GURUY NI 4
Mang Fan ni Ngaud Ted Fan e Piin Ma Yog e Thin?
“Mi gimed ta’ fan urngin e girdi’.”—1 PETER 2:17.
1, 2. (a) Mang fan nib mo’maw’ ni ngaud ted fan e piin ni yad ma yog e thin? (b) Mang boch e deer ni gad ra weliy?
KA AM guy reb e bitir ni ka nog ngak ni nge rin’ ban’en ndabun ma ke m’ug u owchen? Sana be rung’ag e n’en ni be yog e gallabthir rok, ma manang nthingari fol rorow. Machane, ke m’ug u owchen ni dabun. N’en ni ke rin’ fare tir e ku aram e n’en ni ma buch rodad yu ngiyal’.
2 De mom ni ngan tayfan e piin ni yad ma yog e thin. Ga ma pirieg nib mo’maw’ ni ngam tayfan ma ga fol ko piin ni yad ma yog e thin, fa? Gathi goo gur e ma buch rom e re n’ey. Chiney e gad be par u ba ngiyal’ ni ke mo’maw’ ni ngan tayfan e piin ni yad ma yog e thin. Machane, be yog e Bible nib t’uf ni ngad ted fan e piin ni yad ma yog e thin. (Proverbs 24:21) Faanra gad baadag ni ngad pared ni gad ba t’uf rok Got ma rib ga’ fan ni ngaud folgad rorad. Baaray boch e deer ni yima fith u murung’agen e re n’ey. Mang fan nib mo’maw’ ni ngaud ted fan e piin ni yad ma yog e thin? Mang fan ni ke yog Jehovah ni ngad rin’ed e re n’ey, ma mang e ra ayuwegdad ni ngad folgad riy? Mang boch e kanawo’ nrayog ni nge m’ug riy ni gad be tayfan e piin ni yad ma yog e thin?
FAN NIB MO’MAW’
3, 4. Mang e ke rin’ ma da kud flontgad? Mang fan ni rarogodad ndawor da flontgad e be mo’maw’nag ngodad ni ngaud ted fan e piin ni yad ma yog e thin?
3 Ngad weliyed l’agruw i fan nib mo’maw’ ni ngad ted fan e piin ni yad ma yog e thin. Bin som’on e dawor da flontgad; ma bin migid e piin ni yad ma yog e thin e ku dawor ra flontgad. Nap’an ni togopuluw Adam nge Efa ngak Got u lan e milay’ nu Eden, ma ka aram nap’an ni tabab e denen ma daki flont e girdi’. Ere, denen e sum ko togopuluw. Kab kakrom i yib ni ma togopuluw e girdi’.—Genesis 2:15-17; 3:1-7; Psalm 51:5; Roma 5:12.
4 Bochan ni gadad bogi tadenen, mab mom ni nge tolangan’dad ma gad ufanthin, mab mo’maw’ ni nge sobut’an’dad. Ere, ba t’uf ni ngaud maruweliyed e sobut’an’. Rayog ni nge gelan’dad me tolangan’dad ni yugu aram rogon ni ke yoor e duw ni kad pigpiggad ngak Jehovah. Bod rogon Korah ni immoy nib yul’yul’ ngak Jehovah u nap’an ni ur gafgowgad e girdi’ rok u taabang. Machane, ke chel ke togopuluw ngak Moses ni ir e en th’abi sobut’an’ ni immoy u fayleng. (Numbers 12:3; 16:1-3) Kum lemnag e n’en ni buch rok Uzziah ni Pilung. Tolangan’ rok e fek i yan nga tempel rok Jehovah, me rin’ ban’en ni kemus ni yigoo prist e rayog ni ngar rin’ed. (2 Kronicles 26:16-21) I gechignag Got e gali cha’ ney ni bochan e togopuluw nra tew. Re n’ey e be puguran ngodad ndab i tolangan’dad, ya ra mo’maw’ ni ngad folgad ko piin ni yad ma yog e thin.
5. Mang fan nder yag ko girdi’ ni tadenen ni ngar maruwelgad nga mat’awrad nib fel’ rogon?
5 Girdi’ nib tolang e liw rorad u fayleng ndawor ra flontgad e boor ban’en nib kireb ni yad ma rin’ ni ir e ke mo’maw’nag ngak boor e girdi’ ni ngaur ted fan e piin ni yad ma yog e thin. Boor i yad e ba kireb, ma yad ma gafgownag e girdi’, ma de mat’aw rogon e gagiyeg ni yad ma tay. Bin riyul’ riy, e kab kafram i yib nder fel’ rogon e gagiyeg ni be tay e girdi’. (Mu beeg e Eklesiastes 8:9.) Bod rogon Saul ni immoy ni ir be’ nib fel’ mab sobut’an’ u nap’an ni mel’eg Jehovah ni nge mang pilung. Me munmun me tolangan’ me awan’ ma aram mi i guy rogon ni nge gafgownag David. (1 Samuel 9:20, 21; 10:20-22; 18:7-11) Boch nga tomuren me yib i mang David reb e pilung nib fel’ u Israel. Machane, daki fanay mat’awun nib fel’ rogon u nap’an ni pi’ Uriah nreb e Hittite nga mit e mahl ngan li’ nge yim’ ya nge fek e ppin rok. (2 Samuel 11:1-17) Ere, bochan nde flont e girdi’, ma aram fan nib mo’maw’ ni ngar maruwelgad nga mat’awrad nib fel’ rogon. Nap’an nra dabki tay e piin ni bay mat’awrad fan Jehovah, ma aram mi yad oloboch. I yog be’ nib moon u Britain ni ma maruwel ko am ni kab kakrom i yib ni ma fanay e pi pope ko Katolik mat’awrad ni ngar gafgownaged e girdi’. Bochan ni kad nanged e pi n’ey, mab fel’ ni ngad weliyed fare deer ni gaar: Mang fan nthingar ud ted fan e piin ni yad ma yog e thin?
MANG NI NGAD TED FAN E PIIN MA YOG E THIN?
6, 7. (a) Mang e ma k’aring e t’ufeg rodad ngak Jehovah ni ngad rin’ed, ma mang fan? (b) Uw rogon ni ngad folgad ni yugu aram rogon ni bay yu ngiyal’ nib mo’maw’?
6 T’ufeg rodad ngak Jehovah, nge girdi’, nge t’ufeg rodad ngodad e ma k’aringdad ni ngad ted fan e piin ni yad ma yog e thin. Ma bochan nib t’uf Jehovah rodad ma gad baadag ni ngad felfelan’naged. (Mu beeg e Proverbs 27:11; Mark 12:29, 30.) Gad manang ni kan togopuluw nga mat’awun e gagiyeg rok u nap’an e togopuluw nni tay u Eden, ma boor e girdi’ ni be fol rok Satan ma kar paged Jehovah. Gad ba felfelan’ ni gad be tayfan mat’awun e gagiyeg rok Jehovah. Nap’an ni gad ra beeg fapi thin ko Revelation 4:11, ma ma k’aringdad ni ngad adaged ni ngad pininged e sorok ngak Jehovah. Rib tamilang u wan’dad ni Jehovah e ir e bay mat’awun ni nge Gagiyegnag e palpalth’ib! Gad ma ayuweg mat’awun Jehovah ya gad ma fol ko pi motochiyel rok ni gubin e rran.
7 Ra ngad ted fan mat’awun e gagiyeg rok Jehovah ma be yip’ fan ni ngad filed e thin rok ngad nanged mu ud folgad riy. Gad ma fol rok Jehovah ni bochan e ba t’uf rodad. Machane, yu ngiyal’ e gad ma pirieg nib mo’maw’ ni ngad folgad. Faanra aram rogon, mab t’uf ni ngad lemgad ni bod rogon Jesus. Ra yib ngan’dad ni Jesus e i fol ko tin nib m’agan’ e Chitamangin ngay, me yog ni gaar: “Gathi tin nib m’agan’ug ngay e ngam rin’, ya tin nib m’agan’um ngay.”—Luke 22:42.
8. (a) Faanra ngad folgad rok Jehovah, ma mang e ba muun ngay? Ra uw rogon u wan’ Jehovah ni faanra dab da folgad? (b) Mang e ra ayuwegdad ni ngad motoyilgad ko fonow ma gad fol riy? (Mu guy fare thin ni kenggin e “Um Motoyil ko Fonow Me Fel’ u Wan’um e Tin Ga Be Fil.”)
8 Ngiyal’ ney e dakir ma non Jehovah ngodad ni bod rogon ni i non ko girdi’ rok kakrom. Machane, ma non ngodad u daken e Thin rok nge piin owchen ni bay u fayleng. Ra m’ug ni gad be fol rok Jehovah ni faanra ud ted fan e pi girdi’ nem ni ke tayrad ni nga u rogned e thin. Faan gad ra togopuluw ngorad, ni bod ni ngar fonownaged gadad ko Thin rok Got ara ngar yal’uweged gadad ma gad togopuluw, ma aram e gad be togopuluw ko Got rodad. Nap’an ni i gun’gun’ piyu Israel mar togopuluwgad ngak Moses, ma aram mi ri damumuw Jehovah ngorad, ya bod ni ir e yad be togopuluw ngak.—Numbers 14:26, 27.
9. Mang fan ni t’ufeg rodad ngak pi walagdad e ra k’aringdad ni ngaud ted fan e piin ni yad ma yog e thin? Mu susunnag.
9 Ku gad ma fol ko piin ni yad ma yog e thin ni bochan e ba t’uf pi walagdad rodad. Uw rogon? Susun e gur reb e salthaw. Rogon nrayog ni nge ayuweg e pi salthaw e yafas rorad e be yan u rogon ni yad be fol ko n’en ni yibe yog ni aram e thingar ra folgad mi yad tayfan e pi cha’ ni yad be yog e n’en ni ngan rin’. Faan ga ra togopuluw ko n’en ni ke yarmiy e piin nib tolang ko salthaw, ma aram e ga be tay e yafas rok gubin e salthaw nga thatharen e riya’. Pi salthaw e ngiyal’ ney e boor ban’en ni yad be kirebnag u fayleng. Machane, pi salthaw rok Jehovah e yad ma rin’ e tin nib fel’ nra yib angin ngak e girdi’. Boor yay ni ma yog e Bible ni Jehovah e “Somol ko yurba’ i salthaw.” (Isaiah 13:4, BT) Ir e ma Yog e Thin ko pi engel u tharmiy. Yu ngiyal’ e ku ma taarebrogonnag Jehovah e pi tapigpig rok u fayleng ko yurba’ i salthaw. (Psalm 68:11; Ezekiel 37:1-10) Faan ga ra togopuluw ko piin ni ke tayrad Jehovah ni nga u rogned e thin, ma gathi aram e ga be warnag e michan’ ko pi salthaw rok? Rayog ni nge war e michan’ ko girdi’ u lan e ulung u nap’an nra togopuluw reb e Kristiano ko n’en ni ke yog e piin piilal. (1 Korinth 12:14, 25, 26) Nap’an nra togopuluw reb e bitir ma aram me wagey e tabinaw. Ere, ngaud t’ufeged pi walagdad u lan e ulung ni aram e ngaud ted farad ma ngaud ayuweged yad.
10, 11. Ku mang reb i fan ni ngaud folgad ko piin ni yad ma yog e thin?
10 Ku gad ma tayfan e piin ni yad ma yog e thin ni bochan e ra yib angin ngodad. Nap’an nra yog Jehovah ngodad ni ngad ted fan e piin ni yad ma yog e thin, mab ga’ ni ku ma yog fel’ngin nra yib riy ngodad. Bod rogon ni ke yog ngak e piin bitir ni ngar liyorgad ko gallabthir rorad, ya nge yag ni n’uw nap’an nra pared me fel’ rogorad. (Deuteronomy 5:16; Efesus 6:2, 3) Be yog Jehovah ni ngaud ted fan e piin piilal u lan e ulung, ya faanra dab da rin’ed, ma rayog ni nge kireb thildad Jehovah. (Hebrews 13:7, 17) Maku be yog ni faan gad ra tayfan e piin ni yad ma yog e thin ko am, ma ra ayuwegdad.—Roma 13:4.
11 Gathi gad ra nang ko mang fan ni baadag Jehovah ni ngad folgad, ma aram e ra ayuwegdad ni ngaud ted fan e piin ni yad ma yog e thin? Ngad weliyed dalip e kanawo’ u rogon nrayog ni ngad daged ni gad be tayfan e piin ni yad ma yog e thin.
NGAUN TA’ FAY U TABINAW
12. Mang maruwel e ke pi’ Jehovah ngak e en figirngiy, ma uw rogon ni nge rin’?
12 Jehovah e ke sunmiy e tabinaw ma ke yarmiy rogon ke tay. Ir ba Got nib yaram, ere ke yarmiy e tabinaw ke tay ni ngar maruwelgad u taabang nib fel’ rogon. (1 Korinth 14:33) Ke tay e en figirngiy ni ir lolugen e tabinaw. En figirngiy e nga i tayfan Jesus Kristus ni ir Lolugen, ma nga i fol u rogon ni i gagiyegnag Jesus e ulung. (Efesus 5:23) En figirngiy e thingari athamgil nge rin’ e maruwel rok nib fel’ rogon ma gathi nge par ni ir e ba tolang mab gel e thin rok, machane nga i ngongol u fithik’ e t’ufeg nge gol. Dabi pagtalin ni bay e gin ni nge mus mat’awun riy, ma dabiyog ni nge thum’ nga wuru’ mat’awun Jehovah.
Reb e matam ni Kristiano e nge rin’ e maruwel rok ni bod rogon Kristus
13. Uw rogon ni nge rin’ e en leengiy e maruwel rok u tabinaw nrogon nib m’agan’ Jehovah ngay?
13 En leengiy e ir e taayuw rok figirngin. Machane, ku bay mat’awun u lan e tabinaw, ya be gaar e Bible, “mu . . . uthum e lim ko tin ni be yog e chitinam.” (Proverbs 1:8) Yugu aram rogon ni bay mat’awun, machane ka bay u tan pa’ figirngin. En leengiy ni Kristiano e thingari tayfan e thin rok figirngin ni aram e nge ayuweg ko maruwel rok ni ir lolugen e tabinaw. Dabi darifannag figirngin fa guy rogon ni nge fek e maruwel rok. Machane, nge guy rogon ni nge pi’ e ayuw mar maruwelgow u taabang ni ngar ayuwegew e tabinaw rorow. Faanra de m’agan’ ko n’en ni ke dugliy figirngin, ma ra guy rogon ni nge tayfan me yog ko mang e be lemnag u fithik’ e sumunguy. Ra mo’maw’ boch ngak ni faanra figirngin e de mich Got u wan’. Machane, faanra m’ug ko ngongol rok ni be tayfan figirngin, ma aram e rayog ni nge ayuweg nge adag ni nge fil murung’agen Jehovah.—Mu beeg e 1 Peter 3:1.
14. Uw rogon nra felfelan’nag e piin bitir e gallabthir rorad nge Jehovah?
14 Piin bitir e yad ma felfelan’nag Jehovah u nap’an ni yad ra fol ko gallabthir rorad. Ku yad ma tayfan e gallabthir rorad maku yad ma felfelan’nagrad. (Proverbs 10:1) Piin bitir u lan e tabinaw ni taareb e gallabthir riy e ngkur folgad, ma ngar nanged ni kub t’uf ni nge yoor boch e ayuw ni ngar pied nga lan e tabinaw. Faanra gubin e girdi’ ni yad be rin’ e maruwel ni ke tay Got ni ngar rin’ed u lan e tabinaw, ma aram e ra yag e gapas nge felfelan’ ngorad. Faanra un rin’ e re n’ey ma aram e yibe pining e sorok ngak Jehovah Got ni ir e En ni Sunmiy e tabinaw.—Efesus 3:14, 15.
TAYFAN U LAN E ULUNG
15. (a) Uw rogon ni nge m’ug ni gad be tayfan mat’awun Jehovah u lan e ulung? (b) Mang kenggin e motochiyel e ra ayuwegdad ni ngad folgad ko piin ni yad ma yog e thin? (Mu guy fare thin ni kenggin e “Mu Folgad ko Thin rok e Piin ni Yad Be Yog e Thin.”)
15 Ke dugliy Jehovah Jesus ni Fak ni nge Gagiyegnag e ulung ni Kristiano. (Kolose 1:13) Ma Jesus e ke dugliy e ‘tapigpig rok nib yul’yul’ ma ba gonop’ ni nge ayuweg e pi tapigpig rok Got u fayleng ko liyor ni yad be tay ngak. (Matthew 24:45-47) Fare Ulung ni Ma Pow’iyey ko Pi Mich Rok Jehovah e yad “fare tapigpig nib yul’yul’ ma ba gonop.” Piin piilal ko ulung ni Kristiano e ngiyal’ ney e ma pi’ fare Ulung ni Ma Pow’iyey e thin ngorad u babyor, ngu daken e piin owcherad, ni bod rogon e pi walag ni pumoon ni ma lekag e ulung. Nap’an ni gad ra tayfan e piin piilal ni Kristiano ni yad ma yog e thin, ma aram e gad be fol rok Jehovah.—Mu beeg e 1 Thessalonika 5:12; Hebrews 13:17.
16. Uw rogon ni yima dugliy e piin piilal ko ulung u daken gelngin Got nib thothup?
16 Piin piilal nge ministerial servant e dar flontgad. Yad ma oloboch ni bod gadad. Machane, piin piilal e yad e “pumoon ni tow’ath” ni kan tayrad ni ngar ayuweged e ulung nge par nib fel’ e tha’ u thilrad Jehovah. (Efesus 4:8, NW) Pi piilal ney e yima dugliyrad u daken gelngin Got nib thothup. (Acts 20:28) Uw rogon? Som’on e thingari m’ug ni yad be fol ko Thin rok Got u Bible. (1 Timothy 3:1-7, 12; Titus 1:5-9) Ma nap’an nra guy e piin piilal ni be fol reb e walag ni pumoon ko thin nu Bible, ma aram min yibilay gelngin Jehovah ni nge pow’iy.
17. Mang fan ni yu ngiyal’ e nge upunguy e piin ni ppin lolugrad u nap’an ni yad be rin’ boch e maruwel u lan e ulung?
17 Yu ngiyal’ e dariy be’ u lan e ulung ni nge rin’ e maruwel ko piin piilal nge ministerial servant ni bod e ngiyal’ ni ngan yarmiy e machib. Machane, rayog ni nge rin’ yugu reb e walag ni pumoon e re maruwel nem. Ma faanra dariy reb e walag ni pumoon ma aram e rayog ni nge rin’ reb e walag ni ppin e re maruwel nem. Machane, faanra nge rin’ reb e walag ni ppin e re maruwel nem, ma thingari upunguy lolugen.a (1 Korinth 11:3-10) Re n’ey ni kan yarmiy e gathi be yip’ fan ni kan sobut’nag e piin ni ppin. Ya aram e yad be tayfan e yaram rok Jehovah ni fan ko piin lolugen e ulung nge tabinaw.
NGAUN TAYFAN E PIIN MA YOG E THIN KO AM
18, 19. (a) Uw rogon ni ga ra weliy fan fapi kenggin e motochiyel ni bay ko Roma 13:1-7? (b) Uw rogon ni ngaud ted fan e piin ni yad ma yog e thin ko am?
18 Tin riyul’ e Kristiano e yad ma fol ko fapi kenggin e motochiyel ni bay ko Roma 13:1-7. (Mu beeg.) Nap’an ni ga ra beeg e pi thin ney ma be yog ni ngad folgad ko “am.” Ke pag Jehovah e pi am ko girdi’ ni ngar rin’ed boch e maruwel nib ga’ fan ni ngar pied e ayuw ko girdi’. Gad ma tay farad nge pi motochiyel ni kar fal’eged. Gad ma yul’yul’ ko tax ni gad ma pi’, nge pi babyor nib t’uf ni ngan fal’eg ni fan ko tabinaw, siyobay ara maruwel, nge chugum nib milfan ngodad. Machane, dab da folgad ko am ni faan yad ra yog ban’en ngodad ni ngad folgad riy nib togopuluw ko motochiyel rok Got. Gad ra fol ko n’en ni yog e pi apostal ni lungurad: “Thingar gu folgad rok Got ko bin ni nggu folgad rok e girdi’.”—Acts 5:28, 29; mu guy fare thin ni kenggin e, “Mini’ e Ngaug Tayfan Mat’awun?”
19 Ku ma m’ug ni gad ma tayfan e am ni aram e gad ma tayfan e girdi’. Yu ngiyal’ e thingar da nonad ngak e pi tolang ko am. Bod rogon apostal Paul ni non ngak fa gal ga’ ko am ni Herod Agrippa ni Pilung nge Festus ni Governor. Gal ga’ ko am ney e kar olobochgow ko n’en ni u rognew, machane ri i tay Paul farow. (Acts 26:2, 25) Ere, ngad folwokgad rok Paul ngaud ted fan e piin ni yad ma yog e thin ko am, ndemtrug ko pi tayugang’ ara pi polis. Bitir ni Kristiano ni ma un nga skul e thingar ur ted fan e sensey rorad nge ku boch e girdi’ ni ma maruwel u skul. Gathi kemus ni gad ma tayfan e piin ni yad baadag e thin rok Got, ya ku gad ma tayfan e piin ni yad ma togopuluw ko Pi Mich Rok Jehovah. Susun ni nge nang e piin nde mich e thin rok Got u wan’rad ni gad be tay farad u gubin ban’en ni gad be rin’.—Mu beeg e Roma 12:17, 18; 1 Peter 3:15.
20, 21. Mang angin nra yib ni faanra ud ted fan e piin ni yad ma yog e thin?
20 Ngaud ted fan e girdi’ ni gubin ngiyal’. I gaar apostal Peter: “Mi gimed ta’ fan urngin e girdi’.” (1 Peter 2:17) Ra gin e girdi’ ngay ni faanra m’ug ni gubin ngiyal’ ni gad be tay farad, ya ngiyal’ ney e dakuriy fan e girdi’ u wan’uy. Machane, faan gad ra dag ni gad be tayfan e girdi’, ma aram e gad be fol ko thin rok Jesus ni gaar: “Nge gal raamed u p’eowchen e girdi’, ya ngar guyed e tin nib fel’ ni gimed be rin’ mi yad yog e sorok ngak e Chitamangimed ni bay u tharmiy.”—Matthew 5:16.
21 Ngiyal’ ney e kemus ni goo piin nib fel’ lanin’rad e yad be fil e thin rok Got. Ere, faan gad ra tayfan e girdi’ u lan e tabinaw, ngu lan e ulung, nge gubin yang, ma aram e rayog ni nge guy e girdi’ mar adaged ni ngar uned i fil murung’agen Got. Ireray ban’en nrib fel’! Ya demtrug ko ra adag e girdi’ fa danga’, machane ra felfelan’ Jehovah ngay ma ra ayuwegdad ni ngaud pared ni gad ba t’uf rok. Re n’ey e ba tow’ath ndariy ban’en ni taareb rogon ngay!
a Fare article ni bay ko Yugu Boch e Thin ni kenggin e “Mingiyal’ nge Mang Fan ni Ngan Upunguy Lolugey?” e be weliy rogon ni ngan fol ko re kenggin e motochiyel ney.