Fan ni Thingar Da Thothupgad
“Thingar mu thothupgad.”—LEV. 11:45, BT.
1. Uw rogon nrayog ni nge ayuwegdad fare babyor ni Levitikus?
KEMUS ni yigoo fare babyor ni Levitikus u Bible e boor yay ni kan weliy riy murung’agen fare bugithin ni thothup. Faanra tamilang me ga’ fan u wan’dad e thin ni bay ko Levitikus, ma ra ayuwegdad ni ngad pired ni gad ba thothup, ya aram rogon ni baadag Jehovah ni nge par e pi tapigpig rok.
2. Mang boch ban’en ni bay ko fare babyor ni Levitikus?
2 Moses e ir e yoloy fare babyor ni Levitikus, ma re babyor ney e bang ko fapi “thin ni bay u lan e babyor nib thothup” nib ga’ fan ya ma fil e tin nib riyul’ e thin ngodad. (2 Tim. 3:16) Ra reb e guruy ko re babyor ney, ma sogonap’an ragag yay ni bay fithingan Jehovah riy. Gad ra nang fan e thin ni bay ko re babyor ney ni Levitikus, ma ra ayuwegdad ni nge dab da rin’ed ban’en nra kirebnag fithingan Got. (Lev. 22:32) Ba ga’ ni boor yay ni kan sul u daken fapi thin ni be gaar “I gag Somol” u lan e re babyor ney. Ma re n’ey e be puguran ngodad ni ngaud folgad rok Got. U lan e re article ney nge bin migid e gad ra weliy riy boch ban’en nrib manigil ni bay ko fare babyor ni Levitikus. Ma re n’ey e ra ayuwegdad ni nge thothup e liyor ni gad ma tay ngak Got.
BA T’UF NI NGAN PAR NI YIB THOTHUP
3, 4. Mang e be yip’ fan e maluk nni tay ngak Aron nge fapi pumoon ni fak? (Mu guy e sasing ni bay u tabolngin e re article ney.)
3 Mu beeg e Levitikus 8:5, 6. I mel’eg Jehovah Aron ni nge mang e en th’abi tolang ko prist u Israel, ma pi fak ni pumoon e yad ra mang prist ni fan ko nam. Aron e be yip’ fan Jesus Kristus ma fapi pumoon ni fak Aron e be yip’ fan pi gachalpen Jesus ni kan dugliyrad. Ere gur, fare n’en ni kan maluknag Aron ko ran e be yip’ fan ni kan beechnag Jesus? Danga’, ya Jesus e dariy e denen rok ma “dariy thibngin,” ere de t’uf ni ngan beechnag. (Heb. 7:26; 9:14) Machane, re n’em ni kan maluknag Aron ko ran e be yip’ fan rarogon Jesus nib machalbog mab mat’aw. Ere, mang e be yip’ fan fare n’en ni kan maluknag fapi pumoon ni fak Aron ko ran?
4 Fapi pumoon ni fak Aron ni kan maluknagrad ko ran e be yip’ fan e piin ni kan mel’egrad ni ngar manged prist u tharmiy ni kan beechnagrad. Ere gur, ba peth e taufe ni kan tay ko piin ni kan dugliyrad nga rogon ni kan beechnag pi fak Aron? Danga’, ya taufe e der ma chuweg e denen, ya be yip’ fan ni ke ognag be’ ir ngak Jehovah Got. Ere, bochan e “thin rok” Got, ma ke yag ni ngan maluknag e piin ni kan dugliyrad ko ran, ma re n’ey e be dag nib t’uf ni ngar folgad ko pi n’en ni i fil Kristus u polo’ i gum’ircha’rad. (Efe. 5:25-27) Ma bochan e re n’ey ma ke yag ni ngar thothupgad mar beechgad. Machane, uw rogon “yugu boch e saf”?—John 10:16.
5. Mang fan nrayog ni nga nog ni yima beechnag yugu boch e saf u daken e Thin rok Got?
5 Fapi pumoon ni fak Aron e der yip’ fan yugu boch e saf rok Jesus ara fapi “girdi’ ni ke muulung ni pire’ ni pire’.” (Rev. 7:9) Yugu aram rogon, ma kub t’uf ni ngan thothupnag min beechnag yugu boch e saf u daken e Thin rok Got. Nap’an nra beeg e piin ni yad be athapeg e par u fayleng e n’en ni be yog e Bible u murung’agen feni ga’ fan rachaen Jesus ni map’, ma ma mich e pi thin nem u wan’rad, ma ma k’aringrad ni ngar ‘pigpiggad ni rran nge nep’.’ (Rev. 7:13-15) Re n’em ni ngaun beechnag e piin ni kan dugliyrad nge yugu boch e saf e ban’en nra un rin’ ni gubin ngiyal’. Ma angin nra yib riy e gubin ngiyal’ nra ur pared nib ‘fel’ pangirad.’ (1 Pet. 2:12) Dariy e maruwar riy nri ma felfelan’ Jehovah u nap’an nra guy e piin ni kan dugliyrad nge yugu boch e saf ni yad be par ni yad ba machalbog mab taareban’rad, ma yad be motoyil ngak Jesus ni ir e En ni Ma Gafaliyrad, ma yad be lek u fithik’ e yul’yul’!
6. Mang e ba t’uf ni ngaud fal’eged i yaliy u rarogodad?
6 Fare n’en nthingari beech e pi prist nu Israel kakrom e bay rogon ko girdi’ rok Jehovah e ngiyal’ ney. Piin ni gad ma fil e Bible ngorad e ba ga’ ni yad ma guy nib beech tagil’ e liyor rodad ma kub yalen rogon e munmad ni gad ma tay. Machane, rarogon e pi prist ni ur pired ni yad ba beech kakrom e be ayuwegdad ni ngad nanged ni gubin e piin ni yad baadag ni ngar pigpiggad ngak Jehovah e thingar ki par e ‘lem rorad’ nib machalbog. (Mu beeg e Psalm 24:3, 4; Isa. 2:2, 3.) Ere, thingar da pigpiggad ngak Jehovah nib machalbog lanin’dad, nge gum’ircha’dad, nge dowef rodad. Re n’ey e be dag nib t’uf ni ngaud fal’eged i yaliy rarogodad, ya rayog ni ngad pirieged boch ban’en riy nib t’uf ni ngad thilyeged ya nge yag nda pired ni gad ba thothup. (2 Kor. 13:5) Bod ni, be’ ni ke un ko taufe ni yugu ma yaliy yaan e ngongol ni puwlag e thingari fith ir ni nge gaar, ‘Gu be par ni gub thothup, fa?’ Ngemu’, me ning e ayuw ya nge yag nni ayuweg ni nge taleg e biney e ngongol nib kireb.—Jas. 5:14.
NGAUM FOL YA NGE YAG NIM PAR NI GAB THOTHUP
7. Mang e rin’ Jesus nib puluw ko fare thin ni bay ko Levitikus 8:22-24?
7 Nap’an nni madnomnag Aron nge fapi pumoon ni fak ni kar manged prist, ma aram min fek boch i rachaen ba saf ni pumoon ngan thiy nga ba’ ni mat’aw i yuwan telrad, nge ba’ ni mat’aw e bugul ni ga’ i pa’rad nge bugul ni ga’ i ayrad. (Mu beeg e Levitikus 8:22-24.) Rogon nni fanay e racha’ u roy e be dag nra rin’ e pi prist ney e maruwel rorad u fithik’ e yul’yul’. Ku aray rogon e n’en ni rin’ Jesus ni ir fare Prist Nth’abi Tolang ni fan ngak e piin ni kan dugliyrad nge yugu boch e saf. I fol u rogon ni i pow’iy Got, ma i rin’ e tin nib m’agan’ ngay, ma i par e ngongol rok nib machalbog.—John 4:31-34.
8. Mang e thingari rin’ e pi tapigpig rok Jehovah?
8 Thingari folwok e pi Kristiano ni kan dugliyrad nge yugu boch e saf rok Jesus ya ir e Prist rorad Nth’abi Tolang ni i par nib yul’yul’ ngak Got. Gubin e pi tapigpig rok Jehovah ni thingar ra folgad ko pi fonow ni bay ko Thin rok Got mar guyed rogon ndab ra rin’ed ban’en nib togopuluw nga gelngin nib thothup. (Efe. 4:30) Thingar ra ‘pired ni yad be yan u daken e kanawo’ nib k’iy.’—Heb. 12:13.
9. Mang e yog dalip e walag ni pumoon ni ur maruwelgad girdien fare Ulung ni Ma Pow’iyey u taabang? Uw rogon nrayog ni nge ayuwegem e n’en ni ka rogned ni ngaum par ni gab thothup?
9 Am lemnag e n’en ni yog dalip e walag ni yad be athapeg e par u fayleng ni ke yoor e duw ni yad ma maruwel girdien fare Ulung ni Ma Pow’iyey u taabang. I yog bagayad ni gaar: “Ri gub tow’ath ni gu be un i rin’ e biney e maruwel. Machane ke n’uw nap’an ni gamad ma maruwel e pi walag ney u taabang, ma be m’ug riy ni yugu aram rogon ni kan dugliy e pi walag ney nga gelngin Got nib thothup, machane ka dawor ra flontgad. Yugu aram rogon, ma kab kafram i yib ni gu ma gay rogon ni ngaug fol ko piin ni ma yog e thin.” Ma bagayad e yog ni gaar: “Pi thin nu Bible ni ma yog ni ngaun ‘fol rok Kristus’ ni bod fare thin nu Bible ni bay ko 2 Korinth 10:5 e ke ayuwegeg ni ngaug fol rok e piin ni yad ma yog e thin. Ireray e fol ni yima tay ni ke yib u gum’irchaey.” Ma bagayad e ki yog ni gaar: “Ra nge t’uf rodad e tin nib t’uf rok Jehovah ma gad fanenikay e pi n’en ni ma fanenikay, mu ud folgad u rogon ni be pow’iydad ma gad be rin’ e tin nib m’agan’ ngay, ma thingar da folgad ko ulung rok nge piin ni be fanayrad ni ngar rin’ed e tin nib m’agan’ ngay ni fan ko fayleng.” Ki nang e re walag ney ni mus ngak Nathan Knorr ni ir reb i girdien fare Ulung ni Ma Pow’iyey ma ka immoy ba ngiyal’ ni athamgil ni nge m’agan’ ko thin nni tay nga reb e article ko fare Watch Tower ko duw ni 1925 ni kenggin e “Birth of the Nation (Ke Sum e Bin nib Beech e Nam),” ni yugu aram rogon ni immoy boch e walag nde m’agan’rad ngay. Ke ngat e re walag ney nga rogon e fol ni tay e re walag nem. Ga ra fal’eg i lemnag e n’en ni ke yog e re dalip i walag ney ma rayog ni nge ayuwegem ni ngaum fol rok Got ya nge yag ni ngaum par ni gab thothup.
NGAN FOL KO MOTOCHIYEL ROK GOT U MURUNG’AGEN E RACHA’
10. Uw feni ga’ fan ni ngad folgad ko motochiyel rok Got u murung’agen e racha’?
10 Mu beeg e Levitikus 17:10, BT. I tay Jehovah chilen ngak piyu Israel ndab ra ked e “ufin ni ka bay e racha’ u fithik’.” Ku arrogon e piin Kristiano ni kan tay chilen ngorad ndab ra ked ara ra fanayed e racha’. (Acts 15:28, 29) Dubdad ni ngad rin’ed ban’en nra k’aring Got ni nge ‘togopluw ngodad’ me chuwegdad ko ulung rok. Ba t’uf Got rodad ma gad baadag ni ngad folgad rok. Mus ni faanra ke par e yafas rodad nga thatharen e riya’, ma dab da folgad ko piin ndar nanged Jehovah ma darur folgad rok u nap’an ni yad ra yog ngodad ni ngad rin’ed ban’en nib togopuluw ngak. Arrogon, gad manang nra i moningnagdad e girdi’ ni bochan e darud fanayed e racha’. Machane, kad dugliyed ni ngad folgad rok Got. (Jude 17, 18) Ere, mang e ra ayuwegdad ni ngad dugliyed u wan’dad ‘ndab da ked’ ara da fanayed e racha’?—Deut. 12:23.
11. Mang fan nrayog ni nga dogned ni n’en ni un rin’ u nap’an e Rofen ni Biyul kakrom e gathi ban’en ni un rin’ nde ga’ fan?
11 Rachaen e gamanman ni i fanay e en th’abi tolang ko prist u Israel u nap’an e Rofen ni Biyul ni un tay kakrom e be ayuwegdad ni ngad nanged rogon e racha’ u wan’ Got. Ke mus ni taa ban’en e un fanay e racha’ ngay kakrom. Un fanay ni nge n’ag fan e denen rok piyu Israel ya nge yag ni aw e gapas u thilrad Got. Yima atngiy rachaen e garbaw nge kaming nga daken upungen fare kahol ko m’ag ngu m’on riy. (Lev. 16:14, 15, 19) Un rin’ e re n’ey ya nge yag ni nge mab e kanawo’ ni nge n’ag Jehovah fan e denen rok piyu Israel. Maku reb e, ki yog Jehovah ni faanra ke li’ be’ reb e gamanman ni nge kay, ma thingari puog rachaen nga but’ nge tharey ko but’ ya “yafos ko gubin ban’en nib fos e bay u fithik’ e racha’.” (Lev. 17:11-14, BT) Pi n’ey ni un tay chilen e gathi bogi ban’en ni un rin’ nde ga’ fan. Racha’ ni un fanay ko Rofen ni Biyul, nge fare n’em ni yog Jehovah ni ngaun puog rachaen e gamanman nga but’ e ba puluw ko n’en ni tay chilen ngak Noah nge pi fak u murung’agen e racha’. (Gen. 9:3-6) I yog Jehovah Got ngorad ndab ra ked e racha’. Ere, mang rogon e re n’ey ko piin Kristiano?
12. Uw rogon ni taarebnag Paul murung’agen e racha’ ko ngan n’ag fan e kireb?
12 Nap’an ni yol apostal Paul ngak e pi Kristiano ni Hebrew u murung’agen gelngin e racha’ nrayog ni nge beechnagey, me yog ni gaar: “Rriyul’, nrogon ko fare Motochiyel e oren ban’en e yibe beechnag ko racha’; ma denen e be n’ag Got fan rok e girdi’ ni ke mus ni faanra ni puog e racha’.” (Heb. 9:22) Ki yog Paul ni yugu aram rogon nib ga’ fan e pi gamanman ni un pi’ ni maligach kakrom, machane pi maligach nem e i puguran ngak piyu Israel ni ka yad bogi tadenen ma ka bay ban’en ni ir e ra chuweg e denen rorad. Arrogon, fare Motochiyel e “gathi ri yaan ni polo’ e tin nri ir ban’en, ke mus ni yaan e pi n’en nib fel’ ni bay fini yib ni kab samathmath.” (Heb. 10:1-4) Ere, uw rogon me yag ni ngan n’ag fan e denen ko girdi’?
13. Uw rogon u wan’um e n’en ni ke rin’ Jesus ni aram e ke ognag ngak Jehovah fel’ngin rachaen ni map’ nga but’ nib maligach?
13 Mu beeg e Efesus 1:7. I m’agan’ Jesus ngay ni nge ‘pi’ e pogofan rok’ me yim’ ni nge mang maligach ni fan ko girdi’, ma re n’ey e rib ga’ fan u wan’ e piin nib t’uf Jesus nge Chitamangin rorad. (Gal. 2:20) Machane, n’en ni rin’ Jesus u tomuren ni yim’ min faseg ko yam’ e aram e n’en ni ke chuwegdad ko denen, ma ke ayuwegdad ni ngan n’ag fan e denen rodad. I lebguy Jesus e n’en ni bay ko fare Motochiyel rok Moses ni yima rin’ u nap’an e Rofen ni Biyul. Aram e rofen ni ma fek e en nth’abi tolang ko prist boch i rachaen e pi gamanman ni ngan pi’ ni maligach nga lan e gin Th’abi Thothup ko tabernacle ni nge ognag ngak Got. Re n’em e aram e gowa ke yan nga p’eowchen Got ke yan i ognag fapi rachaen e gamanman ngak. Re n’ey e munmun mu un rin’ ko tempel rok Solomon. (Lev. 16:11-15) Ku aram rogon e n’en ni rin’ Jesus u tomuren ni fas ko yam’. I sul Jesus nga tharmiy me yan i ognag fel’ngin rachaen ni map’ nga but’ nib maligach ngak Jehovah. (Heb. 9:6, 7, 11-14, 24-28) Ri gad be pining e magar ni ke yag ni ngan n’ag fan e denen rodad ma ke beech e nangan’ rodad ni bochan e kad maruweliyed e michan’ rodad nga rachaen Jesus ni pi’ nib maligach!
14, 15. Mang nib ga’ fan ni ngad nanged ma gad fol ko motochiyel rok Jehovah u murung’agen e racha’?
14 Ere, ke tamilang u wan’um fan ni ke tay Jehovah chilen ngodad ndab da ked e “ufin ni ka bay e racha’ u fithik’,” fa danga’? (Lev. 17:10, BT) Ke tamilang u wan’um fan nib thothup e racha’ u wan’ Got, fa danga’? Racha’ e taareb rogon ko yafas u wan’ Got. (Gen. 9:4) Ere, ke m’agan’um ngay nthingar ud lemnaged e racha’ ni bod rogon ni ma lemnag Got ma gad fol ko motochiyel rok ni aram e dab da ked ara da fanayed, fa danga’? Kemus ni rogon ni nge aw e gapas u thildad Got e aram e nge mich fare biyul ni maligach ni pi’ Jesus u wan’dad me tamilang u wan’dad nrib ga’ fan e racha’ u wan’ e En Tasunmiy.—Kol. 1:19, 20.
15 Demtrug bagadad nrayog ni nge mada’nag fare magawon ni ma sum nib l’ag rogon ko racha’ ni yima fanay ko tafalay. Rayog ni nge t’uf ni ngad dugliyed ko ngan pi’ e racha’ ngodad fa danga’, ara ngad fanayed nochi ban’en ni bay u fithik’ e racha’, ara ngad uned nga boch e tafalay ni yima fanay e racha’ riy. Ere, rib ga’ fan ni ngad meybilgad ngak Got, ma gad fal’eg i gay murung’agen e pi n’ey, mad fal’eged rogodad u m’on ni nge buch ban’en rodad nib tomgin. Faan gad ra rin’ e re n’ey, ma aram e rayog ni ngad pired ni gad ba mudugil ndab da fanayed e racha’ u nap’an ni yira yog ngodad. Ba mudugil ni dubdad ni nge m’agan’dad nga ban’en nib togopuluw ko Thin rok Jehovah ma gad kirebnag laniyan’! Ku boor e togta nge ku boch e girdi’ ni yad ma pi’ e athamgil nga laniyan’ e girdi’ ni ngar pied e racha’ ngak boch e girdi’ ni ke t’uf e racha’ rorad ni bochan e yad be lemnag ni ireray e n’en nra ayuweg e yafas ko girdi’. Machane, pi tapigpig rok Jehovah e yad manang ni kemus ni yigoo Jehovah e ir e bay mat’awun ni nge yog e n’en ni ngan rin’ ko racha’. Ya “racha’” e ban’en nib thothup u wan’ Got. Ere, thingar da dugliyed u wan’dad ni ngad folgad ko motochiyel rok Got u murung’agen e racha’. Maku reb e, faanra ba puluw e ngongol rodad ko motochiyel rok Got, ma aram e gad be micheg ngak nrib ga’ fan u wan’dad rachaen Jesus ni map’ nga but’ nib maligach ni fan e nge yag ni n’ag Got fan e denen rodad, me yag e yafas ndariy n’umngin nap’an ngodad.—John 3:16.
FAN NI BAADAG JEHOVOVAH NI NGAD PARED NI GAD BA THOTHUP
16. Mang fan ni thingari par e girdi’ rok Jehovah ni yad ba thothup?
16 Nap’an ni chuweg Got piyu Israel ko sib u Egypt, me yog ngorad ni gaar: “Ya gag Somol e gu fekmed nga wuru’ yu Egypt ya nge yog ni nggu mang Got romed. Thingar mu thothupgad, ya gub thothup.” (Lev. 11:45, BT) Baadag Jehovah ni nge par piyu Israel ni yad ba thothup ni bochan e ir reb e Got nib thothup. Gadad e Pi Mich Rok Jehovah e thingar kud pared ni gad ba thothup. Ma ireray e n’en ni be tamilangnag fare babyor ni Levitikus.
17. Uw rogon u wan’um fare babyor ko Bible ni Levitikus?
17 Dariy e maruwar riy ni ke yib angin ngom e pi n’en ni kad weliyed ko fare babyor ni Levitikus. Dabisiy nre article ney e ke ayuwegem ni ngari ga’ fan u wan’um e re babyor ko Bible ney ni kan thagthagnag e thin riy, ma ke ayuwegem ni nge tamilang u wan’um fan ni thingar da pared ni gad ba thothup. Machane, mang boch ban’en ni ku rayog ni ngad filed ko re babyor ney? Uw rogon nrayog ni nge ayuwegdad ni nge machalbog e pigpig ni gad be tay ngak Jehovah? Ireray e n’en ni gad ra weliy ko bin migid e article.