Thin Rok Jehovah E Ba Fas

Tin Ni Baga’ Fan Ko Babyor Ni Numbers

TOMREN e Exodus ni fan e re bugithin nem e Kan Chuw U Egypt, e kan yarmiy piyu Israel ngar manged ba nam. De n’uw nap’an u tomren ma rayog ni ngar ranod nga lan fare Binaw Ni Kan Micheg ngorad, machane dar ranod nga lan fare binaw. Ya kar milekaggad ni aningeg i ragag e duw u daken e ted “ni ba ted ni baga’ ni yima tamdag ngay.” (Deuteronomy 8:15) Mang fan? Fare chep ni bay ko babyor ni Numbers ni bay ko Bible e ma weliy ngodad e n’en ni ke buch. Thin ni bay riy e ra tamilang ngodad ni thingar ni fol rok Jehovah Got ma ngan tay fan e piin ni yad owchen.

Moses e ke yoloy fare babyor u daken e Ted Nu Moab ma chep riy e 38 e duw nge 9 e pul n’umngin nap’an​—ara 1512 B.C.E. nge mada’ ko 1473 B.C.E. (Numbers 1:1; Deuteronomy 1:3) Fithngan fare babyor ni Numbers e be yip’ fan e mathaeg girdi’ ya l’agruw yay ni kan thieg urngin piyu Israel ma 38 e duw u thilin e gali mathaeg nem. (Guruy ni 1-4, 26) Bay dalip yang e re chep ney. Yang ni somm’on e ke buch u Burey nu Sinai. Yang ni l’agruw e be weliy e milekag ni tay piyu Israel u daken e ted. Ma yang ni tomur e ke buch u daken e Ted Nu Moab. Nap’an ni ga ra bieg e re babyor ney ma ngam fithem, “Mang e gu ra fil ko pi n’en ney? Bay e machib ko re babyor ney ni ra fel’ rogog riy, fa?”

U BUREY NU SINAI

(Numbers 1:1–10:10)

Yay nsomm’on ni kan thieg e girdi’ e ni tay u nap’an ni bay piyu Israel u Burey nu Sinai. Urngin e pumoon ni 20 e duw nga lang e ke gaman 603,550 ma de un piyu Levi ngay. Kan thieg e girdi’ ni fan ko salthaw. Sana ke pag dalip million e girdi’ ko fare nam ni ke un e ppin nge bitir nge piyu Levi ngay.

Tomren fare mathaeg girdi’ ma ka nog ngak piyu Israel rogon e yan ni ngar ted, nge rogon e maruwel rok piyu Levi nge rogon e pigpig u lan e tabernacle, nge pi motochiyel ko piin nib m’ar ara ba alit ni ngar pared u wuru’ e binaw, nge pi motochiyel u morngaagen e talieg, nge pi motochiyel ko tin ni ke ognag e pi Nazirite. Bay e thin u guruy ni 7 morngaagen e pi maligach ni ke ognag e pi pilung ko pi ganong u nap’an ni kan yibilay fare altar ma guruy ni 9 e be weliy morngaagen e Paluk’af. Ka nog ngak e nam rogon ni ngar yarmiyed e par rorad nge rogon ni ngar fl’eged rogorad ni fan ko yan.

Fulweg Ko Pi Deer Ko Bible:

2:1, 2​—Kan yarmiy rogon e par ko piyu Israel ni ra dalip e ganong ma nge par u charen e “pi pow” u nap’an ni kar milekaggad u daken e ted, ma mang e “pi pow” nem? De weliy e Bible ko mang e pi pow nem. Machane gathi ban’en nib machmach ni ngar liyorgad ngay. Fan e pi pow nem e nge ayuweg be’ ni nge nang e gini nge par ngay u lan nap’an are milekag.

5:27​—Mang fan fare thin ni “ra munugun kalkalen” be’ ni leengiy ni kar parew be’ ni gathi mabgol rok? Fare bugithin ni “kalkalen” e be yip’ fan e diyen. (Genesis 46:26) “Ra munugun” e be yip’ fan ni dabiyog ni nge diyen fare ppin.

Tin ni Gad Ra Fil Riy:

6:1-7. Thingari dabi unum pi Nazirite logowen e grapes ara urngin miti garbod nrayog ni ngan ching ngay, ere thingari yog rorad ni ngar t’ared lanin’rad. Thingar ra paged piyen lolugrad nge n’uw ya nge yip’ fan ni yad bay u tan pa’ Jehovah ni bod rogon e piin ni ppin ni yad bay u tan pa’ e pumoon rorad ara chitamangirad. Thingari par e pi Nazirite ni yad ba klin ni dab ra mathgad nga ba yam’ ni mus ko girdi’ rorad ni kar m’ad. Ku arrogon e piin ni ma machib ni gubin ngiyal’ e ngiyal’ ney ni kar paged farad ni kar t’ared lanin’rad ma yad ma par u tan pa’ Jehovah nge ulung rok. Boch i yad e ma yan nga yugu reb e nam ni gathi nam rorad mab mo’maw’ ara dabiyog ni ngar sulod nga taferad ni ngar uned ko gum’eyag ko chon e tabinaw rorad.

8:25, 26. Ka nog ngak e pi pumoon nu Levi ni kar pilibthirgad ni ngar talgad ko pigpig ni bochan e nge yip yugu be’ nga luwrad maku bochan e yibe tay farad. Machane rayog ni ngar pied e ayuw ngak yugu boch e Levi. Ngiyal’ ney e dariy e yangar ni ngan tal i machibnag Gil’ilungun Got, machane re motochiyel ney e ma fil ban’en nib riyul’ ni fan ngodad. Faanra kari pilibthir be’ ni Kristiano ma dabiyog ni nge rin’ e maruwel rok ma rayog ni nge un nga ba maruwel ni rayog rok ni nge rin’.

YIBE MILEKAG U DAKEN E TED

(Numbers 10:11–21:35)

Fare manileng ni ma par u daken fare tabernacle e ra tolang nga lang ma ra un piyu Israel ngay ko yan, ma munmun mar tawgad nga daken e ted nu Moab ni aran e 38 e duw nge taareb ara l’agruw e pul nga tomren ni kar tababgad ko milekag. Ra fel’ rogom riy faan ga ra yaliy yaan e binaw ni bay ko page 9 ko fare ke babyor ni “See the Good Land,” ni ke fl’eg e pi Mich Rok Jehovah.

Nap’an ni yad be yan nga binaw nu Kadesh ni bay ko Ted Nu Paran ma dalip yay ni kar gun’gun’gad. Yay nsomm’on ni kar gun’gun’gad ma ke pi’ Jehovah e nifiy ni ke li’ boch i yad mar talgad ko gun’gun’. Ma biyay e kar yorgad ni yad ba adag ni ngar ked e ufin, me pi’ Jehovah e arche’ ni quail ngorad ni ngar ked. May biyay e ke gun’gun Miriam nge Aaron ni yow be togopuluw ngak Moses me af e daraw ngak Miriam.

Nap’an ni be par piyu Israel u Kadesh me l’og Moses 12 e damit ni ngar yaliyed fare Binaw Nni Micheg ngorad. Kar sulod ni 40 e rran nga tomren. Mmich u wan’ e girdi’ e thin rok fa ragag e damit ni yad be yog ni de fel’ fare binaw, me ere lemnag e girdi’ ni ngar malangnaged Moses nge Aaron nge fagali damit ni Joshua nge Caleb. Ba adag Jehovah ni nge gechignag e girdi’ nge af e liliy ngorad, machane i wenignagrad Moses me yog Got ni thingar ra milekaggad u daken e ted ni 40 e duw​—nge mada’ ko ngiyal’ ni yim’ urngin e piin ni kan thiegrad.

Ki pi’ Jehovah yugu boch e motochiyel. I togopuluw Korah nge yugu boch e girdi’ ngak Moses nge Aaron, ma ke yib ne nifiy ni ke li’ boch i yad ma boch i yad e kar m’ad ni ke mab e but’ me ful’rad. Bin migid e rran e ke nonnon ga’ngin e nam ni yad be togopuluw ngak Moses nge Aaron. Me gechignagrad Jehovah me yim’ 14,700 e girdi’. Ke tamilangnag Jehovah ko mini’ e ke mel’eg ni nge mang prist nib tolang, me puf e floras ko sog rok Aaron. Me pi’ Jehovah e motochiyel u morngaagen e maruwel rok piyu Levi nge rogon ni ngan biechnag e girdi’. Fare motochiyel u morngaagen e awat ko garbaw ni raen rowrow e be yip’ fan e maligach rok Jesus ni ra biechnagey.​—Hebrews 9:13, 14.

Me sul pi fak Israel nga Kaesh me yim’ Miriam u rom. Ki gun’gun’ e nam biyay nib togopuluw ngak Moses nge Aaron. Fan ni yad be gun’gun’: dariy e ran. Ke fl’eg Moses nge Aaron e maang’ang me yib e ran, machane dar tayew fan fithngan Jehovah riy ere dabiyog ni ngar unew nga lan fare Binaw Nni Micheg. Me chuw piyu Israel u Kadesh me yim’ Aaron u Burey nu Hor. Ma nap’an ni yad be liyeg yu Edom me yib e magar ngak piyu Israel mar togopuluwgad ngak Got nge Moses. Me l’og Jehovah e pi porchoyog ni bay e yub u l’iginrad nge gechignag piyu Israel. Ma ku biyay ni ke wenignagrad Moses, me yog Got ngak ni nge fl’eg ba liyos ko copper ni yaan e porchoyog ma nge suwey nga lang u daken baley i ren ni fan e nge gol e piin ni ra sapgad ngay ni piin ni ke k’adrad e porchoyog. Fare porchoyog e be yip’ fan Jesus Kristus ni kan li’ u daken baley i ren ni bochan e nge yog e yafas ni manemus ngodad. (john 3:14, 15) I mahl piyu Israel ngak yu Amorite mar gelgad ngak Sihon nge Og ni yow e pilung nu Amorite mar tafanayed e binaw rorad.

Fulweg Ko Pi Deer Ko Bible:

12:1​—Mang fan ni ke gun’gun’ Miriam nge Aaron nib togopuluw ngak Moses? Bin riyul’ i fan ni kar gun’gungow e ba adag Miriam ni nge yog e thin. Nap’an ni yib Zipporah ni ppin rok Moses, sana ke rus Miriam ni gathi ir e bin tolang e ppin u lan e nam nu Israel.​—Exodus 18:1-5.

12:9-11​—Mang fan ni ke mus ni goo Miriam ni ke af e daraw ngak? Dabi siy ni ir e ani ke tabab ni nge gun’gun me towasariy Aaron ni nge un ngak ko togopuluw. Bpuluw laniyan’ Aaron ya ke yog ni ir e kireb e rok.

21:14, 15​—Mang babyor ni be weliy e gali verse ney morngaagen? Ma weliy e Bible morngaagen boor e babyor ni ke fanay e piin ni kar yoloyed e Bible ni ngar weliyed e chep riy. (Joshua 10:12, 13; 1 Kings 11:41; 14:19, 29) Reb e pi babyor nem e aram “fare ke babyor ko Pi Mahl Rok Jehovah.” Bay e chep riy u morngaagen e pi mahl ni tay e girdi’ rok Jehovah.

Tin Ni Gad Ra Fil Riy:

11:27-29. Ke dag Moses e kanawo’ nib fel’ ngodad u rogon u wan’dad u nap’an ni ra yog e maruwel nib taw’ath ngak yugu boch e girdi’ ni yad be pigpig ku Jehovah. De awan’ Moses nge guy rogon ni nge tolangnag ir, machane ke falfalan’ u nap’an ni ke tabab Eldad nge Medad ko maruwel ko profet.

12:2, 9, 10; 16:1-3, 12-14, 31-35, 41, 46-50. Ba adag Jehovah ni nge tay e piin ni yad ma meybil ngak fan e piin ni ke tay Got ni nge yog e thin.

14:24. Rayog ni ngada togopuluwgad ko towasar ko fayleng ni ngada uned ko kireb ni faan gad ra guy rogon ni nge “thil e lem” rodad. Thingari aw ni lem rodad ae ba thil ko lem ko fayleng.

15:37-41. Ba thil tabanggin e mad rok piyu Israel ko mad rok e pi nam ma arrogon ya nge puguran ngorad ni yad ba thil ni fan e ngar liyorgad ngak Got ma ngar folgad ko pi motochiyel rok. Susun ngada folgad ko pi motochiyel rok Got ma ngada gagiyelgad ni gad ba thil ko fayleng, fa?

U DAKEN E TED NU MOAB

(Numbers 22:1–36:13)

Ke magawon piyu Moab ni kar tamdaggad ngak piyu Israel ni yad be par u daken e ted nu Moab. Ere ke pi’ Balak ni Pilung nu Moab puluwon Balaam ni nge bucheg waathan piyu Israel. Machane ke towasariy Jehovah Balaam ni nge fl’eg waathan piyu Israel. Ere kan tay e piin ni ppin nu Moab ngu Midian ni ngar waliyed e pumoon nu Israel ni ngar uned ko ngongol ko darngal ma ngar meybilgad ko liyos. Ere ke thang Jehovah 24,000 e girdi’ ni kireb. Me tal e gechig ni tay Jehovah ngak piyu Israel u nap’an ni dag Phinehas ni de fel’ u wan’ ni yibe togopuluw ngak Jehovah.

Kan thieg e girdi’ biyay me m’ug riy ni dakuriy fapi girdi’ nthiegrad ko yay nsomm’on, ma ke mus ni Joshua nge Caleb ni yow bay. Kan duguliy Joshua ni nge yan nga luwan Moses. Min pi’ e motochiyel ngak piyu Israel u rogon ni ngan ognag boch e maligach nge rogon ni ngar micheged ban’en. Me mahl piyu Israel ngak piyu Midian ni yad be fulweg taban e kireb nrin’ ngorad. I par e ganong rok Reuben nge ganong rok Gad nge baley e ganong rok Manasseh u ba’ ni ngek ko lul’ nu Jordan. Ka nog ngak yu Israel rogon ni ngar th’abed e lul’ nu Jordan nge rogon ni ngar tafanayed fare binaw. Kan weliy e mathil ko binaw. Min f’oth e binaw ni kan non’ nochi ban’en nga but’ ni ir e nge duguliy ko mini’ e nge tafanay e binaw. Kan pi’ 48 e mach ngak piyu Levi ma 6 ko pi mach ney e nge mil be’ ngay ni ke thang e fan rok yugu be’ ni ke kal’ riy.

Fulweg Ko Boch E Deer Ko Bible:

22:20-22​—Mang fan ni ke dumumuw Jehovah ngak Balaam? I yog Jehovah ngak Balaam ni reb e profet ni nge dabi bucheg waathan piyu Israel. (Numbers 22:12) Machane i un fare profet ngak e girdi’ rok Balak ni be lemnag ni nge bucheg waathan piyu Israel. Ba adag Balaam ni nge fel’ u owchen fare pilung nu Moab ma nge yog e taw’ath rok Balak ngak. (2 Peter 2:15, 16; Jude 11) Mus ko ngiyal’ ni ke fl’eg waathan piyu Israel ya de yog ni nge bucheg waathrad, me guy rogon ni nge fel’ u p’eowchen fare pilung me yog ni nge fanay e pi ppin ni yad ma meybil ngak Baal ni ngar waliyed e pumoon nu Israel. (Numbers 31:15, 16) Ere ke dumumuw Got ngak Balaam ni bochan e ba gel e chogow rok.

30:6-8​—Rayog ni nge thilyeg be’ ni moon ni Kristiano e n’en ni ke micheg e ppin rok ngak Got, fa? N’en ni ke micheg be’ ngak Got e bay u thilrow God. Susun, be’ ni ke ognag ir ngak Got e ban’en ni ir rok. (Galatia 6:5) Dariy mat’awen be’ ni figirngiy ni nge thilyeg e re n’en nem ni ke micheg leengin. Machane be’ ni leengiy e dabi micheg ban’en nib togopuluw ko Thin Rok Got ara ba togopuluw ko maruwel rok ngak e pumoon rok.

Tin Ni Ngada Filed Riy:

25:11. Rib fel’ e kanawo’ ni ke dag Phinehas ngodad u rogon ni nge pasigan’dad ni fan ko liyor ngak Jehovah! Susun ni ngada adaged ni nge par e ulung nib biech ma nga dogned ngak e piin ni piilal ni Kristiano ni faan manga bay e kireb ni yibe rin’ u lan e ulung.

35:9-29. Fare motochiyel u morngaagen be’ ni ke thang e fan rok yugu be’ ni k kal’ riy e thingari chuw u tafen nge mil ko fare mach ni yima nab ngay me par riy e ma fil ngodad ni ba thothup e yafas ma thingar da ted fan e yafas.

35:33. Ra alit e but’ ni kan puog ngay rachaen be’ ni dariy ban’en ni ke bucheg, ma rayog ni ngan biyuliy e re alit nem u pa’ e piin ni kar puoged rachaen faanem. Ere bpuluw ni nge thang Jehovah e fan rok e piin nib kireb mfin ra paradisnag e but’!​—Proverbs 2:21, 22; Daniel 2:44.

Bay Gelngin E Thin Rok Got

Thingar da ted fan Jehovah nge piin ni ke tayrad Jehovah ni ngar gagiyegnaged e girdi’ rok. Ba tamilang e re thin ney u lan e babyor ni Numbers. Kada filed riy ni arrogon ni nge gapas e ulung ma nge taareb laniyan’ girdien e ulung e chiney!

Fapi n’en ni ke buch u lan e babyor ni Numbers e ma tamilangnag fene mom rok e piin ni dar tedan’rad ko tirok Got ban’en ni ngar uned ko ngongol nib kireb ni bod e gun’gun’ nge ngongol ko danrgal nge meybil ko liyos. Rayog ni ngan fanay e pi thin ni bay ko Numbers ni ngan weliy u lan e Service Meeting e tin nib t’uf ko ulung ko Pi Mich Rok Jehovah. Riyul’ ni “Thin Rok Got e ba fas ma ba’ gelngin ni ma maruwel” u lan e yafas rodad.​—Hebrews 4:12.

[Picture on page 28, 29]

I fanay Jehovah ba manileng nib maang’ang ni bay u daken e tabernacle ni nge gagiyegnag piyu Israel ko gini ngar pared riy ara ngiyal’ ni ngar chuwgad

[Pictures on page 30]

Bay fan ni ngada folgad rok Jehovah ma ba adag Jehovah ni ngada ted fan e girdi’ ni yad owchen