Kam Fanay E Thin Riyul’ Fa?

“Dab mu folgad ko ngongol ni yibe rin’ u roy u fayleng, machane mpied gimed ngak Got nge piliyegmed, ni aram e kari piliyeg lanin’med ni polo’. Ma aram e rayog ni ngam nanged e tin nib m’agan’ Got ngay​—ni tin nib fel’, nib fel’ u wan’ Got ma rib yal’uw.”​—ROMA 12:2.

1, 2. Mang fan ni de mom ni ngan mang tin riyul’ e Kristiano e chiney?

NGIYAL’ ney ni ereray e tin tomren e rran​—ni ba “mo’maw’ e par riy”—​e de mom ku be’ ni nge mang Kristiano ni riyul’. (2 Timothy 3:1) Riyul’, ni ra ngan fol ko tin ni ke rin’ Kristus, ma susun ni nge gel be’ ko fayleng. (1 John 5:4) Mu lemnag e n’en ni yog Jesus u murung’agen e kanawo’ ko Kristiano ni gaar: “Marod ko bin nib wen’in e kanawo’, ya fare kanawo’ ni yan ko magothgoth e baga’, ma boor e girdi’ ni be yan riy; machane ba wen’in fare garog nge kanawo’ ni yan ko yafas, ma kemus ni buchuw e girdi’ e ke pirieg.” Maku ke yog ni gaar: “Faanra baadag be’ ni nge un ngog, ma thingari pagtalin ir, ma nge fek baley i gek’iy rok ngi i lekeg ni gubin e rran.”​—Matthew 7:13, 14; Luke 9:23, New World Translation.

² Tomren ni ke pirieg reb e Kristiano fare kanawo’ ni yan ko yafas, ma bin migid e magawon rok e rogon ni rayog ni nge i par riy. Mang fan ni reb e magawon e re n’em? Ya bochan ni tomren ni kada ognaged gadad min taufenagdad ma ra athamgil Satan ni nge rin’ boch ban’en ni fan ni nge bannagdad. (Efesus 6:11; footnote) Ma ma tiyan’ ko gin ni gad ba meewar riy ma ra fanay e re n’ey ni fan e nge e kirebnag thildad Got. Ra ngan lemnag, ma tomuren e ke athamgil Satan ni nge kirebnag Jesus, ere mang fan ni nga nog ni dabi magawonnagdad?​—Matthew 4:1-11.

Rogon e Sasalyeb ni Ma Ta’ Satan

3. Uw rogon ni ke tay Satan e maruwar nga laniyan’ Efa?

³ Reb e kanawo’ ni ma fanay Satan e “ma ta’ e maruwar” nga lanin’dad. Ma gay e gin ni ba war e talin e cham rodad nib spiritual riy. Ereram e n’en ni i fanay ngak Efa u tabolngin, me fith ni gaar: “Rriyul’ ni yog Got ngomew ni dabmu koyew wom’engin urngin e gek’iy ni ba’ ko gi woldug ney?” (Genesis 3:1) Fan e re thin ney, i yog Satan ni be gaar, ‘Riyul’ nrayog rok Got ni nge pi’ e motochiyel ngomew ni dabmu kew e re n’em? Dabun ni ngam rin’ew e tin nib fel’? Mang fan, ya manang Got ni rorran ni ngam kew wom’engin e re gek’iy e ra puf owchmew mi gimew bod Got, me tamilangan’mew ngam nangew e n’en nib fel’ nge n’en nib kireb ni bod ir!’ Ere ke ta’ Satan e maruwar nga laniyan’ Efa, ni bod ni ke yung e awoch me son ni nge tugul.​—Genesis 3:5.

4. Mang ni maruwaran’ e ke magawonnag yugu boch e girdi’ e chiney?

⁴ Uw rogon ni ma fana’ Satan e n’en ni bod rogon e re n’ey e chiney? Ra ngada paged e beeg Bible, nge fol babyor ni goo gadad, nge meybil, nge maruwel rodad i wereg e machib nge ngani un ko pi muulung, ma sana mom ni ngad paged nge maruwar laniyan’dad ko n’en ni be tafinaynag yugu boch e girdi’. Ni bod e tin ni baaray: “Uw rogon ni ke tamilang u wan’dad ni ereray fare thin riyul’ ni i machibnag Jesus?” “Riyul’ ni ereray fa tin tomren e rran, fa? Ra ngan lemnag, ni kad tawgad ko fa bin 21 e chibog.” “Ke chuchugur fare Armageddon ngodad, ara kab palog?” Faanra ke sum e lem ni aray rogon, ma mang e rayog ni ngada rin’ed ngay ni ngan chuweg e pi n’en nem?

5, 6. Mang e thingarda rin’ed nfaanra ke tabab ni nge maruwaran’dad?

⁵ I fonownagey James ko ngiyal’ ni ke yol ni gaar: “Machane faanra dariy e gonop rok bigimed, ma nge wenignag ngak Got, ye ir e ra pi’ ngak; yi Got e ba gol ngak urngin e girdi’. Machane thingari pagan’med ngak Got ko ngiyal’ ni gimed ra wenignag ban’en ngak, ma dabi maruwaran’med rok; ya cha’ nra maruwaran’ rok e bod baley i n’ew u maday nnifeng e be mithmitheg ma be yannag. Be’ ni ara’ rogon e thingari dabi lemnag nra pi’ Somol ban’en ngak, ya dawori mudugil laniyan’ ko tin be rin’.”​—James 1:5-8.

⁶ Ere, mang e thingarda rin’ed? Thingarda “ululgad i ning ngak Got” ni nge yog ngodad e michan’ nge tamilangan’ min gelnagdad ko fol babyor ni goo gadad ni fan ni nge tamilang boch e deer nge boch ban’en ndawori tamilang u wan’dad. Maku rayog ni ngad fithed ngak e piin nib gel e michan’ rorad, ma dabki maruwaran’dad ni ra pi’ Jehovah e ayuw nib t’uf rodad. Miki gaar James: “Ere mpied gimed nga pa’ Got ngam paged famed ngak. Mi gimed togopuluw ngak fare moonyan’, me mil romed. Mu chugurgad ngak Got, me chugur ngomed. Pi tadenen, mu mmalukniged pa’med! Gimed e piin ni gimed be dake modingniged gimed, mu klinnagged lanin’med!.” Arrogon, ra chuw e maruwar u lanin’dad nfaan gad ra chuchugur ku Got u daken e fol babyor nge meybil.​—James 4:7, 8.

7, 8. Mang boch ban’en nra ayuwegey ni ngan nang rogon e liyor ni ke machibnag Jesus, ma chon mini’ e ke yog rorad ni ngara rin’ed e pi n’en n’ey?

⁷ Susun, ngam mu lemnag fare deer ni: Uw rogon ni ngada nanged ni gad be fol ko liyor ni ir e ke machibnag Jesus? Ra ngan fulweg e re n’ey, ma mang e n’en susun ni ngan lemnag? Be weliy e Bible ni fapi Kristiano nib riyul’ e ba mich ni bay e t’ufeg u fithik’rad. (John 13:34, 35) Thingara thothupnaged fithingan Got ni Jehovah. (Isaiah 12:4, 5; Matthew 6:9) Ma thingara wereged e re ngochol ney ngak e girdi’.​—Exodus 3:15; John 17:26.

⁸ Yugu reb e pow ko liyor nib riyul’ e ngan tayfan e Thin rok Got, ni fare Bible. I ir e babyor nib thil ma ir e be dag e wok rok Got nge tin nib m’agan’ ngay. (John 17:17; 2 Timothy 3:16, 17) Maku, fapi Kristiano nib riyul’ e ma machibnag fare Gil’ilungun Got ni goo ir e athap ko girdi’ ni nge yog ngorad e yafas ni manemus u paradis u fayleng. (Mark 13:10; Revelation 21:1-4) Yad be par nib dar ko re fayleng ney nib kireb nge par ko girdi’ nra kirebnigey. (John 15:19; James 1:27; 4:4) Mini’ ko ngiyal’ n’ey e riyul’ ni kar folgad ko pi n’en ney? Bay boch ban’en ni be micheg ni kemus ni taareb e fulweg riy​—ni yad e Pi Mich rok Jehovah.

Uw Rogon ni Faanra Magay u Lanin’uy e Maruwaran’?

9, 10. Mang e rayog ni ngada rin’ed ni ngan chuweg e maruwaran’ ni ke magay u lanin’dad?

⁹ Uw rogon ni faanra kad pirieged e lem nib maruwar? Mang e susun ni gad ra rin’? Solomon ni ir e pilung nib gonop e ke pi’ e fulweg ni gaar: “Fakag, faanra fel’ u wan’um e thin rog ma ngam chaariy e motochiyel rog, ma aram e rayog ni ngam tiyan’um ngay, ma ra bung rogom ni ngam nang e tin nib fel’; maku, faanra ngam mu pining e tamilangan’ nge gonop ni nge yib ngom, faan ga ra gay e re n’ey ni bod e silver, nge bod ni ga be gay e chugum ni kan k’eyag, ma aram e ra yib madgun Jehovah u wan’um, ma ga pirieg e tamilangan’ rok Got.”​—Proverbs 2:1-5, NW.

¹⁰ Gathi ereray e lem nib mudugil? Faanra ri gad baadag ni ngada tedan’dad ko gonop rok Got, ma rayog ni ngad “pirieged e tamilangan’ rok Got.” Arrogon, fare tamilangan’ rok Somol ni ir e Th’abi Tolang u palpalthib e rayog ni nge yog ngodad nfaanra ri gad baadag ni ngada ted fan e thin rok. Fan e re n’ey e ngan chuchugur ku Jehovah u daken e meybil nge fol babyor ni goo gadad. Thin rok ni bod e machaf ni kan mithag e rayog ni nge chuweg e maruwaran’ ma ra ayuwegdad ngad guyed e tamilang ko thin riyul’.

11. Uw rogon ni keb e lem nib maruwar ngak e tapigpig rok Elisa?

¹¹ Ne’n ni buch nib tamilang ni be dag rogon ni ke ayuweg e meybil reb e tapigpig rok Got ni ke rus ma ke maruwaran’ e bay ko 2 Kings 6:11-18. Dawori tamilang u wan’ e tapigpig rok Elisa e tirok Got ban’en. De nang ni immoy e pi salthaw nu tharmiy u rom ni ura ayuweged e profet rok Got, ni immoy ni ke longobiy e pi salthaw nu Syrian. U fithik’ e marus e tolul ni gaar: “A, Masta rog, kad gafgowgad! Mang e ngada rin’ed?” Mang e fulweg rok Elisa? “Dab mu rus, ya kab pire’ e piin ni bay u ba’ rodad ko piin ni bay u ba’ rorad.” Machane uw rogon ni nge nang fare tapigpig ni riyul’ e re n’em? De guy e pi salthaw nu tharmiy.

12. (a) Uw rogon ni ke chuw e maruwaran’ ko fare tapigpig? (b) Uw rogon ni ngada chuweged u wan’dad ni ke maruwaran’dad?

¹² “Me meybil Elisa ni gaar, ‘Somol, mu pithig owchen e tapigpig rog nge guy.’ Me pingeg Somol e changar rok fare tapigpig me guy fare burey nib sug ko os nge karrow nnifiy nib liyeg e gin’en ni bay Elisa riy.” Ngiyal’ nem i n’igin Jehovah ni nge guy fare tapigpig fapi salthaw nu tharmiy ni be ayuweg Elisa. Machane, dab da lemnaged ni ngeb ngodad e ayuw ni aram rogon ko ngiyal’ ney. Dabmu pagtalin, ni fare tapigpig ko cha’ nem ni profet e ngiyal’ nem e dariy e Bible ni polo’ ni nge fil nge gelnag e michan’ rok. Gadad e bay e Bible rodad. Faan gad ra fanay e re n’ey u gubin ngiyal’ maku ra gel e michan’ rodad. Ni bod e tin ni baaray, ni sana gad ra fal’eg i lemnag fapi thin ni be weliy murung’agen e court rok Jehovah u tharmiy. Ma ra ayuwegey e re n’ey ni nge dabki maruwaran’uy ni bay e ulung rok Jehovah u tharmiy ni be ayuweg e pi tapigpig rok ko maruwel ni yad be tay e chiney i skulnag e girdi’.​—Isaiah 6:1-4; Ezekiel 1:4-28; Daniel 7:9, 10; Revelation 4:1-11; 14:6, 7.

Mu Kol Ayuw ko Maruwel ni Ma Ta’ Satan!

13. Mang e kanawo’ ni ma fanay Satan ni nge guy rogon ni nge warnagdad ni dabkuuda chichiiyed pa’dad ko tin riyul’?

¹³ Mang boch e kanawo’ ni ma fanay Satan ni fan e nge warnagdad ko tirok Got ban’en ni dabkuuda chichiiyed pa’dad ko tin riyul’? Reb e aram e ngongol ni darngal, ko urngin mit e kanawo’ ni ma rin’ e girdi’ e re ngongol ney riy. Re fayleng ney ni ke sug ko ngongol ni darngal, ni bod e n’en ni ka nog e par ko pumoon nge ppin nib mith ngay (ireray e thin ni kan thiliyeg ko ngan bannag ani mabgol) ara kemus ni taareb e nep’ ni ngar parew (ngongol ni darngal ni dan lemnag) e yima rin’ u gubin e rran ko fare mfen ni ri yad baadag e fafel ma ri yad baadag ni ngar uned ngay ndemtrug ko mang e ra buch rorad. Kachido, nge TV, nge videos e be mon’ognag e re ngongol ney. Pornography e ke yoor u media, ma ri aram rogon e Internet. Re n’en ney ni ma wawliy lanin’uy e be sonnag e piin ni baadag ni nge un ngay.​—1 Thessalonika 4:3-5; James 1:13-15.

14. Uw rogon ni boch e girdi’ e kara awgad ko sasalyeb ni ma ta’ Satan?

¹⁴ Boch e Kristiano e kar paged ni nge gel ngorad e lem rorad ni yad baadag ni ngar uned ngay mi yad nang ko uw rogon ma aram kara alitnaged e lem rorad nge gum’ercha’rad ya kar guyed e pornography ni ma dag yaan ni buchuw e kireb riy ara fare n’en ni kaygi gel e kireb riy. Kara paged yad ni ngar awgad ko wup rok Satan ni ri ma wawliy lanin’uy. Ra ngan rin’ e n’en ni aram rogon ma baga’ nra magawon be’ ko tirok Got ban’en. Yad e girdi’ nde yog ni ngar pared ni yad “bod e bitir ndar nanged rogon i ngongliy e kireb.” Yad e girdi’ nde yog ni ngar “lemgad nrogon e piilal.” (1 Korinth 14:20) Gubin e duw, ma bokum milyon e girdi’ ni kar magawongad ya bochan e dar folgad ko kenggin e motochiyel nge pi motochiyel ni bay u Bible ni Thin rok Got. Dar ron’ed nga dakenrad ma dar ayuweged e “talin e cham ni polo’ ni yib ku Got.”​—Efesus 6:10-13; Kolose 3:5-10; 1 Timothy 1:18, 19.

Mu Chaariy e N’en ni Bay Rodad

15. Mang fan ni mo’maw’ ko yugu boch e girdi’ ni ngar ted fan fare foth ni kan pi’ ngorad ni tirok Got?

¹⁵ I yog Jesus ni gaar, “Ma bay mu nanged e tin riyul’, ma tin riyul’ e ir e bayi ayuwegmed nge dab kum pired ni gimed e sib.” (John 8:32) Boor u fithik’ e Pi Mich ni ka ra paged e ngongol rorad nge teliw ni ur uned ngay kafram. Arfan, ni sana yad baadag ni ngara chaariyed fare puf rogoy ni ke yog ngorad nbochan e kar filed fare thin riyul’. Maku reb, e aram boch e piin nib fel’ yangaren ni gallabthir rorad e fekrad i yib ko tin riyul’ ma sana kar pirieged ni mo’maw’ rorad ni ngar ted fan e tin nib spiritual ni kan pi’ ngorad. Dawora uned ko teliw ni googsur ara ngar manged bang ko re fayleng ney ni be k’aring e girdi’ ni ngar uned ko falfalan’, nge ngara mechamgad ko drug, nge ngongol ni darngal. Ma angin ni yib riy, e de yog ni ra guyed e n’en nib thil ko paradis rodad nib spiritual nge fare fayleng rok Satan nib kireb. Boch e girdi’ e kar paged yad ni ngar ri’ed lamen e yub ko re fayleng ney ni fan e ngar nanged e pi n’en ni daur uned ngay faram!​—1 John 2:15-17; Revelation 18:1-5.

16. (a) Mang boch e deer ni rayog ni ngada fithed gadad riy? (b) Mang e kan fil ngodad min pi’ e athamgil nga lanin’dad ni ngada rin’ed?

¹⁶ Riyul’ ni thingarda urfeged buguli pa’dad ma gad ra nang e amith nge gafgow? Gathi rayog ni ngada filed ban’en ko n’en ni ke buch rok yugu boch e girdi’ nib kireb? Ba t’uf rodad ni nga darod nga “fithik’ e bar” ko re fayleng ney ni ngada nanged ko bay boch ban’en ni daworda uned ngay fa? (2 Peter 2:20-22) I puguran Peter ngak e piin Kristiano ni som’mon ni yad bang ko fayleng rok Satan ni gaar: “Ya ke n’uw nap’an ni um pired ni gimed be rin’ e tin ni baadag e piin ni dar nanged Got. Ya rogon pangimed ni immoy e um puwlaggad, ma um rin’ed e tin ni gimed be yim’ ni bochan nde mat’aw u wan’ Got, ma gimed be balyang ko rrum, ma gimed be un ko madenom ni yibe wagey riy, ma gimed be un ko mur ni yibe unum e rrum riy, ma gimed be ta’ fan ma gimed be meybil ko liyos ni ma meybil boch e girdi’ ngay.” Ba mudugil, ni de t’uf ni ngada uned ko fayleng ko “ngongol nib kireb ni yad be ngongliy” ni ngada nanged feni kireb. (1 Peter 4:3, 4) N’en nib math keru’ ngay, e kan fil ngodad e pi motochiyel rok Jehovah ni rib fel’ u Kingdom Hall rodad, ni aram e gin yima fil e Bible riy. Ma kan pi’ e athamgil nga lanin’dad ni ri ngada weliyed ban’en nib fel’ rogon ma aram rogon e rayog ni ngada daged ni bay e tin riyul’ rodad ma arfan ni gad ma fanay e thin riyul’.​—Joshua 1:8; Roma 12:1, 2; 2 Timothy 3:14-17.

Ngochol Rodad e Gathi Kemus ni Fan ni Ngan Nangdad

17. Uw rogon ni ngad manged Pi Mich rok Jehovah ni ba’ angin?

¹⁷ Faan gad ra fanay e tin riyul’, ma ngada wereged e re n’ey ngak yugu boch e girdi’ ko ngiyal’ nib puluw. Dagathi be yip fan ni ngada guyed rogon ni ngada towasariyed e piin ni dabun e machib. (Matthew 7:6) Machane, dabda tamra’gad ni nga dogned ngorad ni gadad e Pi Mich rok Jehovah. Faan manga ke dag be’ ni baadag e machib ya ke fith boch e deer u fithik’ e yul’yul’ ara ke fek e babyor ni yib u Bible, ma aram dabda tinna’gad ni nga dogned ngorad murung’agen e athap rodad. Ere, re n’ey e be yip fan ni ngada feked boch e babyor rodad ndemtrug e gin ni gad bay riy ni bod​—u tabinaw, nge tabon e maruwel, ngu skul, ngu kantin, ara gin ni ma yan e girdi’ ngay ko fafel.​—1 Peter 3:15.

18. Uw rogon ni faanra nga dogned nib tamilang ngak e girdi’ ni gadad e Kristiano ni bay ban’en nrib fel’ ko par rodad?

¹⁸ Faanra kada weliyed nib tamilang ni gadad e Kristiano, ma aram e kada gelnaged e yoror rodad nge dabi gel Satan ngodad u nap’an ni ngeb ni nge skengnagdad u fithik’ tin ba mith. Faanra ba’ e tanchiyobiy ara mur ko Baynag ara lottery u lan e office, ma piin ni yad be maruwel u taabang e baga’ ni yad ma gaar, “Dabmu magawonnag e cha’ nem. Ir reb e Mich rok Jehovah.” Maku bochan e re n’ey, ma sana gathi ri baadag e girdi’ ni nga rogned e thin ni gosgos u nap’an ni gad bay rorad. Arfan, ni ra nga dogned ngorad ni gadad e Kristiano ma ngari m’ug angin ko yafas rodad, ni taab rogon ko n’en ni yog Peter ni gaar: “I mini’ e ra rin’ e kireb ngomed ni faanra gimed be athamgiliy ni ngam ngongliyed e tin nib fel’? Machane faanra ngam gafgowgad ni fan e gimed be rin’ e tin nib mat’aw, ma ri gimed ra falfalan’! Dabmu tamdaggad ngak e girdi’, ma dabi magafan’med.”​—1 Peter 3:13, 14.

19. Uw rogon ni ngada nanged ni gad bay ko gin ni th’abi tomur ko tin tomren e rran?

¹⁹ Yugu reb e n’en nib fel’ nfaan gad ra fanay e tin riyul’ ni kaari riyul’ u wan’dad ni ri gad bay ko tomur ko re m’ag ney. Gad ra nang ni boor e yiiy u Bible e ke chuchugur ni nge mus ko tayim rodad.a Thin rok Paul ni be ginangey ni, “tin tomren e rran e ra yib e tayim ni ma k’aring e marus mab mo’maw’ ni ngan par riy” e kan guy ni ke riyul’ ko n’en ni ke buch ko fare chibog ni ke yan. (2 Timothy 3:1-5; Mark 13:3-37) Reb e article ko shimbung nib biech ni be weliy murung’agen fa bin 20 e chibog ni bay e kenggin ni “Nge Yib nga Lanin’uy ni Ir fare Tayim ko Piin ni Barbarian.” Ke weliy fare article ni gaar: “Duw ni 1999 e ir e duw ni kaygi yoor e ma li’ girdi’ ni kan ta’ ko fa bin l’agruw ko baley e guruy ko fare chibog ni rib yoor e ma li’ girdi’ ni kan ta’ riy.”

20. Chiney ireray e tayim ni ngan rin’ e mang?

²⁰ Chiney e gathi ereray e tayim ni ngan tororuw. Ba tamilang ni ke taw’athnag Jehovah fare maruwel ni th’abi gel i fil e Bible ngak e girdi’ u ga’ngin yang u fayleng ndaun rin’ kakrom ni ngan machibnag e pi nam. (Matthew 24:14) Ngam fanay e tin riyul’, ma ngam wereg e re n’ey ngak yugu boch e girdi’. Yafas rom nga m’on ni manemus e ma tor nga daken e n’en ni ga be rin’ e chiney. Ra nge sowath paay ma dabi yib e taw’ath rok Jehovah. (Luke 9:62) Machane, ireray e tayim ni ngam pired nib mudugil. “Gubin ngiyal’ ma nguum muruweliyed e maruwel ni fan ngak Somol, ya gimed manang ni pigpig ni gimed be tay ngak Somol e gathi ra yan i aw nib m’ay fan.”​—1 Korinth 15:58.

[Footnote]

Ka Ga Manang?

• Uw rogon ni ngad chuweged e lem rodad nib maruwar?

• Mang e n’en ni kad filed ko n’en ni buch rok e tapigpig rok Elisa?

• Mang e n’en ni ma wawliy lanin’dad nib m’ag ko gafarig ni thingarda ayuweged gadad riy u gubin ngiyal’?

• Mang fan ni thingar dogned ngak e girdi’ nib tamilang ni gadad e Pi Mich rok Jehovah?

[Pictures on page 20]

Ngan fil e Bible u gubin ngiyal’ e ra ayuwegdad ni nge chuw e maruwaran’ rodad

[Picture on page 21]

Kan chuweg e lem nib maruwar rok e tapigpig rok Elisa u daken e changar ni kan piliyeg

[Picture on page 22]

Kan fil e pi motochiyel rok Jehovah nib fel’ u Kingdom Hall ni taab rogon ko tin ni baaray u Benin