Piin Piilal e Yad ‘Be Ayuwegdad ni Fan ko Felfelan’ Rodad’
“Gamad be ayuwegmed ni fan ko felfelan’ romed.”—2 KOR. 1:24.
1. Mang e ke rung’ag Paul u murung’agen e pi Kristiano nu Korinth ni ke gelnag e felfelan’ rok?
NAP’AN fare duw ni 55, ma ke rung’ag apostal Paul murung’agen e pi walag nu Korinth ni gubin ngiyal’ ni yad ma maluagthin. Yad ba t’uf rok ni bod rogon reb e matam ni ma t’ufeg e bitir rok. (1 Kor. 1:11; 4:15) Ma ke wenig Paul ngak Titus ni fager rok ni nge yan i guyrad, ma yow mada’ nga Troas, ya nge weliy ngak e n’en ni ke buch. Boch e pul nga tomuren, me sonnag Paul Titus u Troas ni nge weliy ngak murung’agen salpen e pi walag u Korinth. Ma ke magafan’ Paul ya ka be lemnag rarogorad. Machane, de yib Titus, ma aram e ke yan Paul nga Macedonia. Ma ke felfelan’ ya kar mada’gow Titus u rom. Ke yog Titus ni ke fol e pi walag nu Korinth ko fonow ni ke pi’ Paul ngorad ma ri yad baadag ni ngar guyed. Ma nap’an ni ke rung’ag Paul e re n’em ma “kari gel e felfelan’” rok.—2 Kor. 2:12, 13; 7:5-9.
2. (a) Mang e ke yoloy Paul ngak piyu Korinth u murung’agen e michan’ nge felfelan’? (b) Mang e pi deer ni ngad pied e fulweg riy?
2 De n’uw nap’an nga tomuren, me yoloy Paul yugu reb e babyor nge yan ngak piyu Korinth. Ke yog ni gaar: “Gathi gamad be guy rogon ni nggogned ngomed e n’en ni ir e thingari mich u wun’med, ya ke mudugil u wun’med e n’en ni ke michan’med ngay. Machane gamad be ayuwegmed ni fan ko felfelan’ romed.” (2 Kor. 1:24) Nap’an ni yog Paul e re n’em, ma mang e be yip’ fan? Ma uw rogon ni nge ayuweg e re n’em e piin piilal ni Kristiano e ngiyal’ ney?
MICHAN’ NGE FELFELAN’ RODAD
3. (a) Mang e be yip’ Paul fan u nap’an ni yog ni ke “mudugil u wun’med e n’en ni ke michan’med ngay”? (b) Uw rogon ni ke folwok e piin piilal rok Paul e ngiyal’ ney?
3 Ke weliy Paul murung’agen l’agruw i fel’ngin nib ga’ fan ni nge yag ngak e pi Kristiano ni aram e michan’ nge felfelan’. Som’on, ma ke weliy Paul murung’agen e michan’ ni gaar: “Gathi gamad be guy rogon ni nggogned ngomed e n’en ni ir e thingari mich u wun’med, ya ke mudugil u wun’med e n’en ni ke michan’med ngay.” Manang Paul ni pi walag ni kar pigpiggad ngak Got u fithik’ e yul’yul’ ya ke mich Got u wan’rad, ma gathi bochan Paul ara yugu boch e girdi’. Ke mudugil u wan’ nriyul’ nib t’uf Got rorad, ma yad baadag ni ngar rin’ed e tin nib mat’aw. Ere, de gagiyegnag e michan’ rok e pi walag, ma dabun ni nge rin’ ni aram rogon. (2 Kor. 2:3) Ngiyal’ ney, ma piin piilal e yad be folwok rok Paul ma ke michan’rad ni pi walagrad e bay e michan’ rorad ngak Got, ma yad be pigpig ngak ya ba t’uf rorad. (2 Thess. 3:4) Darur ted e motochiyel nib gel ni fan ko ulung. Ya yad ma ayuweg e pi walag u rogon ni ngar dugliyed ban’en u daken e pi kenggin e motochiyel u Bible nge rogon ni ma pow’iyey e ulung rok Jehovah. Bod rogon Paul, ma piin piilal e ngiyal’ ney e darur gagiyegniged e michan’ rok e pi walagrad.—1 Pet. 5:2, 3.
4. (a) Mang e be yip’ Paul fan u nap’an ni yoloy ni gaar, “gamad be ayuwegmed ni fan ko felfelan’ romed”? (b) Uw rogon ni nge folwok e piin piilal rok Paul?
4 Ke yog Paul ni gaar: “Gamad be ayuwegmed ni fan ko felfelan’ romed.” Chon mini’ e be yog Paul ni ku ur pied e ‘ayuw’? Yad e piin ni kar maruwelgad Paul u taabang kar ayuweged piyu Korinth. Uw rogon, ma gad ra nang e re n’ey? Ya u lan e re babyor nem ni yoloy ngak piyu Korinth e ki weliy riy murung’agen l’agruw i yad u nap’an ni yog Paul ni ir nge “Silas, nge Timothy” e kar machibnaged murung’agen Jesus. (2 Kor. 1:19) Maku, nap’an nra fanay Paul fare thin ni “gamow be maruwel” u lan e pi babyor ni yoloy, mab ga’ ni be weliy murung’agen e pi fager rok ni aram i Apollos, nge Aquila, nge Prisca, nge Timothy, nge Titus, nge ku boch e girdi’. (Rom. 16:3, 21; 1 Kor. 3:6-9; 2 Kor. 8:23) Ere nap’an ni yog Paul ni gaar: “Gamad be ayuwegmed ni fan ko felfelan’ romed,” ma be micheg ngak piyu Korinth ni ir nge pi fager rok e yad baadag ni ngar rin’ed e tin rayog rorad ya nge yag ni ngar felfelan’naged urngin e girdi’ u lan e ulung. Ngiyal’ ney, maku aram rogon e n’en ni ma rin’ e piin piilal. Yad baadag ni ngar rin’ed e tin rayog rorad nge yag ni ngar ayuweged e pi walag ni ngaur “liyorgad ngak Somol u fithik’ e felfelan’.”—Ps. 100:2; Fil. 1:25.
5. Mang deer e kan fith ngak boch e walag? Mang e ngam rin’ u nap’an ni gad ra weliy murung’agen e pi fulweg rorad?
5 Dawori n’uw nap’an, ma kan fith reb e deer ngak boch e walag ni yad be par u yu yang u fayleng, ni yad ba pasig ko pigpig ku Got, nre deer nem e “Mang thin nge ngongol rok reb e piilal e ke gelnag boch e felfelan’ romed?” Gad ra weliy murung’agen e fulweg rorad. Ma nap’an ni gad ra weliy, ma ngam lemnag boch ban’en ni ke yog e piin piilal ara pi n’en ni kar rin’ed ni ke gelnag boch e felfelan’ rom. Maku rayog ni ngam lemnag boch ban’en nrayog ni nge felfelan’nag e ulung rom.a
“NGE FELAN’ GOT NGAK . . . E FAGER ROG NRIB T’UF ROG I PERSIS”
6, 7. (a) Mang reb e kanawo’ nrayog ni nge folwok e piin piilal riy rok Jesus, nge Paul, nge yugu boch e tapigpig rok Got? (b) Mang fan nra felfelan’ e pi walag nfaanra dab da paged talin fithingrad?
6 Boor e pi walag ni ka rogned ni yad ba felfelan’ u nap’an ni yad be guy nriyul’ ni be lemnag e piin piilal rarogorad. Reb e kanawo’ ni nge rin’ e piin piilal e re n’ey riy e ngar folwokgad rok David, nge Elihu, nge Jesus. (Mu beeg e 2 Samuel 9:6; Job 33:1; Luke 19:5.) Pi tapigpig rok Got nem e kar daged nrib ga’ fan yugu boch e girdi’ u wan’rad ya kar pininged ara kar nonad ngorad ni yad be yog fithingrad. Maku manang Paul nib ga’ fan ndab ni pagtalin ma ngaun pining fithingrad. U tungun reb e babyor rok Paul ma ke pag 25 e ngachal rok e pi walag ni ke yoloy. Ma bagayad e Persis. Ke yog Paul murung’agen e re n’ey ni gaar: “Nge felan’ Got ngak . . . e fager rog nrib t’uf rog i Persis.”—Rom. 16:3-15.
7 Boch e piilal e rib mo’maw’ ni nge mit ngorad fithingan e girdi’. Machane, faanra athamgil reb e piilal ni nge mit fithingan e pi walag ngak, ma yad ra lemnag nriyul’ ni ma lemnag rarogorad. (Ex. 33:17) Maku ra felfelan’ e pi walag nfaanra pining e piin piilal fithingrad u nap’an e Fol Wulyang ko Damit ara yugu boch e muulung.—Mu taareb rogonnag ko John 10:3.
“BOOR E MARUWEL NI KE NGONGLIY NI FAN NGAK SOMOL”
8. Mang reb e kanawo’ nrib ga’ fan ni ke folwok Paul rok Jehovah nge Jesus riy?
8 Maku reb e kanawo’ ni ke dag Paul ni ma lemnag rarogon e girdi’ e aram e ma yog e thin nib fel’ u murung’agrad. Ireray reb e kanawo’ nrayog ni nge ayuweg e piin piilal e pi walagrad ni ngar pigpiggad ngak Got u fithik’ e felfelan’. Ke yog Paul ngorad ni gaar: “Ke felan’ug ngomed.” (2 Kor. 7:4) Ba mudugil ni thin ni ke yog Paul e ke k’aring e pi walag u Korinth ni ngar lemnaged ni yad ba t’uf rok Paul. Miki pining Paul e magar nga yugu boch e ulung ko tin nib fel’ ni kar rin’ed. (Rom. 1:8; Fil. 1:3-5; 1 Thess. 1:8) Tomuren ni ke weliy Paul murung’agen Persis u lan e babyor rok ni pi’ ko ulung nu Roma, me yog riy ni gaar: “Boor e maruwel ni ke ngongliy ni fan ngak Somol.” (Rom. 16:12) Dabisiy ni ke felfelan’ Persis u nap’an ni ke rung’ag e re thin rok Paul nem. Nap’an nra yog e thin nib fel’ u murung’agen yugu boch e girdi’, ma be folwok rok Jehovah nge Jesus.—Mu beeg e Mark 1:9-11b; John 1:47; Rev. 2:2, 13, 19.
9. Mang fan nra felfelan’ urngin e girdi’ u lan e ulung nfaanra nog e thin nib fel’ u murung’agrad?
9 Maku piin ni piilal e ngiyal’ ney, e yad manang nib ga’ fan ni nga rogned ngak e pi’ walag nib ga’ farad u wan’rad. (Prov. 3:27; 15:23) Nap’an nra rin’ reb e piilal e re n’ey, ma be m’ug riy nib ga’ fan e pi walag u wan’, ma ke guy e pi n’en nib fel’ ni kar rin’ed. Mab mudugil ni baadag e pi walag ni ngar rung’aged e thin nra pi’ e athamgil nga lanin’rad. Reb e walag ni ppin ni ke pag 50 e duw rok e ke yog ni yooren e girdi’ ni yad nga maruwel e darur pininged e magar ngak ko pi n’en ni ma rin’ u rom. Darur lemnaged rarogon yugu boch e girdi’, ma yad ma athamgil ni ngar rin’ed ban’en ni nge m’ug riy ni ku yad ba cheg ngak yugu boch e girdi’. Ere nap’an ni ke pining reb e piilal e magar ngak ko pi n’en ni ke rin’ ni fan ko ulung, ma kari felfelan’. Ke yog ni gaar: “N’en ni ke yog e re piilal nem ngog e ke k’aringeg ni nggu lemnag ni gub t’uf rok e Chitamag u tharmiy.” Reb e walag ni pumoon ni ma chuguliy l’agruw e bitir rok ni yigoo ir e ke yog ni bay reb e piilal ni ke pining e magar ngak ko n’en nib fel’ ni ma rin’. Ma n’en ni ke yog e re piilal nem ngak e ke pi’ e athamgil nga laniyan’ ni nge rin’ e tin rayog rok ni fan ko pigpig ngak Got. Ere ba tamilang nnap’an nra pi’ reb e piilal e athamgil nga laniyan’ e pi walag, ma be ayuwegrad nge yag ni ngaur pigpiggad ku Got u fithik’ e felfelan’ ma “dabi m’ay gelngirad.”—Isa. 40:31.
‘MU AYUWEGED FARE ULUNG ROK GOT’
10, 11. (a) Uw rogon ni nge folwok e piin piilal rok Nehemiah? (b) Uw rogon, nrayog ni nge gelnag reb e piilal e michan’ rok e pi walag u nap’an ni nge yan i guyrad?
10 Ku mang reb e kanawo’ nib ga’ fan ni nge dag e piin piilal e t’ufeg rorad riy ngak e pi walagrad, ya nge yag ni ngar pigpiggad ku Got u fithik’ felfelan’? Yad ba gur ni ngar pied e ayuw ngak e piin nib t’uf e ayuw rorad. (Mu beeg e Acts 20:28.c) Ere yad be folwok rok e pi tapigpig rok Got kakrom ni yad ba yul’yul’. Ni bod ni be yog e thin nu Bible nnap’an ni nang Nehemiah ni ke mulan’ boch e pi walag nu Jew, me rin’ boch ban’en ni nge pi’ e athamgil nga lanin’rad. (Neh. 4:14) Ma ngiyal’ ney, e ku baadag e piin piilal ni ngar rin’ed ban’en ni aram rogon. Nap’an ni ke mulan’ pi walagrad, ma yad ma rin’ e tin rayog rorad ni ngar pied e athamgil nga lanin’rad. Yad ma yan nga tabinaw rorad ni ngar pied e “thin rok Got”, ni aram e ngar weliyed ban’en nra gelnag e michan’ rorad. (Rom. 1:11) Uw rogon nrayog ni nge rin’ e piin piilal e re n’ey?
11 U m’on ni nge yan reb e piilal ni nge guy e pi walag, mab t’uf ni nge fal’eg i lemnag rarogorad nib fel’ rogon. Bod nrayog ni nge fith ir ni gaar: ‘Mang e magawon rok e re walag ney? Mang e rayog ni nggu weliy ngak ni nge fal’eg laniyan’? Mang thin nu Bible ara murung’agen be’ u Bible nrayog ni nge pi’ e athamgil nga laniyan’?’ Faanra tay reb e piilal e tayim ni nge lemnag rarogon fare walag ni nge guy, ma rayog ni nge pi’ e athamgil nga laniyan’, ma gathi kemus ni ngar weliyew boch ban’en ni ma buch u reb e rran nga reb. Ma nap’an ni yad ra sabethin, ma susun ni nge pi’ e piin piilal e tayim ni nge non e pi walag, me motoyil ko n’en ni yad ra yog. (Jas. 1:19) Reb e walag ni ppin e ke yog ni gaar: “Ri ma yib e athamgil nga lanin’uy u nap’an nra motoyil reb e piilal u fithik’ e yul’yul’.”—Luke 8:18.
12. Chon mini’ u lan e ulung e ba t’uf ni ngan pi’ e athamgil nga lanin’rad? Mang fan?
12 Chon mini’ e ba t’uf rorad ni nge pi’ e piin piilal e athamgil nga lanin’rad? Ke yog Paul ni ngan “ayuweg . . . fare ulung i saf.” Fare ulung i saf ni aram urngin e girdi’ u lan e ulung e ba t’uf ni ngan pi’ e athamgil nga lanin’rad, ni kub muun ngay e pi publisher nge piin pioneer ni kar pigpiggad ngak Got u lan boor e duw u fithik’ e yul’yul’. Mang fan nib t’uf ni nge pi’ e piin piilal e athamgil nga lanin’rad? Yugu aram rogon nib gel e michan’ rorad, machane yu ngiyal’ e yad ma lemnag ndabkiyog rorad e ngar k’adedan’rad ko magawon ni ma yib ko e re fayleng ney. Ere kub t’uf e ayuw rorad ni bod e n’en ni buch rok David ni Pilung u nap’an ni kan tay e yafas rok nga thatharen e riya’.
“ME YIB ABISHAI . . . I AYUWEG DAVID”
13. (a) Mingiyal’ e ke lemnag Ishbibenob ni nge cham ngak David? (b) Uw rogon, me yag rok Abishai ni nge ayuweg David ko ngiyal’ nib puluw?
13 De n’uw nap’an nga tomuren ni kan dugliy David ni nge mang pilung, me cham ngak Goliath, ni be’ nib tagyet ni yib rok ba ulung i girdi’ ni ka nog e Rephaim ngorad. De rus David me li’ e cha’nem nge yim’. (1 Sam. 17:4, 48-51; 1 Kron. 20:5, 8) Boch e duw nga tomuren, u nap’an ni be cham piyu Israel ngak piyu Filistia, me cham David nge be’ ni kub tagyet. Ma fithingan e cha’nem e Ishbibenob, ni ki yib ko girdi’ ni yad ba tagyet. (2 Sam. 21:16) Machane, ngiyal’ nem ma ke chugur ni nge thang e fan rok David. Mang fan? Gathi bochan ni ke war laniyan’ David, ya be yog e Bible ni kari “kath parwan.” Nap’an ni ke guy Ishbibenob ni ke kath parwan David, me lemnag ni ke puluw e ngiyal’ ni nge li’. Machane, ke “yib” Abishai ni nge ayuweg David me li’ e cha’nem nge yim’. (2 Sam. 21:15-17) Ere kari chugur ni nge yim’ David! Ba mutrug ni ke pining David e magar ngak Abishai ni be matanagiy nib fel’ rogon, me yib nib gur ni nge ayuweg u nap’an ni par e yafas rok nga thatharen e riya’. Mang e gad ra fil ko re chep ney?
14. (a) Mang e ra ayuwegdad nge yag ni ngad pared ni gadad ba yul’yul’ u nap’an ni ke yib e magawon ngodad nib gel? (b) Uw rogon ni nge ayuweg e piin piilal yugu boch e girdi’ ya nge yag ni ngar pared ni yad ba yul’yul’ ma kar felfelan’gad bayay? Mu weliy.
14 Girdi’ rok Jehovah u ga’ngin yang e fayleng e ku yad be ulul ko pigpig ku Got nyugu aram rogon ni be magawonnagrad Satan nge boch e girdi’. Boch i gadad e bay e magawon rok nib gel. Machane, ri gad be pagan’ ngak Jehovah, ma aram fan ni bay gelngidad ni ngad pared ni gadad ba yul’yul’ ngak ni bod rogon David ni bay gelngin ni nge li’ Goliath nge yim’. Machane, bay yu ngiyal’ ni gad ma thamiy ndakuriy gelngidad ni ngad ululgad ngad chamgad ko fayleng rok Satan. Ma nap’an nra taw ko ngiyal’ ney, mab mom ni nge mulan’dad u nap’an ni gad ra mada’nag boch e magawon nib ga’ nrayog rodad ni ngad k’adedan’dad riy. Machane, sana ra nang reb e piilal e n’en ni gad be rin’ ma ra pi’ e ayuw nib t’uf rodad. Me tomur ma gad ra thamiy nrayog ni ngad ululgad ko pigpig ku Got u fithik’ e felfelan’. Boor i gadad e kan ayuweg ni aray rogon. Reb e walag ni ppin ni pioneer ni ke pag 60 e duw rok e yog ni gaar: “Kafram ma ke war lanin’ug ma kug malmal ni nggu un ko machib. Ma bay reb e piilal e ke guy ndakuriy gelngig me aram me yib ni nge non ngog. Ma n’en ni kug weliyew nib puluw ko thin rok Got e ke pi’ e athamgil nga lanin’ug. Kug fol ko n’en ni ke yog ngog, ma ke fel’ rogog riy.” Me ulul ngay ni gaar: “Riyul’ ni ke dag e re piilal nem e t’ufeg rok, ya ke guy ni ke war lanin’ug me ayuwegeg.” Ere gad ba felfelan’ ya gad manang ni bay e piin piilal ni yad be lemnag rarogodad, mab m’agan’rad ngay ni ngar ayuweged gadad, ni bod rogon Abishai nib m’agan’ ngay ni nge ayuweg David.
KAR NANGED NI YAD BA T’UF ROK PAUL
15, 16. (a) Mang fan nib t’uf Paul rok e pi walag? (b) Mang fan nib t’uf e piin piilal rodad?
15 Piin piilal e ba gel e maruwel ni yad ma tay. Ya yu ngiyal’ me der yag ni ngar molod nib fel’ rogon ya be magafan’rad ngak e pi walag, ma ra n’uw e nep’ ma yad ma od ni ngar meybilgad ni fan ngorad ara ngar pied e ayuw ngorad. (2 Kor. 11:27, 28) Machane, yad ma rin’ urngin e maruwel u fithik’ e felfelan’, ni bod rogon e n’en ni rin’ Paul. Ke yol ngak piyu Korinth ni gaar: “Gub adag ni nggu pi’ urngin e tin ni ba’ rog nge gag ni fan e nge yog ni gu ayuwegmed.” (2 Kor. 12:15) Bochan nib t’uf Paul rok pi walagen ma aram me pi’ ‘ir’ ara i fanay gelngin ni nge gelnagrad. (Mu beeg e 2 Korinth 2:4; Fil. 2:17; 1 Thess. 2:8) Aram fan nrib t’uf Paul rok e pi walag!—Acts 20:31-38.
16 Ma kub t’uf e piin piilal rodad rodad, ma gad be pining e magar ngak Jehovah ni be fanayrad ni ngar ayuweged gadad. Ma gad ba felfelan’ nib ga’ fadad u wan’rad ni be’ nge be’, ma yad ma yib ni ngar guyed gadad ni ngar pied e athamgil nga lanin’dad. Ma gad ba felfelan’ ni gubin ngiyal’ nib m’agan’rad ngay ni ngar ayuweged gadad ko ngiyal’ ni gad ra lemnag ndabkiyog ni ngad athamgilyed e magawon rodad ni yigoo gadad. Piin piilal ni aray rogon e riyul’ ni yad be maruwel nib gel ya nge yib e felfelan’ ngodad.
a Ma kun fith ngak fapi walag e re deer ni baaray, “Mang e re fel’ngin ni bay rok reb e piilal nrib ga’ fan u wun’med?” Ma oren i yad e ka rogned ni yad baadag e piin piilal ni yad ba gol mab mom ni ngan non ngorad. U lan reb e article ni bay yib e gad ra fil ko mang fan nib ga’ fan ni nge yag ngak e piin piilal e fel’ngin ni aram rogon.
b Mark 1:10 (NW): “Ma nap’an ni yib Jesus u fithik’ e ran nga talang me guy e tharmiy ni be mab, me guy fare gelngin nib thothup ni be yib u lang i yib nga daken ni bod ba bulogol.”
c Acts 20:28 (NW): “Mu ayuweged gimed nge fare ulung i saf ni fare gelngin Got nib thothup e ke taymed ni nguum ayuweged. Gimed e ngam pired ko ulung rok Got ni bod e piin ni ma ayuweg e saf, ya girdien e ulung rok Got e ra manged girdien Got u daken e yam’ ni tay Fak.”