Falfalan’ Rok E Piin Ni Ma Yan U Fithik’ E Tamilang

“Marod nguu darod u lan e tamilang ni Somol e ke pi’ ngodad.”​—ISAIAH 2:5.

1, 2. (a) Uw fene t’uf e tamilang? (b) Mang fan ni baga’ fan fare thin ni ra par e fayleng u fithik’ e lumor?

JEHOVAH e ma pi’ e tamilang. I yog e Bible ni ir e “ke pi’ e yal’ ni nge pi’ e tamilang ni rran, ma ke pi’ e pul nge pi t’uf ni nge gal ni nep’.” (Jeremiah 31:35; Psalm 8:3) Ir e ani ke sunmiy e yal’ nib gel gelngin ni ma pi’ e gawel nge tamilang. Ri buchuw gelngin e yal’ ni ma taw ngodad ma ma ayuweg urngin e yafas u daken e fayleng. Faan manga dariy e tamilang ko yal’ ma dabiyog ni nguuda pared ni gad ba fas. Faanra dariy e tamilang ma dabiyog e yafas u fayleng.

² Gad manang ni aram rogon, ere ku gad manang ni ri baga’ fan fare thin rok Isaiah. I gaar: “Ra par e fayleng u fithik’ e lumor, pi nam e ra par u fithik’ e lumor.” (Isaiah 60:2) Gathi be yip’ fan ni dariy e tamilang ko yal’. De yog Isaiah ni bay reb e rran ma dabi gal ramaen e yal’ nge pul nge pi t’uf u lan e lang. (Psalm 89:36, 37; 136:7-9) Danga’, ya ba fanathin e re talumor nem. Re talumor nem nib fanathin e yima yim’ riy. Dabiyog ni nguuda pared ni gad ba fas ni faanra dariy e tamilang nib fanathin ni bod rogon ni dabiyog ni nguuda pared ni gad ba fas ni dariy e tamilang ko yal’.​—Luke 1:79.

3. Mang e thingari rin’ e pi Kristiano ni bochan e thin rok Isaiah?

³ Riyul’ ni aram rogon, ere ri baga’ fan ni ngada nanged fan e thin rok Isaiah, ni yugu aram rogon ni i lebug u daken yu Judah kakrom. machane ku ra lebug ko ngiyal’ ney. Arrogon, ngiyal’ ney e be par e fayleng u fithik’ e lumor nib fanathin. Bay e riya’ riy ni bochan e rib t’uf e tamilang nib fanathin. Aram fan ni thingari fol e pi Kristiano ko thin rok Jesus ni gaar: “Nge gal raamed u p’eowchen e girdi’.” (Matthew 5:16) Rayog rok e pi Kristiano nib yul’yul’ ni ngar chuweged fare talumor rok e piin nib sobut’an ma nge yog kanawoen e yafas.​—John 8:12.

Talumor U Israel

4. Wuin ni ke lebug e thin rok Isaiah ko yay ni somm’on, machane uw rarogon yu Judah u nap’an Isaiah?

⁴ Yay ni somm’on ni i lebug e thin rok Isaiah u morngaagen e talumor nu fayleng e buch u nap’an ni par yu Judah ni dakuriy e girdi’ riy ya i par e girdi’ rok nib kalbus u Babylon. Machane u m’on ko ngiyal’ i n’em u nap’an Isaiah ma i par fare nam u fithik’ e lumor nib fanathin, ma aram fan ni non Isaiah ngak girdien e nam rok ni gaar: “Ere gimed e piin ni owchen Jacob, marod nguu darod u lan e tamilang ni Somol e ke pi’ ngodad”!​—Isaiah 2:5; 5:20.

5, 6. Mang fan ni par yu Judah u fithik’ e lumor u nap’an Isaiah?

⁵ I machib Isaiah u Judah “ko fa ngiyal’ ni Uzziah, nge Jotham, nge Ahaz, nge Hezekiah e ur pilunggad u Judah.” (Isaiah 1:1) Rib gel wagey e ngiyal’ I n’em ni am e ke wagey, ma pi yu raba’ i teliw rorad e ba dake mat’awnag ir, ma pi court e ba sasalap, ma yibe gafgownag e piin nib gafgow. Mus ko ngiyal’ nib yul’yul’ e pilung ni bod Jotham, ma bay e altar rok e pi got ni yugu ban’en u daken e pi burey. Ma rib ubchiya’ u nap’an ni de yul’yul’ e pilung ni bod rogon Ahaz. Ahaz e ke pi’ fak nib maligach ngak fare got ni Molech. Rib gel e talumor rorad!​—2 Kings 15:32-34; 16:2-4.

⁶ Kub talumor rarogon e pi nam u charrad. Yu Moab nge yu Edom nge yu Philistia e yad ba adag ni ngar mahlgad ngak yu Judah. Fare nam nu Israel ni bay ko lel’uch e yad e toogor rok Judah ni yugu aram rogon ni yad taab racha’. Ma Syria ni bay ko lel’uch nu Israel e be guy rogon ni nge kirebnag e gapas nu Judah. Nam nu Assyria nib gel e kireb rorad e ku yad be guy rogon ni nguur gelgad ko mahl. Nap’an ni i machib Isaiah ma i gel Assyria ngak e nam nu Israel ma ke chugur ni ke gothey yu Judah. Immoy ba ngiyal’ ni gubin e mach nu Judah nib gel e bay u tan pa’ yu Assyria ma ke mus ni Jerusalem ni de un ngay.​—Isaiah 1:7, 8; 36:1.

7. Mang kanawo’ ni i mel’eg yu Israel nge yu Judah, ere mang e rin’ Jehovah?

⁷ I gafgow e girdi’ rok Got ni bochan e de yul’yul’ yu Israel nge yu Judah ngak. Yad bod fapi girdi’ ni weliy e Proverbs morngaagrad ni gaar: “Kar chuwgad u kanawoen e mat’aw ya nga ranod u kanawoen e talumor.” (Proverbs 2:13) I damumuw Jehovah ngak e girdi’ rok machane de pagrad. Danga’, ya i l’og Isaiah nge yugu boch e profet ni ngar pied e tamilang ngak e girdi’ ko nam rok ni ba adag ni nge pigpig ku Jehovah u fithik’ e yul’yul’. Rib t’uf fare tamilang ni yib u daken e pi profet nem. Bay e yafas riy.

Talumor Ko Ngiyal’ Ney

8, 9. Mang fan ni be par e fayleng u fithik’ e lumor e ngiyal’ ney?

⁸ Rarogon fare nam u nap’an Isaiah e ba taareb rogon ko ngiyal’ rodad ney. Ngiyal’ ney e ke pi’ e pi pilung keru’rad ngak Jehovah nge Jesus Kristus ni pilung. (Psalm 2:2, 3) Pi tolang nu Kristendom e ur bannaged e girdi’ rorad. Pi tolang ney e yad ma yog ni yad ma pigpig ku Got, machane yad ma machibnag e pi got ko re fayleng ney​—ni aram e nam, nge salthaw, nge salpiy, nge girdi’ nib gilbuguwan—​nge machib ni sum rok e girdi’.

⁹ U boor e nam e ke un e pi yurba’ i teliw nu Kristendom ko mahl nge togopuluw ko am ni boor e girdi’ ni yim’ riy. Ma dar machibnaged e yalen ni bay u lan e Bible ya kar paged ara kar uned ko ngongol ko darngal. Bochan ni yad ma dariy fannag e motochiyel nu Bible, girdien Kristendom e yad bod fapi girdi’ ni i weliy e ani yoloy e Psalm morngaagen ni gaar: “De tamilangan’rad ma dar nanged fan ban’en; yad ma yan u fithik’ e lumor.” (Psalm 82:5) Kristendom e bod yu Judah kakrom ya ma par u fithik’ e lumor.​—Revelation 8:12.

10. Uw rogon ni be gal raen e tamilang u fithik’ e lumor e ngiyal’ ney, ma uw rogon ni ke flaab e piin nib sobut’an ni bochan?

¹⁰ Bay e fayleng u fithik’ e lumor machane ke n’igin Jehovah ni nge gal raen e tamilang ni fan ngak e piin nib sobut’an’. Ke fanay e pi tapigpig rok u fayleng ni yad “fare tapigpig nib yul’yul’ mab gonop” ni nge “gal raarad u fithik’ e girdi’ nu fayleng.” (Matthew 24:45; Filippi 2:15) Ma ke un bokum million girdien “yugu boch e saf” ni kar uned ngak fare “tapigpig” ni yad be gal ramaen e Thin Rok Got ni Bible. (John 10:16) Re tamilang ney e ma pi’ e athap ngak e piin nib sobut’an’ ni yad be par u fithik’ e lumor ko fayleng, ma re tamilang nem e ma ayuwegrad ni nge fel’ thilrad Got, ma ngar liyeged e riya’. Rib t’uf e re tamilang ney, ya bay e yafas riy.

“Gu Ra Pining E Sorok Nga Fithngam”

11. Mang ayuw ni pi’ Jehovah u nap’an Isaiah?

¹¹ Nap’an Isaiah ni ba talumor nge nap’an ni fek piyu Babylon e nam rok Jehovah nib kalbus ni kab gel boch e talumor riy, mang ayuw ni pi’ Jehovah? I pi’ ngorad e machib ni ba yalen maku i weliy ngorad u m’on riy e pi n’en nib m’agan’ ngay. Amu fil e thin ko profet ni bay ko Isaiah guruy ni 25 nge mada’ ko 27. Thin ni bay ko pi guruy ney e ma tamilangnag rogon e ngongol rok Jehovah kakrom maku be tamilangnag e pi n’en ni ma rin’ e ngiyal’ ney.

12. Mang e be yog Isaiah ni be pining e magar?

¹² I gaar Isaiah: “O Jehovah, gur e Got rog. Gu ra pining e sorok ngom, gu ra n’uf fithingam.” Rib fel’ e thin rok ni yib u gumerchaen ni be pining e sorok ngak Got! Mang fan ni i meybil fare profet ni aram rogon? Reb i fan e bay ko fare thin ni ke ulul ngay ni gaar: “Ya kam rin’ boch ban’en ni rib fel’ ni kam rin’ u fithik’ e yul’yul’ ma rayog ni ngan pagan’uy ngay, ni boch ban’en ni kan weliy morngaagen kakrom.”​—Isaiah 25:1.

13. (a) Mang e manang Isaiah ni ke gelnag e michan’ rok ngak Jehovah? (b) Mang e gad be fil ko ngongol rok Isaiah?

¹³ Boor ban’en ni rin’ Jehovah ni fan ngak piyu Israel ma kan yoloy morngaagen. Ke fil Isaiah e pi n’en ni kan yoloy. Ere manang rogon ni i chuweg Jehovah e girdi’ rok ko sib u Egypt me ayuwegrad u pa’ e pi salthaw rok Farao u Red Sea. Manang rogon ni i gagiyegnag e girdi’ rok me fakrad ko fare Binaw ni ke micheg ngorad. (Psalm 136:1, 10-26) Chep ni kan yoloy nga but’ e ma tamilangnag ni ba yul’yul’ Jehovah ma rayog ni ngan pagan’uy ngak. Ma lebug urngin e thin rok​—urngin e tin ni ke m’agan’ ngay. Tamilangan’ ni yib rok Got e ke ayuweg Isaiah ni nge gel ma nge yan u fithik’ e tamilang. Ke dag kanawoen nib fel’ ngodad. Faan gad ra fil e Thin Rok Got ma gad fol riy ma rayog ni nguuda pared u fithik’ fare tamilang.​—Psalm 119:105; 2 Korinth 4:6.

Kan Gothey Reb E Mach

14. Mang e ka nog u morngaagen ba mach, ma mang ere mach nem?

¹⁴ Isaiah 25:2 e be tamilangnag ban’en nib m’agan’ Got ngay ni be gaar: “Kam tay reb e mach ni boch e malang ni kan ulunguy nga taabang, ma reb e binaw nib gel e goo mogothgoth, ma fare naun rok e girdi’ nu bang e gathi ka ir reb e mach, ma dab kun toy biyay.” Mang e re mach nem? Sana be weliy Isaiah morngaagen yu Babylon. Ke riyul’ e thin rok ya Babylon e ke mang boch e malang ni kan ulunguy nga taabang.

15. Mang fare “mach nib gilbuguwan” ni bay e ngiyal’ ney, ma mang e ra buch rok e re mach nem?

¹⁵ Bay ban’en e ngiyal’ ney ni be yip’ fan e re mach nem ni be weliy Isaiah morngaagen? Ba’. Be weliy e Revelation u morngaagen “fare binaw nib gilbuguwan ni ir e be gagiyegnag e pi pilung nu fayleng.” (Revelation 17:18) Re mach nem nib gilbuguwan e aram “Babylon nib Ga’ ” ni aram e pi yurba’ i teliw ni googsur nu fayleng iyan. (Revelation 17:5) Ma ngiyal’ ney e bin nib ga’ yang ko Babylon ni Ga’ e aram Kristendom, ma pi tamachib nu Kristendom e yad ma togopuluw ko fare machib u morngaagen Gil’ilungun Got ni be wereg e girdi’ rok Jehovah. (Matthew 24:14) Machane Babylon ni Ga’ e ra bod yu Babylon kakrom ni kan gothey ma dab kun toy biyay.

16, 17. Uw rogon ni ke pining e pi toogor rok Jehovah e sorok ngak kakrom nge ngiyal’ ney?

¹⁶ Ku mang e be yog Isaiah u morngaagen fare “mach nib gel”? I non Isaiah ngak Jehovah ni gaar: “Piin ni yad ba gel e yad ra yog e sorok ngom; fare mach rok e pi nam nib gel e ra rus ngom.” (Isaiah 25:3) Uw rogon ni ra pining fare “mach rok e pi nam nib gel” e sorok ngak Jehovah? Ka ga manang e n’en ni buch rok e bin th’abi gel e pilung nu Babylon ni Nebuchadnezzar? Tomren ni kan tamilangnag ngak ni ir e meewar, ma thingari yog Nebuchadnezzar nib sorok Jehovah ma ir e th’abi gel. (Daniel 4:34, 35) Nap’an ni ra dag Jehovah gelngin ma mus rok e pi toogor rok e yad ra yog ni ir e ba gel.

¹⁷ Bay biyay ni i yog Babylon nib Gilbuguwan ni kab gel Jehovah, fa? Bay. Nap’an e World War I ma i machib e pi tapigpig rok Jehovah u fithik’ e gafgow. Nap’an e duw ni 1918 ma gowa kan taleg e machib rorad u nap’an nni kalbusnag e pi ga’ ko Watch Tower Society. Gowa ke tal e machib rorad. Ma nap’an fare duw ni 1919 me sulwegrad Jehovah nga rogorad, me pi’ e gel ngorad u daken e kan ni thothup, mi yad rin’ e maruwel rorad ni ngar machibnaged fare thin nib fel’ u fayleng iyan. (Mark 13:10) Ma kan weliy morngaagen e pi n’en ney u m’on riy u lan e babyor ni Revelation ma kun weliy wenegan ko pi toogor rorad. “Ma tin ni magey e girdi’ e ra m’ad ko marus mi yad yog nrib sorok Got nu tharmiy.” (Revelation 11:3, 7, 11-13) Gathi ke pig lanin’rad kar liyorgad ngak Jehovah, machane thingar rogned nib gel Jehovah, ni bod rogon ni yog Isaiah ni yad ra yog.

“Tagil’ Nib Gel Ni Fan Ko Piin Nib Sobut’ ”

18, 19. (a) Mang fan ni de yog rok e piin ni be togopuluw ngak e girdi’ rok Jehovah ni ngar kirebniged e michan’ rorad? (b) Uw rogon ni ra tal e “tang rok e piin ni ma gafgownagey”?

¹⁸ Ma aram me non Isaiah ngak Jehovah me weliy rogon nib gol ngak e piin ni yad ma yan u fithik’ e tamilang ni gaar: “Kam mang tagil’ nib gel ni fan ngak e piin nib sobut’, ma kam mang tagil’ nib gel ni fan ngak e piin nib gafgow, me gur e manab u nap’an e lang, me gur e tagalul u nap’an nib gel e yal’, ara nap’an ni be cham e piin ni ma gafgownagey ni bod rogon ni be aw e yoko’ nga daken ba rung’rung. Ga ra th’ab gulungan e girdi’ nu bang, ni bod rogon fon e manileng e ma thang e gawel u lan e binaw ni dariy e ran riy. Ra tal fare tang rok e piin ni ma gafgownagey.”​—Isaiah 25:4, 5.

¹⁹ Ka nap’an e duw ni 1919 ma i guy rogon e piin ni ma gafgownagey ni ngar kirebniged e piin ni ma liyor ngak Got nrogon, machane de yog rorad. Mang fan? Ya Jehovah e ir tagil’ nib gel ni fan ngak e girdi’ rok ma ir e manab rorad. Ir e tagalul’ u nap’an gawel ni be yip’ fan e togopuluw, ma ir bod ba rung’rung nib gel u nap’an e yoko’. Gadad ni gad be yan u fithik’ e tamilang ni yib rok Got e rayog ni ngada pagedan’dad ni ra yib ba ngiyal’ ni “ra tal fare tang rok e piin ni ma gafgownagey.” Arrogon, gad be sonnag fare rran ni dakuriy e pi toogor rok Jehovah.

20, 21. Mang mur nra fl’eg Jehovah, ma ku mang e ra un ko re mur ney u lan fare m’ag nib biech?

²⁰ Gathi ke mus ni ma ayuweg Jehovah e pi tapigpig rok ko riya’. Ma pi’ ngorad e tin nib t’uf rorad ya ir e Chitamangirad. Tomren ni i pithigrad ko kalbus ko Babylon Nib Gilbuguwan ko duw ni 1919, me fl’eg reb e mur ni fan ngak e piin ni kar gelgad ko mahl ni aram e ke tamilangnag e machib ngorad ni boor. I weliy Isaiah 25:6 morngaagen ni gaar: “Ra fl’eg Jehovah ko pi salthaw ba mur ni fan ngak urngin e girdi’ u daken e re burey ney, ni aram ba mur ni bay e ggan nib malgow riy, ma bay e wain riy nib fel’.” Ri gad ba taw’ath ni bochan e rayog ni ngada uned ko re mur ney! (Matthew 4:4) Ri boor ban’en nib fel’ ni bay ko “tebel rok Jehovah.” (1 Korinth 10:21) Ke pi’ Jehovah e machib nib t’uf rodad u daken fare “tapigpig nib yul’yul’ mab gonop.”

²¹ Ku bay yugu boch ban’en ko re mur ney ni ke pi’ Got. Re mur ney ko tirok Got ban’en ni gad be un ngay e chiney e ma puguran ngodad ni ra moy e ggan ni boor ni ngan kay u lan fare m’ag nib biech ni ke micheg Got ngodad. Ngiyal’ nem e ku ra un e ggan ni ngan kay ko re “mur ni bay e ggan nib malgow riy.” Dariy be’ nra yim’ ko makˈiy ni bochan e dariy e ggan ara dariy e machib. Ra m’ay e gafgow rok e girdi’ rodad ni yad be yim’ ko “uyungol” ma uyungol e reb e pow ko ngiyal’ ni be gagiyeg Jesus! (Matthew 24:3, 7) Thin rok e ani ke yoloy e psalm e ma fl’eg laniyan’ e piin ni be gafgow ko uyungol. Be gaar: “Me par e fayleng nib sug ko grain; me sug daken yungi ted ko woldug.”​—Psalm 72:16.

22, 23. (a) Mang “fare n’en ni kan lifith” ara “fare upong” ni yira chuweg, ma uw rogon ni ran chuweg? (b) Uw rogon ni ra chuweg e gafgow rok e girdi’ rok Jehovah?

²² Mu telim ko n’en nib fel’ ni kan micheg. I taarebnag Isaiah e denen nge yam’ ko “ban’en ni kan lifith” ara “ba upong.” Be gaar Isaiah: “U daken e re burey ney e ra ful’ Jehovah fare upong ni be upunguy urngin e girdi’ ma nge ful’ fare n’en ni kan lifith ni kan lifith u daken urngin e nam.” (Isaiah 25:7) Amu lemnag! Dakuriy e denen nge yam’ ni ir bod ba gulgul ni ke upunguy e girdi’ ma dabiyog ni ngar pogofan gad. Ri be l’agan’dad ko ngiyal’ i n’em ni ran fanay felngin e biyul rok Jesus u daken e girdi’ nib yul’yul’ ni yad ma fol rok!​—Revelation 21:3, 4.

²³ I weliy fare profet u morngaagen e re ngiyal’ nem ni gaar: “Ra chuweg Got e yam’ ni manemus, ma Jehovah Got ni Pilung e ra falay e luw u owcherad. Ma ra chuweg e gafgow rok e girdi’ rok u fayleng, ya Jehovah e ke micheg.” (Isaiah 25:8) Dariy be’ nra yim’ ara yor ni bochan e ke yim’ be’ rok. Rib gel e flaab. Ma dariy bang u fayleng ni yira yog e kireb u morngaagen Got ara pi tapigpig rok. Mang fan? Ya ra chuweg Jehovah e ani ir e ke tababnag urngin e sasalap​—ni ir chitamangin e malulfith ni Satan ni Moonyan’ nge urngin e girdi’ rok.​—John 8:44.

24. Mang e ra rin’ e piin ni be yan u fithik’ e tamilang ni bochan e maruwel rok Jehovah nib gel ni fan ngorad?

²⁴ Nap’an ni be lemnag e piin ni yad be yan u fithik’ e tamilang e pi n’en ney ni be m’ug gelngin Got riy e yad ma yog: “Amu sap! Ir e Got rodad. Ke l’agan’dad ngak ma ra ayuwegdad. Ir Jehovah. Ma ke l’agan’dad ngak. Ngada falfalan’gad ya kada thapgad ko yafas ni bochan.” (Isaiah 25:9) Dabi n’uw nap’an ma rayog ni nge falfalan’ e piin nib mat’aw. Ra chuweg e lumor ma ra par e piin nib yul’yul’ ni manemus u fithik’ e tamilang ni yib rok Jehovah. Bay yugu boch ban’en ni rayog ni ngan athapeg ni kab fel’ ko re n’en ney? Ri dariy!

Rayog Ni Ngam Weliy Fan?

• Mang fan nthingar ni yan u fithik’ e tamilang e ngiyal’ ney?

• Mang fan ni pining Isaiah e sorok nga fithngan Jehovah?

• Mang fan ni dabiyog rok e pi toogor rok e girdi’ rok Got ni ngar kirebnaged e michan’ rorad?

• Mang flaab ni bay nga m’on rok e piin ni ma yan u fithik’ e tamilang?

[Picture on page 22, 23]

I pi’ piyu Judah e pi fakrad nib maligach ngak Molech

[Pictures on page 25]

I pining Isaiah e sorok nga fithngan Jehovah ni bochan e manang e pi maruwel rok Jehovah nib gel