Ga Ma Par Nrogon Nim Ognagem?

“Demtrug e n’en ni gimed ra ngongliy ma ngam tedanmed ngay, ni gowa gimed be maruwel rok Somol, ma gathi rok e girdi’.”​—KOLOSE 3:23.

1. U lan e pi thin ni kan yoloy, ma mangfan fare bugithin “kan ognag”?

UWROGON e piin ni ma un ko gosgos me yog ni ngara tawgad ko tin th’abi fel’? Ni bod e tennis, nge soccer, nge basketball, nge baseball, nge track, nge golf, ara yugu boch e gosgos, ni kemus ni piin ni kar m’ongad e yad e piin kar tiyan’rad. Ri baga’ fan ni ngan ayuweg e dowef nge lem. Rib puluw e re n’ey ko reb i fan fare bugithin ni “kan ognag,” e be yip fan ni “kari tay ir ni polo’ nga reb e lem ara maruwel.”

2. Mang fan fare “ognagey” u lan e Bible? Mu weliy.

² Mang fan fare “ognagey” u Bible? Fare “ognag” e ireray e thin ni piliyeg ni Hebrew ni fan e “ngani par nib dar; ma nga un dar; nge ngan palog nga urel.”a U Israel kakrom, Aaron ni ir e Prist nib Tolang e i upunguy lolugen “ni aram e pow nib thothup ni kan ognag,” ma reb e plet ni be galgal ramaen ni kan ngongliy ko gol ma bay e yol riy ni thin ni Hebrew ni “Thothup e ba mil fan ngak Jehovah.” Aram e n’en ni ma puguran ngak e prist nib tolang ni thingari siyeg i rin’ urngin ban’en nra dariyfannag fare sanctuary “ya bochan fare pow ko ognagey, ni aram fare gapgep ko Got rok, ni [immoy] u daken.”​—Exodus 29:6; 39:30; Levitikus 21:12.

3. Mang e ra rin’ e ognagey ko ngongol rodad?

³ Rayog ni ngada nanged u roy ni ognagey e ri baga’ fan. Re n’ey e be yip fan ni be’ e ra dag ni lem rok ni ir reb e tapigpig rok Got, mab t’uf ni nge dag e ngongol nib biech. Arfan, ni gad ma nang e chiney ko mang fan ni Peter ni apostal e ke yoloy e thin rok Jehovah ni gaar: “Thingar mpired ni gimed ba thothup, ya gub thothup.” (1 Peter 1:15, 16) Bochan ni gadad e Kristiano ni kada ognaged gadad ku Got, ma aram kari mil fan ngodad ni gad ra par nrogon nib puluw ko n’en ni kad micheged, ma ngada pared nib yul’yul’ nge yan ni mada’ ko tomur. Machane mang boch ban’en nib m’ag ko reb e Kristiano ni ke ognag ir?​—Levitikus 19:2; Matthew 24:13.

4. Uw rogon ma gadad taw ko gin kada ognaged gadad ngay, ma mang e taab rogon ngay?

⁴ Tomren ni ke yog ngodad e tamilangan’ nib puluw nga murung’agen Got ni Jehovah nge tin nib m’agan’ ngay nge murung’agen Jesus Kristus nge fare maruwel ni kan pi’ ngak ko re yaram rok Got ney, ma aram e kada dugliyed u lanin’dad ni ngada pigpiggad ku Got u polo’ i gum’ercha’dad, ngu polo’ i lanin’dad, ngu polo’ i yafas rodad, ngu polo’ i gelngidad. (Mark 8:34; 12:30; John 17:3) Rayog ni nga nog ni re n’ey e bod be’ ni ke micheg ban’en ni lem rok, me ognag ir ku Got. Gathi kada ognaged gadad ku Got nbochan e n’en ni ke yib nib tomgin nga lanin’dad. Kan thabthabelnag ban’en nib fel’ rogon u fithik’ e meybil, u gelngin nrayog. Arfan, ni re n’ey e gathi ban’en ni kan dugliy nib ngoch nap’an. Dabda boded be’ ni ke tabab ni nge gi’ e but’ ma nap’an ni taw nga lukngun me tal ya kaygi gel e maruwel riy ara gowa kaygi n’uw nap’an mfini t’ar wom’ngin ara dawori mudugil ko ra yib angin fa danga’. Mu lemnag boch e girdi’ ni kar ‘ted pa’rad ko fare maruwel ni ngan gi’ e but’’ nib theocratic ni kan pi’ ngorad nyugu demtrug ko mang e ra buch.​—Luke 9:62; Roma 12:1, 2.

Dar Paged Talin ni Kar Ognaged Yad

5. Uw rogon ni i dag Jeremiah ban’en nrib fel’ ni nge fol e en ni tapigpig riy ni ke ognag ir ku Got?

⁵ Ke gaman 40 e duw ni i machib Jeremiah u Jerusalem (647-607 B.C.E.), ma de mom e re maruwel nem. Ri manang e pi n’en ndabi rin’. (Jeremiah 1:2-6) Ba t’uf rok ni nge gel gelngin ma nge gum’an’ ko ngiyal’ ni nge mada’nag e girdi’ nu Judah ni yad ba gelan’ u gubin e rran. (Jeremiah 18:18; 38:4-6) Machane, i pagan’ Jeremiah ku Got ni Jehovah, nra gelnag ma aram e ke micheg ni ir e tapigpig ni riyul’ ni ke ognag ir ku Got.​—Jeremiah 1:18, 19.

6. Mang i rin’ John nib fel’ ni ngada folgad riy?

⁶ Uw rarogon John ni apostal nib yul’yul’, ni kan tay nga daken reb e donguch ni der tugul ban’en riy ni Patmos fithingan u nap’an ni ke pilibthir nbochan ni “ke weliy e thin rok Got nge tin riyul’ ni weliy Jesus ngan nang”? (Revelation 1:9) I kadan’ me par nib yul’yul’ nrogon nib puluw ko n’en ni ke micheg u nap’an ni ke ognag ir ni nge mang reb e Kristiano me par ni aram rogon ni sogonapan 60 e duw. I par nib fas u tomren fare magothgoth nib nga Jerusalem u pa’ e pi salthaw nu Roma. Kan taw’athnag ke yoloy fare Gospel, nge dalip e babyor ni kan thagthagnag, nge fare babyor ni Revelation, ni ir e ke guy u m’on fare mahl ni Armageddon. Gur ke tal e cha’ nem ko ngiyal’ ni ke nang ni Armageddon e dab kaa yib u nap’an e yafas rok? Gur ke war laniyan’ ma ke aw ni dariyfan u wan’? Danga’, i par John nib yul’yul’ nge mada’ ko yam’, ya manang ni yugu aram rogon ni ‘ke chuchugur fare tayim ni kan dugliy,’ machane fare n’en ni ke guy u nap’an ni kan piliyeg e changar rok e ra lebug boch nga ram.​—Revelation 1:3; Daniel 12:4.

Boch e Girdi’ ko Ngiyal’ N’ey ni Kar Daged e Kanawo’ ko Ognagey

7. Uw rogon reb e walag faram ni pumoon ni ke rin’ ban’en nib fel’ nrogon e Kristiano ni ke ognag ir?

⁷ Ngiyal’ n’ey, ma bokum biyu’ e Kristiano e kar ognaged yad ma ri yad be par nib yul’yul’ nyugu aram rogon ni dabiyog ni ngar tawgad ko Armageddon. Bagayad e Ernest E. Beavor u England. I mang e cha’nem reb e Mich ko duw 1939 u nap’an ni ke tabab fa bin II e Mahl u Fayleng ni polo’, me pag e birok e siyobay ni ma fal’eg e sasing ni be mon’og iyan ni bochan e nge un ko pioneer. Bochan ni ke par u mathilin nde un ko ngongol nu fayleng, ma aram fan ni kan kalbusnag u lan l’agruw e duw. Chon e tabinaw rok e dar paged, ma duw ni 1950 me un dalip e bitir rok ko fare Watchtower Bible School of Gilead u New York ni ngan ayuwegrad ngar manged pi missionary. Ke par Brother Beavor nib pasig ko machib ma arfan ni pi fager rok e kar pininged Armageddon Ernie ngak. I ognag ir ku Got, me par nib yul’yul’ ngay, nge mada’ ko yam’ ko duw ni 1986, i par ni be machibnag ngak e girdi’ e pi n’en bayi buch ni ke chuchugur ni ngeb fare mahl rok Got ni aram e Armageddon. Der lemnag ni ke ognag ir ku Got ni bay nap’an!b​—1 Korinth 15:58.

8, 9. (a) Mang e n’en ni i rin’ e pi pagal u Spain u nap’an e gagiyeg rok Franco? (b) Mang e pi deer nib puluw ngay?

⁸ Ku reb ni ngan gu’ e yib u Spain ni un dag ni de war fene pasig. Nap’an e gagiyeg rok Franco (1939-75), ma bokum miriay e Pi Mich ni ka yad ba pagal ma kar pared nib yul’yul’ ko michan’ rorad mi yad be par ko gin ni ma par e Kristiano riy u mathilin. Ma boor i yad e kan kalbusnag u lan ragag e duw ara ka boor ko ragag e duw. Reb e Mich, ni Jesús Martín fithingan, e faan manga yira kunuy ngan theeg urngin yay ni i par u kalbus ma ke gaman 22 yay. Kan pirdiiy nib gel u nap’an ni immoy u kalbus ko salthaw u North Africa. Urngin ban’en riy e ba mo’maw’, machane de thiliyeg e lem rok.

⁹ Pi pagel nem, e baga’ ni dawor ra nanged ko wuin e yira pagrad, nfaan ra manga yira pagrad, ya boor e ban’en ni be mun ko gechig ni fan ngorad. Machane, kar pared nib yul’yul’ ma kara ululgad i wereg e machib u fithik’ e pasig u nap’an ni yad bay u kalbus. Nap’an ni ke tabab ni nge fel’ boch rarogorad ko duw ni 1973, ma boor u fithik’ e Pi Mich nem, ni kefin i taw ko 30 e duw rorad, ma kan pagrad u kalbus ma kara uned ko pioneer e chi ngiyal’ nem, boch i yad e kar manged special pioneer nge boch e kar manged piilal ni ma lekag e ulung. Kar daged e ngongol nib m’ag nga rogon ni kan ognagey u kalbus, ma boor i yad e kara ululgad i rin’ e nen ni aram rogon u nap’an ni yugu ni pagrad u kalbus.c Uw ra rogodad e chiney? Gad be par ni gad ba yul’yul’ ni taab rogon ko pi cha’ nem nib yul’yul’?​—Hebrews 10:32-34; 13:3.

Lem nib Puluw nga Rogon ni Kada Ognaged Gadad

10. (a) Susun uw rogon e ognagey u wan’dad? (b) Uw rogon u wan’ Jehovah e pigpig ni gad be ta’ ni fan ngak?

¹⁰ Uw rogon u wan’dad ni kad ognaged gadad ni fan e ngada rin’ed e tin nib m’agan’ Got ngay? Ireray e tin nib m’on ko yafas rodad, fa? Demtrug rogon e par rodad, ko ka gad ba pagal fa kada pilibthirgad, kada uned ko mabgol fa dawo’, ba fel’ fithik’ i dowdad fa gad ba m’ar, ma thingarda athamgilgad ni ngada ngongolgad nrogon nib puluw ni gadad e girdi’ ni kada ognaged gadad, ni be yan u rogon rarogodad. Sana bay be’ ni rayog rogon ni nge un ko maruwel ni pioneer, nge reb e nge un ko maruwel ko reb e tochuch ko fare Watch Tower Society, nge fare maruwel ni missionary, ara fare maruwel ni ma lekag e ulung. Machane, boch e gallabthir, e sana rib yoor e maruwel rorad ni ngan ayuweg e tabinaw rorad ko tin nib t’uf rorad ni fan ko dowef nge tirok Got. Gur fare awa ni gowa buchuw ni kar ted ni fan ko machib u gubin e pul e kaygi buchuw u puluwon owchen Jehovah nra ngan taarebnag ko boor e awa ni ke thognag reb e tapigpig ni pioneer? Danga’. Der ma lemnag Got e tin ndariy rodad. I weliy Paul ni apostal e re kenggin e motochiyel ney ni gaar: “Ya faanra ba pasigan’med ngay ni ngam pied ban’en, ma ra fek Got e tin ni kam pied nib tow’ath nrogon e tin nrayog ni ngam pied, ma gathi tin ndariy romed.”​—2 Korinth 8:12.

11. Gad ra thap ngak Got nbochan e mang?

¹¹ Demtrug, ko uw rogon ni gad ra thap ngak Got ma der ma tor nga daken e n’en ni gad ra rin’, machane bochan e runguy rok Jehovah u daken Jesus Kristus, ni Somol rodad. I weliy Paul nib tamilang ni gaar: “Ya ke denen urngin e girdi’, kar pired ni yad mmal’af rok Got ke mul e flaab rok u pa’rad. Machane u daken e tow’ath rok Got ndariy e puluwon ni bochan e runguy rok ngak e girdi’, e ir e ke mat’awnag urngin e girdi’ riy ngak u daken Kristus Jesus.” Machane, fapi maruwel rodad e ir e be micheg ni rib mich u wan’dad e tin ni ke micheg Got ngodad.​—Roma 3:23, 24; James 2:17, 18, 24.

12. Mang fan ni susun thingar dab uda ta’ taarebnaged boch ban’en?

¹² De t’uf ni ngada taareb rogonnaged e tayim nrayog ni ngad thognaged ni fan ko machib, nge pi babyor nrayog ni ngada wereged ngak e girdi’, ara urngin e girdi’ ni gad be fil e Bible ngorad ko n’en nrayog ni nge rin’ yugu boch e girdi’. (Galatia 6:3, 4) Demtrug ko mang e n’en ni kada rin’ed ko maruwel rodad ko machib, ma gad gubin e thingar dabda paged talin e thin rok Jesus ni ra sobut’nag lanin’uy ni gaar: “Ere ku er rogomed; faanra mmu’gad i rin’ e tin ni ka nog ngomed ni ngam rin’ed ma nge lungumed, Gamad bogi tapigpig; ni ke mus ni maruwel romad e kug ngongliyed.’ ” (Luke 17:10) Uw fene yoor yay ni riyul’ ni gad ma yog ni kada rin’ed “urngin ban’en ni kan tay chilen ngodad ni ngada rin’ed”? Ma arfan ni ereray reb e deer, Susun uw rogon e pigpig ni gad ra ta’ ni fan ku Got?​—2 Korinth 10:17, 18.

Ngan Lemnag ni Urngin e Rran e Baga’fan

13. Mang lem nib t’uf rodad ko ngiyal’ ni gad be lebuguy e n’en ni ke mil fan ngodad nbochan ni kada ognaged gadad ku Got?

¹³ Tomren ni fonownag Paul e pi leengiy, nge pi figirngiy, nge pi bitir, nge pi gallabthir, nge sib, me yoloy ni gaar: “Demtrug e n’en ni gimed ra ngongliy ma ngam tedan’med ngay, ni gowa gimed be maruwel rok Somol, ma gathi rok e girdi’. Dab mpaged talin nra pi’ ngomed e tin ni ke tay ni fen e tirok e girdi’. Yi Kristus e ir e cha’ nriyul’ ni ir e suwon gimed ni gimed be pigpig ngak.” (Kolose 3:23, 24) Gathi gad be pigpig ni fan ni nge yog e girdi’ ban’en u murung’agen e n’en ni kada rin’ed ko pigpig ku Jehovah. Gad be guy rogon ni ngada pigpiggad ku Got u daken e fol ko n’en ni rin’ Jesus Kristus. I gurnag fare maruwel rok ni ngan wereg e machib u lan e tayim nib ngoch nap’an.​—1 Peter 2:21.

14. Uw rogon ni i ginangey Peter u murung’agen e tin tomren e rran?

¹⁴ Peter ni apostal e ku ke dag nib t’uf ni ngan rin’ ban’en nib pay. U babyor rok ni bin l’agruw, i ginangey ni nap’an e tin tomren e rran, ma bay e piin ni tamoning​—nge piin ni apostate nge piin ni ma tororuw—​ni ra deeriy boch e deer u murung’agen e tayim ni bay Kristus. Machane, i yog Peter ni gaar: “Ya dawori sowath Somol ni nge rin’ e tin ni ke yog ni nge rin’, ni bod rogon ni be lemnag boch e girdi’. Ya be gum’an’ag ir u puluwmed, ni fan e dabun ni nge n’ag be’, ya ba adag ni nge urngin e girdi’ mi yad pi’ keru’rad ko urngin e denen ni yad be rin’. Ya chirofen ni Rran rok Somol e bayi taw ni bod rogon ba moro’ro’.” Arrogon, rran rok e ba mudugil ni bay yib. Arfan, nib t’uf ni ngada lemnaged ni gubin e rran feni mudugil nge feni gel e michan’ rodad ko tin ni ke micheg Got.​—2 Peter 3:3, 4, 9, 10.

15. Mang e thingarda lemnaged ko yafas rodad u gubin e rran?

¹⁵ Ngan dag ni baga’ fan u wan’dad ni kada ognaged gadad, ma thingarda fanayed urngin e rran ni ngada pininged e sorok ngak Jehovah. U tomuren urngin e rran, rayog ni ngada sulod nga daken ni ngada guyed boch ban’en ni kada rin’ed ni ke ayuweg i thothupnag fithingan Got min wereg e thin nib fel’ ko Gil’ilungun Got? Sana bochan e ngongol rodad nib biech, nge thin ni gad ma yog nra gelnagey, ara runguy ni gad ma dag ngak girdien e tabinaw nge pi tafager. Kada wereged e athap rodad ngak yugu boch e girdi’ ko ngiyal’ nib mab e kanawo’ riy? Kada ayuweged be’ nra lemnag murung’agen e tin ni ke micheg Got, fa? Ngada kunuyed boch ban’en nib fel’ nib m’ag ko tirok Got u gubin e rran, ni bod ni gad be chaariy ban’en nib fel’ nga bank nib spiritual.​—Matthew 6:20; 1 Peter 2:12; 3:15; James 3:13.

Nge Par nib Tamilang e Changar Rom

16. Mang boch e kanawo’ ni be guy Satan rogon ni nge warnagdad ya kad ognaged gadad ku Got?

¹⁶ Gad be par ko tayim ni be gel iyan e kireb ma kari mo’maw’ e par ko Kristiano. Satan nge piin ni ma ayuweg e yad be guy rogon ni ra mo’maw’ ni ngan nang e n’en nib thil ko tin nib fel’ nge tin nib kireb, nge tin nib alit ban’en nge tin nib biech, nge tin ni yalen nge tin de yalen, nge ngongol nib fel’ nge ngongol nib kireb. (Roma 1:24-28; 16:17-19) I ir e ke n’igin ni rayog ni ngada alitnaged gum’ercha’dad nge lem rodad nib papey u daken e remote control ko TV ara fare computer keyboard. Ma changar rodad nib spiritual e ra war, ara dabkiyog ni ngad guyed taa ban’en nrogon nib tamilang, ma aram dabkiyog ni ngada nanged e sabanban ni ma tay Satan. Fare n’en ni kada dugliyed u lanin’dad u nap’an ni kada ognaged gadad ku Got e ra war ma dabkiyog ni ngada chichiiyed pa’dad ko fare “talin e maruwel ni ma gi’ e but’ ” nfaan ra ngada paged e ngongol nib fel.​—Luke 9:62; Filippi 4:8.

17. Uw rogon nra ayuwegdad e fonow rok Paul ma ra par nib fel’ thildad Got?

¹⁷ Thin rok Paul ni fan ko ulung u Thessalonika e keb ko tayim nib puluw ni gaar: “Baaray e n’en ni ba adag Got ni ngam rin’ed: ba adag ni ngam pired ni gimed ba thothup ma damur darngalgad ara par be’ nge be’ ni gathi mabgol rok. Ra bigimed e piin ni pumoon ma susun e nge nang rogon ni nge fek be’ ni ppin ni nge leay u lan e kanawo’ nib thothup ma dariy thibngirow riy, ma gathi bochan e ar’ar rok, ni bod e piin ndar nanged Got.” (1 Thessalonika 4:3-5) Bochan ni ke un boch e girdi’ u lan e ulung ko ngongol ni darngal ma arfan ni kan tharbograd ko ulung​—ma yad e piin ni kara ognaged yad ku Got ndariy fan u wan’rad. Kar paged ni nge war thilrad Got, me aw ni Got e daki matheeg ko yafas rorad. Machane, i yog Paul ni gaar: “Yi Got e de piningdad ni nguud pired ni gadad be darngal, ya nguud pired ni gadad ba thothup. Ere cha’ nra n’ag e re machib ney e gathi ke n’ag e girdi’, ya ke n’ag Got ni ir e ma pi’ e Kan ni Thothup rok ngomed.”​—1 Thessalonika 4:7, 8.

Mang e Kam Turguy?

18. Mang e susun ngada turguyed?

¹⁸ Faanra ba mich u wan’dad ni rib ga’ fan ni kada ognaged gadad ku Got ni Jehovah, ma susun gad baadag ni ngada rin’ed e mang? Susun ke mudugil lanin’dad ni ngada daged e ngongol nib fel’ ma ngad yul’yul’gad i wereg e machib ma aram e ra par nib fel’ e nangan’ rodad. I fonownagey Peter ni gaar: “Machane ngam rin’ed u fithik’ e sumunguy nge ta’fan. Mpired ndariy ban’en nib kireb ni kam rin’ed, ni fan e nga nognimed nga dalib ni aram rogon ni gimed be fol rok Kristus, ma piin ni ka rogned pangimed nib fel’ nga dalib e ngar tamra’gad ko thin ni ka rogned.” (1 Peter 3:16) Sana gad ra gafgow ma yira dariyfannagdad nbochan e gad be dag e ngongol ko Kristiano, machane ku arrogon Kristus ni kan gafgownag nbochan ni par nib mich Got u wan’ me par nib yul’yul’ ngak. I yog Peter ni gaar, “Bochan e gafgow ni tay e dowef rok Kristus, e ku er rogomed nthingar mu feked e binem e lem nge pi’ gelngimed ngam gelgad; ya en nra gafgow e dowef rok e dakir denen i yan.”​—1 Peter 4:1.

19. Mang e gad baadag ni nga u nog u murung’agdad?

¹⁹ Riyul’, ni bochan e kada ognaged gadad ma kari mudugil lanin’dad ni ngada yul’yul’gad ngay ma ereray e n’en nra ayuwegdad ni nge dabda awgad ko wup ko fayleng rok Satan nib m’ar ko tirok Got, nge gafarig, nge tin nib kireb ko dogur. Machane tin ni kab ga’ fan ngay, e ra nge mudugil lanin’dad ni gad ba fel’ u wan’ Got, ni aram e n’en ni kab gel e fel’ riy ni dawori chuchugur ko urngin ban’en nrayog rok Satan nge piin ni ma ayuweg ni yad ma ognag ban’en ngak be’. Arfan, ni yibe athapeg ni dab nog e thin u murung’agdad ni kad paged fare t’ufeg ni ke yog ngodad ko som’mon ni da nanged e tin riyul’. Machane, yibe athapeg nrayog ni nga nog e thin u murung’agdad ni taab rogon ko n’en ka nog u murung’agen e ulung nu Thyatira ko fa bin som’mon e chibog ni gaar: “Gu manang rogon nib t’uf Got rom nge girdi’,nge fanam yul’yul’, nge pigpig ni ga be tay, nge fanam gum’an’. Gu manang ni ke gel e maruwel ni ga be tay e chiney ko som’mon.” (Revelation 2:4, 18, 19) Arrogon, yibe athapeg ni dabda pared u mithilin ni de gawel ma de garbeb nrogon ni kad ognaged gadad, ma ngad paged “nge gal ramedad” ndab ud malmalgad nge mada’ ko tomur​—ya ke chuchugur e tomur.​—Roma 12:11; Revelation 3:15, 16.

[Footnotes]

Ka Ga Manang?

• Ognagey e ba muun ngay e mang?

• Mang e ke rin’ e pi tapigpig ku Got kakrom nge ngiyal’ ney nib fel’ ni ngada folgad rorad?

• Susun uw rogon e pigpig ku Got u wan’dad?

• Susun mang e ngada dugliyed u lanin’dad ni ngada rin’ed ya kada ognaged gadad ku Got?

[Picture on page 25]

I par Jeremiah nib yul’yul’ nyugu aram rogon ni rib gel e gafgow ni kan ta’ ngak

[Picture on page 26]

I dag Ernest Beavor ngak e pi bitir rok rogon e Kristiano nib pasig

[Picture on page 27]

Bokum miriay e Pi Mich ni ka yad ba pagal u kalbus u Spain e kar pared nib yul’yul’

[Pictures on page 28]

Ngad kunuyed boch ban’en nib spiritual mab fel’ u gubin e rran