“N’en Ni Ke Michan’dad Ngay E Ir E Be Gagiyegnag E Ngongol Rodad, Ma Gathi N’en Ni Gadad Be Guy”
“N’en ni ke michan’dad ngay e ir e be gagiyegnag e ngongol rodad ma gathi n’en ni gadad be guy.”—2 KORINTH 5:7.
1. Mang fan fare thin ni “n’en ni ke michan’dad ngay e ir e be gagiyegnag e ngongol rodad”?
GUBIN ngiyal’ ni gad ma meybil u rogon ni be yog ko Thin Rok Got ma gad be dag ni bay e michan’ rodad. Nap’an ni gad ma weliy ko girdi’ u morngaagen Gil’ilungun Got, ma re n’em e be dag ni bay e michan’ rodad. Ma nap’an ni kad ognaged gadad ku Jehovah ma gad be micheg ni gad ba adag ni ‘n’en ni ke michan’dad ngay e ir e be gagiyegnagdad,’ ni aram e gad be lek kanawoen e michan’ rodad ni ir e be gagiyegnag.—2 Korinth 5:7; Kolose 1:9, 10.
2. Mang fan ni pi n’en ni yima rin’ ko ulung e gathi ir e mich riy ni ke michan’ be’ ngak Got?
2 Faanra rriyul’ ni gad ra par ni aram rogon, ma ba t’uf rodad e michan’ ni kari mudugil. (Hebrews 11:1, 6) Boor e girdi’ e yad ba adag e Pi Mich Rok Jehovah ya ba fel’ e ngongol rorad ma bay e t’ufeg u fithik’rad. Manigil e re n’em machane gathi be micheg ni girdi’ ni aram rogon e go’ ke michan’rad. Ma yugu boch e girdi’ e sana ani mabgol rorad ara gallabthir rorad e ba gel e michan’ rorad ma aram fan ni yad ma un ko pi n’en ni ma rin’ e cha’nem ya ba t’uf rorad. Rib flaab e tabinaw ni girdi’ riy e ba gel e michan’ rorad machane gathi aram e ra yan nga luwan e t’ufeg ku Got nge michan’uy ngak ya ir be’ ko re tabinaw nem.—Luke 10:27, 28.
3. (a) Mang e thingari mich u wan’dad u morngaagen e Bible ni nge mudugil e michan’ rodad? (b) Mang fan nib mom rok boch e girdi’ ni nge mich e thin ko Bible u wan’rad ngak yugu boch e girdi’?
3 Piin ni riyul’ ni michan’ rorad e be gagiyegnag e ngongol rorad e ri yad manang ni Bible e Thin Rok Got. Bay boor e mich riy ni Thin Rok Got nib Thothup e “Got e thagthagnag nga laniyan’ e girdi’.”a (2 Timothy 3:16) Uw urngin ban’en ni thingari fil be’ mfini mich u wan’? Re n’em e be yan u rarogon faanem. Ya n’en ni ra k’aring be’ ni nge mich u wan’ e sana ba thil ngak yugu be’. Ma boch e girdi’ e yugu aram rogon ni ri boor ban’en ni kan tamilangnag ngorad ni be pi’ e mich riy, machane ka yad ma togopuluw ngay. Mang fan? Bochan e pi n’en ni be ar’arnag gum’ercha’rad. (Jeremiah 17:9) Ere yugu aram rogon ni ra yog be’ ni ba adag ni nge nang morngaagen e tin nib m’agan’ Got ngay, machane gum’ercha’’en e ka be ar’arnag ni ngan nog e sorok ngak u fayleng. Sana dabun ni nge n’ag e par nib togopuluw ko Bible. Machane, faanra rriyul’ ni ba adag be’ e tin riyul’, ma faanra ba yul’yul’, ma faanra ba sobut’an’, ma aram me munmun ma ra tamilang u wan’ ni Bible e Thin Rok Got.
4. Mang e ba t’uf ku be’ ni nge yog ni ke michan’ ngak Got?
4 Boor e girdi’ ni ke mus ni in e pul ni ur filed e Bible ma aram me tamilang u wan’rad ni rriyul’ ni Bible e Thin Rok Got. Ma faanra kan k’aring gum’ercha’’rad ni ngar filed ban’en rok Jehovah, me munmun ma tafinay rorad nib toar, nge pi n’en ni yad ba adag, nge pi n’en ni ma k’aringrad e ra tor ko pi n’en ni kar filed. (Psalm 143:10) Roma 10:10 e be yog ni “gum’ercha’en” be’ e ir e be maruweliy e michan’ rok. Michan’ ni aram rogon e ma tamilangnag ko uw rogon ban’en u wan’ be’, ma ra m’ug ko ngongol rok.
I Ngongol Noah nib Puluw ko Michan’ Rok
5, 6. Michan’ rok Noah e ke tor ko mang?
5 Noah e be’ ni rib mudugil e michan’ rok. (Hebrews 11:7) Mang fan? Ya ke nang e thin rok Got, ni gathi kan yoloy nga but’ ya kan weliy ngak. Be gaar ko Genesis 6:13: “Me gaar Got ngak Noah: ‘Kug turguy u wun’ug ni nggu thang owchen urngin e girdi’. Bay gu thang owcherad, ya re fayleng ney e ke sug ko ngongol rorad nib kireb.’” Yog Jehovah ku Noah ni nge toy e arke me yog ko uw rogon ni ngan ngongliy. Miki gaar: “Ya bay gu pi’ e ran nge yib nga daken e fayleng ni nge thang mit urngin ban’en nib fos. Ma urngin ban’en ni bay u daken e fayleng ni bay yim’.”—Genesis 6:14-17.
6 Ke aw e n’uw u m’on riy fa? De yog e Bible. Genesis 2:5 e be gaar: “Dawori pi’ Jehovah Got e n’uw.” Machane aram rogon ni weliy Moses e pi thin nem u morngaagen e ngiyal’ u m’on ko ngiyal’ u nap’an Noah, me ir be’ ni ke par in e chibog nga tomren. Genesis 7:4, e be tamilangnag ni i weliy Jehovah u morngaagen e n’uw u nap’an ni ke non ku Noah, ma ke nang fan Noah e re n’em. Machane michan’ ku Noah e de tor ko n’en ni ke guy. I yoloy apostal Paul ni i yog Got ngak Noah “u murung’agen e pi n’en ni bayi taw, ni bogi ban’en ndawori guy Noah e ngiyal’ nem.” Yog Got ku Noah ni bayi pi’ nga fayleng e “ran nge yib nga daken e fayleng,” ara “fare ran u lan e lang,” ya arrogon ni yog ko footnote ko fare New World Translation u Genesis 6:17. Kakrom iyib nge mada’ ko ngiyal’ nem ma dawori buch ban’en ni aram rogon. Machane urngin ban’en ni kan sunumeg ni ke guy Noah e aram e be micheg ngak ni rayog rok Got ni nge yibnag e ran ni nge tharey e fayleng. Bochan ni ke mich u wan’ Noah me toy fare arke.
7. (a) Mang e de t’uf rok Noah ni nge fol ko n’en ni yog Got ngak ni nge rin’? (b) Mang angin ni ma yib ngodad u nap’an ni gad ma lemnag e michan’ rok Noah, ma uw rogon nrayog ni nge flaab boch e girdi’ ni bochan e michan’ rodad?
7 De yog Got ku Noah ko wuin ni ra yib fare Ran. Machane de tawey Noah nga ban’en me lemnag ni nge son nge guy ko ra buch fa danga’, ma de ta’ nga tomur e maruwel ni ngan toy fare arke nge machib. Ngiyal’ nib puluw me yog Got ku Noah ko wuin ni nga ranod nga lan fare arke. Me “rin’ Noah urngin e tin ni yog Got ngak ni nge rin’.” (Genesis 6:22) Michan’ rok Noah e i gagiyegnag e yan rok, ma gathi tin ni ke guy. Gad ma pining e magar riy ni ke yodorom! Ya bochan ni ke mich u wan’, ma ar fan ni gad ba fas e chiney. Ku arrogodad ni michan’ rodad e rayog ni nge yib angin ngodad gabul nge langleth ma gathi ke mus ni fan ngodad ya ku fan ko pi bitir rodad nge yugu boch e girdi’.
Michan’ Rok Abraham
8, 9. (a) Mang tapgin e michan’ rok Abraham? (b) Uw rogon ni ke ‘m’ug’ Jehovah ngak Abraham?
8 Ku mu lemnag yugu be’—ni Abraham. (Hebrews 11:8-10) Mang fan ni ke mudugil e michan’ rok Abraham? Ke par u Ur ni reb e binaw ko piyu Chaldea ma yad ma liyor ko liyos ma yad e piin ta chogow. Machane bay boch ban’en ni ke k’aring laniyan’ Abraham. Dariy e maruwar riy ni ke chag ku Shem ni fak Noah, ya i par Shem nge Noah u taab ngiyal’ u lan 150 e duw. Kari mich u wan’ Abraham ni Jehovah e ir “fare Got nib Th’abi Tolang, ni ir e sunumeg e tharmiy nge but’.”—Genesis 14:22.
9 Ma ka bay ban’en ni ke suwey laniyan’ Abraham. Ya ke m’ug Jehovah “ngak . . . Abraham ko ngiyal’ ni be par u Mesopotamia, u m’on ndawori yan i par nga lan yu Haran, me gaar ngak, ‘Mpag e girdi’ rom nge nam rom ngam man nga reb e nam ni gag e bay fin gu dag ngom.’” (Acts 7:2, 3) Uw rogon ni i ‘m’ug’ Jehovah ngak Abraham? De guy Abraham owchen Got. (Exodus 33:20) Machane, sana ke m’ug Jehovah ngak u ba lik’ay, min dag e rir rok Got ngak, fa ke m’ug reb e engel ngak Abraham ni mol’og rok Got. (Mu taarebnag ko Genesis 18:1-3; 28:10-15; Levitikus 9:4, 6, 23, 24.) Yugu demtrug ko uw rogon ni i m’ug Jehovah ngak Abraham ma ke par nib yul’yul’ ngak me mich u wan’ ni Got e be pi’ e taw’ath ngak. Ke fol Abraham rok u fithik’ e michan’uy.
10. Uw rogon ni ke gelnag Jehovah e michan’ rok Abraham?
10 Michan’ rok Abraham e de tor ko pi n’en ni ke nang u morngaagen fare binaw ni ke yog Got ni nge yan i par ngay. Ma de yog ni som’on ma thingari nang e ngiyal’ nran pi’ e re binaw nem ngak. Ya ke mich u wan’ ni bochan ni ke nang ni Jehovah e Got nib Th’abi Tolang. (Exodus 6:3) Yog Jehovah ku Abraham ni ra diyennag e bitir, machane yu ngiyal’ me lemnag Abraham ko uw rogon nrayog e re n’em. Ya ke pillibthir. (Genesis 15:3, 4) I gelnag Jehovah e michan’ rok Abraham faani yog ngak ni nge sap ko pi t’uf u lan e lang me theeg nfaanra rayog. I gaar Got: “Aram urngin e piin ni owchem ni bay yib.” Kan k’aring laniyan’ Abraham. Ke tamilang u wan’ ni An ni Sunmiy e pi n’en nem u lan e lang e rayog ni nge lebuguy e n’en ni ke micheg. I “michan’ Abraham ku Jehovah.” (Genesis 15:5, 6, NW.) Gathi ke michan’ Abraham ku Got ni bochan ni ba adag e n’en ni kan nog ngak; ya bay tapgin ni nge mich u wan’.
11. (a) Nap’an ni ke chugur ni nge gaman 100 e duw rok Abraham ma uw rogon u wan’ e n’en ni ke micheg Got ngak ni ra gargelnag Sarah bochi pagal? (b) Uw rogon e michan’ rok Abraham me yog ni nge gel ko skeng u nap’an ni ka nog ngak ni nge fek fak nga ranow nga Moriah ni Burey me pi’ ni maligach?
11 Nap’an ni ke chugur ko 100 e duw rok Abraham ma ke chugur ni nge gaman 90 e duw rok Sarah ni ppin rok, me weliy Jehovah biyay e n’en ni ke micheg ni ra fakay Abraham e bitir ma Sarah e ra mang reb e matin. Ke lemnag Abraham salperow. “Ma de maruwar u wan’ e tin ni yog Got ngak ni bayi rin’ ngak; me yib gelngin u daken e michan’ rok ngak Got, me pining e magar ngak Got.” (Roma 4:19-21) I nang Abraham ni dabiyog ni nge dabi lebug e n’en ni yog Got. Ma boch nga tomren, me fol Abraham ku Got ni bochan ni ke michan’ ngak faani yog Got ngak ni nge fek Isak ni fak ni pagal nga ranow nga lan fare binaw nu Moriah me pi’ ni maligach. (Genesis 22:1-12) Kari michan’ Abraham ngak Got ya ke ngongliy e maang’ang me yog e bitir me ere kari mich u wan’ ni ku rayog ni nge faseg Got fak ko yam’ ni nge lebuguy e pi n’en ni Ke micheg ngak.—Hebrews 11:17-19.
12. Uw n’umngin nap’an ni i par Abraham ni michan’ rok e be gagiyegnag e ngongol rok, ma mang taw’ath ni bayni pi’ ngak nge ngak girdien e tabinaw rok ya ba gel e michan’ rorad?
12 I dag Abraham ni michan’ rok e be gagiyegnag e ngongol rok ni gathi ke mus ni yu ngiyal’ ya ke gagiyegnag n’umngin nap’an e yafas rok. N’umngin nap’an e yafas rok ma dan pi’ ngak Abraham bayang fare Binaw ni kan Micheg ni ngari mil suwon ngak. (Acts 7:5) Machane de magar Abraham nge sul nga Ur ni binaw ko piyu Chaldea. U lan 100 e duw nge mada’ ko ngiyal’ ni ke yim’, ma ke par u lan e tento u lan fare binaw ni ke yog Got ni nge yan i par ngay. (Genesis 25:7) Be weliy u morngaagen Abraham nge Sarah ni leengin, nge Isak ni fakrow, nge Jakob ni bitir ko bitir rorow u Hebrews 11:16 ni gaar: “De tamra’ Got ni nga rogned ni ir e Got rorad, ni fan e ke ngongliy rogon ba binaw ni taferad.” Arrogon, ke ngongliy Jehovah tagil’rad u fayleng ni aram bang ko Gil’ilungun fare Messiah.
13. Mini’ ko pi tapigpig rok Jehovah ko ngiyal’ ney e be micheg ni ba gel e michan’ rorad ni bod Abraham?
13 Bay boch e pi tapigpig rok Jehovah ko ngiyal’ ney ni yad bod Abraham. Ya michan’ rorad e ke gagiyegnag e ngongol rorad u lan in e duw. Ke pi’ Got gelngirad, ma kar gelgad ko boch e magawon ni baga’ ni bod ba burey. (Matthew 17:20) Ma de war e michan’ rorad ni bochan dar nanged ko wuin ni ra pi’ Got ngorad fare binaw ni ke micheg ngorad ni ngar tafenaynaged. Ya yad manang ni dabiyog ni nge dabi riyul’ e n’en ni yog Jehovah, ma yad manang ni yad ba taw’ath ya yad e Pi Mich Rok. Aram rogon u wan’um fa?
Fare Michan’ ni ke Mithmitheg Moses
14. Mang tapgin e michan’ rok Moses?
14 Ku be’ nib gel e michan’ rok e Moses. Ma mang tapgin e michan’ rok? Kan gelnag u nap’an ni kab bitir. Ke pirieg fare ppin ni fak Farao Moses u lan ba kahol ni papyrus ni be pes u lan e lul’ ni Nile me fek nge fakay, machane Jochebed ni chitiningin Moses ni be’ ni Hebrew e ke pi’ e thuth ngak me chuguliy u nap’an nib bitir. Be m’ug riy ni ke skulnag Jochebed fak nib fel’ rogon, me k’aring ni nge nge t’ufeg Jehovah me tay fan e pi n’en ni Ke micheg ngak Abraham. Ma Moses e ir e girdi’ ko tabinaw rok Farao ere kan “fil ngak Moses urngin e llowan’ rok yu Egypt.” (Acts 7:20-22; Exodus 2:1-10; 6:20; Hebrews 11:23) Yugu aram rogon ni ke par Moses nib fel’ rogon machane ke runguy e girdi’ rok Got ni yad e sib.
15. Mang wenegan ni yib ngak Moses ya ke yog ni ir e girdi’ rok Jehovah?
15 Nap’an ni ke 40 e duw rok Moses me li’ reb e girdi’ nu Egypt ni nge ayuweg be’ nu Israel ni kan gafgownag. Aram e be dag ko uw rogon u wan’ Moses e girdi’ rok Got. “Michan’ rok Moses ngak Got e pingeg laniyan’ Mosses ko ngiyal’ ni ke ilal nge dabuy ni nga nog ni ir e fak be’ ni ppin ni fak Farao.” Ya de adag ni “nge falfalan’ nib ngoch nap’an ni be ngongliy e denen” ni ir be’ ko tabinaw rok fare pilung nu Egypt, ya michan’ rok e ke mithmitheg ni nge adag ni nge un ngak girdien Got ko gafgow.—Hebrews 11:24, 25; Acts 7:23-25.
16. (a) Mang e ke tay Jehovah chilen ku Moses ni nge rin’, ma uw rogon ni ke ayuweg Got? (b) Uw rogon ni dag Moses ni ke michan’ ngak Got u nap’an ni ke rin’ e n’en ni kan tay chilen ngak?
16 Ba adag Moses ni nge rin’ ban’en me ayuweg e girdi’ rok, machane dawori taw ko ngiyal’ ni ke turguy Got ni nge ayuweg e girdi’ rok. Ere thingari mil Moses u Egypt. Ma 40 e duw nga tomren me l’og Jehovah reb e engel ni nge yog ku Moses ni nge sul nga Egypt ni nge pow’iy yu Israel ngar chuwgad ko re binaw nem. (Exodus 3:2-10) Ma uw rogon u wan’ Moses e re n’em? De maruwaran’ ni rayog rok Jehovah ni nge ayuweg piyu Israel, machane ke lemnag Moses ni dariy rogon ngak ni nge rin’ e n’en ni yog Got ngak ni nge rin’. U fithik’ e t’ufeg me pi’ Jehovah e athamgil nga laniyan’ Moses. (Exodus 3:11–4:17) Ke gel e michan’ rok Moses. Ke sul nga Egypt ma in yay ni ke yan nga p’eowchen Farao me ginang u morngaagen fapi gafgow ni ra yib ngak yu Egypt ni bochan ni dabi pag Farao yu Israel nga ranod ngar liyorgad ku Jehovah. Moses e dariy gelngin ni nge bucheg e pi gafgow nem. Ke ngongol u daken e michan’ rok, ma gathi daken e pi n’en ni guy. Ke michan’ ngak Jehovah nge thin rok. I yog Farao ni ra thang e fan rok Moses. Machane ki athamgil Moses. “Michan’ rok Moses ngak Got e ir e pow’iy Moses nge yan nge chuw u Egypt nde tamdag ngak e pilung nu Egypt ni ke damumuw; ma de sul nga Egypt, ni bochan e gowa ke guy fare Got ndab ni guy nga owchey.” (Hebrews 11:27) De flont Moses. Ke oloboch yu ngiyal’. (Numbers 20:7-12) Machane, tomren ni ke dugliy Got ni nge rin’ ban’en ma michan’ rok ngak Got e ke gagiyegnag e ngongol rok.
17. Mang angin ni yib ngak Noah nge Abraham nge Moses ni bochan e ke gagiyegnag e michan’ rorad e ngongol rorad, ni yugu aram rogon ndawora guyed e bin nib biech e fayleng rok Got?
17 Ngari gel e michan’ rom ni bod Noah, nge Abraham, nge Moses. Rriyul’ ni dar guyed e bin nib biech e fayleng rok Got u nap’rad. (Hebrews 11:39) Ya dawori taw ko ngiyal’ ni ke turguy Got; ya ka bay boch ban’en ko tin ke m’agan’ ngay ni ka ba t’uf ni ngan lebuguy. Machane michan’ rorad ko thin rok Got e de war, ma bay fithingrad u lan e babyor ko yafas ni ke yoloy Got.
18. Mang fan nib t’uf ko piin ni kan piningrad ni nga ranod nga tharmiy ni nge gagiyegnagrad e michan’ rorad?
18 I yoloy apostal Paul ni gaar: “Bay e tin ni kab fel’ ban’en ni ke m’ay i lemnag rok Got ni fan ngodad.” Aram e ke finey Got ban’en ni kab fel’ ni fan ko piin ni bod Paul ni kan piningrad ngar uned ngak Kristus u tharmiy. (Hebrews 11:40) Ereram e piin ni be lemnag Paul faani yoloy e pi thin ni bay ko 2 Korinth 5:7 ni be gaar: “N’en ni ke michan’dad ngay e ir e be gagiyegnag e ngongol rodad u roy u fayleng, ma gathi n’en ni gadad be guy.” Nap’an ni kan yoloy e pi thin nem ma dawora thapgad nga tharmiy. Ma dawora guyed nga owcherad, machane michan’ rorad e kari mudugil. Ya kan faseg Kristus ko yam’, ni ir e som’on ko tin nran taw’athnag ko yafas u tharmiy. Ma ke pag 500 e girdi’ ni kar guyed Jesus u m’on fini sul nga tharmiy. (1 Korinth 15:3-8) Bay tapgin ni ngar ngongolgad ni michan’ rorad e be gagiyegnagrad. Ku arrogodad ni bay tapgin ni ngad ngongolgad u rogon e michan’ rodad.
19. Rogon ni yog ko Hebrews 1:1, 2, ma ke non Got ngodad u daken mini’?
19 Ngiyal’ ney ma gathi be non Jehovah ko girdi’ rok u daken ba engel ni bod ni rin’ ku Moses ko ngiyal’ ni ke guy ba daramram u fithik’ bochi ke gek’iy. Ya be non Got ko girdi’ u daken Fak. (Hebrews 1:1, 2) N’en ni yog Got e bay ko Bible, ma kan piliyeg e thin riy ni boor mit e thin u ga’ngin e fayleng.
20. Uw rogon ni kab fel’ rogodad ku chon Noah nge Abraham nge Moses?
20 Kab boor ban’en ni bay rodad ko tin ni bay rok Noah nge Abraham nge Moses. Ya bay rodad fare Thin rok Got ni polo’—ma boor e thin riy e ke m’ay i lebuguy. Bochan urngin ban’en ni weliy e Bible u morngaagen e piin pumoon nge piin ppin ni yad e pi mich rok Jehovah ma kar pared nib yul’yul’ ngak u fithik’ e magawon ni gubin mit, ma be yog ko Hebrews 12:1 ni gaar: “Ngad paged urngin ban’en ni be magawon ngodad, nge denen ni ke m’agdad ni ke chichiiy pa’ rodad, ngad athamgiliyed e gin ni ka ba’ ni ngad milgad riy ngad tawgad ko gin ni gad be nameg.” Michan’ rodad e gathi aram ban’en ni ngad dariy fannaged. Fare “denen ni ke m’agdad ni ke chichiiy pa’ rodad” e ma sor fan ko dariy e michan’uy. Ba t’uf ni ngad chamgad nib gel ni nguud pared ni “n’en ni ke michan’dad ngay e ir e be gagiyegnag e ngongol rodad.”
[Boch e Thin nra Tamilangnag Murung’agen]
a Mu guy The Bible—God’s Word or Man’s?, ni fl’eg fare Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
Mang e Fulweg Rom?
◻ Mang e ba muun ngay ni ngan “ngongol ni michan’ e be gagiyegnagey”?
◻ Mang angin ni ma yib ngodad ni bochan e michan’ rok Noah?
◻ Uw rogon ni ma ayuwegdad e michan’ rok Abraham ni ke maruweliy?
◻ Mang fan ni ma tamilangnag e Bible e michan’ rok Moses?
[Sasing ko page 8]
I ngongol Abraham ni michan’ rok e ke gagiyegnag
[Sasing ko page 8]
I dag Moses nge Aaron e michan’ rorow u owchen Farao