Ke Pi’ Jehovah E Tamilang Ngak E Girdi’ Rok Nge Fl’eg Yaarad Riy
“Gur fare ppin, mu suwon, nge gal ramaem, ya ke yib ramaem ma ke gal ramaen Jehovah nga dakenam.”—ISAIAH 60:1.
1, 2. (a) Uw rarogon e girdi’ nu fayleng e chiney? (b) Mini’ e tapgin e talumor ni bay u fayleng e chiney?
“NGAYIGI yog Isaiah ara Apostal Paul ngodad!” Aray rogon e thin rok fare president nu Meriken ni Harry Truman ko duw ni 1940. Mang fan ni yog e re thin nem? I yog e re thin nem ya rib t’uf rok e girdi’ nu fayleng ko ngiyal’ nem reb e tayugang’ ni th’abi yalen. Ya ka fini m’ay e bin l’agruw e mahl nu fayleng ni aram e bin th’abi gel e gafgow ko bin 20 e chibog. Yugu aram rogon ni ke m’ay e mahl machane dariy e gapas u fayleng. Ka bay e talumor. Bin riyul’ riy e chiney ni 57 e duw nga tomren e re mahl nem ma ka bay e fayleng u fithik’ e lumor. Faan manga ba fas President Truman e chiney ma ku ra nang nib t’uf e pi tayugang’ nu fayleng ni yad ba yalen ni bod Isaiah ara apostal Paul.
2 Dada nanged ko manang President Truman fa de nang ni ke weliy apostal Paul morngaagen fare talumor ni bay e fayleng u fithik’, machane ke yoloy morngaagen u lan e pi babyor rok. Susun, i ginang e piin nib mich u wan’rad ni gaar: “Ya gadad e gathi gadad be cham ngak e girdi’, ya gadad be cham ngak gelngin e kan nib kireb, ni pi kan ni yad be gagiyeg, nge gelngin e kan u lan e lang ko ngiyal’ ney nib talumor.” (Efesus 6:12) Be m’ug ko thin rok Paul ni manang ni bay e fayleng u fithik’ e lumor, machane ku manang e gini sum fare talumor riy—ni aram e pi moonyan’ ni yad e “pi kan ni yad be gagiyeg.” Fare talumor u fayleng e ke sum ko pi kan ni yad ba gel, ere mang e rayog ni nge rin’ e yug girdi’ ni ngar chuweged fare talumor?
3. Mang e be yog Isaiah nra buch rok e piin nib yul’yul’ ni yugu aram rogon ni bay e fayleng u fithik’ e lumor?
3 Ki weliy Isaiah morngaagen e talumor nu fayleng. (Isaiah 8:22; 59:9) Machane i weliy morngaagen e ngiyal’ rodad ney nib talumor me yog ni ra tamilangnag Jehovah laniyan’ e piin nib t’uf e tamilang rorad. Arrogon, yugu aram rogon ni de moy Paul ara Isaiah rodad e chiney, machane bay rodad e thin rorow ni nge pow’iydad. Ngada weliyed e thin rok Isaiah ni profet ni bay ko guruy ni 60 ko babyor rok ma ngada guyed riy ni bay e flaab ni ra pi’ Jehovah ngak e piin nib t’uf Jehovah rorad.
Reb e Ppin Nib Fanathin Ni Ra Gal Ramaen
4, 5. (a) Mang e be yog Jehovah ngak fare ppin, ma mang e ke micheg ngak? (b) Mang boch e thin nib fel’ ni bay ko Isaiah guruy ni 60?
4 Tin somm’on e thin ni bay ko Isaiah guruy ni 60 e kan nog ngak reb e ppin nib gafgow—ya be par u fithik’ e lumor ni be mol u daken e but’. Me gal e tamilang me non Jehovah ngak ni gaar: “Gur fare ppin, mu od, nge gal ramaem ni bod e yal’; ramaen Somol e ke gal nga dakenam.” (Isaiah 60:1) Ke taw nga nap’an ni nge suwon fare ppin nge gal ramaen ni aram ramaen Got ni ke gal nga daken fare ppin. Mang fan? Bay e fulweg riy ko bin migid e thin ni gaar: “Yugu boch e nam e bay ra pired u fithik’ e lumor, machane gur e bayi gal ramaen Somol nga dakenam; ir ni ba’ rom e bayi gal ramaen rom!” (Isaiah 60:2) Nap’an ni ra fol fare ppin ko thin rok Jehovah ma aram e kan micheg ngak ko mang wenegan. I gaar Jehovah: “Ma pi nam e bay ra leked ramaem i yib, ma pi pilung e bay ra leked ramaem i yib ni bod e woch ni puf ngorad.”—Isaiah 60:3.
5 Thin ni bay ko dalip i verse ney e be weliy e n’en ni bay ko guruy ni 60 ko Isaiah. Re guruy nem e be weliy e n’en ni ra buch rok reb e ppin nib fanathin maku be weliy rogon nrayog ni ngada pared u fithik’ e tamilang rok Jehovah ni yugu aram rogon ni ma par e girdi’ nu fayleng u fithik’ e lumor. Fapi n’en ni bay ko dalip i verse ney e be yip’ fan e mang?
6. Fare ppin nu Isaiah guruy ni 60 e be yip’ fan mini’, ma mini’ e piin ni owchen u fayleng?
6 Fare ppin u Isaiah 60:1-3 e be yip’ fan Zion, ni aram e ulung i kan rok Jehovah u thamiy. Ma piin ni owchen e re ppin nem u fayleng e ngiyal’ ney e yad e tin ni ka bay ko “fare Israel rok Got” ni yad e pi Kristiano u fayleng iyan ni kan duguliyrad ko kan ni thothup, ni yad be athapeg ni ngar uned ngak Kristus ko gagiyeg u tharmiy. (Galatia 6:16) Re nam nu tharmiy ney e yad 144,000 u gubin ma ke lebug fare thin u Isaiah guruy ni 60 u daken e tin ni kar magaygad ko re ulung nem ni yad be par u fayleng ko “tin tomren e rran.” (2 Timothy 3:1; Revelation 14:1) Ma boor ban’en ni ke weliy fare profet u morngaagen e piin ni kar chaggad ngak e pi Kristiano ni kan duguliyrad ko kan ni thothup, ni yad fare “ulung ni baga’” ko “yugu boch e saf.”—Revelation 7:9; John 10:16.
7. Uw rarogon Zion ko duw ni 1918, ma uw rogon ni weliy e profet ni aram rarogon?
7 Bay biyay ni i par fare “Israel rok Got” u fithik’ e lumor, ni bod fare ppin ni weliy fare profet morngaagen, fa? Ba’, ma i par ni aram rogon ni gonapan 80 e duw faram. Nap’an e bin somm’on e mahl ko fayleng ma i athamgil e pi Kristiano ni kan duguliyrad ko kan ni thothup ni nguur machibgad. Machane nap’an fare duw ni 1918 ni aram e bin tomur e duw ko fare mahl, ma gonapan ni ke tal fare machib. Ka ni sasalap u court min kalbusnag Joseph F. Rutherford nge boch e Kristiano. U lan e Revelation e kan weliy rarogon e pi Kristiano ko ngiyal’ nem ni yad bod l’agruw e yam’ ni kan n’ag “u daken e wo’ ko fare binaw nib gilbuguwan, ni aram e gin nrichibiy e Somol rorow riy ko kuruth. Re ngochol nra m’ag ko re binaw nem e Sodom, ara Egypt.” (Revelation 11:8) Ngiyal’ i n’em e gowa be par Zion u fithik’ e lumor, ya aram rarogon pi fak u fayleng!
8. Ma uw rogon ni ke thil rarogon ko duw n 1919, ma mang wenegan?
8 Machane kari thil rarogorad ko duw ni 1919. I mat ramaen Jehovah nga daken Zion! I suwon e tin ni ka bay ko fare Israel rok Got ya nge gal raarad ni yad be wereg fare thin nib fel’ biyay ni dariy e marus rorad riy. (Matthew 5:14-16) Bochan e kari pasigan’ e pi Kristiano nem ma ke yib yugu boch e girdi’ ko tamilang rok Jehovah. Somm’on ma piin ni kar uned ngorad e yad girdien fare Israel rok Got ni kan duguliyrad ko kan ni thothup. Kan pining e pilung ngorad u Isaiah 60:3 ya yad ra un ngak Kristus ko gagiyeg u lan Gil’ilungun Got u tharmiy. (Revelation 20:6) Boch nga tomren me yib reb e ulung ni baga’ ko yugu boch e saf kar bad ko tamilang rok Jehovah. Pi cha’ ney e yad be yip’ fan e “pi nam” ni ke weliy fare profet morngaagen.
Pi Fak Fare Ppin e Kar Sulod Nga Tabinaw!
9, 10. (a) Mang e ke guy fare ppin, ma n’en ni ke guy e be yip’ fan e mang? (b) Mang fan nrayog ni nge falfalan’ Zion?
9 Chiney e tamilangnag Jehovah e n’en ni bay ko Isaiah 60:1-3. I yog e thin ngak fare ppin. Mmotoyil ko n’en ni yog ni gaar: “Mu sap u toobem i yan ngam guy e pi n’en ni yibe rin’.” Me fol fare ppin, ma rib fel’ e n’en ni ke guy! Be sul pi fak nga tabinaw. I ulul e babyor nib thothup ni gaar: “Be muulung e girdi’ rom ni ngar sulod nga taferad. Pi fakam ni pumoon e bay ra bad u mal’af, ma pi fakam ni ppin e bay ni fekrad i yib nrogon e bitir ni yima fek.” (Isaiah 60:4) Fare machib ni yibe wereg e thin u morngaagen Gil’ilungun ni ke tabab ko 1919 e ke girngiy bokum biyu’ e girdi’ nib biech ni ngar pigpiggad ngak Jehovah. Ma pi cha nem e kar manged “pi fak Zion ni yad ni pumoon ara ppin.” Aram rogon ni ke fl’eg Jehovah yaan Zion ya ke fek e girdi’ iyib ko fare tamilang me gaman fare 144,000.
10 Amu lemnag fene falfalan’ Zion ni ke sul pi fak ngak. Me pi’ Jehovah tapgin ni ngki falfalan’ Zion. Gad ra bieg: “Bay mu guy ni ara’ rogon me yib e felfelan’ ngom; bayi mithmith gum’irchaem ni gel ni bochan e felfelan’. Fel’ rogon ko pi nam e bay ni fek i yib ngom; fel’ rogon rorad e bay th’ab lan e day nge yib ngom.” (Isaiah 60:5) Ke lebug e thin ko profet ya ka nap’an e duw ko 1930 ma bokum biyu’ e Kristiano ni yad be athapeg ni ngar pared nib fas ni manemus u fayleng e yad be un ngak Zion. Kar chuwgad ko “fare day” ni be yip’ fan e pi nam ni yad ba palog rok Got ma pi cha’ nem e yad be yip’ fan e fel’ rogon ko pi nam. Yad e “tin nib fel’ ni yima chogownag ni yib ko pi nam.” (Haggai 2:7; Isaiah 57:20) Mu tay fanam iyan riy ni “tin nib fel’ ni yima chogownag” e gathi yad ma pigpig ngak Jehovah u rogon ni yad ba adag. Danga’, ya yad gamogen Zion ya yad ma chag ngak e pi walagrad ni kan duguliyrad ko kan ni thothup ngar manged “taab ulung i saf” u tan “taareb e tachugol saf.”—John 10:16.
Piin Ni Tafol Chuway’, Nge Pi Tachugol Saf, Nge Pi Milekag E Kar Bad Nga Zion
11, 12. Mu weliy fare ulung i girdi’ ni yad be yan nga Zion.
11 Nap’an ni ke lebug fare thin ko profet ke yoor e girdi’ ni yad be pining e sorok ngak Jehovah. Ke m’ug e re n’ey ko bin migid e thin ko fare profet. Amu lemnag ni ga be sak’iy u tooben fare ppin nib fanathin u daken e Burey nu Zion. Ngam sap ko ngek ma mang e ga be guy? “Pire’ e kamel ni bay ra bad u Midian ngu Efah. Bay ra bad u Sheba ni kar feked e gol nge incense. Girdi’ e bay ur weliyed e thin nib fel’ ni murung’agen e tin ni ke rin’ Got.” (Isaiah 60:6) Boor e piin ni yad ma fol chuway’ ni yad be pow’iy e pi kamel rorad u pi kanawo’ ni be yan nga Jerusalem. Bokum e kamel ni gowa ke suguy e binaw! Piin ni ta fol chuway’ e be fek’ e taw’ath iyib, ni aram e “gol nge incense.” Ma pi ta fol chuway’ ney e kar bad ko tamilang rok Got ni fan ni ngar pininged e sorok ngak ni “bay ur weliyed e thin nib fel’ ni murung’agen e tin ni ke rin’ Got.”
12 Machane gathi goo piin ni ta fol chuway’ ni yad be yib. Ku be yib e pi tachugol saf nga Zion. Ki ulul e profet ngay ni gaar: “Urngin e saf nu Kedar ngu Nebayoth e bay ni fek i yib ngom ni nge mang maligach.” (Isaiah 60:7a) Pi ganong ni yad ma chuguliy e saf e kar bad nga fare mach nib thothup ya ngar ognaged ngak Jehovah e tin nib fel’ ko pi saf rorad. Kur ognaged yad ni ngar pigpiggad ngak Zion! Uw rogon e pi girdi’ ney ni kar bad u yugu boch e nam u wan’ Jehovah? Ke fulweg Jehovah ni gaar: “Nga ni pi’ ngak Somol u daken e altar ya nge felan’ Somol. Mi Somol e bayi gelnag e flaab ko tempel rok.” (Isaiah 60:7b) Ke fel’ u wan’ Jehovah e pi maligach ni kar ognaged ngak. Ma ke fel’ yaan e tempel rok Jehovah ni bochan e pi girdi’ ney ni kar bad u yugu boch e nam.
13, 14. Mang e ke guy ni ke yib ko ngal?
13 Chiney e ngam sap ko ngal. Ma mang e ga be guy? Kab palog ma bay ban’en ni gowa ba manileng u daken e day. I fith Jehovah: “Be mang e pi barkow ni ba aray ni be yan ni bod e manileng, ni bod e bulogol ni yad be sul nga tabinaw rorad?” (Isaiah 60:8) Me fulweg Jehovah e deer rok ni gaar: “Yad bogi barkow ni kar bad ko pi nam nib orel, ni yad be fulweg e girdi’ rok Got nga taferad. Kar feked e silber nge gol i yib, ni ngar tiyed fan fithingan Somol ngay, ni fare Got nib thothup nu Israel, ni ir e ke gagiyegnag urngin e nam yad be tay fan e girdi’ rok.”—Isaiah 60:9.
14 Ga be guy u wan’um e n’en ni ke weliy fare profet? Be chugur fare manileng iyib ma yaan ban’en u daken e day nib wechwech ni bay ko ngal. Gowa yaan boor e arche’ ni be changeg u daken e day. Machane nap’an ni ke chugur boch ma kam poy ni aram boor e barkow ni pi lay riy e be yan ko nifeng. Kari yoor e pi barkow nem ma gowa yaan e bulogol ni be yib nga Jerusalem. Kar bad ko pi nam nib orel ni yad be yan nib papey ni yad be fek e piin ni yad ma liyor ngak Jehovah nga Jerusalem.
Be Ga’ Iyan E Ulung Rok Jehovah
15. (a) Mang mon’og ni be weliy fare thin u Isaiah 60:4-9 morngaagen? (b) Uw rogon laniyan’ e tin riyul’ e Kristiano?
15 Fare thin ko profet ni bay ko verse 4 nge mada’ ko 9 e be weliy rogon ni ke ga’ fare ulung u fayleng iyan ni ka nap’an e duw ni 1919! Mang fan ni ke flaabnag Jehovah Zion ni aram rogon? Ya ka nap’an e duw ni 1919 e ke fol fare Israel rok Got ke gal ramaen Jehovah rok. Kam guy ko verse 7 ni piin ni kar bad nga Jerusalem e kar bad ko “altar rok Somol,” fa? Yima pi’ e maligach u daken e altar, ere re thin ney e ma puguran ngodad ni yima pi’ e maligach ngak Jehovah u nap’an ni yima pigpig ngak. I gaar apostal Paul: “Aram fan ni nggu wenig ngomed ni ngam pied gimed ngak Got, ngam manged maligach nib fos ngak, ni kam pied gimed ko maruwel rok ma gimed ba fel’ u wan’.” (Roma 12:1) Tin riyul’ e Kristiano e ma fol ko thin rok Paul ma de fel’ u wan’rad ni ke mus ni ngan un ko misa ni taa biyay ko yu wik. Ya yad ma pi’ e tayim rorad, nge gelngirad, nge tirorad ban’en ni fan ko liyor ngak Got nib machalbog. Ra fel’ yaan e tempel rok Jehovah ni bochan e bay riy e girdi’ ni aram rogorad, fa? I yog Isaiah ni profet ni pi girdi’ nem e yad ra fl’eg yaan e naun rok Jehovah. Ma aram fan ni yad ba fel’ u wan’ Jehovah.
16. Chon mini’ e ke ayuweg e maruwel kakrom, ma chon mini’ e be pi’ e ayuw e ngiyal’ ney?
16 Ba adag e pi girdi’ ney ni ngar maruwelgad. I ulul e profet ngay ni gaar: “Girdien yugu boch e nam e bay ra ubunged bayay e yoror rom, ma pi pilung rorad e bay ur pigpiggad ngom.” (Isaiah 60:10) Ke lebug e re thin ney ko yay ni somm’on u nap’an ni sul piyu Israel u Babylon, ma pi pilung ko yugu boch e nam nge yugu boch e girdi’ e ur pied e ayuw ni ngan toy fare tempel nge mach nu Jerusalem biyay. (Ezra 3:7; Nehemiah 3:26) Ngiyal’ ney e ke lebug e thin ko profet biyay ya fare ulung ni baga’ e be ayuweg e piin ni kan duguliyrad ko kan ni thothup ni ngar ubunged e bin riyul’ e liyor ngak Got. Kar pied e ayuw ni ngan ubung e pi ulung ni Kristiano ma gowa kar gelnaged e “yoror” ko ulung ara mach rok Jehovah. Ku yad ma toy e naun—ni aram e Kingdom Hall, nge Assembly Hall, nge pi naun ni yima pining e Bethel ngay. Aram rogon ni yad ma ayuweg pi walagrad ni kan duguliyrad ko kan ni thothup ni ngar ayuweged e ulung rok Jehovah ni be ga’ iyan!
17. Mang reb e kanawo’ ni be fl’eg Jehovah yaan e girdi’ rok?
17 Thin ni bay ko Isaiah 60:10 e ma pi’ e athamgil nga lanin’uy! I gaar Jehovah: “Gu dumumuw ngom mu gu gechignigem, ma chiney e bay gu dag ngom ni gab t’uf rog ma gu be runguyem.” Arrogon, nap’an e duw ni 1918 nge 1919 i gechignag Jehovah e girdi’ rok. Machane ke m’ay fare gechig. Chiney e ke taw nga nap’an ni nge runguy Jehovah e pi tapigpig rok ni kan duguliyrad ko kan ni thothup nge piin ni yugu boch e saf ni ke chag ngorad. Mmich ni ke runguyrad ya kar yoorgad ni bochan e flaab ni yib rok Got, ma gowa ke “fl’eg yaarad.”
18, 19. (a) Mang e ke micheg Jehovah ngak e piin nib biech ni yad be yib ko ulung rok? (b) Mang e be weliy e tin ni ka bay e verse ko Isaiah guruy ni 60?
18 Gubin e duw e ma un bokum miriay i biyu’ e girdi’ ko ulung rok Jehovah ni gowa yad e “girdi’ nu yugu boch e nam” ma kab mab e kanawo’ ni nge un bokum e girdi’ ngorad. I yog Jehovah ngak Zion ni gaar: “Pi garog rom e bay i par nib mab ni rran nge nep’, ya pi pilung ko pi nam e bay ur feked e fel’ rogon rorad i yib ngom.” (Isaiah 60:11) Be guy e pi toogor rorad rogon ni ngar ninged fapi “garog,” machane gad manang ni dabiyog rorad. Ya i yog Jehovah ni yugu demutrug rogon ma ra i par fapi garog nib mab. Ku ra yoor iyan e girdi’ rok.
19 Bay yugu boch e kanawo’ ni ke flaabnag Jehovah e girdi’ rok me fl’eg yaarad ko tin tomren e rran ney. Tin ni ka bay e verse ko Isaiah 60 e ma tamilangnag ko mang e pi flaab ney.
Rayog Ni Ngam Weliy?
• Mini’ e be yip’ fan e “ppin” rok Got, ma mini’ owchen fare ppin u fayleng?
• Wuin ni i par pi fak Zion u daken e but’, ma wuin nge uw rogon ni kar “suwongad“?
• Uw rogon boch e fanathin ni ke weliy Jehovah rogon ni ra yoor e piin ni ra machibnag Gil’ilungun?
• Mang boch e kanawo’ ni ke fanay Jehovah ni nge gal ramaen nga daken e girdi’ rok?
[Picture on page 20]
Ka nog ngak e “ppin” rok Jehovah ni nge suwon
[Picture on page 22]
Fare ulung i barkow e bod yaan e pi bulogol