‘Sobut’an’ e Thingar Mon’ed Nga Dakenmed nge Mang Mad Romed’
FARE moon e yib u rebe mach nib gilbuguwan. Ir be’ nu Roma ma sana yib u rebe tabinaw nib gilbuguwan. Re moon nem, e aram Saul, niyoge skul ngak nib tolang ko bin som’on e chibog C.E. L’agruw e thin ni manang ma kma un ko ulung ko teliw nu Jew nib gilbuguwan—ni aram e Farise.
Saul e ma darifannag e yug girdi’ mab ufanthin. (Luke 18:11, 12; Acts 26:5) Saul nge piin yade Farise e yad ma lemnag ni yad ba tolang ngak boche girdi’ ma yad baadage liw nib tolang. (Matthew 23:6, 7; Luke 11:43) Bochan ni i chag Saul ko pi girdi’ nem make ufanthin. Gad manang ni ir be’ nib pasig ni ma gafgownage Kristiano. Boche duw nga tomren, me mang apostal Paul, me yog ni ir be’ ‘ni i yog e thin ni kireb nga fithingan Got ma i gafgownag e girdi’ ma be’ nib kireb.’—1 Timothy 1:13.
Arrogon, ke mang Saul rebe Kristiano, ni aram apostal Paul, me thilyeg ngongolen ni polo’. Ma nap’an nike mang apostal ni Kristiano, ma kari sobut’an’ me gaar “I gag e th’abi sobut’ u fithik’ urngin e girdi’ rok Got.” (Efesus 3:8) Me mang tamachib ko thin nib fel’, ma der lemnag ni nga noge sorok ngak ko re n’ey. Ya, urngin e sorok make pi’ ngak Got. (1 Korinth 3:5-9; 2 Korinth 11:7) Paul e puguran ngak e pi Kristiano ni gaar: “Aram fan ni runguy, nge gol, nge sobut’an’, nge sumunguy, nge gum’an’ e thingar mon’ed nga dakenmed nge mang mad romed.”—Kolose 3:12.
Rayog ni ngan fanay ere fonow nem ko ngiyal’ ney? Bfel’ ni ngan sobut’an’, fa? Rayog ni nga nog ni sobut’an’ e riyul’ nreb e pow ko gel?
En Tasunmiy, Ba Sobut’an’ Fa?
Ra ngan weliy murung’agen e sobut’an’ ma ngan fal’eg i lemnag rogon ni ma sap Got ngay. Mang fan? Bochane ire Th’abi Tolang ma ire en Tasunmiy. Gad ba thil ngak, thingar da nanged ni baye tin dabiyog rodad. Gadad ma taga’ ngak. Yog Elihu ni be’ nib llowan’ kakrom ni gaar, “Ma faen Gubin ma Rayog Rok, e daworda nanged rogon ni polo’; ma rib gel gelngin.” (Job 37:23, NW) Ya, kemus ni ngan lemnag e palpalth’ib nib liyegdad mara sobut’nag lanin’dad! Yog profet Isaiah ni gaar, “Mu sapgad nga lan e lang! Mini’ e sunumiy e pi t‘uf ni gimed be guy? En ni be pow’iyrad ni bod baraba’ i salthaw ni pire’; manang urngirad, ma pining fithingrad ni tataa bagayad! Gelngin e rib gel, dariy reb ni kaa yan nga bang!”—Isaiah 40:26.
Gathi kemus ni gubin ma rayog rok, ya Jehovah Got e kub sobut’an’. David ni Pilung e meybil ngak ni gaar: “Somol, mu yoror rog ma ga be ayuweg e pogofan rog; ayuw ni kam tay ngog e ke gilnag buguwag.” (2 Samuel 22:36) Rayog ni nga nog nib sobut’an’ Got yama lemnag e piin ba sobut’ ni yad be guy rogon ni ngar rin’ed e tin nib m’agan’ ngay, ma rima runguyrad. Gowa ke yib Jehovah u tharmiy nga but’, ni fan ni nge ayuweg u fithik’ e gol e piin ni bay madgun Got u wan’rad.—Psalm 113:5-7.
Maku, baga’ fan u wan’ Jehovah e sobut’an’ ni ma dage pi tapigpig rok. Ke yoloy apostal Peter ni gaar: “I Got e ma togopluw ngak e piin nib tolangan’rad, ma ma ayuweg e piin nib sobut’an’rad.” (1 Peter 5:5) Rogon ni ma sap ko tolangan’, e yoloy reb e pi tayol Bible ni gaar: “Urngin e girdi’ nib ufanthin e ban’en ndabun Jehovah.” (Proverbs 16:5, NW) Ere, ra uw rogon ma sobut’an’ reb e pow ko gel?
Mang e Gathi Sobut’an’
Sobut’an’ e gathi taareb rogon ko ngan sobut’nag be’ nge tamra’. Boche yalen kakrom e, be’ nib sobut’an’ e ba sib—be’ nib kireban’, mab gafgow yaan. Ba thil, rogon ni yoge Bible e lem ni sobut’ e yima yoge sorok ngay. Ni bod, ni yoloy fare moon nib gonop ni gaar: “Um par ni bay madgun Somol u wan’um, ma ba sobut’an’um, me yoor ban’en rom, ma ga par ni yibe ta’ fam, me n’uw nap’am.” (Proverbs 22:4) U Psalm 138:6 (NW), e gadra beeg riy ni: “Jehovah e ba tolang, ma guy e piin ba sobut’an’; machane piin ba tolangan’ e ba palog rorad.”
Ra ngan sobut’an’ ma gathi be yip’ fan be’ ndariy ban’en nrayog rok. Ni bod Jesus Kristus nde yog ni gathi ir Fak Jehovah ni kari maagirag, made dake dariy fane machib ni i tay u fayleng. (Mark 14:61, 62; John 6:51) Machane, ke dag Jesus e sobut’an’ ngak e Chitamangin nike fanay gelngin nge pigpig me ayuweg e girdi’ nde towasariyrad.
Pow ko Gel
Rib mudugil, nri manang e girdi’ ni ur moyed e ngiyal’ nem Jesus ni bochane “maruwel rok ni pi’ Got.” (Acts 2:22) Machane, boche girdi’ e yad ma sap ngak ni “ir e th’abi sobut’ u fithik’ e girdi’.” (Daniel 4:17) Gathi kemus ni par nib sobut’an’ ya i par nibe fil feni ga’ fan ni ngan dage sobut’an’. (Luke 9:48; John 13:2-16) Machane, sobut’an’ ni i taye de meewarnag. Da i rus ni nge ayuweg fithingan e chitamangin me rin’ e maruwel rok ni machib. (Filippi 2:6-8) Lane Bible, e kan taarebnag Jesus riy ngab layon ndar rus. (Revelation 5:5) N’en ni rin’ Jesus ebe dag ni sobut’an’ e yagagen e ngongol nib fel’.
Nap’an ni gad be gay rogon i maruweliy e sobut’an’ nib riyul’, ma gadra nang ni boor ban’en nib t’uf ni ngan rin’ ni faanra nge mang sobut’an’ bang ko yafas rodad. Ba muun ngay ni ngan fol ko n’en nib m’agan’ Got ngay ma gathi ngan leke bin nth’abi mome kanawo’ ara nge gel e meewar rodad ngodad. Ra nge yoge sobut’an’ mab t’uf ni ngad gelgad i rin’ e ngongol nib fel’, ya ba t’uf ni ngad ted e tin nib ga’ fan rodad nga tomur ko pigpig rodad ku Jehovah nge tin nib t’uf rok boche girdi’.
Angin e Sobut’an’
Sobut’an’ e kub muun ngay ndab ni tolangan’ ara ni lemnag ni kab ga’ fayiy ngak boche girdi’. Bible ebe fanay fare thin ni “sobut’an’” ni nge weliy rogon ere n’ey. (Efesus 4:2) Lem nib sobut’an’ e ba muun ngay ni ngad fal’eged i yaliyed gadad—tin ni gad ba gel riy nge tin ni gad ba meewar riy, tin ni gad be mon’og riy nge tin ni gad be war riy. I fonownigey apostal Paul u rogon ere n’ey ni gaar: “Nggog ngomed ni gimed gubin ndab um tolangniged gimed u lanin’med nge pag rogon e lem nsusun e nggum tiyed, machane nguum lemgad u fithik’ e lem nib sobut’.” (Roma 12:3) Cha’ nra fol ko re fonow nem eke sobut’an’.
Kuma m’uge sobut’an’ u nap’an ni gadra taye tin nib t’uf rok boche girdi’ nib m’on u wan’dad. I weliy Paul e pi thin ni baaray ni kan thagthagnag ngak ni gaar: “Dabi suk ngan’med ni ngam muruweliyed ban’en ni gimed e ngam m’onod riy ni fan e nga nognimed riy ni gimed e soromed, ara bochan e nge yib ufan ngomed; machane nge bigimed me sobut’nagan’, ma dabi finey bigimed ni ir e ba sorok ngak e tin ni ka bay e girdi’.” (Filippi 2:3) Ba m’ag ere n’ey ko n’en ni motochiyelnag Jesus ngak pi gachalpen ni gaar: “En nth’abi tolang u fithik’med e thingari mang tapigpig romed. Ma en nra tolangnag ir e yira sobut’nag nge sobut’an’, ma en nra sobut’nag ir e yira tolangnag.”—Matthew 23:11, 12.
Arrogon, rib ga’ fan u wan’ Got e piin nib sobut’an’rad. I tamilangnag James nreb i gachalpen Jesus ere n’em u nap’an ni yoloy ni gaar: “Mu sobut’niged lanin’med u p’eowchen Got me tolangnagmed.” (James 4:10) Mini’ e dabun ni nge ga’fan u p’eowchen Got?
Bochane dariye sobut’an’ ma boore girdi’ nike kireb thilrad make sume magawon u thilrad. Rebe faan yira sobut’an’ mara yib angin nib fel’. Rayog ni ngad fel’gad u wan’ Got. (Mikah 6:8) Rayog ni nge gapas lanin’dad ni bochane be’ nib sobut’an’ e ba felfelan’ mab fel’ u wan’ e tin ni bay rok nib thil ko piin nib tolangan’rad. (Psalm 101:5) Ra fel’ e tha’ u thildad e tabinaw rodad, fager rodad, piin ni gad ma maruwel u taabang, nge boche girdi’. Piin nib sobut’an’rad e dar yooran’rad u ban’en ara yad ba towasar, ni aram ban’en nib papey ni ma k’aringe damumuw, nge kankanan’.—James 3:14-16.
Arrogon, faan yira maruweliye sobut’an’ ma rayog ni nge par nib fel’ thildad boche girdi’. Rayog ni nge ayuwegdad u lane re fayleng ney nib laniyan’ ma ma tagenging e girdi’ riy. U dakene ayuw rok Got meyog rok apostal Paul ni nge page lem ni tolangan’ ni immoy rok. Ku arrogon, nthingar da paged e lem ni tolangan’ nrayog ni nge k’aringdad ngad lemnaged ni gad bfel’ ngak boche girdi’. I ginangey e Bible ni, “be’ nib tolangan’ e ra gafgow ma be’ nib ufanthin e ra sobut’.” (Proverbs 16:18, NW) Faan gadra folwok rok Paul, ma gadra guye gonop ko nga ‘non’ nga dakeneye sobut’an’ nge mang mad rodad.’—Kolose 3:12.
[Picture on page 3]
I yog rok Paul ni nge gel ko tolangan’
[Picture Credit Line on page 4]
Anglo-Australian Observatory/David Malin Images