Ngan Par Nib Mudugil Ni Bay E Michan’ Nibgel

“Reb e Maruwel ko Salap ko Pi N’en ni Ngan Rin’ ”

KA NAP’AN e pi rran ni tabab chepin e Pi Mich rok Jehovah nge mada ko ngiyal’ ney, ma bay taareb e yiiy rok Jesus Kristus ni kara adaged ni gaar: “Ma re thin rok Got ney Nib Fel’ ni murung’agen e gagiyeg rok Got e bay ni machibnag u gubin yang u fayleng ni nge urngin e girdi’ me nang, ma aram mfini taw nga tomren e fayleng.” (Matthew 24:14) Ma nap’an ni ke chuchugur ko 1914​—ni aram tabolngin e “tin tomren e rran”—​ma piin ni yima yog e Bible Students ngorad e kar uned ko fare maruwel ni kari l’agan’rad ngay ndariy ban’en ni taarebrogon ngay u wan’rad ni ngan skulnag e girdi’ u fayleng ko Thin nib Thothup.​—2 Timothy 3:1.

Ra ngara lebuguyed e tin ni yad be nameg ni ngara wereged e thin nib fel’ nga gubin yang u fayleng, ma pi tapigpig rok Jehovah ney e kara fanayed reb e kanawo’ nib beech, ni dar rusgad, ma dar mithaged ban’en. Ngada sulod ko fare tayim ni ke yan ni fan ni ngada nanged boch murung’agen.

Reb e Kanawo’ nib Beech ni Ngan Wereg fare Thin nib Fel’

Ir fare pul ni January ko duw ni 1914. Amu lemnag ni susun um moy ni kam par nga but’ u fithik’ e girdi’ ni 5,000 oren u lan reb e auditorium ni ba ta lumor u New York City. Ma bay reb e screen u p’eowchem nib ga’ ni ma dag yaan ban’en ni be mithmith. Reb e pumoon ni ke wechwech piyan lolugen ni ke chuw ko frock coat ni aram e mad rok ni ke m’ug ko screen. Kam yaliy reb e kachido kafram ni dariy laman e girdi’ riy, machane re pumoon ney e be non, ma rayog ni ngam rung’ag e thin ni be yog. Kam un nga reb e kachido ni ereram e tin som’mon e kachido ni yibe fanay u yug reb e kanawo’ nib beech, ma thin ni yibe dag riy e ba thil. Fa en ni be welthin e aram Charles Taze Russell, ni ir fa bin som’mon e president ko fare Watch Tower Society, ma aram fare production ni “Photo-Drama of Creation.”

I nang C. T. Russell ni ni mit i kachido nem ni ma mith mith e girdi’ riy e rayog ni nge thapeg e thin ngak e girdi’ ni yoor. Ere u lan e duw ni 1912, e tabab i fal’eg rogon fare “Photo-Drama of Creation.” Ma tomur riy, me mang reb e production ni bay e photographic slide riy nge fapi sasing ni ma mithmith ni meruk e awa n’umngin nap’an, ma gubin e bay ramaen ni ba yoor mit nge laman.

Kan yarmiy ni aningeg guruy ni fan ni ngan dag e re kachido nem ni fare “Photo-Drama” ni nge yaliy e girdi’ e n’en ni buch ni ka nap’an ni sum e fayleng nge mada’ ko ngiyal’ ni be par e girdi’ u fayleng nge yan i mada’ ko ngiyal ni ke chuchugur ni nge lebug e tin nib m’agan’ Jehovah ngay ko fayleng nge girdi’ u tomren e Gagiyeg rok Kristus u lan bbiyu e duw. Ke yan boor e duw ma fini yibe fanay e kachido ni aray rogon ni fan ni nge yib e salpiy riy nge fel’ rogorad. Machane, bokum million e girdi’ ni kar guyed fare “Photo-Drama of Creation” ndariy pulwon.!

Kan fal’eg fapi musik ni kan chaariy nib fel’ nge fa 96 e welthin ni kan tay’ ko phonograph ni fan ko fare “Photo-Drama.” Fare stereopticon slides ni aram fapi sasing ni ke fal’eg e piin ba salap ni be dag yaan e tin ni ke buch u fayleng. Maku bat’uf ni ngan fal’eg bokum miraay i yaan ni kan achey nge sketches nib biech. Boch ko fapi color slides nge films e kan achey nga paey ma boor yay ni yima sul u daken ngan achey mfini m’ay, ya 20 yang ni kan wereg ni aningeg e guruy ni kan fal’eg. Bochan e re n’em ma ke yog ni ngan dag bang ko fare “Photo-Drama” u lan fa 80 e mach nib thil thil ndemtrug e ro rran!

U Wuru’ e Gin ni Yima Kachido Riy

Mang e ke buch u wuru’ fa gin ni yima kachido riy u nap’an ni be dag fare “Photo-Drama”? I yog reb e Bible Student ni Alice Hoffman fithingan ni gaar, “Ke tabab fare drama ma ke m’ug Brother Russell.” Me ulul ngay ni gaar, “Nap’an ni nge m’ug ko screen me tabab ni nge mith mith dap’e l’ugun, min tabab i cheleg fare phonograph . . . ma kari gu falfalan’gad ni gamad be rung’ag laman.”

Ngiyal’ ni be weliy Zola murung’agen e time-lapse photography, me yib ngan’ boch ban’en me yog ni gaar: “Kug par nga but’ u rom ni ba puf owcheg ni kug ngat u nap’an ni gamad be yaliy yaan boch ban’en ni be dag fapi rran ni yibe sunmiy boch ban’en. Immoy boch e flores ni lily u rom ni fin be puf i yan u p’eowchmad.”

I Karl F. Klein ni ir bang ko fare Governing Body ko Pi Mich rok Jehovah ma ku ir be’ ni baadag e musik me uneg boch e thin ngay ni gaar: “Re ngiyal’ i n’em ni yibe dag e pi sasing nem, ma be chub e musik nrib fel’, ni aram e musik rok Narcissus nge Humoreske ni ba gilbuguwrow.”

Maku immoy boch ban’en ni ri dabiyog ni yira pagtalin. Ke yog Clayton J. Woodworth, Jr. ni gaar, “Yu ngiyal’ e yima oloboch mini minmin.” “Reb e tayim ni kan cheleg fare rekodo ni ‘Flee as a Bird to Your Mountain’ fithingan, me m’ug ko screen reb e sasing ko gigantosaurus ni ri baga’, ni aram e gamanman ni bagagang’ u m’on ni dawori mathrow e fayleng ko Ran”!

De n’uw nap’an nga m’on ma gathi goo “Photo-Drama of Creation” e yima dag ya ku kan dag fare “Eureka Drama.” (See box.) Reb e aram fapi welthin e kan ta’ ngay, nge boch e musik. Ma yugu reb e kan ta’ boch e lam ngay nge fapi sasing. Yugu aram rogon ni fare “Eureka Drama” e dariy e sasing riy ni ma mith mith, machane kari yib angin nib fel’ rogon u nap’an ni yibe pag ko binaw ni gathi ri boor e girdi’ riy.

Reb e Talin e Maruwel nib Gel ni Fan ko Machib

Nap’an ni ke m’ay fare duw ni 1914, ma kan dag fare “Photo-Drama” ngak e girdi’ ni ke pag 9,000,000 oren u North America, nge Europe, nge Australia. Yugu aram rogon ni fapi Bible Students e yad buchuw ma kari l’agan’rad ngay nib t’uf ni ngan fanay fare talin e maruwel nib biech ni fan ni ngan machibnag fare thin nib fel’. Kara kunuyed boch e salpiy u fithik’ e felfelan’ ni ngan pi’ pulwon e gin ra fel’ ni ngan pag e pi kachido nem riy. Ere fare “Photo-Drama of Creation” e kari ayuweg e piin ni kar yaliyed ni ngar nanged e Thin rok Got nge tin nib m’agan’ ngay.

U lan fare babyor ni kan pi’ ngak C. T. Russell, me yoloy be’ ni gaar: “Fa bin som’mon ni kug gub ni nggu yaliy fare Drama rom ma kari thileyeg e yafas rog; ara nggog, ni kari thil e tamilangan’ rog ko fare Bible.” Yugu be’ e i yog ni gaar: “Ke chuchugur ni nggu ligil nga ar ni dabki michan’ug nga reb e teliw ma kug thamiy ni fare ‘Photo-Drama of Creation’ ni kan dag u roy ko fa binem e summer e ir e ke ayuwegeg. . . . Ma yib e gapas nga lanin’ug e chiney ni aram ban’en ndabiyog ni nge pi’ e fayleng ngog ma dabiyog ni nggu mang bang ko urngin e flaab ko fayleng.”

Demetrius Papageorge, ni ir be’ ko fare Society’s headquarters ni ke n’uw nap’an e ke yog ni gaar: “Fare ‘Photo-Drama’ e ireram e maruwel ko salap ko pi n’en ni yibe nameg ni ngan rin’, ra uda lemnaged fapi Bible Student ni ri yad buchuw maku buchuw e salpiy ni bay rorad. Ma riyul’ ni gelngin Jehovah e be ayuwegrad!”

[Box/​Pictures on page 30, 31]

Fare “Eureka Drama”

Ke yan meruk e pul u tomren ni kan dag fare “Photo-Drama” ko yay ni som’mon, ma ke guy fare Society nib t’uf yugu reb e version ni kan nog e “Eureka Drama” ngay. Nap’an ni ka yibe dag i yan fare “Photo-Drama” ko fapi mach ni baga’, maku taabrogon ko n’en ni be dag fare “Eureka” u arrow nge yugu boch e binaw nib palog. Reb e version ko fare “Eureka Drama” e kan weliy ni kari mab “e kanawo’ ngak e pi walag ni ppin’ ni ngar machibgad. Mangfan ni aram rogon? Ya bochan reb e kahol ko phonograph records ni Kemus ni 30 e pound tomalngin. Mmtrug ni nap’an ni ngan dag e sasing riy, ma kub t’uf ni nga kun fek reb e phonograph.