Nge Falfalan’uy Ko Par U Lan E Tabinaw

Ri rayog ni nge falfalan’ e tabinaw, fa?

Uw rogon ni rayog?

Ga ma nang reb e tabinaw ni girdi’ riy e yad ma par u taabang ma bay e falfalan’ rorad ni bod rogon e girdi’ ni ga be guy ko re gi babyor ney, fa? Urngin e tabinaw u gubin yang e be wagey i yan. Baaray boch ban’en ni be yoornag e magawon—be dar e mabgol, de mudugil e maruwel rorow, magawon rok reb e gallabthir ni goo ir, pi n’en ney e be sunmeg e magawon. Be’ ni ma fil morngaagen e tabinaw e ke gaar: “Chiney e manang urngin e girdi’ morngaagen e thin ni ke war e tabinaw riy ya ri ba gagiyel’.”

Mang fan ni boor e magawon nib ga’ ni bay ko tabinaw? Uw rogon ni rayog ni ngada falfalan’gad ko tabinaw rodad?

Rogon Ni Sum e Tabinaw

Ba t’uf ni ngada nanged rogon ni sum e mabgol nge tabinaw ni faanra ngad nanged e fulweg ko pi deer ney. Ya faanra immoy e Ani Tababnag urngin ban’en—ni aram e Tasunmiy—ma susun ni nge sap chon e tabinaw ngak ko ayuw, ya dabi siy ni ma nang rogon ni ngada falfalan’gad u tabinaw rodad.

Boor e girdi’ e ma lemnag ni dariy e Ani Tababnag me yarmiy e tabinaw. Be yog e Encyclopedia Americana ni gaar: “Boch e girdi’ ni kan skulnagrad e yad ma fil ma kar taarebnaged tabolngin e mabgol nga rogon ni i par e gamanman u m’on ko girdi’. Machane, ke weliy Jesus Kristus morngaagen rogon ni sum e pumoon nge ppin. Kan ni yoloy nga Bible ni ke kakrom ma be gaar: “Thingari dabi dareg e girdi’ e gali cha’ ni ‘Got e ke chagiyrow.”—Matthew 19:4-6.

Ere ba mat’aw Jesus Kristus. Ke sunumeg Got nib gonop e gal ni somm’on e girdi’ me yarmiy rogon ni yow ra falfalan’ u lan e tabinaw. Ke sunumeg Got e mabgol me yog ngorow ni gaar: “Ereray fan ni be’ nib moon e ma pag e chitamangin nge chitiningin nge yan i chag ngak e ppin rok, ngar parew ni kar taab girdi’gow.” (Genesis 2:22-24) Ere, rayog ni nge sum e magawon ko tabinaw e ngiyal’ ney ni faanra be togopuluw e girdi’ ko pi motochiyel ni bay ko Thin rok e Ani Sunumiydad u Bible, fa?

Ba Uw e Kanawo’ Ni Nge Fel’ Rogon e Girdi’ Riy?

Dabi siy ni ga manang ni fayleng ni bay e chiney e be ga’nag fan ni ngam lemnagem ma ngam rin’ e n’en ni ga ba adag. “Ke yog be’ ni ma yarmiy e salpiy ngak e piin ni ngar graduategad ko reb e college u Meriken ni gaar: “Ke fel’ rogon e girdi’ ko chogow.” Ma ki gaar: “Rayog ni ngam chogowgad ma ku ba fel’ laniyan’med.” Machane chogow e dabi yog ni nge fl’eg rogom. Ma ba riyul’ ni chogow e aram ban’en ni ri be magawonnag e par ko tabinaw ya ma wageynag e fel’ u thilin chon e tabinaw ma ma m’aynag e salpiy nge tayim u pa’ e girdi’. Amu lemnag l’agruw e thin ni bay ko Proverbs u Bible ma ngam guy ko uw rogon ni yow be ayuwegdad ni ngada nanged ko mang e baga’fan ko falfalan’.

“Kab fel’ ni ngam koyed e yasay ko girdi’ nib t’uf rom ko bin ni ngam koyed e thum’ag ni rib fel’ u bang ni bay e fanenikay riy.”

“Kab fel’ ni ngam koyed e flowa ni ke mlik’ ma bay e gapas u lanin’med ko bin ni boor e ggan u tabinaw nib wagey.”

Proverbs 15:17; 17:1, “Today’s English Version.”

Rib manigil e pi thin ney, fa? Amu lemnag rarogon e fayleng ni faanra gubin e tabinaw e ra rin’ ni aray rogon! Ma ku be dag e Bible rogon ni susun ni girdien e tabinaw e ngar ayuweged yad. Amu lemnag boch ban’en ni be yog.

Piin ni Figirngiy: ‘thingari t’uf rorad e piin nleengirad ni bod rogon nib t’uf dowrad rorad.’—Efesus 5:28-30.

Ba mom, ma rib manigil! Ma ku be yog e Bible ngak e piin ni figirngiy ni ‘nguur pared leengirad ma thingar nanged ni yad mmeewar ko pumoon.’ (1 Peter 3:7) Rayog ni nge rin’ ni aray rogon ni nge tiyan’ ngak leengin, ni nge uneg e ngongol ko gol, nang fan, ma nge pi’ e athmagil nga laniyan’. Ma ku ma lemnag ni nge motoyil ngak. (Mu taarebnag ko Genesis 21:12) Ra felan’um ngay ni nge fel’ rogon e tabinaw ni faanra ngongliy e en ni figirngiy e ngongol nib fel’ me lemnag leengin, ni bod rogon ni ba adag e en ni figirngiy ni nge rin’ leengin ngak?—Matthew 7:12.

En ni Leengiy: “Urngin e ppin e thingari tay fan figirngin.”—Efesus 5:33.

Ma ayuweg e en ni leengiy ni nge par e falfalan’ u tabinaw ni aram e nge ayuweg figirngin ni nge rin’ e n’en nib mil fan ngak. Er rogon ni ba adag Got, ya ke pi’ Got e en ni leengiy ni fan e nge pi’ e ‘ayuw.’ (Genesis 2:18) Rayog ni ngam lemnag e flaab ko tabinaw ni faanra tay e en ni ppin fan e pumoon rok me ayuweg e n’en ni ke dugiliy figirngin ma ma fol ko n’en ni ke nameg e pumoon rok ni fan ko tabinaw?

Mabgol: “Pumoon nge ppin ni kar uned ko mabgol e thingari bagayad mi i par nib yul’yul’ ngak bagayad.”—Hebrews 13:4, TEV.

Faanra aram rogon, ma dabi siy ni ra falfalan’ e tabinaw. Ma kirebnag e ngongol ni darngal e tabinaw. (Proverbs 6:27-29, 32) Aram fan nib gonop e thin nu Bible ni gaar: “Ngam falfalan’nag fare rugod ni kam leengiy . . . Mang ni ngam t’ufeg yugu reb e ppin?”—Proverbs 5:18-20, TEV.

Piin ni Gallabthir: “Mu fil ngak e bitir rogon e ngongol ni ngi i tay, mi i par u wan’ u n’umngin nap’an e yafas rorad.”—Proverbs 22:6.

Faanra tay e gallabthir ba ngiyal’ ni fan ngak e bitir rorad ma ngar tiyan’rad ngorad, ma aram e dabi siy ni ra manigil e tabinaw. Ere, be yog e Bible ngak e piin ni gallabthir ni ngar filed rogon nib mat’aw ngak e bitir rorad u ‘nap’an ni yad be par u tabinaw, u nap’an ni yad be yan u kanawo’, nap’an ni yad be toffan nge nap’an ni yad ba od.’ (Deuteronomy 11:19) Ma ku be yog e Bible ngak e piin ni gallabthir ni susun ni ngar daged e t’ufeg ngak e bitir rorad u rogon ni yad be llowan’nagrad nrogon.—Efesus 6:4.

Piin ni Bitir: “Piin ni bitir, thingar mu folgad rok e gallabthir romed nrogon girdien Kristus.”—Efesus 6:1.

Ba riyul’ nib mo’maw ni ngan fol ko gallabthir ya gad be par u fayleng ni boor e kireb riy. Machane, ba felan’um ngay ni ba’ e gonop riy ni ngan fol ko pi n’en ni yog e En ni Tababnag e tabinaw, fa? Ma nang Got e n’en nib t’uf ko tabinaw ni ngan falfalan’ ngay. Ere ngam mu athmagil ni ngam fol ko gallabthir rom. Mu dugiliyan’um ma ngam siyeg e pi n’en ko fayleng ni ma wawliyem ni ngam rin’ ban’en nib kireb.—Proverbs 1:10-19.

Faanra fol girdien e tabinaw ko fonow nu Bible ma aram rogon ni ra fel’ rogon e tabinaw. Gathi ke mus ni ra falfalan’ chon e tabinaw e chiney, machane ku rayog e bin nib biech e fayleng ngorad ni ke micheg Got. (2 Peter 3:13; Revelation 21:3, 4) Ere mu rin’ ma ga tay ni aram e yalen rom ni ngam fil e Bible u taabang ko tabinaw rom! Bokum million e girdi’ e kari fel’ rogorad ni kar filed fare ke babyor nib fel’ yaan e sasing riy ni Rayog Ni Ngam Par Ni Gab Fas U Paradis U Fayleng.

Faanra de yog, ma urngin e thin ko Bible e aram e kan fek ko fare Bible ni New World Translation of the Holy Scriptures.