“Um Pired ni Gimed Be L’agan’med ko Pi N’en ni Bay u Tharmiy”
“Um pired ni gimed be l’agan’med ko pi n’en ni bay u tharmiy, ma gathi pi n’en ni bay u roy u fayleng.”—KOL. 3:2.
1, 2. (a) Mang fan ni ke sum boch e magawon u lan e ulung nu Kolose? (b) Mang fonow e kan pi’ ni nge ayuweg e pi walag u Kolose ni ngar pired ni yad ba mudugil?
KARI magawon e ulung ko pi Kristiano u Kolose ko bin som’on e chibog! Ya bay boch e girdi’ u lan e ulung ni kar ruw raba’naged e girdi’ u lan e ulung ni bochan e yad be yog ni gubin e girdi’ ni thingari fol ko fare Motochiyel rok Moses. Ma boch e girdi’ e yad be yog nib kireb ni ngan felfelan’. I yoloy apostal Paul bangi babyor nge yan ngorad ni be fonownagrad ni gaar: “Mu guyed rogomed ya ri kolmed be’ ngam manged kalbus rok ni be’ ni be maruwel ko gonop rok e girdi’ nge sabanban ndariy rogon nga bayang, ni yib ko machib ni sum rok e girdi’ ni yibe fil ngak reb e mfen nge reb, ma ki yib ko pi kan ni yad be gagiyeg u lan e gin’en ni ba’ urngin ban’en nu lan e lang riy nib muun e fayleng ngay, ma gathi Kristus e yib rok.”—Kol. 2:8.
2 Faanra l’agan’ e pi Kristiano nem ni kan dugliyrad ko lem nu “fayleng,” ma aram e yad be siyeg e n’en ni ke pi’ Jehovah ngorad nra ayuwegrad ni nge yag e yafas ngorad. (Kol. 2:20-23) I weliy Paul boch ban’en ngorad ya nge yag ni ayuwegrad ni nge par nib fel’ e tha’ u thilrad Got. I gaar ngorad: “Um pired ni gimed be l’agan’med ko pi n’en ni bay u tharmiy, ma gathi pi n’en ni bay u roy u fayleng.” (Kol. 3:2) Arrogon, thingari par pi walagen Kristus ni ke l’agan’rad ko athap rorad ko yafas ndariy n’umngin nap’an u tharmiy ni aram e tow’ath rorad ni ke ‘chaariy Got u tharmiy ni fan ngorad.’—Kol. 1:4, 5.
3. (a) Mang athap e be l’agan’ e pi Kristiano ni kan dugliyrad ngay? (b) Mang boch e deer ni gad ra weliy e fulweg riy ko re article ney?
3 Ku arrogon e pi Kristiano ni kan dugliyrad ni ka yad bay e ngiyal’ ney ni ku be l’agan’rad nga Gil’ilungun Got u tharmiy nge athap rorad ni ngar ‘uned ngak Kristus ngar fanayed e tin ni ke tay Got ni fen.’ (Rom. 8:14-17) Machane, uw rogon e piin ni yad be athapeg ni ngar pared u fayleng? Mang rogon fapi thin ni yog Paul ngorad? Uw rogon nrayog ni nge par “yugu boch e saf” ni be l’agan’rad ko “pi n’en ni bay u tharmiy”? (John 10:16) Ma mang angin nra yib ngodad ni faan gad ra lemnag e pi n’en ni i buch rok boch e girdi’ ni yad ba yul’yul’ kakrom ni bod rogon Abraham nge Moses? Ya yugu aram rogon ni boor e magawon ni ur mada’nagew, machane ur parew ni ke l’agan’row ko pi n’en ni bay u tharmiy.
N’EN NI BE YIP’ FAN NI NGAD PARED NI KE L’AGAN’DAD KO PI N’EN NI BAY U THARMIY
4. Uw rogon ni nga i par yugu boch e saf ni be l’agan’rad ko pi n’en ni bay u tharmiy?
4 Yugu aram rogon nder athapeg yugu boch e saf ni nga ranod nga tharmiy, machane ku rayog ni ngaur pared ni ke l’agan’rad ko pi n’en ni bay u tharmiy. Uw rogon? Thingar ra m’oneged Jehovah Got nge Gil’ilungun u lan e yafas rorad. (Luke 10:25-27) Ere, aram fan ni gad ma lek luwan ay Kristus. (1 Pet. 2:21) Machane, taareb rogodad ko pi Kristiano ko bin som’on e chibog ni ki liyegdad e lem nde puluw, nge gonop ko girdi’ nu fayleng, nge chogowen e chugum. Ma ireray e pi n’en ni ke garer ko re m’ag rok Satan ney. (Mu beeg e 2 Korinth 10:5.) Machane, bochan ni gad ma folwok rok Jesus, ma aram fan nib t’uf ni ngad kol ayuwgad ko pi n’en nra kirebnag e tha’ u thildad Got.
5. Mang boch e deer nrayog ni ngad fithed gadad riy ni bay rogon ko salpiy nge chugum?
5 Ere gur, ke af e lem ko fayleng ngodad u murung’agen e salpiy nge chugum? Rogon e lem nge ngongol rodad e ra m’ug riy ko mang e ba t’uf rodad. I yog Jesus ni gaar: “Lanin’med e gubin ngiyal’ ni bay i par ko gin ni bay e flaab romed riy.” (Matt. 6:21) Ere, ba fel’ ni ngaud fal’eged i yaliy rarogodad ya nge yag nda nanged e pi n’en ni kad ted nib ga’ fan u wan’dad. Am fithem ni nge lungum: ‘Ba ga’ ni yug gu ra par ma gu be lemnag murung’agen e salpiy fa danga’? Ka yug gu par ni gu be lemnag rogon ni nge ga’ e siyobay rog, ara rogon ni nge yoor e salpiy rog, ara rogon ni nge fel’ boch e par rog? Fa gu ma athamgil ni nggu par ni tirok Got ban’en e ir e gu be tiyan’ug ngay?’ (Matt. 6:22) I yog Jesus ni piin ni yad be ‘ulunguy e flaab u roy u fayleng’ e rayog ni nge kireb e tha’ u thilrad Got.—Matt. 6:19, 20, 24.
6. Uw rogon ni ngad gelgad ko pi n’en ni baadag dowdad?
6 Bochan ndawor da flontgad ma aram fan nib mom ni ngaud rin’ed boch ban’en nib kireb. (Mu beeg e Roma 7:21-25.) Faanra darud paged gelngin Got nib thothup ni nge gagiyegnagdad, ma rayog ni ngad uned i rin’ “ngongolen fithik’ e lumor.” Re n’ey e ba muun ngay e “madnom ni bay e muun rrum riy ara chingnag, ara un mith nguun par ndawor ni mabgol ara un puwlag.” (Rom. 13:12, 13) Ra ngad togopuluwgad ko “pi n’en ni bay u roy u fayleng,” ni aram e pi n’en ni baadag e dowef rodad, ma thingari l’agan’dad ko pi n’en ni bay u tharmiy. Machane, faanra ngad rin’ed e re n’ey ma thingar da athamgilgad. Aram fan ni yog apostal Paul ni gaar: “Kug gelnag dowag ko tug ni be aw ngay ke yan i par ni be fol rog.” (1 Kor. 9:27) Ere faanra ngad ululgad ko re sagreng ney ma thingar da maruwelgad nib elmerin! Chiney e ngad weliyed e n’en ni rin’ l’agruw e pumoon ni yow ba yul’yul’ kakrom ya nge yag nra ‘fel’gow u wan’ Got.’—Heb. 11:6.
KE MICH U WAN’ ABRAHAM E “TIN NI KE YOG SOMOL”
7, 8. (a) Mang boch e magawon ni i mada’nag Abraham nge Sarah? (b) Mang e i lemnag Abraham ni gubin ngiyal’?
7 Nap’an ni yog Jehovah ngak Abraham ni nge fek chon e tabinaw rok nga ranod ra pared nga Kanaan, me fol ko n’en ni ke yog Got ngak. Bochan e michan’ rok Abraham nge bochan ni i fol rok Jehovah, ma aram fan ni ngongliy Jehovah ba m’ag u thilrow, me yog ngak ni gaar: “Bay gu gagiyeg nge yib owchem ni pire’ ni pire’, ni yad e bay ra manged girdien ba nam ni pire’ girdien.” (Gen. 12:2) Yugu aram rogon ma boor e duw ni par Abraham nge Sarah ndar fakayew e bitir. Ere gur, ke pag Jehovah talin e n’en ni ke micheg ngak Abraham? Maku reb e, de mom e par u Kanaan. Ya ke chuw Abraham nge chon e tabinaw rok u Ur kar digeyed e naun rorad nge girdi’ rorad. Ma re mach nem nu Ur e aram reb e mach u lan yu Mesopotamia nrib fel’ rogon. Ere, kar milekaggad nib pag 1,000 e mayel ni nga ranod nga Kanaan. Ma nap’an nra tawgad ngaram mu ur pared u lan e tent, miki yib e uyungol ko re nam nem, ma ku immoy yu ngiyal’ ni i yib e moro’ro’ ngorad. (Gen. 12:5, 10; 13:18; 14:10-16) Yugu aram rogon ma dariy ba ngiyal’ nra lemnaged ni ngkur sulod ko flaab rorad u Ur!—Mu beeg e Hebrews 11:8-12, 15.
8 I par Abraham nib pagan’ ko “tin ni ke yog” Jehovah, ma da i l’agan’ ko “pi n’en ni bay u roy u fayleng.” (Gen. 15:6) Arrogon, i par ni ke l’agan’ ko pi n’en ni bay u tharmiy ni aram e i par ni be lemnag e pi n’en ni ke micheg Got ngak. Ma angin ni yib riy, e ke tow’athnag fare Got ni Th’abi Tolang me yog ngak ni gaar: “‘Mu sap nga lan e lang ngam theeg e t’uf ni ba’ riy ni faan rayog rom.’ Ngemu’ me ulul ngay ni gaar: ‘Aram urngin e piin ni owchem ni bay yib.’” (Gen. 15:5) Nap’an ni rung’ag Abraham e pi thin ney me nang ni ka be lemnag Jehovah! Gubin yay nra sap Abraham nga lan e lang ni guy e pi t’uf, ma ma yib ngan’ e n’en ni ke micheg Jehovah ni aram e nge yoornag e piin owchen. Nap’an ni taw ko ngiyal’ ni ke dugliy Jehovah ma aram me fakay reb e pagel ni bod rogon ni kan micheg ngak.—Gen. 21:1, 2.
9. Faan gad ra folwok rok Abraham, ma uw rogon nra ayuwegdad ni ngad tedan’dad ko pigpig ni gad ma tay ngak Got?
9 Ku arrogodad ni gad be sonnag e ngiyal’ nra lebguy Got e tin ni ke micheg ni bod Abraham. (2 Pet. 3:13) Faanra dab ud pared ni be l’agan’dad ko pi n’en ni bay u tharmiy, ma rayog ni ngad lemnaged ni be sagaal Got ni nge lebguy e pi n’en ni ke micheg, ma rayog ni nge k’aringdad ni ngad malmalgad ko pi n’en ni gad be rin’ ni fan ngak. Bay boch ban’en ni kam pag fan kafram ya nge yag ni ngam un ko pioneer ara ngam pigpig ngak Got u yugu boch e kanawo’? Faanra bay, ma rib manigil e n’en ni kam rin’. Machane, uw rogon e chiney? Dab mu pagtalin ni i par Abraham ma be lemnag “fare binaw ni Got e ke gonopiy yaan ke toy.” (Heb. 11:10) I “mich Got u wan’, me matheeg Got ngak ni ir be’ ni ke mat’aw.”—Rom. 4:3.
I GUY MOSES FAEN “NDAB NI GUY NGA OWCHEY”
10. Uw rogon e yafas rok Moses u nap’an ni kab fel’ yangaren?
10 Moses e ku ir be’ ni i par ni be l’agan’ ko pi n’en ni bay u tharmiy. Nap’an ni kab fel’ yangaren min “fil ngak urngin e llowan’ rok yu Egypt.” Yugu ba thil e binem e skul ni un Moses ngay. Ngiyal’ nem e gathi kemus ni yu Egypt e ba gel lungurad u fithik’ e pi nam, ya ki i par Moses u tafen Farao. Aram fan ni bochan e re skul nem ni un Moses ngay me yan i par ni “ir be’ nib sorok ko welthin nge ngongol ni be rin’.” (Acts 7:22) Am lemnag e pi n’en nrayog ni nge rin’ ni bochan e re skul nem ni un ngay! Machane, yugu aram rogon me yiluy Moses e lem rok nga boch ban’en ni kab ga’ fan, ni aram e tin nib m’agan’ Got ngay.
11, 12. Mang e pi n’en ni fil Moses ni ir e ba ga’ fan u wan’, ma uw rogon ni kad nanged e re n’ey?
11 Nap’an ni kab bitir Moses, me fil Jokebed ni chitiningin murung’agen e Got rok e pi Hebrew ngak. Ri kab ga’ fan u wan’ Moses e pi n’en ni i fil u murung’agen Jehovah ko pi flaab ni immoy u fithik’. Ere, aram fan ni digey e pi n’en nra ayuweg ni nge yag e pi n’em ngak ni fan e nge rin’ e tin nib m’agan’ Got ngay. (Mu beeg e Hebrews 11:24-27.) Riyul’ ni pi n’en nni fil ngak Moses u murung’agen Jehovah nge michan’ rok e ir e k’aring ni nge l’agan’ ko pi n’en ni bay u tharmiy.
12 I un Moses ko bin th’abi fel’ e skul ni immoy ko ngiyal’ nem. Machane de fanay e pi n’en ni i fil ni nge ayuweg ni nge mang be’ nib ga’ lungun, ara ba gilbuguwan, ara ba fel’ rogon. Ya faan gomanga rin’ ni aram rogon, ma dabi “dabuy ni nga nog ni ir e fak be’ ni ppin ni fak Farao. Ya ka ba adag ni nge un ngak girdien Got ko gafgow ko bin ni nge felfelan’ nib ngoch nap’an ni be ngongliy e denen.” Ere, ba tamilang ni fanay Moses e pi n’en nni fil ngak u murung’agen Jehovah ni nge rin’ e tin nib m’agan’ Got ngay.
13, 14. (a) Mang e ayuweg Moses nge yag ni rin’ e maruwel ni pi’ Jehovah ngak? (b) Mang boch ban’en ni sana kub t’uf ni ngad rin’ed ni bod rogon Moses?
13 I t’ufeg Moses Jehovah nge girdi’ Rok. Nap’an ni gaman 40 e duw rok, me lemnag ni aram e ke taw nga nap’an nrayog ni nge chuweg e girdi’ rok Got ko sib u Egypt. (Acts 7:23-25) Machane, bay ban’en nib t’uf ni nge rin’ Moses mfini yag ni nge pi’ Jehovah e re maruwel nem ngak. Ba t’uf ni nge fil rogon ni nga i sobut’nag laniyan’, nge rogon ni nga i gum’an’nag ir, nge rogon ni nga i sumunguy, ma be t’ar laniyan’. (Prov. 15:33) Kub t’uf ni nge fil Moses boch ban’en nra ayuweg ni nge athamgil u fithik’ e pi magawon nra mada’nag boch nga m’on. Pi duw ni baaram ni i maruwel riy ni ir be’ ni ma gafaliy e saf e ayuweg ni nge yag e pi fel’ngin ney ngak.
14 Ere gur, ke fil Moses ban’en ko re maruwel nem ni i rin’? Arrogon! Be yog e Thin rok Got ni mang Moses e en “th’abi sobut’an’ u fithik’ e girdi’ nu fayleng.” (Num. 12:3) Ere, ke yag ni nge nang rogon ni nga i sobut’nag laniyan’, ma ireray e re fel’ngin nra ayuweg ni nge pow’iy bogi girdi’ nib thilthil rarogorad u fithik’ e gum’an’, miki ayuwegrad ko pi magawon rorad. (Ex. 18:26) Ku arrogodad nrayog ni bay boch i fel’ngin Got nib t’uf ni nge yag ngodad nra ayuwegdad ni ngad thapgad nga barba’ “fare gafgow ni ba ga’” ko gin ni bay e bin nib beech e fayleng rok Got riy. (Rev. 7:14) Ba mom ni ngaud pared boch e girdi’ u taabang ara ud rin’ed boch ban’en u taabang, ni kub muun ngay e piin nib mom ni ngar damumuwgad, fa danga’? Ba fel’ ni ngad folgad ko fapi thin ni yog apostal Peter ngak e piin taareb e michan’ rorad ni gaar: “Mi gimed ta’ fan urngin e girdi’, ma nge t’uf romed e pi cha’ ni gimed ni ke mich Got u wan’rad.”—1 Pet. 2:17.
NGAUD PARED NI KE L’AGAN’DAD KO PI N’EN NI BAY U THARMIY
15, 16. (a) Mang nib ga’ fan ni ngaud pared ni ke l’agan’dad ko tin nib fel’? (b) Mang nib ga’ fan ni nga i par e piin Kristiano nib fel’ e ngongol rorad?
15 Gad be par u ba ngiyal’ ni ke ‘mo’maw’ e par’ riy. (2 Tim. 3:1) Ere, rib ga’ fan ni ngaud pared ni ke l’agan’dad ko tin nib fel’ ya nge yag nda pared ni gad ba gel ko tirok Got ban’en. (1 Thess. 5:6-9) Am lemnag dalip e kanawo’ nrayog ni ngad rin’ed e re n’ey riy.
16 Ngongol rodad: Manang Peter feni ga’ fan ni nga i par nib fel’ e ngongol rodad. I yog ni gaar: ‘Um pired u fithik’ e piin ndar nanged Got nib fel’ pangimed, ya ngar . . . nanged nib fel’ e ngongol romed, ma aram mi yad yog e sorok ngak Got.’ (1 Pet. 2:12) Demtrug ko gad bay u tabinaw, ara u tabon e maruwel, ara u skul, ara gad be rin’ boch ban’en ni ngad felfelan’gad ngay, ara gad be yan ko machib, ma thingar da guyed rogon ni ngad pininged e sorok ngak Jehovah u daken e ngongol rodad nib fel’. Riyul’ ndawor da flontgad ma ka gad ma oloboch. (Rom. 3:23) Machane, faan gad ra ulul ngad ‘milgad ni ke musmus rogodad ko sagreng ni yibe tay u rogon nib mich Got u wan’uy,’ ma rayog ni ngad gelgad ko pi meewar rodad.—1 Tim. 6:12.
17. Uw rogon ni ngaud lemgad ni bod rogon Kristus Jesus? (Mu guy e sasing ni bay u tabolngin e re article ney.)
17 Rogon ni gad ma lem: Ra nge fel’ e ngongol rodad, ma som’on e thingari puluw rogon ni gad ma lem. I yog apostal Paul ni gaar: “Rogon e lem nge pangin ni nge yog ngomed e fare lem nge fare pangin ni immoy rok Kristus Jesus.” (Fil. 2:5) Uw rarogon Jesus? Ir be’ nib sobut’an’. Ma sobut’an’ ni immoy rok e ir e k’aring ni nga i pag fan u nap’an e machib ni i tay. Fare thin nib fel’ u murung’agen Gil’ilungun Got ni i machibnag ko girdi’ e aram e n’en nib m’on u wan’. (Mark 1:38; 13:10) I tay Jesus e Thin rok Got nib m’on u gubin ban’en. (John 7:16; 8:28) I fal’eg i fil fare Babyor nib Thothup ya nge yag ni nga i ayuweg e thin riy, ma be sul u daken, ma be weliy fan. Ere, faanra ud sobut’niged gadad, ma gad pasig ko machib, ma gad fal’eg i fil e thin nu Bible ni goo gadad, ma rayog ni ngaud lemgad ni bod rogon Kristus.
18. Mang reb e kanawo’ nrayog ni ngad uned i rin’ e maruwel rok Jehovah riy?
18 Rogon e ayuw ni gad ma pi’: Ba m’agan’ Jehovah ngay ni “urngin e piin ni yad bay u tharmiy, nge piin ni yad bay u daken e fayleng, nge piin ni yad bay ko bin u ar e tamilang ni ngar ragbuggad, ngar tiyed fan fithingan Jesus.” (Fil. 2:9-11) Yugu aram rogon ni bay Jesus u reb e liw nib tolang, machane ma fol ko Chitamangin u fithik’ e sobut’an’. Ere susun ni ku aram rogon e n’en ni ngad rin’ed. (1 Kor. 15:28) Ni uw rogon? Ngad rin’ed fare maruwel ni kan tay chilen ngodad ni ngad rin’ed u polo’ i gum’ircha’dad, ni aram e ngad pingeged e girdi’ ‘ngar manged pi gachalpen’ Jesus. (Matt. 28:19) Maku reb e, gad baadag ni “ngad ngongliyed e ngongol nib fel’ ngak urngin e girdi’,” ma gad rin’ e tin nib fel’ ngak e piin buguli yoror rodad nge pi walagdad.—Gal. 6:10.
19. Mang e susun ni ngad dugliyed ni ngad rin’ed?
19 Ri gad be felfelan’ ni be puguran Jehovah ngodad ni ngaud pared ni ke l’agan’dad ko pi n’en ni bay u tharmiy! Ere, ba t’uf ni ngad “athamgiliyed e gin ni ka ba’ ni ngad milgad riy ngad tawgad ko gin ni gad be nameg.” (Heb. 12:1) Ngad athamgilgad ni ngad rin’ed e “maruwel rok Somol” u polo’ i gelngidad, ya faan gad rin’ ni aram rogon ma ra tow’athnagdad e Chitamangidad ni bay u tharmiy.—Kol. 3:23, 24.