Cadi gudiʼnu lugar guicá «espíritu sti binni guidxilayú» laanu
«Cadi espíritu sti binni guidxilayú ucuaa nu, sínuque Espíritu ni zeeda de Dios.» (1 COR. 2:12.)
1, 2. 1) Xiñee rápacabe chupa canariu ndaaniʼ ca mina ni nuu Gran Bretaña. 2) Ximodo nga nuunu casi ca hombre runi dxiiñaʼ ndaaniʼ mina que.
LU IZA 1911 que , gudixhe gobiernu stiʼ Gran Bretaña ti ley para gulá ca hombre ni runi dxiiñaʼ ndaaniʼ ca mina ra riree buu. Ne lu ley ca na naquiiñeʼ gapa guiráʼ mina chupa canariu. Xi para yaʼ. Para chiné ca hombre ni zigulá binni ca laacame ndaaniʼ mina ca pa málasi guicá guí ndaanini. Ca maniʼ huiiniʼ ca nagueenda runi feu gas laacame, casi monóxido de carbono. Pa maʼ napa bi ni cacaacame ca gas ca la? chaahuigá zusisiaasini laacame dede ziábacame de ra zuhuaacame ndaaniʼ jaula stícame. Ora gúʼyacabe gaca ca maniʼ huiiniʼ ca zacá la? rudiicacabe cuenta naquiiñeʼ guireecabe de ndaaniʼ mina ca. Monóxido de carbono ca nga ti gas ni qué rihuinni ne qué rindáʼ, ne ruutini binni purtiʼ qué rudiini lugar ca glóbulo xiñáʼ ca gudii oxígenu ladi binni. Nga runi, pa qué chiné ca hombre ni rulá binni ca laacame la? zadeegucaʼ ne záticaʼ sin gánnacaʼ pa maʼ nuu venenu ca ládicaʼ.
2 Laanu, ca xpinni Cristu, laaca nuunu casi ca hombre runi dxiiñaʼ ndaaniʼ mina que. Chiguidúʼyanu xiñee. Dxi gudxi Jesús ca discípulo stiʼ naquiiñeʼ gucheechecaʼ diidxaʼ lu guidubi naca guidxilayú la? maca nánnabe ziuu ni gucaa laacaʼ gúnicaʼ ni cadi jneza, purtiʼ ziuucabe ra cayuni mandar Binidxabaʼ ne espíritu stiʼ binni guidxilayú (Mat. 10:16; 1 Juan 5:19). Cumu nuu Jesús xizaa pur ca discípulo stiʼ la? ngue runi gueelaʼ ante gátibe que bíʼnibe ti oración Bixhózebe ne gúdxibe laa: «Cadi canaba lii gaxhu laacabe de ndaani guidxilayú, sínuque ulá lu laacabe de [B]inidxabaʼ» (Juan 17:15).
3, 4. Xi gudxi Jesús ca discípulo stiʼ zándaca guizaacacaʼ, ne xiñee naquiiñeʼ gánnanu de laani.
3 Jesús maca gudxi ca xpinni zaxélecaʼ de Dios pa qué gatanacaʼ, ne dede zanda gáticaʼ. Ca diidxaʼ guníʼ Jesús ca laaca risácacani para laanu, purtiʼ nabáninu lu ca dxi ra mayaca guinitilú ca cosa malu ca: «Lagataná [...] para ganda ilá tu de irá ni chi gaca ca, ne zacá zanda uzuhuaa tu nezalú Hombre Biseenda Dios» (Luc. 21:34-36). Peru laaca gudxi Jesús laacabe zuseendaʼ Bixhózebe espíritu santu stiʼ para gacané laacabe guietenaláʼdxicabe cani maʼ biziidicabe, ne para gacané laacabe gatanácabe ne guzuhuaacabe dxiichiʼ ndaaniʼ xquidxi Dios (Juan 14:26).
4 Yanna laanu la? laaca zanda gacané espíritu santu laanu. Peru xi zanda gúninu para guicaanu ni yaʼ. Ne xii nga espíritu stiʼ binni guidxilayú yaʼ, ximodo rúnini dxiiñaʼ luguiáʼ binni ne ximodo zanda gudxíʼlunu ni yaʼ (biindaʼ 1 Corintios 2:12).
Espíritu santu ne espíritu stiʼ binni guidxilayú
5, 6. Ximodo zanda gacané espíritu santu ca laanu, ne xi naquiiñeʼ gúninu para guicaanu ni.
5 Espíritu santu ca cadi para si ca xpinni Cristu ni guyuu lu primé siglu que ni, sínuque laaca zanda gacaneni laanu yanna. Espíritu stiʼ Dios zanda gudii stipa laanu para gúninu ni jneza ne para cadi gusaananu de gúninu xhiiñaʼ Dios (Rom. 12:11; Fili. 4:13). Laaca zanda gacaneni laanu gannaxhiinu binni, gácanu nachaʼhuiʼ (Gál. 5:22, 23). Peru Jiobá que rudiidiʼ espíritu santu stiʼ cani qué náʼ guicaa ni.
6 Jneza nga guinabadiidxanu xi zanda gúninu para guicaanu espíritu santu ca. Biblia na nuu caadxi cosa ni zanda gúninu. Tobi de laacani nga guinábanu ni Dios, ne cadi nagana diʼ para gúninu nga (biindaʼ Lucas 11:13). Stobi de laacani nga guidúʼndanu Stiidxaʼ Dios, ni gucuá pur espíritu stibe, ne gúninu ni na ca conseju stibe (2 Tim. 3:16). Dxandíʼ nga cadi guiráʼ tu ruundaʼ Biblia nga ricaa espíritu stiʼ Dios. Peru ora ti xpinni Cristu ruundaʼ ni de guidubi ladxidóʼ la? riene ni cusiidini laa. Sti cosa ni naquiiñeʼ gánnanu nga gulí Jiobá Jesús para guiníʼ pur laabe ne laabe nga riquiiñeʼ Jiobá para gudii espíritu stiʼ laanu (Col. 2:6). Nga runi, naquiiñeʼ chinándanu ejemplu stiʼ Jesús ne chinándanu guiráʼ cani bisiidibe (1 Ped. 2:21). Ora jma gúninu stipa pur chinándanu ejemplu stiʼ Cristu la? jma zacaanu espíritu santu.
7. Ximodo rucaa espíritu stiʼ binni guidxilayú guni xcaadxi binni ni na.
7 Yanna espíritu stiʼ binni guidxilayú riʼ la? rucaani binni guni ni riuulaʼdxiʼ Binidxabaʼ (biindaʼ Efesios 2:1-3). Ne stale modo nga rihuinni runi espíritu ca dxiiñaʼ luguiáʼ binni ne guiráʼ ladu nga nuuni. Rucaani binni cadi guzuubaʼ stiidxaʼ Dios, ne zaqueca rucaani binni chuulaʼdxiʼ «guni ni na ique ne gapa irá ni guʼyaʼ, ne gaca tuuxa nezalú ca xcaadxi» (1 Juan 2:16). Laaca rucaani binni guni guiráʼ ni na ique, casi chuʼné ni cadi xheelaʼ, gusisaca bidóʼ, ne guni brujeriá, gapa envidia, xhudxi ne gastiʼ si gaca maca cadxiichi (Gál. 5:19-21). Zaqueca rucaani ca binni ni maʼ bidxiideche Dios ca guiniʼcaʼ intiica diidxaʼ ni qué zacané guirutiʼ (2 Tim. 2:14-18). Ora ti binni gudii lugar gucaa espíritu stiʼ binni guidxilayú laa guni ca nga la? jma zahuinni rúnicaʼ ni runi Binidxabaʼ.
8. Xii nga naquiiñeʼ guʼyaʼ binni pa zuni o pa qué zuni.
8 Guiráʼ binni nga zuuyaʼ pa zuni ni na espíritu santu o pa zuni ni na espíritu stiʼ binni guidxilayú. Ca binni ni cayuni ni na espíritu stiʼ binni guidxilayú ca la? zanda guixélecaʼ de laani ne guicaacaʼ espíritu santu. Peru cani maʼ napa espíritu santu laaca zanda guixélecaʼ de laani ne chinándacaʼ ni na espíritu stiʼ binni guidxilayú. Cani maʼ xadxí de zinándacaʼ ni na espíritu santu zanda gucaa espíritu stiʼ binni guidxilayú laacaʼ gúnicaʼ ni cadi jneza (Fili. 3:18, 19). Nga runi, guidúʼyanu ximodo gudxíʼlunu espíritu stiʼ binni guidxilayú.
Naquiiñeʼ gudiʼnu cuenta pa maʼ cacá espíritu stiʼ binni guidxilayú laanu
9-11. Xi guiráʼ nga rusihuinni maʼ cacá espíritu stiʼ binni guidxilayú laanu.
9 Ca hombre ni runi dxiiñaʼ ndaaniʼ mina ni bizéʼtenu ra bizulú tema riʼ la? guninu riquiiñecaʼ chupa canariu para gudiicaʼ cuenta pa nuu gas ni ruuti binni ra cayúnicaʼ dxiiñaʼ. Pa tobi de ca hombre ca guʼyaʼ guiaba ti canariu huiiniʼ ca la? maca nánnacabe naquiiñeʼ guireecabe de raqué para cadi gáticabe. Yanna laanu, ca xpinni Cristu, ximodo zudiʼnu cuenta pa maʼ cacá espíritu stiʼ binni guidxilayú ca laanu yaʼ.
10 Dxi bizulú cazíʼdinu de Stiidxaʼ Dios ne dxi bidiʼnu laanu Jiobá la? zándaca nabé bidúʼndanu Biblia ne guiráʼ ora biʼniʼ orarnu Jiobá de guidubi ladxidoʼno. Ne guizáʼ guyuuláʼdxinu chuunu ca guendaridagulisaa ca purtiʼ galán runi sentirnu raqué. Guiráʼ nga gucané laanu guixélenu de espíritu stiʼ binni guidxilayú riʼ.
11 Ñee cayúninu stipa pur guidúʼndanu Biblia guiráʼ dxi la? (Sal. 1:2.) Ñee qué rusaananu de guni orarnu Dios de guidubi ladxidoʼno la? Ñee riuuláʼdxinu chuunu ca guendaridagulisaa ca ne nin tobi ni qué racaláʼdxinu gunítinu la? (Sal. 84:10.) Ñee nuu tobi de cani bizéʼtenu ca maʼ qué rúninu la? Guiranu nánnanu nabé nuu xhiiñanu ne pur nga qué gápanu stale tiempu ne ridxáganu, nga runi nagana raca para laanu gúninu ca dxiiñaʼ ni naquiiñeʼ gúninu ti xpinni Cristu. Peru pa gudiʼnu cuenta nuu ni maʼ cadi cayúninu la? zándaca maʼ cacá espíritu stiʼ binni guidxilayú laanu. Pa zacá ni la? naquiiñeʼ gúninu stipa pur gúninu cani bíninu dxi cazíʼdinu de Dios que.
«Cadi gudiʼnu lugar iguidxi ladxidoʼno»
12. Ximodo gudixhená Jesús ca discípulo stiʼ, ne xiñee.
12 Xiruʼ naquiiñeʼ gúninu para cadi guicá espíritu stiʼ binni guidxilayú laanu yaʼ. Ora gudxi Jesús ca discípulo stiʼ «lagataná» que la? casi biluxe gúdxibe laacaʼ xiñee naquiiñeʼ gúnicaʼ ni. Laabe gudixhenabe laacaʼ sicaríʼ: «Laguuya gá laatu cadi ma canazá tu canaxudxi tu ne nisi icá ique tu ni ricá ique binni ni qué runibiáʼ Dios. Pacaa zaguidxi ladxidóʼ to, ne nin ganna tu mala zanaaze dxi que laatu. Purti ziaba ni luguiá irá binni guidxilayú casi ti trampa» (Luc. 21:34, 35).
13, 14. Gunáʼ nga cani zanda guinabadiidxanu de nisadxuuniʼ ca ne de guendaró.
13 Guidúʼyanu ca diidxaʼ guníʼ Jesús ca. Ñee guníʼ Jesús malu nga gó binni ne gueʼ la? Coʼ, purtiʼ laabe nánnabe ca diidxaʼ guníʼ Salomón riʼ: «Maʼ biiyaʼ ni jma galán para [binni] nga guiéchecabe ne gúnicabe ni jneza guiráʼ dxi guibánicabe; laaca gunnaʼ ni jma galán para binni nga gó ne gueʼ ne guʼyaʼ ni galán guleendú dxiiñaʼ nadipaʼ biʼniʼ. Guiráʼ nga la? de Dios zeedacani» (Ecl. 3:12, 13). Peru laaca gunna Jesús rucaa espíritu stiʼ binni guidxilayú xcaadxi binni gó xhaataʼ ne gueʼ xhaataʼ.
14 Ximodo zanda gánnanu pa maʼ cacá espíritu stiʼ binni guidxilayú laanu ne pur nga maʼ cadi cudiʼnu cuenta pa cadídisunu ora ridoʼno ne ora rideʼnu yaʼ. Naquiiñeʼ guiníʼ íquenu: «Ximodo ruuyaʼ ca conseju ni zeeda ndaaniʼ Biblia ne ndaaniʼ ca guiʼchiʼ ni cudii conseju binni para cadi tiidisú ora gó ne gueʼ yaʼ. Ñee qué rulabeʼ cani purtiʼ rabeʼ qué risácapeʼ ni caníʼcani la? Ora guneʼ xiixa ni cadi jneza, ñee nagueendaca ruyubeʼ guluéʼ napaʼ razón pur bineʼ ni la?a Xi riníʼ iqueʼ de ca conseju ni rudiicabe de nisadxuuniʼ ca, casi ora riníʼcabe gueʼ binni ni biaʼ galán ne cadi liica xhudxi yaʼ. Ñee qué rulabeʼ ca conseju ca purtiʼ rabeʼ cadi para naa diʼ cani la? Pa tuuxa gabi naa nuu xizaa pur modo reʼ nisadxuuniʼ ca, ñee rudxieruaaca laa o ridxiicheʼ la? Ñee rabeʼ cani ridxaagaʼ cadi gulábicaʼ ca conseju ni rudii Biblia de laani la?». Casi maʼ bidúʼyanu ca, xpiaʼnu ca zusihuinni pa cacá espíritu stiʼ binni guidxilayú laanu o pa coʼ (zanda gúʼndaluʼ Romanos 13:11-14).
Cadi gudiʼnu lugar guxheleʼ cani riguu xaíquenu ca laanu de Dios
15. Xii nga ni guníʼ Jesús naquiiñeʼ gucueeza binni.
15 Sti cosa ni zacané laanu para cadi guicá espíritu stiʼ binni guidxilayú laanu nga cadi cuʼ xaíquepenu xiixa cosa. Jesús nanna riguu xaíquenu intiica si cosa purtiʼ gulenenu donda. Nga runi, gúdxibe ca discípulo stibe: «Cadi cuʼ xa ique tu ximodo ibani tu» (Mat. 6:25). Gastiʼ naca nga chuʼ binni xizaa pur ca cosa ni risaca, casi guni ni riuulaʼdxiʼ Dios, guni ca dxiiñaʼ ni napa ca xpinni Cristu ne gudii ni caquiiñeʼ binnilidxi (1 Cor. 7:32-34). Yanna, xii nga guníʼ Jesús lu textu ca yaʼ.
16. Xi rucaa espíritu stiʼ binni guidxilayú ca guni xcaadxi binni.
16 Espíritu stiʼ binni guidxilayú ca rucaani xcaadxi binni nabé chuʼ xizaa pur gapa guiráʼ ni guʼyaʼ. Laaca maʼ bicaani binni guiníʼ ique pur napa bueltu nga maʼ qué zazaaca gastiʼ ne laaca rucaani laacabe guiníʼ íquecabe risaca binni pa napa bidxichi ne cadi pa napa ca guenda ni rudii Dios. Cani riníʼ ique zacá la? rúnicaʼ dxiiñaʼ nadipaʼ pur gápacaʼ stale cosa ne qué liica riuucaʼ nayecheʼ ne cani nápacaʼ, purtiʼ racaláʼdxicaʼ gápacaʼ ca cosa ni jma nacubi caree ne ni jma naroʼbaʼ.(Pro. 18:11). Modo ruuyacabe bidxichi ca la? rucaani laacabe chúʼcabe xizaa dede guxhéleni laacabe de Dios (biindaʼ Mateo 13:18, 22).
17. Xi zanda gúninu para cadi guixélenu de Dios pur ca cosa ni riguu laanu xizaa.
17 Pa qué racaláʼdxinu guxheleʼ ca cosa ni riguu laanu xizaa ca de Dios la? naquiiñeʼ chinándanu conseju ni bidii Jesús riʼ: «Peru nirudó laguyubi [Reinu stiʼ Dios] ne sa tu modo na». Jesús guníʼ pa gúninu zacá la? zacaanu cani dxandíʼ caquiiñenu (Mat. 6:33). Ximodo zusihuínninu runi crenu zaca ni guníʼ Jesús ca yaʼ. Zusihuínninu ni pa chinándanu ca ley stiʼ Dios ora sinu ne gutoʼno xiixa. Cásixa ora quíxenu impuestu la? naquiiñeʼ gudiʼnu biaʼ laani ne cadi liica gusiguiinu ora gúninu xiixa negocio. Ne rúninu stipa pur quíxenu ra nuzáʼbinu purtiʼ rinándanu conseju ni bidii Jesús ra na: «Lainíʼ “ya” pa huandí zuni tu ni» (Mat. 5:37; Sal. 37:21). Neca qué zácanu ricu ora gúninu ni jneza la? ziuulaʼdxiʼ Dios ni gúninu, nayá ziuu xquendabiaaninu ne qué ziúʼpenu xizaa.
18. Xi ejemplu sicarú nga bidii Jesús laanu, ne xi zabeendunu ora gúninu ni.
18 Para ganda guyúbinu Reinu stiʼ Dios primeru la? naquiiñeʼ gánnanu xii nga ni jma risaca gúninu. Guidúʼyanu ejemplu stiʼ Jesús. Nánnanu guyuu biaje gúcube lari sicarú (Juan 19:23). Laabe gudobe ne güeʼbe vinu ne ca xhamígube (Mat. 11:18, 19). Para Jesús la? cani bíʼnibe ca zeeda gácacani casi ca guixi ni rusábacabe ique guendaró para gácani nanixe, purtiʼ laacani gucanécani laabe chuʼbe nayecheʼ, peru ni jma bisaca para laabe nga gúnibe ni na Jiobá (Juan 4:34-36). Ora rinándanu ejemplu stiʼ Jesús la? jma nayecheʼ riuʼnu purtiʼ riquiiñenu Stiidxaʼ Dios para quixhedxinu ladxidóʼ ca binni ni cuquichinácabe laacaʼ, ne laaca nayecheʼ runi sentirnu ora rusihuinni ca binni ridagulisaa nadxiicaʼ laanu ne racanecaʼ laanu, ne jmaruʼ si nayecheʼ riuʼnu ora rusiéchenu ladxidóʼ Jiobá. Ora maʼ nánnanu gunáʼ nga ni jma risaca gúninu la? qué zácadinu esclavu stiʼ bidxichi ca ne ca cosa ni runi binni para chuʼ nayecheʼ. Laanu riquiiñenu cani para gacanécani laanu gúninu ni na Jiobá. Ne pa laanu qué gusaananu de gúninu xhiiñaʼ Reinu stiʼ Dios la? jma nagana zaca para guicá espíritu stiʼ binni guidxilayú laanu.
Cadi gusaananu de guibáninu casi na espíritu
19-21. Xi naquiiñeʼ gúninu para cadi gusaananu de guibáninu casi na Espíritu, ne xiñee naquiiñeʼ gúninu ni.
19 Ante guni binni xiixa la? riníʼ ique. Dede ca cosa ni cadi jneza runi binni laaca riníʼ ique ante guni ni, ne stale de laacani nga cani rinabaʼ beela ládinu laanu gúninu. Nga runi, apóstol Pablu cusietenalaʼdxiʼ laanu pabiáʼ nga naquiiñeʼ guidúʼyanu xii nga cani cá íquenu gúninu. Sicaríʼ bicaabe: «Cani nabani casi na ique la? ruyubi guni ni riulaʼdxi si, peru cani nabani casi na Espíritu la? ruyubi guni ni na Espíritu» (Rom. 8:5).
20 Xi zanda gúninu para cadi guiníʼ íquenu casi riníʼ ique binni guidxilayú ne para cadi gúninu casi rúnicaʼ yaʼ. Naquiiñeʼ gápanu xquendabiaaninu para cadi gucaa binni guidxilayú laanu nisi guiníʼ íquenu guiráʼ ni culuiʼcaʼ laanu, casi cani ridiʼdiʼ lu tele ra rihuinni riuunécabe ni cadi xheelacabe o ra cadíndecabe. Laanu qué ridúʼyadinu ca cosa ca purtiʼ zunibiidiʼ cani xquendabiaaninu. Ne nánnanu qué zacaadinu espíritu santu ca pa nabiidiʼ nuu xquendabiaaninu purtiʼ laani nayani (Sal. 11:5; 2 Cor. 6:15-18). Ne ora qué rusaananu de guidúʼndanu Biblia, guni orarnu, ne qué riaadxanu ca guendaridagulisaa ca la? rusihuínninu racaláʼdxinu chuʼ espíritu stiʼ Dios ndaaniʼ íquenu. Ne pa qué gusaananu de gucheechenu diidxaʼ la? culuiʼnu cayúninu ni na espíritu ca.
21 Cadi gusaananu de gúninu stipa ti cadi guicá espíritu stiʼ binni guidxilayú laanu ne cani rinabaʼ beela ládinu laanu gúninu. Ne pa gúninu zacá la? zabeendunu ni galán, purtiʼ apóstol Pablu guníʼ: «Cani ruyubi ni chuʼlaʼdxi si la? rati, peru cani ruyubi guni ni chuʼlaʼdxi Espíritu Santu la? ricaa ca enda nabani ne raʼta dxí ladxidóʼ caʼ» (Rom. 8:6).
[Cani cá ñee yaza]
a Ca binni ridiidisú ora gó nga cani nisi laani racaláʼdxicaʼ gúnicaʼ. Nga runi, cadi pur riroo binni nga zanda guininu ridiidisú ora gó, sínuque purtiʼ nisi laani ricá ique. Nuu binni neca nalaseʼ ridiidisú ora gó. Ne nuu tu laa guizáʼ riroo purtiʼ huará o purtiʼ zacá binnilidxi. Nga runi, cadi xcuerpu binni nga zusihuinni pa ridiidisú ora gó (biiyaʼ ndaa ra na «Ni rinabadiidxaʼ cani ruundaʼ» ni zeeda lu La Atalaya 1 stiʼ noviembre 2004).
Ñee rietenaláʼdxiluʼ la?
• Xi naquiiñeʼ gúninu para guicaanu espíritu santu.
• Ximodo zanda guicá espíritu stiʼ binni guidxilayú laanu.
• Xi zanda gúninu para gudxíʼlunu espíritu stiʼ binni guidxilayú.
[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 21]
Ante chuunu dxiiñaʼ o scuela la? naquiiñeʼ guinábanu espíritu santu lu oración stinu
[Ca dibuju/foto ni zeeda lu yaza 23]
Naquiiñeʼ gápanu xquendabiaaninu nayá, cadi gusiguiinu ora quíxenu ra nuzaabinu ne cadi tiidisunu ora guidoʼno ne guideʼnu