang e fayleng; ma boch nga tomuren, miki skulnag 70b i gachalpen u rogon ni ngar rin’ed e re maruwel ney. (Luke 6:13; 10:1) Kan skulnag e pi girdi’ ney ni ngar feked fare thin nib fel’ i yan ko girdi’, ma pi Jew e yad e som’on ni ngan fek fare thin nib fel’ i yan ngorad. Machane, faani boch nga tomuren, me buch ban’en ni kan gin ngay! Ki machibnag pi gachalpen Jesus fare thin nib fel’ ko girdien e pi nam ndawor ni maad’adnagrad. Dariy e maruwar riy ni ke guy pi gachalpen Jesus ni ke gel e thil ko maruwel ni ngar rin’ed!—Acts 1:8.
6. Mang e rin’ me tamilang u wan’ Peter ni Jehovah e urngin e girdi’ ma taareb rogorad u wan’?
6 Kan l’og apostal Peter ni nge yan nga tafen Kornelius ni gathi ir reb e Jew ma dawor ni maad’adnag. Aram e ngiyal’ ni nang Peter ni Got e urngin e girdi’ ma taareb rogorad u wan’. Ere, kan taufenag Kornelius nge chon e tabinaw rok. Ma aram e ngiyal’ ni mab e kanawo’ ngak girdien e pi nam ni ngar rung’aged e tin riyul’ mi yad fol riy. (Acts 10:9-48) Ere, ke mab e kanawo’ ni nge garer fare thin nib fel’ nga ga’ngin yang e fayleng.
7, 8. Mang reb e ban’en ni ke rin’ e ulung rok Jehovah? (Mu guy e sasing ni bay u tabolngin e re article ney.)
7 Ngiyal’ ney e piin ni yad ma yog e thin rodad e yad ba pasig u rogon ni yad ma ayuweg, ma yad ma yarmiy fare maruwel ni yibe rin’ u ga’ngin yang e fayleng, ni aram e yibe machibnag ma yibe fil fare thin nib fel’ ko girdi’. Chiney e ke chugur ni nge gaman meruk e milyon e Pi Mich Rok Jehovah u ga’ngin yang e fayleng, ma yad be athamgil u rogon nrayog rorad ni ngar wereged e re thin nib fel’ ney u boor ko 600 mit e thin, ma dab ki n’uw nap’an ma bay ki yoor boch! Ku yimanang e Pi Mich Rok Jehovah ko machib ni yad ma tay u mit e tabinaw, ngu kanawo’. Ma bay yu ngiyal’ ni yad ma tay boch e tebel nge boch e cart u kanawo’ ni bay boch e babyor riy ni kan pilyeg nga boor mit e thin.
8 Ba pag 2,900 e walag ni yad ma pilyeg e pi babyor rodad ni kan skulnagrad u rogon ni ngar pilyeged e Bible nge boch e babyor nib puluw e thin riy ko Bible. Ma re maruwel ney e gathi kemus ni yibe rin’ ni fan ko tin baaray e thin ni boor e girdi’ ni ma yog. Ya ku yima rin’ ni fan nga bokum miriay mit e thin ni gathi ri boor e girdi’ ni manang. Bod nu Spain e bokum milyon e girdi’ ni ka nog e Catalonians ngorad nib ga’ ni yad ma non ko thin rorad ni ka nog e Catalan ngay. Machane dawori n’uw nap’an, ma kki tabab e girdi’ ni yad ma par u Andorra, ngu Alicante, ngu Balearic Islands, ngu Valencia i fanay e re thin ney. Chiney e ma pilyeg e Pi Mich Rok Jehovah boch e babyor rodad ko thin ni Catalan, maku yima tay e muulung ko re thin ney.
9, 10. Mang e be dag ni baadag e ulung rok Got ni nge nang e girdi’ e tin riyul’?
9 Re maruwel ney ni ngan pilyeg boch e babyor nib puluw e thin riy ko Bible min fil e thin nu Bible ko girdi’ ko thin rorad e ku boor e nam ni yibe rin’ riy. Bod nu Mexico e ba ga’ ni yima non riy ni thin ni Spanish, machane ku boor e girdi’ u rom nib thil e thin rorad. Reb e pi thin nem e ka nog e Maya ngay. Ere, ke dugliy e branch ofis nu Mexico ni piin ni yad ma pilyeg e pi babyor rodad ko thin ni Maya e nga ranod ra pired nga bang ko re nam nem ni yima yog e re thin nem riy ni gubin ngiyal’. Ku reb e nam e aram yu Nepal. Ba pag 29 e milyon e girdi’ ni ma par ko re nam nem, ma Nepali e aram reb e thin ni ku yima yog ko re nam nem. Sogonap’an 120 mit e thin ni yima yog ko re nam nem, machane ba pag ragag e milyon e girdi’ ni yad ma non ni thin ni Nepali, maku boor e girdi’ nib thil e thin rorad ni ku yad manang e re thin nem. Ere, yima pilyeg e pi babyor rodad ko re thin ney.
10 Pi maruwel ni ma rin’ e piin ni yad ma pilyeg e pi babyor rodad nga yugu boch e thin u ga’ngin yang e fayleng e be dag feni ga’ fan u wan’ e ulung rok Jehovah fare maruwel ni ngan machibnag fare thin nib fel’ ni murung’agen Gil’ilungun Got u ga’ngin yang e fayleng. Bokum milyon e tract, nge brochure, nge magazine ni yibe wereg u ga’ngin yang e fayleng ndariy puluwon. Be yag ni ngan rin’ e re maruwel ney ni bochan e salpiy ni ayuw ni ma pi’ e Pi Mich Rok Jehovah, ya yad ma fol ko fare thin ni yog Jesus ni faani gaar: “Ke yog ngomed nda mpied puluwon, ere mpied ndab ni pi’ puluwon ngomed.”—Matt. 10:8.
11, 12. Mang angin e machib ni ma tay e Pi Mich Rok Jehovah u ga’ngin yang e fayleng?
11 Bochan nrib mich u wan’ e Pi Mich Rok Jehovah ni ireray e tin riyul’, ma aram fan ni yad ma athamgil u rogon ni rayog rorad ni ngar machibnaged boch e girdi’ nib thil e thin rorad. Boor i yad e ke thilyeg rogon e par rok, ma ke fil e thin nge rogon e yalen u reb e nam nib thil ni bochan e nge yag ni rin’ e re maruwel ney ni machib nib fel’ rogon. Re maruwel ney ni machib nge ngan fil e thin rok Got ko girdi’ ni yima rin’ u ga’ngin yang e fayleng e ku aram reb e ban’en ni be micheg ko girdi’ ni Pi Mich Rok Jehovah e yad e tin riyul’ i gachalpen Jesus Kristus.
12 Ma rin’ e Pi Mich Rok Jehovah e pi n’ey ni bochan e ba mich u wan’rad ni kar pirieged e tin riyul’. Machane, mang e ku be micheg ko girdi’ ni Pi Mich Rok Jehovah e yad ma machibnag e tin riyul’?—Mu beeg e Roma 14:17, 18.
FAN NI KE MICH U WAN’RAD
13. Uw rogon ni ma guy e Pi Mich Rok Jehovah rogon ni nge par e ulung rorad nib beech?
13 Rayog ni nge yib angin ngodad e n’en ni ma yog e pi Kristiano e ngiyal’ ney nrib mich u wan’rad ni ireray e tin riyul’. Baaray e n’en ni yog be’ ni ke n’uw nap’an ni ma pigpig ngak Jehovah. I gaar: “Demtrug be’ u lan e ulung rok Jehovah nrayog ni ngan fonownag ara ni yal’uweg ya nge yag ni par e ulung nib beech.” Uw rogon ni ma rin’ e pi tapigpig rok Jehovah e re n’ey? Yad ma fol ko Thin rok Got maku yad ma folwok ko kanawo’ ni ke dag Jesus nge pi gachalpen. Kemus nri in e Pi Mich Rok Jehovah e kar siyeged ni ngar folgad ko pi motochiyel rok Got, ma aram fan ni kan tharbograd ko ulung. Machane, yooren e pi tapigpig rok Got e yad ma rin’ e tin nib m’agan’ ngay. Yooren e pi girdi’ ney e ur uned nga boch e ngongol nib kireb kafram, machane chiney e yad be fol ko pi motochiyel rok Got.—Mu beeg e 1 Korinth 6:9-11.
14. Mang e ke rin’ boch e girdi’ ni kan tharbograd ko ulung, ma mang angin ni ke yib?
14 Ere, uw rogon e tin baaray e girdi’ ni kan tharbograd ko ulung ni bochan e dubrad ni ngar folgad rok Got? Bokum biyu’ i yad e kar kalgadngan’rad kar sulod ko ulung. (Mu beeg e 2 Korinth 2:6-8.) Bochan ni ma fol e pi tapigpig rok Got ko pi motochiyel u Bible, ma aram fan ni be yag ni nge par e ulung rorad nib beech. Ma bochan e re n’ey, ma aram fan nib mich u wan’rad nib m’agan’ Got ko liyor ni yad ma tay. Pi Mich Rok Jehovah e yad ba thil ko pi yurba’ i teliw ni googsur, ya yad ma fol ko pi motochiyel rok Got, ma bochan e re n’ey ma aram fan ni boor e girdi’ ni kar nanged ni ireray e re ulung ni yad ma fil e tin riyul’.
15. Mang e ke ayuweg reb e walag ni pumoon ni ngari mich u wan’ ni ke pirieg e tin riyul’?
15 Mang fan ni ki mich u wan’ yugu boch e Pi Mich Rok Jehovah ni ireray e tin riyul’? Immoy reb e walag ni pumoon ni ke gaman 54 e duw rok ni yog ni gaar: “Ka nap’an ni kab fel’ yangareg keb i mada’ ko chiney ni dalip ban’en ni be ayuweg e michan’ rog ni nga i par nib gel, ni aram e ba mich u wan’ug ni: (1) riyul’ ni bay Got; (2) ma ir e ke thagthagnag e thin ni kan yoloy nga Bible; ma (3) be fanay ma be tow’athnag e ulung ko Pi Mich Rok Jehovah e ngiyal’ ney. Kab kafram i yib ni gu ma skengnag e pi n’ey ya nge yag ni nggu nang ko rriyul’ fa danga’. Ma gubin e duw ni be m’ug e mich riy nriyul’ e pi n’ey, ma ireray e n’en ni ke gelnag e michan’ rog, ma be ayuwegeg ni nga i par nib mich u wan’ug ni ireray e tin riyul’.”
16. Mang e ke ayuweg reb e walag ni ppin ni nge mich u wan’ ni ireray e tin riyul’?
16 Reb e walag ni ppin nib mabgol ni ma maruwel ko tochuch rodad u New York e weliy murung’agen e ulung rok Jehovah ni gaar: “Kemus e re raba’ i teliw ni ma machibnag fithingan Jehovah. Nap’an ni gad ra lemnag rogon ni ke m’ug fithingan Got u Bible ni sogonap’an 7,000 yay, ma gad ra nang nib puluw e re n’ey! Gu baadag fare thin ni bay ko 2 Kronicles 16:9 ni be gaar: ‘Changar rok Jehovah e ma yan u fayleng i yan ni fan ni nge dag gelngin ni fan ngak e girdi’ ni rib t’uf Got rorad.’” Ki yog ni gaar: “Tin riyul’ ni kug fil e ke ayuwegeg ni nggu nang rogon ni nggu pigpig ngak Jehovah u polo’ i gum’irchaeg ya nge yag ni ayuwegeg. Rib ga’ fan e tha’ u thilmow Jehovah u wan’ug. Ma ri kub ga’ fan u wan’ug rogon ni ke fil Jesus murung’agen Got kan nang, ma ireray e n’en ni ke ayuwegeg.”
17. Mang e ke mich u wan’ reb e walag ni pumoon ni immoy nde mich Got u wan’, ma mang fan?
17 Reb e walag ni pumoon ni immoy nde mich Got u wan’ e yog ni gaar: “Pi n’en ni kan sunmiy e be dag ngog ni baadag Got ni nge felfelan’ e girdi’ ko yafas rorad, ma aram fan ndabi pagrad ni ngar gafgowgad ni dariy n’umngin nap’an. Maku reb e, chiney ni be gel e kireb u fayleng i yan e be gel e michan’ ko pi tapigpig rok Jehovah, maku be gel e t’ufeg u thilrad, ma be gel e pasig rorad i yan. Kemus ni yigoo gelngin Jehovah nib thothup e rayog ni nge ngongliy e biney e maang’ang.”—Mu beeg e 1 Peter 4:1-4.
18. Uw rogon u wan’um e n’en ni ke yog l’agruw e walag ni pumoon?
18 Ku bay reb e walag ni pumoon ni ke n’uw nap’an ko tin riyul’ ni ki weliy fan nib mich u wan’ e n’en ni gad ma machibnag ni gaar: “Pi n’en ni kug fil ko thin rok Got ni kab kafram i yib e ir e ke ayuwegeg ni nggu nang nriyul’ ni ma athamgil e Pi Mich Rok Jehovah ni ngar rin’ed e pi n’en ni i rin’ e pi Kristiano ko bin som’on e chibog. Pi milekag ni gu ma tay u fayleng i yan e ke ayuwegeg ni ngguy e taareban’ ni bay u thilin e Pi Mich Rok Jehovah. Tin riyul’ u Bible e ir e ke ayuwegeg ni nggu pirieg e bin riyul’ e felfelan’.” Ku immoy reb e walag ni pumoon ni ke pag 60 e duw rok nni fith ngak ko mang fan ni ke mich u wan’ ni ireray e tin riyul’, me weliy murung’agen Jesus Kristus ni gaar: “Kad fal’eged i fil murung’agen e yafas rok Jesus u fayleng nge murung’agen e machib ni i tay, ma kari ga’ fan u wan’dad e pi n’en ni i rin’. Kad thilyeged boch ban’en u rarogon e par rodad ni bochan e nge yag nda chuchugurgad ngak Got u daken Kristus Jesus. Kad nanged ni fare biyul ni maligach ni pi’ Kristus e ir e ra thapegdad ngak Got. Ma gad manang ni ke fas ko yam’. Ma boor e girdi’ ni ur moyed e ngiyal’ nem nra guyed e n’en ni buch.”—Mu beeg e 1 Korinth 15:3-8.
MANG E THINGAR DA RIN’ED KO TIN RIYUL’ NI KAD NANGED?
19, 20. (a) Mang maruwel e yog Paul nib milfan ko ulung nu Roma ni ngar rin’ed? (b) Bochan ni gadad e Kristiano, ma mang tow’ath e bay rodad?
19 Bochan ni gadad e Kristiano nib t’uf e girdi’ rodad, ma dabiyog ni ngad ted e tin riyul’ ni kad nanged rodad. Baaray e n’en ni yog Paul ko pi walag ko ulung nu Roma. I gaar ngorad: “Faan ga ra yog nga dap’i l’ugunam ni lungum, ‘I Jesus e ir e Somol,’ ma ke mich u wan’um ni Got e faseg ko yam’, ma aram e kam thap ngak Got. Ya ra mich u wan’dad me mat’awnagdad Got ngak; ma gadad ra yog nga dap’i l’ugundad, ma aram e kad thapgad.”—Rom. 10:9, 10.
20 Bochan ni gadad e Pi Mich Rok Jehovah, ma ke mich u wan’dad ni kad pirieged e tin riyul’, ma gad manang ni gad ba tow’ath ya rayog ni ngad weliyed fare thin nib fel’ ni murung’agen Gil’ilungun Got ko girdi’. Ere, nap’an ni gad be rin’ e maruwel rodad ni machib, ma ngad guyed rogon ni nge ngat e girdi’ ko pi n’en ni gad ma machibnag u Bible nge rogon ni ke mich u wan’dad ni gadad e bay e tin riyul’ rodad.
b Boch e Bible e bay riy ni “70,” ma boch e “72.”