Ke Chugur E Chirofen Ni Pufthin Rok Jehovah!
“Ke chugur e chirofen ni baga’ fan rok Jehovah. Ke chugur, ma be gurgur ni be chugur iyib.”—ZEPHANIAH 1:14.
1. Mang e thin rok Got ni i ginang piyu Israel u daken Zephaniah?
BE N’EN JEHOVAH GOT ni nge rin’ ban’en ngak e piin nib kireb. Mu telim! Ba aray e thin rok ni be ginangrad: “Gu ra thang e girdi’ . . . Gu ra thirif e girdi’ u daken e but’.” (Zephaniah 1:3) Ereray e thin rok Jehovah ni ir Yalung Somol ni I yog u daken Zephaniah ni profet rok, ma Hezekiah ni pilung nib yul’yul’ e sana ir e tutuw ko tutuw rok Zephaniah. I yog Zephaniah e re thin ney u nap’an Josiah ni pilung ni ir be’ nib mat’aw, machane dariy e thin nib fel’ rok Zephaniah ngak e piin nib kireb ni yad ma par u lan yu Judah.
2. Mang fan ni de yog rok Josiah ni nge taleg e chirofen ni pufthin rok Jehovah?
2 Thin rok Zephaniah ni profet e ke tamilangnag u wan’ Josiah ni ir be’ nib pagal nib t’uf rok ni nge chuweg e meybil ni yugu ban’en u lan yu Judah. I chuweg Josiah ni pilung e pi yurba’ i teliw nib googsur u fithik’ e girdi’ machane de chuw urngin e kireb rok e girdi’, maku de m’ay fan e pi denen rok e tutuw rok ni Manasseh ni Pilung ni ir e ke “suguy Jerusalem ko rachaen e piin ni dar kirebgad.” (2 Kings 24:3, 4; 2 Chronicles 34:3) Aram fan ni rib mutrug nra yib e rofen ni pufthin rok Jehovah.
3. Uw rogon ni gad manang ni rayog ni ngan magay nib fas ko “rorran ni damumuw rok Jehovah”?
3 Machane ra moy e piin ni yad ra magay ni yad ba fas ko chirofen nem ni rib gel e madugdag riy. Ere i yog fare profet rok Got ni gaar: “U m’on ni ra buch ban’en ni bochan fare motochiyel, ma u m’on ni ra chuw e chirofen nem ni bod chubungen e wheat u fithik’ e nifeng, ma u m’on ni nge yib e damumuw rok Jehovah nga dakenmed, ma u m’on ko chirofen ni damumuw rok Jehovah, mu gaweged Jehovah, gimed e piin nib sobut’an nu fayleng ni gimed ma fol ko pi motochiyel rok. Mu gaweged e tin nib mat’aw ban’en, mu gaweged e sobut’an’. Sana ngan mithagmed u nap’an e chirofen ni damumuw rok Jehovah.” (Zephaniah 2:2, 3) Ngada filed e babyor rok Zephaniah u lan e Bible ya nge yog ni ngada magaygad ni gad ba fas ko chirofen ni pufthin rok Jehovah. Ni yoloy e babyor rok Zephaniah u Judah u m’on ko duw ni 648 B.C.E., ma ir bang ko thin rok Got, ma thingar da tedan’dad ko “thin ko profet.”—2 Peter 1:19.
I K’iyag Jehovah Pa’
4, 5. Uw rogon ni ke lebug e thin u Zephaniah 1:1-3 u daken e piin nib kireb nu Judah?
4 I tabab e “thin rok Jehovah” ngak Zephaniah ni bod rogon ni kada weliyed faram. I gaar Got: “Ba aray e thin rok Jehovah ni gaar: “Dabi siy ni gu ra chuweg urngin ban’en u daken e but’. Gu ra thang e girdi’ nge gamanman. Gu ra thang e pi arche’ ni ma changeg u lan e lang nge pi nig nu maday, nge pi n’en ni ma oloboch e girdi’ ngay u taabang ko girdi’ nib kireb; gu ra chuweg e girdi’ u daken e but’.” Aram rogon e thin rok Jehovah.”—Zephaniah 1:1-3.
5 Arrogon, ra taleg Jehovah e kireb u lan yu Judah. Ma ra fanay Jehovah mini’ ni nge “chuweg urngin ban’en u daken e but’ ”? Zephaniah e ir e profet u tobolngin e gagiyeg rok Josiah ni pilung, ma i tabab Josiah ko gagiyeg ko duw ni 659 B.C.E., ere ke lebug e thin rok Zephaniah u nap’an ni chuweg piyu Babylon urngin e girdi’ u Judah nge Jerusalem ko duw ni 607 B.C.E. Aram e ngiyal’ nthang urngin e piin nib kireb u lan yu Judah.
6-8. Mang e kanog ni ra buch u Zephaniah 1:4-7, ma uw rogon ni ke lebug e re thin nem u Judah kakrom?
6 I weliy Zephaniah 1:4-6 e n’en ni ra rin’ Jehovah ngak e piin ni ma liyor ngak e pi got ni yugu ban’en ni gaar: “Gu ra k’iyag paag ngak yu Judah nge urngin e piin ni ma par u lan yu Jerusalem, ma gu ra chuweg e piin ni ma meybil ngak Baal, ma gu ra thang e ngochol rok e pi tamachib rok e pi got nu bang, nge pi prist nge piin ni yad ma yan nga daken e chigiy ko naun rorad mi yad siro’ ngak e pi t’uf nu tharmiy, ma gu ra thang e piin ni siro’ ma yad be micheg ngak Jehovah maku yad be micheg ngak Malcam; ma gu ra thang e piin ni dakur folgad rok Jehovah ma dar gaweged Jehovah ma dar gaweged e thin rok.”
7 I k’iyag Jehovah pa’ ngak e girdi’ nu Judah nge Jerusalem. I turguy ni nge thang e piin ni ma liyor ngak Baal ni ir e got ko diyen rok yu Canaan. Boor e Baal ni bay ya ra reb e binaw ma be lemnag ni bay reb e Baal ni ir e got riy. Piyu Moab nge piyu Midian e ma meybil ko Baal rorad u Burey nu Peor. (Numbers 25:1, 3, 6) Ra chuweg Jehovah e pi tamachib rok Baal, maku ra chuweg e pi prist nu Levi ni yad be togopuluw ko motochiyel rok Jehovah ni yad be chag ngak e pi tamachib rok Baal.—Exodus 20:2, 3.
8 Ku ra thang Got e “piin ni yad be siro’ ngak e pi t’uf nu tharmiy” ni aram e piin ni yad be pig ko t’uf ara yad be meybil ko yal’. (2 Kings 23:11; Jeremiah 19:13; 32:29) Ku ra damumuw Got ngak e piin ni yad be athukuy e bin riyul’ e meybil ngak Got nge meybil ko pi yurba’ teliw ni googsur ni “yad be micheg ngak Jehovah maku yad be micheg ngak Malcam.” Taareb rogon Malcam nge Molech ni ir e bin th’abi ga’ e got rok piyu Ammon. Piin ni yad ma meybil ngak Molech e yad ma pi’ e bitir rorad nib maligach ngak.—1 Kings 11:5; Jeremiah 32:35.
Ke Chugur Tomren Kristendom!
9. (a) Mang e kireb rok Kristendom? (b) Mang e nge dugil u lanin’dad ni ngada rin’ed nib thil ko n’en ni rin’ e piin nde yul’yul’ nu Judah?
9 Pi thin ney e ma puguran ngodad e ngongol rok Kristendom ni yugu ban’en e liyor rorad ni yad ma tay fan e pi t’uf u lan e lang. Ma rib kireb e ngongol rok Kristendom ni gowa ke pi’ nib maligach bokum million e girdi’ ko pi mahl ni ke ayuweg e pi tamachib nu Kristendom! Dab da boded e piin nde yul’yul’ nu Judah ni “dakur folgad rok Jehovah” ma dariy fan Jehovah u wan’rad ma dakur gaweged Jehovah nge thin rok. Danga’, ya nga uda yul’yul’gad ngak Got.
10. Uw rogon ni ga ra weliy fare thin ko profet u Zephaniah 1:7?
10 Rayog ni ngan fanay e bin migid e thin rok fare profet ngak e pi tadenen nu Judah nge pi girdi’ nib kireb ko ngiyal’ ney. Be gaar Zephaniah 1:7: “Mu th’ab gulungmed u p’eowchen Jehovah ni Yalung Somol; ya ke chugur e rran rok Jehovah, ma ke fl’eg Jehovah e maligach; ma ke thothupnag e piin ni ke piningrad.” “Piin ni ke piningrad” e yad piyu Chaldea ni yad e pi toogor rok yu Judah. Ma fare “maligach” e aram piyu Judah nib muun e tochuch rok ngay. Ere i yog Zephaniah ni ke m’agan Got ngay ni nge thang Jerusalem, ma re thin ko profet ney e be yip’ fan ni ku ran thang Kristendom. Ma kari chugur e chirofen ni pufthin rok Got ma thingari “th’ab e fayleng gulungan u p’eowchen Jehovah ni Yalung Somol” ma ngar motoyilgad ko n’en ni be yog u daken “fachi ulung i saf” rok Jesus nge “yugu boch e saf” ni kar chaggad ngak pi gachalpen Jesus ni kan duguliyrad ko kan ni thothup. (Luke 12:32; John 10:16) Ran gothey urngin e girdi’ ni dar motoyilgad ma kar togopuluwgad ko gagiyeg rok Got u daken Gil’ilungun.—Psalm 2:1, 2.
Dabi N’uw Nap’an−Ma Yira Gawul!
11. Mang kenggin fare thin u Zephaniah 1:8-11?
11 I weliy Zephaniah 1:8-11 morngaagen e rran rok Jehovah ni gaar: “Thingari buch ko chirofen ni maligach rok Jehovah ni gu ra tayan’ug ko pi fak e pilung, ni pi pagal ni fak e pilung, ni urngin e piin ni yad be chuw ko madan e girdi’ nu bang. Gu ra tayan’ug ngak urngin e girdi’ ni ra yan nga lang nga daken e fang ko rofen nem, ni yad e piin ni be suguy tafen e masta rorad ko bugel nge malulfith.” Miki gaar Jehovah, “Thingari buch ko rofen nem ni yira tolul ko fare Garog ni yima pining Nig ngay, ma yira gawul u lan e binaw, ma ra chub lingan ban’en u daken e burey. Mu gawul gimed e girdi’ nu Maktesh, ya urngin e girdi’ ni yad tamaruwel e kan th’ab gulungrad, ma urngin e piin ni yad ma thebthebelnag e silver e kan thangrad.””
12. Uw rogon ni ke chuw boch e girdi’ ko “madan e girdi’ nu bang”?
12 Tomren Josiah ni Pilung ma i gagiyeg Jehoahaz nge Jehoiakim nge Jehoiachin. Ma aram me gagiyeg Zedekiah, ni aram e ngiyal’ nni gothey Jerusalem. Yugu aram rogon ni ke chugur ni ngan thangrad, i lemnag boch e girdi’ ni ra fel’gad u p’eowchen e pi nam u charrad ni faan manga yad ra “chuw ko madan e girdi’ nu bang.” Ku aram rogon boch e girdi’ e ngiyal’ ney ni yad ma dag ni gathi yad bang ko ulung rok Jehovah. Bochan ni yad ma dag ni yad bang ko ulung rok Satan ma ran gechignagrad.
13. Mang e ke buch u nap’an ni cham piyu Babylon ngak yu Jerusalem nib puluw ko n’en ni yog Zephaniah ni profet?
13 “Chirofen nem” ni kan pufthinnag Judah e taareb rogon ko rran rok Jehovah ni nge gechignag e pi toogor rok ma nge thang e kireb ma nge micheg ni ir e th’abi tolang.“ Ma nap’an ni yib e pi salthaw nu Babylon nga Jerusalem ma yira tolul ko fare Garog ni yima yog Nig ngay. Sana kan pining Nig ko re garog nem ya ba chugur ko gini yima chuway’ nig ngay. (Nehemiah 13:16) Nap’an nra yib e pi salthaw nu Babylon “nga lan binaw” ma ra “chub lingan ban’en u daken e burey” ni aram lingan e pi salthaw nu Chaldea ni be chugur iyib. Ma ra “gawul” e girdi’ nu Maktesh, ni sana yad e girdi’ ni ma par ko fare Loway nu Tyropoeon. Mang fan ni yad ra gawul? Bochan e ra m’ay e fol chuway’ rorad nib muun ngay e maruwel rok e “piin ni yad ma thebthebelnag e silver.”
14. Uw fene gel e pufthin rok Jehovah ni be fl’eg i yaliy e piin ni ma yog ni yad ma meybil ngak?
14 Uw fene gel e pufthin rok Jehovah ni be fl’eg i yaliy e piin ni ma yog ni yad ma meybil ngak? I ulul e thin ko profet ni gaar: “Thingari buch ko re ngiyal’ i n’em ni gu ra fl’eg i gayiy u lan yu Jerusalem ni gu be fanay e pi magal ngay, ma gu ra tayan’ug ko piin ni yad be el iyan ni bod e mayich ko achif, ni be lungurad u gumercha’rad, “Dabi rin’ Jehovah e tin nib fel’, maku dabi rin’ e kireb.” Ma pi salthaw e ra iring e tirorad ban’en ma ran gothey e pi naun rorad. Yad ra toy e naun ma dab ra pared riy; ma yad ra yung e milay’ ni grapes ma dab ra unumed e wain riy.”—Zephaniah 1:12, 13.
15. (a) Mang e ra buch rok e pi prist ni dar yul’yul’gad u Jerusalem? (b) Mang e ka bay nga m’on rok girdien pi yurba’ i teliw ni googsur ko ngiyal’ ney?
15 Fapi prist nu Jerusalem ni dar yul’yul’gad e ur athukuyed e liyor rok Jehovah nge teliw ni googsur. Yugu aram rogon ni yad be lemnag ni dariy ban’en nra buch rorad, ra gawegrad Jehovah ma ra fanay e magal nib gel raen ni ra thang e talumor ni be yip’ fan ni dariy Got rorad ni aram e gini yad be mith riy. Dariy bagayad nra thay ko fare pufthin nge gechig nra yib rok Got. Piin ni kar chuwgad ko liyor rok Got ni yad be lemnag ni dariy ban’en nra buch rorad e gowa kar gapasgad ni bod rogon e mayich ko achif. Dubrad ni ngar rung’aged e machib u nra wayegnag e gapas rorad ni machib u morngaagen e pi n’en nra rin’ Got, machane dabiyog ni ngar thaygad ko fare gechig nra yib ngorad. Ku arrogon e girdi’ ko pi yurba’ i teliw ni yugu ban’en e ngiyal’ ney ni dabiyog ni ngar thaygad ko gechig nra yib ngorad, nib muun ngay e girdi’ nu Kristendom nge piin ni kar chuwgad ko liyor rok Jehovah. Pi cha’ ney e yad be lemnag ni gathi aray e “ngiyal’ ko tomur” ma gowa be lungurad u gumercha’rad, “Dabi rin’ Jehovah e tin nib fel’, ma dabi rin’ e kireb.” Kari gel e oloboch rorad!—2 Timothy 3:1-5; 2 Peter 3:3, 4, 10.
16. Mang e ra buch u nap’an nra yib e gechig ngak piyu Judah, ma uw rogon lanin’dad ni bochan e gad manang ni aram rogon?
16 Ka nog ngak e piin ni dar yul’yul’gad u Judah ni ra yib piyu Babylon ngar iringed e pi chugum rorad ma ngar gothey e pi tabinaw rorad, ma ngar iringed e woldug rorad ni grapes. Dariy angin e chugum rorad ni nge ayuwegrad u nap’an ni yib e gechig rok Jehovah ngak piyu Judah. Ku arrogon u nap’an nra yib e rran rok Jehovah ni nge gechignag e re m’ag nib kireb ney. Ere nge yog laniyan’ Got ngodad, ma ngada “ulunguyed e flaab u tharmiy” ni gad be m’oneg e pigpig ku Jehovah!—Matthew 6:19-21, 33.
“Ke Chugur E Rran Ni Baga’ Fan Rok Jehovah”
17. Rogon e thin u Zephaniah 1:14-16, uw fene chugur e rorran ni pufthin rok Jehovah?
17 Uw fene chugur e rran rok Jehovah? I micheg Got u Zephaniah 1:14-16 ni gaar: “Ke chugur e rran ni baga’ fan rok Jehovah. Ke chugur ma be gurgur iyib. Lingan e rran rok Jehovah e rib mooy. Be’ nib moon nib gel e ra yor nga lang. Ya chirofen nem e ba gel e damumuw riy, mab gel e gafgow riy nge kireban’ riy, ya aram e rran ni bay e yoko’ nge magothgoth riy, ma aram e rran nib gel e lumor riy, ni rran ko manileng nge lumor, ma aram e rran ko yubul ni be yip’ fan e riya’ ni ke yib ko pi mach nib gel e yoror riy mab tolang e wulyang ni tafen e damit riy.”
18. Mang fan ni dab da lemnaged nib kab palog e rran rok Jehovah ni nge pufthin?
18 Ka nog ngak e pi prist nib kireb nu Judah nge pi pilung nge pi girdi’ ni “ke chugur e rran ni baga’ fan rok Jehovah.” “Be gurgur e rran rok Jehovah” ni fan ngak piyu Judah. Ku arrogon e ngiyal’ ney, ere dabi lemnag be’ ni kab palog e gechig nra yib rok Jehovah ngak e piin nib kireb. Danga’, ya bod rogon nib papey ni i gechignag Got piyu Judah, maku ra “gurgurnag” e rofen ni nge gechignag e piin nib kireb. (Revelation 16:14, 16) Rib gel e kireban’ rok e piin ni dariy fan u wan’rad e ginang ni yib rok Jehovah u daken e Pi Mich Rok ma dubrad ni ngar liyorgad ngak Jehovah nrogon!
19, 20. (a) Mang boch ban’en ni buch u nap’an ni i damumuw Got ngak yu Judah nge yu Jerusalem? (b) Mang boch e deer ni gad ra fith ni bochan e yira mel’eg e piin ni ran thang ko re m’ag nib kireb ney?
19 Nap’an ni yib e damumuw rok Got ngak piyu Judah nge yu Jerusalem ma aram e “rran nib gel e gafgow nge kireban’ riy.” Pi salthaw nu Babylon e ur gafgownaged piyu Judah, mab gel e kireban’ rorad u nap’an nra guyed ni ke taw e yam’ nge mogothgoth. Rorran nem e “rran ko yoko’ nge mogothgoth” mab gel e lumor nge manileng riy. Ba fanathin e re bugithin nem machane ku rayog ni nge riyul’ e re thin nem ni bochan e ath nge yam’ u gubin yang. Aram e “rran ko yubul ni be yip’ fan e riya’ ni ke yib” machane dariy rogon fare ginang.
20 Dariy ban’en nrayog ni nge rin’ e pi damit nu Jerusalem ni yad be yaliy e pi salthaw nu Babylon ni yad be buthug e yoror nu Jerusalem nge pi wulyang riy. Ku arrogon e pi talin e cham ko re m’ag nib kireb ney ni dabiyog ni nge pi’ e ayuw u nap’an ni ra fanay Got e pi talin e cham nu tharmiy rok. Ma ke m’ay I fl’eg rogon e pi talin e cham ney mab mutrug e piin nra aw ko pi talin e cham ney. Ga be athapeg ni ga ra magay nib fas, fa? Ga be par gab mudugil ko ba’ rok Jehovah ni ir e “ma yoror rok e piin nib t’uf rorad, machane ra thang e pogofan rok urngin e piin nib kireb,” fa?—Psalm 145:20.
21, 22. Uw rogon ni ra lebug e thin ko Zephaniah 1:17, 18 ko ngiyal’ rodad ney?
21 Rib gel e madugdag ko chirofen ni pufthin ni weliy Zephaniah 1:17, 18! I gaar Jehovah: “Gu ra gafgownag e girdi’ ma yad ra yan u but’ ni bod rogon e girdi’ nib malmit; ya kar denengad nib togopuluw ngak Jehovah. Ma yira puog racha’rad nga but’ ni bod rogon e fiyath, ma yira puog e gil’igan rorad ni bod rogon e magangan u but’. Dabiyog rok e silver rorad nge gol rorad ni nge ayuwegrad ko rofen ni damumuw rok Jehovah; ma nifiyen e pasigan’ rok e ra thang ga’ngin yang e fayleng, ya ra gothey urngin e girdi’ nu fayleng ma rib gel e mogothgoth riy.”
22 Dabi n’uw nap’an ma ra gafgownag Jehovah “urngin e girdi’ nu fayleng ni urngin e piin ni dar folgad ko thin rok ni bod rogon ni rin’ u nap’an Zephaniah. Bochan ni kar denengad nib togopuluw ngak Got, yad ra yan ni bod rogon e girdi’ nib malmit ma dabiyog ni ngar pirieged e ayuw. Chirofen ni pufthin rok Got e ran “puog racha’rad nga but’ ni bod rogon e fiyath,” ni ban’en ni dariy rogon.“ Rib gel e tamra’ ko yam’ ni yad ra tay ya ra wereg Got e dowef rorad u but’—mus ko gil’iggan rok e piin nib kireb e ran wereg “ni bod e magangan” u daken e but’.
23. Yugu aram rogon ni dabiyog ni nge thay e piin nib kireb ko “rorran ni damumuw rok Jehovah,” mang athap e bay ko thin rok Zephaniah ni profet?
23 Dariy be’ nrayog ni nge ayuweg e piin ni yad ra cham ngak Got nge girdi’ rok. De yog rok e silver ara gol ni nge ayuweg e pi tadenen nu Judah, maku dabiyog rok e salpiy ni nge pi’ e ayuw ko “chirofen ni damumuw rok Jehovah” ngak Kristendom nge re m’ag nib kireb ney. Bay ni thang “ga’ngin yang e fayleng” ko rorran ni pufthin u nap’an ni ra thang Got e piin nib kireb nga nifiyen e pasigan’ rok. Bochan ni ke mich e thin ko profet rok Got u wan’dad e kari mich u wan’dad ni gad bay ko tungun e “ngiyal’ ko tomur.” (Daniel 12:4) Ke chugur e rran rok Jehovah ni nge pufthinnag e pi toogor rok ma dabi n’uw nap’an ma ra gechignagrad. Machane thin rok Zephaniah ni profet e ma pi’ e athap ngodad ni ra thap boch e girdi’. Mang e thingar da rin’ed ya ngan mithagdad ko rorran ni damumuw rok Jehovah?
Uw Rogon Ni Ga Ra Fulweg?
• Uw rogon ni ke lebug e thin rok Zephaniah u daken yu Judah nge yu Jerusalem?
• Mang e bay nga m’on rok Kristendom nge urngin e piin ni kireb ko ngiyal’ ney?
• Mang fan ni dab da lemnaged ni kab palog e rofen ni pufthin rok Jehovah?
[Picture on page 7]
De rus Zephaniah ni nge weliy ni ke chugur e rofen ni pufthin rok Jehovah
[Credit Line]
Bay ko Self-Pronouncing Edition of the Holy Bible, ni bay fare King James nge Revised version riy
[Picture on page 8]
I yib e rran rok Jehovah nga daken yu Judah nge yu Jerusalem u pa’ yu Babylon ko duw ni 607 B.C.E.
[Picture on page 10]
Ga be athapeg ni ga ra magay nib fas u nap’an ni ra thang Jehovah e piin nib kireb?