Jehovah e Ke M’ay i “Theeg Rok Piyan Lolugmed”
“Machane dariy taa bagayad [sparrow] nra mul nga but’ nde nang e Chitamangimed. Mus nga piyan lolugmed ni ke m’ay i theeg.”—MATTHEW 10:29, 30.
1, 2. (a) Mang fan ni lemnag Job ni ke digey Got? (b) Fapi thin ni yog Job e be yip’ fan ni ke togopuluw ngak Jehovah? Mu weliy.
“KUG PININGEM, O Got, ma da mu fulweg lungug; ma nap’an ni kugu meybil, ma da mu motoyil ngog. Ga be rin’ e kireb ngog; ma ga be gafgownigeg u polo’ i gelngim.” Re moon ni yog e pi thin ney e kari gafgow ko amith, dab ni gin ngay! Ya ke mul u pa’ urngin e chugum rok, ma ke yim’ urngin e bitir rok nbochan e gafgow nib gel ni keb ngorad, ma chiney e keb e m’ar ngak ni ba gel. Re moon ney e Job fithingan, ma gafgow ni keb ngak e kan ta’ nga Bible ma ra fel’ rogodad riy.—Job 30:20, 21, Today’s English Version.
2 Fare thin ni yog Job e gowa ba togopuluw ngak Got, machane gathi aram rogon. Ke weliy Job ni aram rogon nbochan gelngin e kireban’ rok. (Job 6:2, 3) De nang Job ni Satan e ke k’aring e gafgow ngak, ere ke oloboch ya ke lemnag ni ke digey Got. Aram fan ni ba’ biyay ni yog Job ngak Jehovah ni gaar: “Mang fan ni kam mithag owchem ma kam tayeg ni bod reb e toogor rom?”a—Job 13:24.
3. Nap’an ra yib e magawon, ma mang e ma yib ngan’dad?
3 Ngiyal’ ney, e ba yoor e girdi’ rok Jehovah ni be ul’ul e gafgow ni be yib ngorad ni angin e mahl, nge magawon ko am, nge gafgow nib gel ni yugu ma yib, nge pilibthir nge m’ar, nge gafgow, nge machib ni ma taleg e am. Sana ga be mada’nag boch e magawon. Yu ngiyal’, e sana ga ma lemnag ni ke mithag Jehovah owchen rom. Ma ri ga manang faram fare thin ko John 3:16 ni gaar: “Yi Got e rib t’uf e girdi’ nu fayleng rok, ma aram me pi’ Fak ni kari maagirag rok.” Machane, u nap’an ni ga be gafgow ni ba gel, ma sana ga ra yog ni ngam gaar: ‘Gub t’uf rok Got fa? Gur, be guy e gafgow ni gu be ta’? Riyul’ ni ma lemnageg?’
4. Mang e magawon rok Paul ni ba t’uf ni nge athamgiliy, ma uw rogon ni ra yib angin ngodad?
4 Amu lemnag e n’en ni buch rok apostal Paul, ni gaar, “Mi ni pi’ ba liliy ngog nib gel e amith riy, ni yib ni susun e mol’og rok moonyan’ ni nge pirdiiyeg ya nge dab gu uf,” mi ki yog ni: “Nga dalip yay ni kug meybil ngak Somol u murung’agen e re n’ey ni gu be wenig ngak ni nge chuweg rog.” Ma ke rung’ag Jehovah e n’en ni ke yog. Yugu aram rogon, me dag ngak Paul ni dabi ayuweg u fithik’ e maang’ang. Ya, Paul e ba t’uf ni nge pagan’ nga gelngin Got ni rayog ni nge athamgil u “fithik’ e liliy ni ba gel e amith riy.”b (2 Korinth 12:7-9) Taareb rogon ngak Paul, sana ga ra mada’nag boch e magawon ni aram rogon. Sana ga ra lemnag ni, ‘Gur, bochan ni be m’ug ndariy ban’en ni ke rin’ Jehovah ko skeng ni keb ngog e be yip’ fan ni de nang rarogog ara dariy fag u wan’?’ Fare fulweg riy e ri danga’! Runguy rok Jehovah ni rib gel ngak reb nge reb e pi tapigpig rok nib yul’yul’ e kan gagiyelnag ko thin ni yog Jesus ngak e pi apostal rok nde n’uw nap’an u tomren ni ke mel’egrad. Ngada guyed ko u rogon ni be pi’ e thin rok e athamgil nga laniyan’dad e ngiyal’ ney.
“Dab Mu Tamdag”—Mang Fan?
5, 6. (a) Uw rogon ni ayuweg Jesus fapi apostal ni nge dab ra tamdaggad ko n’en nra buch nga m’on? (b) Uw rogon ni dag Paul ni kari pagan’ ko ayuw rok Jehovah?
5 Ke pi’ Jesus gelngin nib gel ngak fapi apostal nib muun ngay “mat’awrad ni nga ra tulufed e moonyan’, mi yad golnag urngin e liliy nge m’ar.” Biney, e gathi be yip’ fan ni dakuriy e skeng nge magawon ni nge yib ngorad. Ba math’ keru’ ko pi n’en ni weliy Jesus nib tamilang ni murung’agen boch ban’en nra buch rorad. Yugu aram rogon, me yog ngorad ni gaar: ‘Dab mu tamdaggad ngak e piin ni yad ra li’ e dowef ngem’ machane dabiyog ni ngar li’ed lanin’uy ngem’; mu tamdaggad ngak Got, ye ir e rayog ni nge kirebnag e dowef nge lanin’uy u fithik’ e nifiy.’—Matthew 10:1, 16-22, 28.
6 Ke ayuweg Jesus fapi apostal rok ni ngar nanged ko mang fan ni dab ra tamdaggad, me yog l’agruw e fanathin ngorad. I gaar ngorad: “Rayog ni ngan chuw’iy l’agruw nochi arche’ ni sparrow fithingan nga ba salpiy nrow; machane dariy taa bagayad nra mul nga but’ nde nang e Chitamangimed. Mus nga piyan lolugmed ni ke m’ay i theeg. Ere dab mu tamdaggad; ya ka ba ga’ famed ngak fa nochi arche’ ni sparrow fithingan!” (Matthew 10:29-31) Ke puthuy Jesus e dab ni tamdag u nap’an nra yib e togopuluw ko ngan pagan’uy ngak Jehovah ni ma ayuwegdad. Ba tamilang, ni bay e pagan’ rok apostal Paul ni aram rogon. Me yoloy ni gaar: “Faanra ba’ Got u ba’ rodad, me mini’ e rayog rok ni nge togopuluw ngodad? Mus ngak Fak me pi’ ni fan ngodad ni gadad gubin nde yog ni nge tel! Ke pi’ Fak ngodad ere gathi ku ra pi’ urngin ban’en ngodad ndariy puluwon?” (Roma 8:31, 32) Demtrug e magawon ni ra yib ngom, ma mmutrug ni ra ayuwegem Jehovah nfaan ga ra par nib yul’yul’ ngak. Ma re n’ey e ra tamilang boch ni faanra ngarda fal’eged i guy rogon e fonow rok Jesus ngak e pi apostal rok.
Fare Puluwon Reb e Sparrow
7, 8. (a) Uw rogon ni yima lemnag e sparrow u nap’an Jesus? (b) Mang fan ni Matthew 10:29 e i fanay e thin nu Greek ni rib achichig ni fan ko “sparrow”?
7 Fanathin rok Jesus e be dag nib tamilang ni ri ma lemnag Jehovah e pi tapigpig rok ni be’ nge be’. Som’mon e ngam mu lemnag fa nochi arche’ ni sparrow. Nap’an Jesus, e un longuy e nochi arche’ ni sparrow, machane bochan ni yad ma kirebnag e woldug, ma aram e yima lemnag ni yad bod e chachangeg ni ma kirebnag e woldug. Ke yoor e nochi arche’ ni sparrow ma ba sobut’ puluwon ni yira chuw’iy ra l’agruw ma kab sobut’ boch ko lal e sen ni salpiy nu Meriken. L’agruw yay e re puluwon nem ma susun aningeg e sparrow machane lal—kan uneg reb ngay, ere ra aw ndariy puluwon e bin lal!—Luke 12:6.
8 Ku mu lemnag, ga’ngin e chi arche’ ney. Mu taarebnag nga yugu boch e arche’, mus ko sparrow ni ke ilal ma ba achichig. Ma, fare thin ni Greek ni “sparrow” ni kan piliyeg ni bay ko Matthew 10:29 e be yip’ fan e nochi sparrow. Baadag Jesus ni ra lemnag fapi apostal rok feni achichig e sparrow ma de ga’ fan. Ni bod ni yog reb e babyor ni, “I yog Jesus ba arche’ ni ba achichig ni be fanay e thin ni fan e rib achichig!”
9. Mang e tin ni baga’ fan ni gagiyel ko fanathin rok Jesus ni murung’agen e nochi arche’ ni sparrow?
9 N’en ni rin’ Jesus ni i taarebnag e sparrow ko girdi’ e kari tamilangnag fan ban’en: Tin ni be m’ug ndariy fan u wan’ e girdi’ e rib ga’ fan u mit Jehovah. Miki weliy Jesus murung’agen nochi arche’ ni sparrow ndariy reb “nra mul nga but’” ni de nang Jehovah.c Rib tamilang e tin ngan fil riy. Faanra ri ma tiyan’ Jehovah ko nochi arche’ ni rib achichig ma de ga’ farad, ma ba tamilang ni ri ma lemnag rarogon be’ ni ke mel’eg ir ni nge pigpig ngak!
10. Mang fan fare thin ni gaar: “Mus nga piyan lolugmed ni ke m’ay i theeg?”
10 Ki puthuy Jesus boch ko fare fanathin ni murung’agen nochi arche’ ni sparrow, ni gaar: “Mus nga piyan lolugmed ni ke m’ay i theeg.” (Matthew 10:30) Re n’en ney ni weliy Jesus nib ngoch e thin riy e gelnag fan e fanathin rok u murung’agen e nochi arche’ ni sparrow. Mu lemnag: Lolugen e girdi’ e sogonapan bay 100,000 gaf e piy riy. Baga’ ni, ba gaf e piy e ba taareb rogon nga ba gaf, ma dariy ba gaf ni rib baga’ fan u wan’dad. Machane, Jehovah e ma yaliy ni urngin gaf ni ke m’ay i theeg rok. Ere faanra aray rogon, ma ka bay boch ban’en ko yafas rodad nde nang Jehovah? Riyul’ ni Jehovah e ri manang rarogon e pi tapigpig rok ni be’ nge be’. Ma riyul’, ya ma “guy e lem ko girdi’.”—1 Samuel 16:7.
11. Uw rogon ni i weliy David ni bay e pagan’ rok ni ri ma lemnag Jehovah rarogon?
11 David, ni boor e magawon ni ma yib ngak, e ba pagan’ ni manang Jehovah rarogon. Me yoloy ni gaar, “Somol, ga be guy lanin’ug, ma ga manangeg. Ga manang urngin e tin ni gu ma rin’; ra mpar u urel ma ba tamilangan’um u urngin e tin ni gu be lemnag.” (Psalm 139:1, 2) Ku rayog ni nge mich u wan’um ni ri manang Jehovah rarogom. (Jeremiah 17:10) Dab mu gur ngam lemnag ni de ga’ fam u owchen Jehovah!
“Mu Chaariy e Lu’ Rog Nga Tafen e Ran Rom ni Keru’ e Gamanman”
12. Uw rogon ni gad manang ni ri manang Jehovah e gafgow ni ma yib ko girdi’ rok?
12 Jehovah e gathi kemus ni manang e pi tapigpig rok ni be’ nge be’ ya ri ku manang e magawon ni yad ma gafgow riy. Ni bod rogon, piyu Israel ni yad e sib ni un gafgownagrad, me gaar Jehovah ngak Moses: “Kug guy nga rogon ni yibe gafgownag e girdi’ rog u Egypt; kug rung’ag lamrad ni yad be wenig ni nga ni ayuwegrad, rok e piin ni yad be gafgownagrad.” (Exodus 3:7) Uw feni fel’ lanin’dad ni gad manang ni nap’an ni keb e skeng ngodad, ma ma guydad Jehovah ko n’en ni ke buch, ma ma rung’ag lamdad! Mab mudugil ni der ma darifannag e gafgow rodad.
13. Mang e be dag ni Jehovah e riyul’ ni ri ma lemnag e pi tapigpig rok?
13 Runguy rok Jehovah ngak e girdi’ ni ke yib e tha’ u thilrad e ku kan guy ko runguy ni dag ngak piyu Israel. Yugu aram rogon ni baga’ ni ma yib e magawon ngorad ya angin ni yad ba gelan’, me yoloy Isaiah murung’agen Jehovah ni gaar: “Me chuwegrad u fithik’ urngin e gafgow.” (Isaiah 63:9) Ere gur ni ga be pigpig ku Jehovah u fithik’ e yul’yul’, e rayog ni mich u wan’um, ni faan ga ra thamiy e amith ma ke thamiy Jehovah. Gathi re n’em e ra k’aringem ni ngam mada’nag e gafgow ni dab mu rus ni ga ra ulul ko pigpig ngak ni ga be rin’ e bin th’abi fel’ ni rayog rom?—1 Peter 5:6, 7.
14. Mang e pi n’en ni i buch u nap’an ni kan yoloy fare Psalm 56?
14 Psalm 56 e be tamilangnag ni David ni Pilung e kari mich u wan’ ni ri ma lemnag Jehovah ma ma thamiy e amith ni keb ngak, me ngongliy e re tang ney u nap’an ni be mil rok Saul ni Pilung. Ke mil nga Gad, machane ke rus ni yira kol u nap’an ni ke poy e pi Filistine David. Me yoloy ni gaar: “Toogor rog e yad be magawonnageg ni polo’ e rran, yad ba yoor ni yad be togopuluw ngog ma yad ba tolangan’.” Bochan ni be yan David u thatharen e riya’, me chel ngak Jehovah ni gaar, “Polo’ e rran ni yad be magawonnageg,” ma “Lem rorad e goo ba togopuluw ngog.”—Psalm 56:2, 5.
15. (a) Mang e be yip’ fan ni faani yog David ngak Jehovah ni nge chaariy e lu’ rok nga tafen e ran ni keru’ e gamanman ara nge tay nga babyor? (b) Nap’an ni gad ra athamgiliy e skeng ko michan’ rodad, ma mang e rayog ni ngad pagan’dad ngay?
15 Ngemu’, ma bod ni kan yoloy u Psalm 56:8, ni i yog David ma ra pug lanin’uy ni gaar: “Nap’an ni u gu mil ni gu be mith me gur e kam weliy. Mu chaariy e lu’ rog nga tafen e ran rom ni keru’ e gamanman. Gathi bay u lan e babyor rom?” Pi thin ney e ri ma pug lanin’uy ni ma dag e runguy rok Jehovah! Nap’an ni gad ra mochuch, ma gad ma yor ngak Jehovah. Mus ku Jesus ni be’ nib flont ma ki yor. (Hebrews 5:7) David ma ki mich u wan’ ni ma yaliy Jehovah ma ma lemnag e gafgow rok, ni bod ni ma chaariy e lu’ rok nga tafen e ran ni keru’ e gamanman ara kan tay nga lan e babyor.d Sana ga ra lemnag ni lu’ rom e ke suguy fare tafen e ran ni keru’ e gamanman ara kan tay nga lan e babyor. Faanra aray rogon, ma ra fel’ lanin’um. Be micheg e Bible ngodad ni: “Somol e ba chugur ngak e piin ni ke mulan’rad; ma piin ni ke math e liyeb ngorad e ma chuwegrad u fithik’ e tin ni ke yib ngorad ni kar gafgowgad riy.”—Psalm 34:18.
Ngan Mang Fager Rok Got
16, 17. (a) Uw rogon ni ngad nanged ni der ma dariy fannag Jehovah e pi magawon ni keb ngak e girdi’ rok? (b) Mang e ke rin’ Jehovah ma rayog ni nge fel’ e tha’ rodad ngak?
16 Tin baaray ni ke theeg Jehovah ‘piyan lolugdad’ e ke fil ngodad ni Got ni gad be pigpig ngak e ri ma tiyan’ ngodad ma ri ma runguydad. Yugu aram rogon ni thingarda sonnaged e bin nib biech e fayleng mfeni m’ay urngin e amith nge gafgow, ma be rin’ Jehovah ban’en e chiney ni fan ko girdi’ ni yira ngat ngay. I yoloy David ni gaar: “Somol e tafager rok e piin ni yad be fol rok, ma fil ngorad e birok e m’ag.”—Psalms 25:14.
17 “Tafager rok Jehovah.” Be m’ug ni girdi’ ni dawora flontgad e mo’maw’ ngorad ni ngar nanged fan e re thin n’ey! Machane, be pining Jehovah e piin ni bay madgun u wan’rad ni ngar bad ko tento rok. (Psalms 15:1-5) Ma mang e ma rin’ Jehovah ko girdi’ ni kar bad ngak? Ma fil ngorad rogon e m’ag rok, rogon ni yog David. Ma non Jehovah ngorad, ma ma weliy e “tin nib mith” ngak e pi profet, ma rayog ni ngar nanged e tin ni ke duguliy ni nge rin’ ma thingari puluw e yafas rodad ngay.—Amos 3:7.
18. Uw rogon ni ngad nanged ni baadag Jehovah ni nge fel’ e tha’ rodad ngak?
18 Riyul’ ni, ma k’aring e felfelan’ ni ngan nang ni gadad e girdi’ ni daworda flontgad e rayog ni nge fel’ thildad e en Th’abi Tolang, ni Jehovah Got. Tin riyul’ riy, e ri ireray e n’en ni ke ta ir ngay ni ngad rin’ed. Be yog e Bible ni gaar: “Mu chugurgad ngak Got, me chugur ngomed. (James 4:8) Baadag Jehovah ni ngari fel’ e tha’ rodad ngak. Tin riyul’ riy, e ke rin’ boch ban’en ni fan ni nge buch ban’en ni aram rogon. Fare biyul rok Jesus e ke mab e kanawo’ ngodad ni nge yog ni ngad manged fager rok Got ni gubin Ma Rayog Rok. Be weliy e Bible ni gaar: “Ba t’uf Got rodad nge girdi’ ni bochan e Got e som’on ni at’ufegdad.”—1 John 4:19.
19. Uw rogon ni rayog ni nge ayuweg e k’adan’ ngari fel’ thildad Jehovah?
19 Gad ra k’adan’ u nap’an ni keb e magawon nib mo’maw’ ma ra fel’ thildad Got. James ni gachalpen Jesus e i yog ni gaar: “Machane ngam guyed rogon ngam k’adedan’med nge mada’ ko tomur ndab mmulgad, nge yog ni mmarod mu pired ni kam yal’uwgad, ni aram e ke yan i mus nga rogomed ndakuriy ban’en nda mu gamangad riy.” (James 1:4) Be mang “maruwel” e kan mu’ i rin’ ni ra ngan k’adan’ ko gafgow? Mu lemnag e “liliy” ni keb ngak Paul. Mang e n’en ni ke rin’ ko k’adan’ ni tay? I weliy Paul e pi thin ney u murung’agen e skeng ni keb ngak ni gaar: “Ere kari gu felfelan’ ni nggu uf ko meewar rog, ni fan e nggu thamiy rog ni ke yib gelngin Kristus ngog ni nge mang yoror rog. Ba fel’ u wan’ug e meewar, nge thin nib kireb ni nga nog ngog, nge tin nib mo’maw’, nge gafgow ni yibe tay ngog, nge tin nib mo’maw’ ban’en ni gu be mada’nag ni fan ngak Kristus. Ya ngiyal’ ni gub meewar, e aram e ngiyal’ ni gub gel.” (2 Korinth 12:9, 10) Tin ke nang Paul ni ma pi’ Jehovah gelngin nib t’uf rok—ni aram “gelngin nrib gel” nib thum’ nga wuru’ ni faanra ba t’uf—ni nge yog ni nge k’adan’. Bochan e re n’em ma kari fel’ e tha’ rok ngak Kristus nge Jehovah Got.—2 Korinth 4:7; Filippi 4:11-13.
20. Uw rogon ni nge mudugil lanin’dad ni ra ayuwegdad Jehovah ma ra fal’eg lanin’dad ko ngiyal’ ni keb e gafgow ngodad?
20 Sana ke pag Jehovah ni nge ul’ul e skeng ngom. Faanra aram rogon, ma nguum lemnag e tin ni ke micheg ngak e piin ni bay madgun uwan’rad: “Ri dab gu pagem; ma ri dab gu n’igem.” (Hebrews 13:5) Rayog ni ngeb ngom e ayuw nge fel’ laniyan’. Ke m’ay i theeg rok Jehovah “piyan lolugem.” Be guy e k’adan’ ni ga be ta’. Manang e amith ni ga be thamiy. Ri ma lemnagem. “Gathi bayi pag talin e maruwel ni kam ngongliyed, ara rogon nib t’uf romed ni kam daged ni bochan e ayuw ni kam pied ma ki gimed be pi’ ngak e piin ni gimed ni girdien Kristus.”—Hebrews 6:10.
[Footnotes]
a David ni be’ nib mat’aw nge pi fak Korah nib yul’yul’ e ku rogned ni aram rogon.—Psalm 10:1; 44:24.
b Der weliy e Bible ko ri mang “e liliy ni ba gel e amith riy” ni yib ngak Paul. Rayog ni reb e m’ar ko dowef ni bod ni ke tagan owchen. Ara fare thin ni “liliy ni ba gel e amith riy” e be yip’ fan bogi apostal ni de riyul’ nge boch e girdi’ ni ma yog ni Paul e gathi riyul’ ni apostal ma gathi riyul’ e machib ni ma tay.—2 Korinth 11:6, 13-15; Galatia 4:15; 6:11.
c Boch e llowan ara scholars e ma yog ni fare sparrow ni ke mul nga but’ e rayog ni nge yip’ fan ni gathi ke mus ni nap’an nra yim’. Yad ma yog ni fa bin som’mon e thin e rayog ni nge sor fan ko arche’ ni ke yan nga but’ ni be gay e ggan rok. Faanra aray rogon, ma biney e be dag ni ma guy Got ma ma lemnag e tin ni ma rin’ e arche’ u gubin e rran, ma gathi ke mus ni nap’an ni ra yim’.—Matthew 6:26.
d Kakrom ma tafen e ran e kan fal’eg ko keru’ e saf, nge kaming, nge garbaw. Pi tafen e ran nem e yima chaariy e milik ngay nge pada, nge cheese, nge ran. Pi keru’ e gamanman ni kan fal’eg nib fel’ rogon min ta’ e falay ngay e rayog ni ngan tay e wain nge gapgep ngay ma dabi kireb.
Ka Ga Manang?
• Mang e pi n’en ni ra k’aring be’ ni nge lemnag ni ke digey Got?
• Mang e gad ra fil ko fanathin rok Jesus u murung’agen e arche’ ni sparrow nge bin baaray ni kan theeg piyan lolugdad?
• Mang e be yip’ fan ni ngan ta’ e lu’ rok be’ nga “tafen e ran rok Jehovah ni keru’ e gamanman” ara ngan ta’ ko “babyor” rok?
• Uw rogon ni nge “fel’ e tha’ rodad ngak Jehovah”?
[Picture on page 4]
Mang fan ni de chuweg Jehovah e “liliy” ni keb ngak Paul?
[Picture on page 5]
Mang e gad ra fil ko fanathin rok Jesus ko arche’ ni sparrow?
[Credit Line]
© J. Heidecker/VIREO
[Picture on page 7]
Gad ra beeg e Bible u gubin ngiyal’, ma ra mudugil lanin’dad ni ri ma lemnagdad Got ni be’ nge be’