Piin Gallabthir—Mu Ayuweged Pi Fakmed ni ‘Nge Tamilangan’rad u Rogon ni Yima Thap ngak Got’
“Nap’an ni ka gab bitir ma ga manang e thin ni bay u lan fare babyor nib thothup, ni ir e rayog ni nge tamilangnigem u rogon ni yima thap ngak Got.”—2 TIM. 3:15.
1, 2. Mang fan nrayog ni nge magafan’ boch e gallabthir u nap’an nra yog pi fakrad ni yad baadag ni ngar ognaged yad ngak Got ngar uned ko taufe?
BOKUM biyu’ e piin ni kar filed e Bible e kar ognaged yad ngak Jehovah kar uned ko taufe. Boor i yad e yad boch e fel’ yangaren ni kan chuguliyrad ko tin riyul’ ma kar mel’eged e bin th’abi fel’ kanawoen e yafos. (Ps. 1:1-3) Faanra gur reb e gallabthir ni Kristiano, ma dariy e maruwar riy ni ga be athapeg ni nge taw nga ba ngiyal’ mag guy fakam ni ke un ko taufe.—Mu taareb rogonnag ko 3 John 4.
2 Machane dabisiy ni bay boch ban’en ni ka ma magafan’um ngay. Rayog ni sana kam guy boch e fel’ yangaren ni kar uned ko taufe, me boch nga tomuren me tabab ni nge maruwaran’rad ko rra yib angin ngorad e pi motochiyel rok Got fa danga’. Ku bay boch i yad ni ke chuw ko tin riyul’. Ere sana rayog ni nge magafan’um nri boch nga m’on me war e t’ufeg rok fakam ko tin riyul’, me bod e pi Kristiano ko ulung nu Efesus ko bin som’on e chibog ni faani gaar Jesus ngorad: “Da kug t’uf rom e chiney ni bod fanag t’uf rom ko som’on.” (Rev. 2:4) Ere uw rogon ni ngam siyeg ni nge dabi buch e re n’ey, mag ayuweg fakam ni nge ‘thap ngak Got’? (1 Pet. 2:2) Chiney e ngad weliyed murung’agen Timothy ya nge yag nda nanged e fulweg ko re deer ney.
“GA MANANG E THIN NI BAY U LAN FARE BABYOR NIB THOTHUP”
3. (a) Uw rogon ni mang Timothy reb e Kristiano? Mang e rin’ ko pi n’en nni fil ngak? (b) Mang dalip ban’en ni yog Paul ngak Timothy u murung’agen e pi n’en ni yima fil ko thin rok Got?
3 Nap’an e duw ni 47 C.E., ma aram me milekag apostal Paul nga Lystra. Dabisiy ni aram e ngiyal’ ni tabab Timothy ni nge fil e pi n’en ni i machibnag Jesus. Ngiyal’ nem e sana kab fel’ yangaren Timothy. Machane yugu aram rogon, ma i fol ko pi n’en ni ke fil. L’agruw e duw nga tomuren, ma aram me un ngak Paul ngaur milekaggow u taabang. Sogonap’an 16 e duw nga tomuren, ma aram me yol Paul ngak Timothy ni gaar: “Nguum par ko tin nib riyul’ e thin ni kan fil ngom, ni ir e kari mich u wun’um. I gur e ga manang ko mini’ e piin ni ur machibniged gur, ma ga manang nnap’an ni ka gab bitir ma ga manang e thin ni bay u lan fare babyor nib thothup, ni ir e rayog ni nge tamilangnigem u rogon ni yima thap ngak Got, ni ma yog u daken e michan’ ngak Kristus Jesus.” (2 Tim. 3:14, 15) Mu tay fanam i yan riy ni yog Paul ni (1) manang Timothy e thin ni bay u lan fare babyor nib thothup, (2) kari mich u wan’ e tin nib riyul’ e thin ni kan fil ngak, ma (3) ba tamilangan’ u rogon ni yima thap ngak Got ni ma yag u daken e michan’ ngak Kristus Jesus.
Mus ko bitir ni kab achig ma rayog rorad ni ngar filed murung’agen boch e girdi’ nge boch ban’en ni i buch kakrom ni bay u Bible
4. Mang boch ban’en ni ke ngongliy e ulung rok Jehovah ni ke ayuwegem ni ngam skulnag pi fakam ni ka yad ba achig? (Mu guy e sasing ni bay u tabolngin e re article ney.)
4 Bochan ni gur reb e gallabthir ni Kristiano, ma ga baadag ni nge nang pi fakam e thin ni bay u lan fare babyor nib thothup. Babyor nib thothup ni bay rodad e ngiyal’ ney e ba muun ngay e Pi Babyor ko Bible Nni Yoloy Nsom’on ni Thin ni Hebrew nge Greek. Mus ko bitir ni kab achig ma rayog rorad ni ngar filed murung’agen boch e girdi’ nge boch ban’en ni i buch kakrom ni bay u Bible. Boor ban’en ni ke ngongliy e ulung rok Jehovah nrayog ni nge fanay e piin gallabthir ni ngar ayuweged pi fakrad. Mang boch e pi n’em ni kan pilyeg ko thin rom nrayog ni ngam fanay? Dab mu pagtalin ni faanra ngari gel e tha’ u thilin e bitir rom nge Jehovah, ma som’on e thingari tamilangan’rad ko n’en ni bay u Bible.
“KARI MICH U WUN’UM”
5. Uw rogon ni kad nanged ni kari mich u wan’ Timothy e thin nib fel’ ni ke fil u murung’agen Jesus?
5 Ba ga’ fan ni nge tamilangan’uy ko n’en ni bay u lan e babyor nib thothup. Machane, faanra ngam fil e thin rok Got ngak pi fakam, ma de gaman ni kemus ni ngam fil ngorad murung’agen boch e girdi’ nge boch ban’en ni buch kakrom ni bay u Bible. Timothy e ‘ri mich u wan’’ e pi n’en nni fil ngak. Maku reb e, nap’an ni kab bitir ma manang e thin ni bay u lan e Pi Babyor ko Bible Nni Yoloy Nsom’on ni Thin ni Hebrew. Machane boch nga tomuren, ma aram mi ri mich u wan’ ni Jesus e ir fare Messiah. Re n’ey e be yip’ fan nib peth e michan’ rok ko pi n’en ni ke tamilang u wan’. Bin riyul’ riy e, bochan ni kari mich fare thin nib fel’ u wan’ Timothy, ma aram me un ko taufe miki un ngak Paul ngaur milekaggow ko pi binaw i yan ni yow be machib.
6. Uw rogon ni ngam ayuweg pi fakam ni ngari mich u wan’rad e pi n’en ni kar filed ko Thin rok Got?
6 Uw rogon ni ngam ayuweg pi fakam ni ngari mich e tin riyul’ u wan’rad ni bod rogon Timothy? Som’on e ngam gum’an’nagem. Dabiyog ni nge yigi pos be’ me gel e michan’ rok. Maku reb e, ra ba mich ban’en u wan’um ma aram e gathi be yip’ fan ni kub mich u wan’ fakam. Gubin e bitir nib t’uf ni ngar “sikengniged urngin ban’en” ya nge yag ni mich u wan’rad e tin riyul’ ni kar filed u Bible. (Mu beeg e 1 Thessalonika 5:21.) Bin riyul’ riy e, gur e rayog ni ngam ayuweg pi fakam ni nge gel e michan’ rorad, nib ga’ nu nap’an ni yad ra fith boch e deer ngom. Am lemnag e n’en ni ke rin’ reb e matam.
7, 8. (a) Uw rogon ni ma gum’an’nag reb e matam ni Kristiano ir u nap’an ni be fil boch ban’en ngak bochi pin ni fak? (b) Mingiyal’ e ga ma guy nib t’uf ni ngam gum’an’ u puluwon fakam?
7 Thomas nreb e matam ni bay bochi pin ni fak ni 11 e duw rok e yog ni gaar: “Bay yu ngiyal’ ni ma fith fakag ni gaar, ‘Rayog ni nge sunmiy Jehovah bochi ban’en nib achig me munmun me ngal’ nga yugu boch ban’en nge taw ko ngiyal’ ni ke sum boch e yafos riy u fayleng?’ Fa reb e fith ni gaar, ‘Mang fan ndarud uned nga boch ban’en ni yima rin’ u lan binaw ni nge mon’ognag rogon e par ko girdi’ ni bod rogon e towal ni yima tay?’ Bay yu ngiyal’ nthingar gu k’adan’ug ndab gog ngak e n’en nthingari mich u wan’. Bin riyul’ riy e, gathi yig ga ra yog taab n’en nib riyul’ ngak be’ ma aram me mich e tin riyul’ u wan’, ya thingar mmicheg ni buchuuw ma buchuuw mfini yag ni nge mich u wan’.”
8 Ku manang Thomas nthingari gum’an’nag ir ya nge yag ni skulnag fak. Bin riyul’ riy e, gubin e Kristiano nib t’uf ni ngaur gum’an’naged yad. (Kol. 3:12) Manang e re matam ney nib t’uf e tayim maku dabisiy ni boor yay nib t’uf ni ngar weliyew fak e pi n’ey u taabang mfini yag ni nge mich u wan’. Ba t’uf ni nge fanay e thin nu Bible ni nge ayuweg fak ni nge tamilang boch ban’en u wan’ ya nge yag ni mich u wan’ e pi n’en ni be fil. Ki yog Thomas ni gaar: “Tin baaray ban’en nrib ga’ fan e ri gamow ma guy leengig rogon ni nggu nangew ko kari mich u wan’ fakmow ma ke puluw u wan’ fa dawor. Faanra fith boch e deer, ma aram e ba manigil. Bin riyul’ riy e, ra magafan’ug ni faanra yigi m’agan’ nga ban’en nde fith boch e deer u m’on riy.”
Ba t’uf ni ngam gum’an’nagem ya nge yag nim ayuweg fakam ni nge mich e Thin rok Got u wan’
9. Uw rogon ni ngam ayuweg fakam ni nge mich e Thin rok Got u wan’?
9 Faanra gum’an’ e piin gallabthir ngar skulnaged pi fakrad, ma ra munmun ma aram e rayog ni ngar tababgad ni ngar nanged “feni ga’ radan nge feni n’uw nge feni tolang nge feni toar” e michan’. (Efe. 3:18) Rayog ni ngad filed boch ban’en ngorad nib puluw nga yangarrad nge rogon nrayog ni ngar nanged fan. Nap’an nra mich u wan’rad e pi n’en ni kar filed, ma aram e ra mom ngorad ni ngar weliyed ngak yugu boch e girdi’ nib muun ngay e piin ni yad nga skul. (1 Pet. 3:15) Bod ni, rayog ni nge weliy pi fakam e n’en ni ma buch rok be’ u nap’an ni ke yim’ nrogon ni be yog e Bible, fa? Ke puluw u wan’rad e pi n’en ni be yog e Bible u murung’agen e re n’ey, fa?a Arrogon, ba t’uf ni ngam gum’an’nagem ya nge yag nim ayuweg fakam ni nge mich e Thin rok Got u wan’. Machane bin riyul’ riy e, dabi yan i aw nib m’ay fan.—Deut. 6:6, 7.
Ba ga’ fan e pi n’en ni ga ma rin’, ya aram e n’en nra ayuweg pi fakam nge gel e michan’ rorad
10. Mang reb e ban’en nib ga’ fan ni ngam rin’ u nap’an ni ga be skulnag pi fakam?
10 Riyul’ nib ga’ fan e pi n’en ni ga ma rin’, ya aram e n’en nra ayuweg pi fakam nge gel e michan’ rorad. Stephanie nreb e matin ni bay dalip e rugod ni fak e yog ni gaar: “Ka nap’an nri kab bitir pi fakag, ma gu ma fitheg ni ma lungug, ‘Gu ma weliy ngak pi fakag fan nib mich u wan’ug nriyul’ ni bay Jehovah, ma gub t’uf rok, mab mat’aw rogon ni ma rin’ ban’en, fa? Rayog ni nge guy pi fakag ko ngongol rog nriyul’ nib t’uf Jehovah rog, fa?’ Dabiyog ni nggu lemnag ni nge mich e tin riyul’ u wan’ pi fakag ni faanra mus ngog ma de mich u wan’ug.”
“RAYOG NI NGE TAMILANGNIGEM U ROGON NI YIMA THAP NGAK GOT”
11, 12. Mang e gonop? Mang fan nrayog ni nga dogned ni gonop nra yag ngak be’ e der yan u rogon yangaren?
11 Ere, kad filed ni (1) manang Timothy e thin ni bay u lan fare Babyor nib Thothup, ma (2) kari mich u wan’ e tin ni ke fil. Machane, mang e be yip’ Paul fan u nap’an ni yog ni pi n’en ni bay u lan fare babyor nib thothup e rayog ni nge tamilangnag Timothy u ‘rogon ni yima thap ngak Got’?
12 Be weliy fare babyor ni Insight on the Scriptures, ko Volume 2 ni gonop nrogon ni be yog e Bible e ba muun ngay “rogon ni ngad maruwelgad ko tamilangan’ nge rogon ni kad nanged fan boch ban’en nib fel’ rogon ya nge yag nda pithiged ara da siyeged boch e magawon, nge boch ban’en ni bay e riya’ riy, me yag nda rin’ed boch ban’en ni gad be nameg, ara yag ni ngad fonownaged yugu boch e girdi’ u rogon ni ngar rin’ed e re n’ey. Be’ nib gonop e ba thil ngak be’ nib balyang.” Be yog e Bible ni “gubin e bitir ni yad bbalyang, ma yad ba wagagey.” (Prov. 22:15, BT) Ere, bochan nib thil be’ nib gonop ngak be’ nib balyang, ma aram fan ni faanra ba gonop be’ ma aram e ir be’ ni ke ilal ko tirok Got ban’en. Faanra ke ilal be’ ko tirok Got ban’en ma aram e bay madgun Jehovah u wan’, ma baadag ni nge fol ko pi motochiyel rok. Gathi bochan e ir be’ ni ke ilal.—Mu beeg e Psalm 111:10.
13. Uw rogon nrayog ni nge dag reb e fel’ yangaren ni ke tamilangan’ u rogon ni yima thap ngak Got?
13 Piin fel’ yangaren ni kar ilalgad ko tirok Got ban’en e der ‘fekrad e n’ew i yan, [ara] be fekrad e nifeng i yan ni gubin yay nra n’ag e nifeng gil’.’ Re n’ey e be yip’ fan ndarur paged e pi n’en ni yad be ar’arnag nge towasar ko pi taab yangar rorad ni nge gagiyegnagrad. (Efe. 4:14) Ya n’en ni kar rin’ed e aram e “kar filed rogon ni ngar nanged e tin nib fel’ ko tin nib kireb.” (Heb. 5:14) Ma m’ug ni yad be mon’og ko tirok Got ban’en ni aram e yad ma dugliy boch ban’en u fithik’ e gonop nib muun ngay e ngiyal’ nder guyrad e gallabthir rorad ara be’ nib piilal. (Fil. 2:12) Faanra nge yag e yafos ngodad ma aram e ba t’uf ni nge yag e mit ney e gonop ngodad. (Mu beeg e Proverbs 24:14.) Uw rogon ni ngam ayuweg pi fakam ni nge yag e mit ney e gonop ngorad? Som’on e ngam guy rogon ni ngar nanged e pi n’en ni bay u lan e Bible nib ga’ fan u wan’um. Mu ayuwegrad ni ngar nanged ko thin nge ngongol rom ni pi n’en nib ga’ fan ni bay ko Thin rok Got e ku aram e n’en nib ga’ fan u wan’um.—Rom. 2:21-23.
14, 15. (a) Mang boch ban’en nrib ga’ fan nsusun e nge fal’eg i lemnag reb e bitir ni be lemnag ni nge un ko taufe? (b) Uw rogon ni ngam ayuweg pi fakam ni ngar fal’eged i lemnag boch e tow’ath nra yag ngorad ni faan yad ra fol ko pi motochiyel rok Got?
14 Machane, ra ngam ayuweg pi fakam ni nge gel e michan’ rorad, ma de gaman ni kemus ni nga mog ngorad e n’en nib fel’ nge n’en nib kireb. Kub fel’ ni ngam ayuwegrad ni ngar fal’eged i lemnag e gal deer ni baaray ni be gaar: ‘Mang fan ni bay boch ban’en ni gad ra guy ma gad baadag ni be yog e Bible nib kireb? Mang e be micheg ngog ni pi motochiyel ni bay u Bible e gubin ngiyal’ nra yib angin ngog?’—Isa. 48:17, 18.
15 Faanra ke yog reb e bitir ni baadag ni nge un ko taufe, maku bay reb e ban’en nib t’uf ni ngan ayuweg ni nge fal’eg i lemnag. Thingari fal’eg i lemnag ko uw rogon u wan’ e pi n’en nra milfan ngak u tomuren ni ke un ko taufe. Mang angin nra yib ngak? Mang e ba mo’maw’ riy? Mang fan ni ka boor angin nra yib ngak ko pi n’en nra mo’maw’ riy ngak? (Mark 10:29, 30) Ireray boch ban’en ndabisiy nra t’uf ni nge dugliy be’ e n’en ni nge rin’ ngay u tomuren ni ke un ko taufe. Ere, rib ga’ fan ni nge fal’eg i lemnag fakam e pi n’ey u m’on ni nge un ko taufe. Faan yira ayuweg e piin bitir ni ngar fal’eged i lemnag boch e tow’ath nra yag ngorad ko fol ni yad be tay nge wenegan nra yib ni faanra dab ra folgad, mab mudugil nra ayuwegrad e re n’ey ni nge mich u wan’rad ni faan yad ra fol ko pi motochiyel u Bible, ma aram e gubin ngiyal’ nra yib angin ngorad.—Deut. 30:19, 20.
NAP’AN NRA MAGAWON E MICHAN’ ROK REB E FEL’ YANGAREN NIB TAUFE
16. Mang e susun ni nge rin’ e piin gallabthir ni faanra ke tabab ni nge war e michan’ rok reb i fakrad?
16 Ere, uw rogon ni faanra ke tabab fakam ni nge dag ni be maruwar boch ban’en u wan’ u ba ngiyal’ u tomuren ni ke taufe? Bod nrayog ni nge adag reb e fel’ yangaren ni ke taufe boch ban’en u fayleng ara tabab ni nge maruwar u wan’ ko riyul’ nra yib angin ngak ni faanra fol ko pi kenggin e motochiyel u Bible fa danga’. (Ps. 73:1-3, 12, 13) Bochan ni gur reb e gallabthir, ma thingar mu nang ni n’en ni ga ra rin’ u nap’an nra tabab ni nge maruwar boch ban’en u wan’ fakam e ra k’aring ni nge ulul ko pigpig ngak Jehovah fa reb e palog ko tin riyul’. Mu guy rogon ndab mu chamnagew fakam e re n’ey ndemtrug ko kab achig fa ke fel’ yangaren. Ya n’en ni ngam nameg e aram e ngam ayuweg ni nge nang nib t’uf rom ma ga baadag ni ngam ayuweg.
17, 18. Faanra be maruwar boch ban’en u wan’ reb e fel’ yangaren, ma uw rogon nrayog ni nge ayuweg e gallabthir rok?
17 Riyul’ nreb e fel’ yangaren ni ke un ko taufe e ke ognag ir ngak Jehovah. Re n’ey e aram e ke micheg ngak ni aram e nge t’ufeg me m’oneg e tin nib m’agan’ ngay me tomur e tin ni ka bay ban’en. (Mu beeg e Mark 12:30.) Re n’ey e ban’en nrib ga’ fan u wan’ Jehovah, maku arrogodad nthingari ga’ fan u wan’dad. (Ekl. 5:4, 5) Ere, mu gay ba ngiyal’ nib fel’ ni ngam puguran ngak fakam e re n’ey, mag rin’ u fithik’ e sumunguy. Machane, som’on e thingar mu beeg mag fil boch e babyor ni ke ngongliy e ulung rok Jehovah ni fan ko piin gallabthir. Faan ga ra rin’ ni aray rogon, ma aram e rayog ni ngam nang rogon ni ngam tamilangnag ngak fakam feni ga’ fan e n’en ni ke rin’ ni aram e ke ognag ir ngak Jehovah ke un ko taufe nge pi tow’ath nra yag riy ngak.
18 Bod ni, bay boch e fonow nib manigil ko appendix ko fare ke babyor ni Questions Young People Ask—Answers That Work, ko Volume 1 ni thin ni Meriken u tan fare thin ni kenggin e “Questions Parents Ask.” Be gaar: “Yugu dab mu gur ngam lemnag ni ke dabuy fakam e tin riyul’. Yooren e ngiyal’ e bay boch ban’en ni ir e be k’aring fakam ni nge maruwar boch ban’en u wan’.” Rayog ni bochan e towasar ni be tay e pi taab yangar rok, fa reb e be kireban’ ni bochan e yigoo ir, fa be lemnag ni boor ban’en nib fel’ ni be rin’ yugu boch e fel’ yangaren ni Kristiano ni fan ko pigpig rorad ngak Jehovah ko tin ni be rin’. Ki ulul e re ke babyor nem ngay ni gaar: “Ba ga’ ni pi magawon ney e gathi ma sum ni bochan e der puluw u wan’ fakam e pi n’en ni ke mich u wan’um. Ya ba ga’ ni ma sum ni bochan boch ban’en ni be mo’maw’nag ngak e chiney ni nge fol ko pi n’en ni ke fil.” Ku bay boch e fonow ko re ke babyor ney ni be weliy rogon nrayog ni nge ayuweg reb e gallabthir ni Kristiano reb e fel’ yangaren ni be maruwar boch ban’en u wan’.
19. Uw rogon ni nge ayuweg e piin gallabthir pi fakrad ni nge ‘tamilangan’rad u rogon ni yima thap ngak Got’?
19 Bochan ni gur reb e gallabthir, ma bay reb e maruwel nib ga’ fan nib milfan ngom, maku gab tow’ath ni ga be chuguliy fakam ‘ma ga be llowan’nag nrogon, ma ga be fonownag nrogon girdien Kristus.’ (Efe. 6:4) Kad filed nre n’ey e gathi kemus ni be yip’ fan ni ngam fil ngorad e n’en ni be yog e Bible, ya thingar kum ayuwegrad ni nge mich u wan’rad e pi n’en ni kar filed. Arrogon, thingari gel e michan’ rorad, ya aram e n’en nra k’aringrad ni ngar ognaged yad ngak Jehovah mar pigpiggad ngak u polo’ i gum’ircha’rad. Ere manga yugu mu pag e Thin rok Jehovah, nge gelngin nib thothup ni nge ayuwegem, mag athamgil ni ngam ayuweg pi fakam ni nge ‘tamilangan’rad u rogon ni yima thap ngak Got.’
a Fapi study guide ni kan ngongliy ni thin ni Meriken ni fan ko fare ke babyor ni kenggin e “Mang e Ri Be Fil e Bible?” e aram boch ban’en nrib manigil nrayog ni nge ayuweg e piin fel’ yangaren nge piin ni kar piilalgad ni ngari tamilang u wan’rad e tin riyul’ u lan e Bible miki yag ni ngar weliyed ngak be’. Rayog ni ngam pirieg e pi n’ey ko jw.org ni kan pilyeg nga boch e thin. Mman ko fare thin ni kenggin e BIBLE TEACHINGS > BIBLE STUDY TOOLS.