Dwi mir 2

Yehova ubemito jurutic pare ceke gikwo kud anyong’a. Etie ceng’ini ku ng’atuman m’i kindwa man eneno ka watie ku can i cwinywa kunoke ka cwinywa tur. (Zab. 145:18, 19) Wakenen kite ma Yehova udieng’ ko man ekonyo ko jabila pare Eliya. Eliya ukwo i rundi ma nyithindho mir Israel gibino kwo i iye i peko. I saa maeno, jubino nyayu ragedo i kum jurutic pa Yehova man Eliya ubino acel m’i kindgi ma judegi pa Mungu uketho wang’gi tingili i kume. (1 Ub. 19:1, 2) Bende, Eliya ubino paru nia en kende re m’edong’ ni jabila m’ubetimo ni Yehova; lembe maeno de ubedo ire ni turcwiny ma lee. (1 Ub. 19:10) Mungu ugalu ngo, ekonyo Eliya pio pio. Eoro malaika ucidh utiel cwinye nia etie kende ngo, Juisrael mange de dupa nuti ma fodi gibelworo Mungu! (1 Ub. 19:5, 18) Yesu uyero ni julub pare ku yoo nia umego ku nyimego mi cokiri bidoko igi ve wedi migi. (Mark. 10:29, 30) Yehova Wegwa m’i polo ung’olo nia ebikonyo dhanu ma gibemito gitim ire.​—Zab. 9:10. w21.06 mba. 8-9 udu. 3-4

Dhanu dupa tin gibekier piwa, pilembe wabetiyo ku Biblia pi nituco wi ponji mi vupo mi jurudini. Judong dini giponjo ni juyic migi nia Mungu wang’u jutimrac i mac ma kuthum. Gitiyo ku ponji maeno mi vupo pi nibimo wi dhanu. Wajurutic pa Yehova ma waworo Mungu ma jamer ke, wakonyo dhanu ginyang’ nia eno tie ponji mi vupo. Jurudini giponjo nia ng’eyong’ec tho ngo. Ento wan watuco ngbeng’ nia eno tie ponji mi jukafiri, pilembe kan etie andha kumeno, nwang’u cer de mbe. Man tung’ ku ponji ma jurudini ponjo nia Mungu ular upangu lembe ceke i wang’e, wan waponjo nia dhanu utie ku bedagonya, man ng’atuman copo ng’iyo en gire nia etim ni Mungu kunoke ngo. Judong dini gitimo ang’o ka watuco ngbeng’ nia gitie juponji mi ndra? Wang’ ma pol, ng’eicwiny re ma makugi! Ka wamaru lemandha, wacikara niyiyo lembe ma Mungu ubeyero man niworo lembene. (Yoh. 8:45, 46) Tung’ ku Sitani Wonabali, wan wabicungo ma tek i lemandha. Wabitimo ngo gin moko nyanok de m’urombo ngo ku gin ma wayiyo. (Yoh. 8:44) Mungu ubekwayu nia dhanu pare “gidag gin ma rac” man “gimoki i kum gin ma ber” tap calu ma Yesu de utimo.​—Rum. 12:9; Ebr. 1:9. w21.05 mba. 10 udu. 10-11

Ukwayu watim ang’o ka wanwang’u nia kuhaya kunoke kethocwiny hai i kum piny ucaku bemondo i iwa? Ukwayu watim alokaloka! Jakwenda Paulo uyero nia dhanu ma Wonabali ‘udaru makugi ni ayeki’ gitie ku kaka ma giromo vuth ko kud i uwicne. (2 Tim. 2:26) Ng’ey nia Yehova tek nisagu Sitani. Pieno, ka wajolo kony pare, wacopo vuth kud i uwic moko ci ma Wonabali uciko. Re kakare nikuro nia wavuth avutha kud i uwic pa Sitani, mito wan ceke watim kero kud wapodh i uwicne. Wacopo timo kumeno ndhu ku kony pa Mungu. Dong’ kway Yehova kubang’ ceng’ kara ekonyi ing’ii ka nyo kura ma reco maeno umaku bemondo i paru man i timo peri. (Zab. 139:23, 24) Kud iwek kuhaya kunoke kethocwiny hai i kum piny umond i ii nyanok de! Sitani tie jadwar oro udaru kadhu elufu swa. Ento ceng’ini eni jubitwiye man jubinyothe mi magwei. (Nyu. 20:1-3, 10) Wabekuro nindo maeno kud ava. Ento pi kawoni ukwayu wabed ku wang’wa i kum uwic pa Sitani. Tim kero kuhaya kunoke kethocwiny hai i kum piny kud ubim wii. Pieno, keth lembakeca ‘m’igut ko ni Wonabali, e ebiringi.’ w21.06 mba. 19 udu. 15-17

Anyong’a nego Yehova ka ng’atu moko ujolo lemandha mi Biblia man ebenyutho lembene ni jumange. (Rie. 23:15, 16) Anyong’a dok nege nisagu kan ebeneno tin dhanu pare giberweyo lembanyong’a man gibeponjo jumange. Ku lapor, kadok kud i kind thong’om mi Korona, i oro mi tic 2020, jutelo wi ponji mi Biblia milioni abiro kud elufu dak abiro kud abic ku dak abiro pier abusiel wi abic (7 705 765), man dhanu elufu dak ario ku pier ang’wen wi acel ku dak abung’wen pier abung’wen wi ang’wen (241 994) githiero kwo migi ni Yehova man gilimo batizo. Julub ma nyen maeno de gibitelo wi ponji mi Biblia man gibiketho dhanu dupa udok julub. (Luka 6:40) M’umbe jiji, wanyayu anyong’a i Yehova kinde ma wabedikara i tic mi ketho dhanu udok julub. Tic mi ketho dhanu udok julub tie tic ma tek, re ku kony pa Yehova, wacopo ponjo ju ma nyen kara gimar Wegwa m’i polo. Nyo ecibedo ber ungo nia waketh lembakeca ma wacak nitelo ko wi ponji mi Biblia kadok acel kende? Ka wabetimo kero nicaku ponji ku dhanu ma gimaru giponj Biblia, iwa biwang’ nineno adwogi ma ber ma lembene bikelo. w21.07 mba. 6-7 udu. 14-16

Ubimo Daudi uwodho sente ma lee kud i kum lonyo pare gire, man emiyo pi nitielo tic mi giero hekalu. (1 Kei. 22:11-16) Ka wambe ku tego ma wacopo dikara ko i tic mi giedo m’ubetimere i dilo pa Yehova, re asu wacopo medara nitielo ticne ku giramiya mwa nimakere ku copo mwa. Waromo konyo bende aradu kara ginwang’ bero i kum lembe ma wakadhu kud i iye. I lembe m’uneno berocwiny, wakenen bende lapor pa jakwenda Paulo. Ekwayu Timoteo nia gicidh gikude i woth mi misioner, man ewok eponjo Timoteo ku kit bodho pare mi rweyo lembanyong’a man mi ponjo dhanu. (Tic. 16:1-3) Ponji pa Paulo ukonyo Timoteo nibedo jarwey ma cuu man japonji ma jabodho. (1 Kor. 4:17) I ng’eye, Timoteo de udok utiyo ku kit bodho pa Paulo pi nitendo jumange. w21.09 mba. 12 udu. 14-15

Wacopo nwang’u ponji ma kani kud i lapor p’Apolo man pa jakwenda Paulo? Gin ario ceke ging’eyo Lembagora cuu mandha. Gin ceke jung’eyogi nia gitie juponji ma ber man giponjo de cuu. Man gin ario ceke gikonyo dhanu dupa nidoko julub. Re ng’atu moko mbe acel de i kindgi m’ubino ku kumira i kum wadi. (Tic. 18:24) I ng’eye kinde ma Apolo uai kud i Korintho, Paulo ukwaye nia edok kendo kuca. (1 Kor. 16:12) Apolo utiyo ku copo m’ebino ko i ayi ma ber, pi nirweyo lembanyong’a man niteng’o yiyoyic mir umego pare. M’umbe jiji, Apolo ubino ng’atu ma jwigere. Ku lapor, Biblia unyutho ngo nia lembe uton i iye kinde ma Akila giku Prisila “gikoro ire pi yo pa Mungu cu ma sagu.” (Tic. 18:24-28) Jakwenda Paulo ung’eyo pi tic ma ber m’Apolo utimo. Re edieng’ ungo nia dhanu bineno ya Apolo ber ma sage. Paulo ubino ng’atu ma jwigere man m’ung’eyo mupaka pare. Lembuno unen kamaleng’ i juk m’emiyo ni cokiri mi Korintho.​—1 Kor. 3:4-6. w21.07 mba. 18-19 udu. 15-17

Adamu giku Eva gitimo tegowic ni Mungu akakaka, pieno ebino lembe ma kakare nia ewodhgi cen kud i kind juruot pare. Dong’ Yehova utimo ang’o pir awiya migi ke? Calu m’emaru dhanu, egam emaku yub kara awiya migi ma biworo dwande gidwog i kind juruot pare. Etimo kumeno nikadhu kud i lam pa Wode ma kulong’. (Yoh. 3:16) Ni kum lam maeno ma Yesu uthiero, Yehova udwoko dhanu elufu dak acel ku pier ang’wen wi ang’wen (144 000) ma gigwoko bedocu migi gidoko ni awiya pare. (Rum. 8:15-17; Nyu. 14:1) Bende, dhanu ma wendgi milioni ma kwanere ngo ma gigwoko bedoleng’ migi gibetimo yeny pa Mungu. Gitie ku genogen mi doko juruot pa Mungu i ng’ei amulaic ma tokcen i ajiki mi bimobim mi oro elufu acel. (Zab. 25:14; Rum. 8:20, 21) Kadok kawoni de gilwong’o Yehova ma Jacwic migi nia “Wegwa.” (Mat. 6:9) Dhanu ma gibicer bende gibinwang’u kaka mi ponjo lembe ma Yehova ubekwayu i bang’gi. Ju ma gibiyiyo telowic pare gibimondo bende i kind juruot pare. w21.08 mba. 5 udu. 10-11

Jumiyo tic mi rweyo lembanyong’a ni jakwenda Paulo, man pi oro ma dupa, eneno tic maeno ni gin acel ma pire tek lee. Ebed erweyo “i wang’ dhanu ceke man ot kubang’ ot.” (Tic. 20:20) Ebed erweyo kaka moko ci, man saa moko ci ma kan ucopere ire! Ku lapor, kinde m’ebekuro umego mange i Athene, erweyo lembanyong’a ni ungu mi dhanu moko ma pigi yik, man jumoko m’i kindgi gijolo lembene. (Tic. 17:16, 17, 34) Kadok kinde ma ‘jutwiyo’ Paulo i kol de, re asu erweyo ni ju ma gibino i vute keca. (Filip. 1:13, 14; Tic. 28:16-24) Paulo utiyo ma ber mandha ku saa pare. Wang’ ma pol ebed ekwayu jumange nia girwey kugi. Ku lapor, i woth pare ma kwong’a pi tic mi misioner, eting’o Yohana ma julwong’o bende Marko; i woth mir ario ke eting’o Timoteo. (Tic. 12:25; 16:1-4) M’umbe jiji, Paulo uii ku kero pare zoo pi niponjo umego maeno cuu ku kite ma gicopo pangu ko lembe i cokiri, kite ma giromo timo ko tic mi kwayu rombe, man kite ma gicopo doko ko juponji ma weg bodho.​—1 Kor. 4:17. w22.03 mba. 27 udu. 5-6

Jumoko giyiyo nia Jacwic umbe pilembe giyero nia gin giyiyo gin ma kume nen. Ento piny moko nuti ma kume nen ungo ma re giyiyo, calu ve yamu; giyiye pilembe gin moko tie m’ubenyutho nia enuti andha. Kit yiyoyic ma juweco pire i Biblia de ujengere iwi lembe m’unuti andha, ma re utie “gin ma fodi juneno ngo.” (Ebr. 11:1) Kara wang’ey nia Jacwic unuti, ubekwayu wan giwa wakoy saa man watim kero pi niponjo lembe m’unyutho nia Jacwicne unuti andha. Dhanu ma dupa ke gimaru ngo lembe ma kwayu nia jutim kero. Pieno, ng’atu m’ubesayu ngo ning’eyo lembe en gire copo paru nia Mungu mbe. I ng’ei ma jururieko moko gitimo sayusac cuu iwi lembe m’unyutho nia Jacwic unuti, ginwang’u andha nia Mungu ucwiyo piny ceke. Ku kwong’a jumoko uyiyo ngo nia Jacwic utie pilembe juponjo ngo igi nyathuthuthu de i iniversite nia Mungu nuti. Re kawoni gituc ning’eyo Yehova man gimare. Dong’ wan de mito wateng’ yiyoyic mwa i Mungu kadok nwang’u wasomo lee kunoke ngo de. w21.08 mba. 14 udu. 1; mba. 15-16 udu. 6-7

Yesu utiyo ku lapor pa wod m’urwinyo pi nikonyowa kara wanyang’ nia Yehova umaru dit ninyutho kisa. Jalawobi ma jukoro pire i laporne usaru kud i pacu, man “ewok enyotho piny pare ku kwo ma rac.” (Luka 15:13) I ng’eye eloko cwinye, eweko kura pare ma rac, ejwigere gire, man edwogo i pacu. Won ugam utimo ang’o? Yesu uyero kumae: “Kinde ma fodi eni bor, won ugam unene man kisa umake i kume, e ering’ini i bang’e man ewok egwake, ecwiyo limbe.” Jadwong’ maeni unyayu ngo lewic iwi wode. Ento enyutho ire kisa man ejole, edwoge i pacu. Wod m’urwinyo utimo dubo ma lee, re calu m’eloko cwinye, won uweko ire. Wego ma won kisa ma Yesu uweco pire ubenyutho Yehova. Yesu utiyo ku lapor maeno ma mulo adunde pi niketho wanyang’ nia Won utie ayika nitimo kisa ni judubo ma giloko cwinygi i andha.​—Luka 15:17-24. w21.10 mba. 8 udu. 4; mba. 9 udu. 6

Tin judong dini dupa gitimo kero kara kud jung’ey nia Mungu utie ku nyinge ma segi. Giwodho nying’ Mungu cen kud i Biblia migi, man gikwero nia kud jutii ku nying’ne i kanisa migi. Ubenen kamaleng’ nia Jumulembe pa Yehova kendgi re ma gibenyutho woro i kum nying’ Mungu. Wabeketho dhanu ging’ey nying’ Mungu i kadhiri ma lee nikadhu dini mange ceke! Wabetimo tego mwa ceke nikwo nimakere ku nyingwa ma Jumulembe pa Yehova! (Isa. 43:10-12) Wadaru wodho Biblia Lok mi ng’om ma nyen ma kadhu milioni 240, m’utie ku nying’ Yehova i iye kaka ceke ma dhanu mange giwodhe kud i Biblia ma giloko. Bende, wabewodho girasoma mange dupa m’ujengere iwi Biblia i dhok ma kadhu 1 000 pi nikonyo dhanu gitii ku nying’ Yehova! w21.10 mba. 20-21 udu. 9-10

Watimo thier ni Yehova kinde ma wabekonyo Jukristu wadwa ma gitie ku yeny mi piny moko. Yehova ung’olo ni Juisrael ma ginyutho bero ni jucan nia ebiculo igi kawang’e. (Poi. 15:10) Andha, saa ceke ma ka wabekonyo umego kunoke nyamego m’utie ku yeny moko, Yehova nene ni giramiya ma wabemiyo ire. (Rie. 19:17) Ku lapor, kinde ma Jukristu mi Filipi gioro giramiya moko ni Paulo saa ma en’i kol, elwong’o giramiyane nia, “lam . . . m’uyiyere man ma nyayu anyong’a i Mungu.” (Filip. 4:18) Kebol weng’i i cokiri peri man penjiri kumae: ‘Nyo ng’atu moko tie de m’aromo konyo?’ Anyong’a nego Yehova kan ebeneno wabetiyo ku saa mwa, kero mwa, bodho mwa, man jamcingwa pi nikonyo umego ku nyimego mwa ma gitie ku yeny mi piny moko. Enene de ni theng thier acel ma zoo. (Yak. 1:27) Nitimo thier mandha kwayu saa man kero. Ento e pek ungo. (1 Yoh. 5:3) Pirang’o? Pilembe wabeworo Yehova nikum mer ma wamare ko man ma wamaru ko umego ku nyimego. w22.03 mba. 24 udu. 14-15

Kara wanyuth kisa cuu ni umego ku nyimego mwa, ubekwayu walar wapar pi peko ma gibekadhu kud i iye. Ku lapor, nyamego moko romo bedo ku remokum ma pek. Ewagere ngo pi remone, re mutoro copo nege lee ka ng’atu moko ukonye. Nyo waromo konye ngo ku tedo cam kadi ke ku weyo kunoke ku lwoko ot pare? Kunoke nyo tic uweko umego moko. Nyo wacopo diyo ngo sente moko i the cinge m’umbe niyero nia wamiyo wan, kara uwoth konye ma nwang’u ebesayu ko tic mange? Yehova ketho ceng’ rieny i wiwa kubang’ nindo ma nwang’u wakwaye de ngo! Lietho ceng’ne konyo dhanu zoo, kadok ju ma foyo foc ungo bende. Calu Yehova, wacikara ngo nikuro nia umego ku nyimego mwa gikegikway kony akwaya i bang’wa ka wanyuth igi kisa. Waromo timo lembe moko pi nikonyogi ma nwang’u fodi gikwayuwa ngo akwaya. Nyo ibeneno ngo nia yeny mwa ma Yehova bepong’o ubenyutho nia emaruwa? Wamaru Yehova dit pilembe etie Mungu ma dieng’ piwa man e jabero! w21.09 mba. 22-23 udu. 12-13

Mer ma lokere ngo pa Mungu cwale nitimo kisa. Ka Yehova uneno nia jadubo moko uloko cwinye, man eweko kit kwo pare ma reco, mer ma lokere ngo ketho etimo ire kisa. Jagor Zaburi ukoro kumae pi Yehova: “Etimo iwa calku dubo mwa ngo, kadi emiyo sukulia iwa de ngo calku kier mwa.” (Zab. 103:8-11) Daudi ugam ung’eyo pi peko ma lith ma ng’atini nwang’u i cwinye ka pidocwinye ubedote pi dubo m’etimo. Re eng’eyo bende nia Yehova tie ‘ayika niweko dubo.’ Ang’o ma cwalu Yehova nitimo kisa? Dwokowang’ penji eno n’i giragora mi nindo ma tin. Eyo, calu ma Daudi uyero i rwo pare, Yehova timo kisa pilembe epong’ ku mer ma lokere ngo pi dhanu ceke m’ukwayu nia etim igi kisa. Ka watimo dubo, etie lembe m’ukwayere nia wawinjara rac i cwinywa. Eno romo cwaluwa nikwayu kisa man niweko timo ma rac. w21.11 mba. 5 udu. 11-12

Yehova umaru nyinge man ebemito dhanu ceke uwor nyingene. (Isa. 42:8) Jucido nyinge oro ukadhu ma romo elufu abusiel. (Zab. 74:10, 18, 23) Acidine ucaku kinde ma Wonabali (niwacu “Jacid nying’”), uloko nia Mungu utwono Adamu giku Eva ku piny moko ma ber. (Tha. 3:1-5) Niai eca ci, nying’ Yehova ucidere nia ebetwono dhanu ku gin ma gitie ku yenyne. Yesu ubed udieng’ akeca pir acidi ma jucido ko nying’ Won. Yehova kende re m’utie ku twero mi bimo i polo man i ng’om zoo, bende ayi m’ebimo ko tie ber m’usagu. (Nyu. 4:11) Ento Wonabali uwondo jumalaika moko man dhanu kara gipar nia Mungu umbe ku twero maeno. Re ceng’ini eni, Yehova biyiko lembe maeno mi magwei. Ebinyutho nia en re m’etie ku twero mi bimo man nia Ker pare kende re ma romo kelo kwiyocwiny man bedomoth mandha iwi ng’om. w21.07 mba. 9 udu. 5-6

Etie lembe m’ukwayere nia won ot unwang’ cam, kendi, man kabedo ni dhaku kud awiya pare. Nyo ibenweng’iri ku peko mi nwang’u sente? Ka eyo, andha eno tie iri nindo mi peko. Re icopo tiyo ku saa maeno pi nidwoko yiyoyic peri udok tek. Rwo i bang’ Yehova man som wec ma Yesu yero ma nwang’ere i Matayo 6:25-34 man inyam igi. Par pi lapor mi dhanu mi rundi mwa eni m’unyutho nia Yehova pong’o yeny mi dhanu ceke m’ubetimo ire. (1 Kor. 15:58) Kan itimo kumeno, cwinyi bibedo tek nia calu Wuru m’i polo ukonyo jumange de m’ubekadhu i peko marom, e ebikonyi bende. Eng’eyo yeny peri, man eng’eyo bende kite m’ecopo pong’o ko yenyne. Kan ibeneno kony pa Yehova i kwo peri, e yiyoyic peri bidoko tek kara icir peko mange ma tek ma bibino. w21.11 mba. 20 udu. 3; mba. 21 udu. 6

Yioyic mi Jukristu dupa udaru doko tek ni kum ponji mi jamgony. Gimediri nirweyo lembanyong’a kadok kud i kind jai, man giciro amulaic ma tung’ tung’ ma gibed ginwang’iri ko i kwo migi. Wakewec iwi lapor pa jakwenda Yohana. Ku gwoko bedoleng’, erweyo lemandha iwi Yesu man iwi jamgony pi oro ma romo 60. Kinde m’ebino ku oro ma romo ceng’ini 100, bimobim mi Roma unwang’u nia etie igi ni ariti, uketho gitwiye man gitere i cula mi Patmos. Lembang’o ma rac m’etimo? Pilembe ebino yero “lembe pa Mungu man . . . lembatuca pa Yesu.” (Nyu. 1:9) Yohana uweko iwa lapor ma ber mandha mi yioyic man mi cirocir! I buku mi Biblia ma Yohana ugoro, enyutho nia emaru Yesu lee man enyutho bende foyofoc pi jamgony. (1 Yoh. 2:2) M’umbe jiji, Yohana unyutho foyofoc ma lee dit pi jamgony. w21.04 mba. 17 udu. 9-10

Yehova ubemito dhanu pare ginyuth mer, ma gitim ko gin ma ber ni ju ma goru. Ku lapor, eyero ni nyithindho mir Israel nia kud gilam ju ma ithgi dhing’. Alam maeno uketho i iye nitimo ng’atini rac, kunoke nikwayu nia lembe ma rac utime. Eno tie lembe ma rac m’ukwayu ngo jutim ni ng’atu ma ithe dhing’! Calu m’ecopo winjo ngo lembe ma jubeyero ku nyinge nikum ithe m’udhing’, nicero bang’e de copo bedo ire tek. Bende i Lembe mi Julawi 19:14, Mungu uwacu ni jurutic pare nia ku giketh “gin ma redhojo i wang’ abinga.” Buku moko uyero pi jurugoru kumae: “I ng’om ma con nyithindho mir Israel gibed gikwo i iye, dhanu ubed utimo jurugoru rac.” Saa moko ju ma cwinygi reco giketho gin ma redhojo i wang’ abinga pi nitime rac, kunoke kara ging’iere. Eno lembe ma rac mi tuko ngo! Nikadhu kud i cik maeno, Yehova ukonyo dhanu pare kara ginen kisa i kum dhanu ma goru. w21.12 mba. 8-9 udu. 3-4

Lworo ubino nego Yakobo pilembe nyo fodi asu umin copo bedo kud akece i kume. E erwo pi lembene i bang’ Yehova kud adundene ceke. I ng’eye eoro giramiya ni Esau. (Tha. 32:9-15) Man kinde m’erombo kude wang’ ku wang’, enyutho ire woro. Erum i wang’ Esau wang’ acel kadi wang’ ario kende ngo, ento wang’ abiro! Yakobo ujwigere man enyutho woro pi niketho kwiyocwiny i kindgi kud umin. (Tha. 33:3, 4) Kite ma Yakobo uyikere ko man kite m’erombo ko kud Esau m’umin ubemiyo iwa ponji. Yakobo ukwayu kony i bang’ Yehova ku jwigiri. I ng’eye etimo nimakere ku rwo pare: Etimo kero kara eketh kwiyocwiny i kindgi kud umin. Kinde ma girombo, Yakobo ucaku ngo niloko dhoge kud Esau nia ng’a m’utie ku kosa kunoke ngo. Lembakeca pare ubino niketho kwiyocwiny i kindgi. Nyo in de icopo lubo lapor pa Yakobo?​—Mat. 5:23, 24. w21.12 mba. 25 udu. 11-12

Kan i paru pi tho ma Yesu utho ko pi dubo peri, icopo yero nia, ‘aromo ngo ninwang’u yung ma dit maeno.’ Pirang’o icopo winjiri kumeno? Calu wa dhanu ma waleng’ ungo, adundewa copo wondowa nia piwa tek ungo, man nia waromo ngo ya Mungu umarwa. (1 Yoh. 3:19) Kinde ma paru maeno ubino i wiwa, ukwayu wapoi nia “Mungu dwong’ ma sagu adundewa.” Mer man kisa pare utie ku tego lee nisagu paru ceke ma rac ma wacopo bedo ko. Mito watim tego wayii nia Yehova umaruwa. Kara watim kumeno, mito waponj Lembe pa Mungu kubang’ ceng’, warwo thiri thiri, man wanwang’ saa mi bedo karacelo kud umego ku nyimego. Pirang’o lembe maeno pigi tie teki? Ibinyang’ i kum kite pa Yehova dupa ma beco. Ibinwang’u nia emeri lee. Nyamu i Lembe pa Mungu kubang’ ceng’ bikonyi niparu lembe cuu, man ‘nitwinyo’ paru peri man adundeni.​—2 Tim. 3:16. w21.04 mba. 23-24 udu. 12-13

Nibedo ku yiyoyic ma tek ubekwayu lembe dupa kakare nibedo ku ng’eyong’ec kende. Ukwayu wanyam i lembe iwi gin ma wabeponjo. Wakewec iwi lapor pa jagor Zaburi mi 77. Cwinye ubino dieng’ nia en ku nyithindho mir Israel ginyotho winjiri migi ku Yehova. Adieng’acwiny maeno uketho nindo de ubed uwok ungo i wang’e diewor. (Verse mir 2-8) Etimo ang’o? Ewacu ni Yehova kumae: “Iya bipido bende kum tic peri ceke, man abiparu pi tic peri.” (Verse mir 12) Jagor zaburi eno ugam ung’eyo pi gin ma Yehova utimo ni dhanu pare con, re adieng’acwiny m’ebino ko uketho epenjere nia nyo “wi Mungu wil ku bero pare? Eciko ba kisa pare ma ng’ic ku ng’ecwiny pare?” (Verse mir 9) Jagor zaburi unyamu lembe iwi tic pa Yehova man iwi kisa ku ngisi m’enyutho ni dhanu pare con. (Verse mir 11) Enwang’u adwogi ma kani? Cwinye udoko tek nia Yehova biweko dhanu pare ki ngo. (Verse mir 15) w22.01 mba. 30-31 udu. 17-18

Yehova winjere nenedi pi jurutic pare ma gidaru tho? Etie kud ava mi nenogi kwo kendo! (Yob 14:15) Kepar pir ava ma Yehova tie ko m’ebemito enen ko jarimbe m’Abraham! (Yak. 2:23) Kunoke m’enen ko Musa ma tie ng’atu m’eweco kude ‘wang’ ku wang’’! (Ai 33:11) Man ebekuro kud ava niwinjo wer ma mit mi pak pa Daudi man mi jugor zaburi mange! (Zab. 104:33) Kadok jurimb Mungu maeno githo de, re Yehova uwil ungo pigi. (Isa. 49:15) Ebepoy pi kite migi acel acel. Ebicerogi nindo moko, ebiwinjo rwo migi man ebijolo thier migi kendo. Tek ng’atu moko m’imaru utho, wec maeni copo juko cwinyi. Niai ma jai ucaku i podho mir Eden ci, Yehova ung’eyo nia lembe bidoko rac nisagu ka fodi lembe uyikere ngo. Yehova udagu lembe ma reco man rop m’ubetimere i ng’om tin. w21.07 mba. 10 udu. 11; mba. 12 udu. 12

Ka wamaru umego ku nyimego mwa, eca nwang’u wabenyutho bende foyofoc pi jamgony. Pirang’o wayero kumeno? Pilembe Yesu umio kwo pare piwa kende ngo, ento pigi bende. Ka Yesu ubedo ayika pi nitho pigi, eno nyutho kamaleng’ nia pigi tie tek lee i ie. (1 Yoh. 3:16-18) Wanyutho nia wamaru umego ku nyimego nikadhu kud i ayi ma wabekwo ko kugi. (Efe. 4:29, 31–5:2) Ku lapor, wakonyogi kinde ma giberemo kunoke kinde ma gibeciro ragedo, uketho i ie peko ma wok rek. Dong’ wacopo timo ang’o tek umego kunoke nyamego moko mi cokiri utimo kunoke uyero iwa lembe ma raci? Nyo saa moko ibed inwang’u nia etie tek iri niweko lembe? (Law. 19:18) Ka eyo, wakweyi iwinj juk ma e: “Wuoi . . . lembe ma kum juwedu ma ng’atuman uoi lembe ma kum wadi man kum wadi, ma wuwek ko lembe ma kum juwedu ma ng’atuman uwek lembe ma kum wadi man kum wadi, tek ng’atu moko lembe ni i ie kum ng’atu moko: cil calu [Yehova] uweko lembe mu, e wun bende wutim kumeno.” (Kol. 3:13) Saa ceke ma tek wabeweko lembe ni umego kunoke ni nyamego, eca nwang’u wanyutho ni Wegwa m’i polo nia andha waneno jamgony ni gin ma pire tek i wang’wa. w21.04 mba. 18 udu. 12-13

Saa moko nyo watimo tic ma tek ni Yehova, man wakonyo dhanu dupa utimo mediri nitundo i batizo. Re umito wang’ey nia lembe ceke ma beco ma watimo ubino ku kony pa Yehova. Ponji mange ma wanwang’u i kum lapor p’Apolo ku pa jakwenda Paulo utie nia, ka watie ku rwom i cokiri, ukwayu watim tego waketh kwiyocwiny i cokiri. Wabedwoko foyofoc lee mandha pilembe judong cokiri ku jukony tic gibekonyowa nibedo i acel man ku kwiyocwiny i kindwa. Kum ka gibemiyo juk, gijengiri iwi Lembe pa Mungu, man gitelo ngo nen mi dhanu i wigi gigi, ento iwi Yesu Kristu m’utie iwa lapor ma ber. (1 Kor. 4:6, 7) Wan ceke ng’atuman utie ku bodho man copo ma Mungu umiyo ire. Wacopo nwang’u nia ve gin ma wabetimo kabang’e mbe. Ento mito wang’ey nia gin ma nok ma wabetimo pi niketho cokiri ubedo i acel, utie ve thol kunoke wuzi ma nyanok ma diko kind bongu. Dong’ wan ceke watimu tego wawodh pidoic mi ting’iri cen kud i iwa, man wabed ku lembakeca ma waketh ko kwiyocwiny man bedo i acel i cokiri.​—Efe. 4:3. w21.07 mba. 19 udu. 18-19

Cwinyi copo bedo tek nia ibineno kendo ju m’imaru ma githo. Wak pa Yesu m’ejuko ko cwiny jurimbe, ubenyutho nia etie kud ava mi cero ju m’utho! (Yoh. 11:35) Kony ju ma can ubenego cwinygi. Yesu uwak ungo awaka kende ku Martha man Maria, ento ewinjogi man eyero igi wec mi jukocwiny. (Yoh. 11:25-27) Wan de wacopo timo lembe ma rom ni ju ma can ubenego cwinygi. Dan ma tie jadit cokiri ma kwo i ng’om mi Australie uwacu kumae: “Kinde ma min ot para utho, abino ku yeny mi kony. Umego dupa ku mon migi gibino ayika dieceng’ ku diewor pi niwinja. Gibed giweko awak pi can m’i cwinya man gibed gineno lembene rac ungo. Gibed gikonya bende ku nyithi tic ma thindho thindho, calu ve lwoko mutukari para, ng’iewo cam i soko, man tedo cam, tek anwang’ara nia timogi tie tek ira. Gibed girwo karacelo kuda wang’ ma pol. Ginyutho nia gitie jurimo man umego ma ‘junyolo [pi nindo] mi can.’”​—Rie. 17:17. w22.01 mba. 16 udu. 8-9

Yehova ubemito wakwo kud anyong’a. (Rie. 4:20-22) Kinde m’ebemiyo iwa juk nikadhu kud i Lembe pare, kud i girasoma m’ujengere iwi Biblia, kunoke nikadhu kud i bang’ jayic wadwa m’uteng’ini i tipo, eca nwang’u ebenyutho iwa mer pare. (Ebr. 12:9, 10) Keth wii i kum juk ma jubemiyo iri, ento ungo i kum ayi ma jubemiye ko. Saa moko wacopo nwang’u nia juk ma jumiyo iwa utie ngo i ayi ma cuu. I andha, ng’atu m’ubemiyo juk ucikere nitimo kero kara juyii juk pare yot yot. (Gal. 6:1) Ento wa ju ma jubemiyo iwa juk lundo, ukwayu wan de watim kero wanen ponji ma wacopo nwang’u kud i jukne, kadok waparu nia nwang’u umito jumiye i ayi ma ber de. Wacopo penjara kumae: ‘Kadok ayi ma jumiyo ko ira juk ufoyo iya ngo de, nyo ponji moko mbe m’acopo nwang’u kud i jukne? Nyo acopo kadhu ngo kud iwi kosa pa ng’atu m’ubemiyo ira juk kara anwang’ kony i kum jukne?’ Ebibedo iwa lembe mi rieko tek wabesayu yo ma wanwang’ ko kony i kum juk moko ci ma jubemiyo iwa. w22.02 mba. 12 udu. 13-14

Yehova ung’eyo nia niweko paru man timo ma reco tie gin ma ting’o nindo man ekwayu kero. (Zab. 103:13, 14) Ento nikadhu kud i Lembe pare, tipo pare man dilo pare, ebemiyo iwa rieko, tego, man kony ma watie ku yenyne kara watim alokaloka. Tii ku Biblia pi ning’iyiri cuu. Lembe pa Mungu ubedo ve kieu; eromo konyi ning’iyo i paru peri, wec peri, man timo peri. (Yak. 1:22-25) Bende, Yehova tie ayika nikonyi. Etie ng’atu ma ber m’usagu ma romo konyi pilembe eng’eyo adundeni. (Rie. 14:10; 15:11) Pieno, bed ku ng’iyo mi rwo i bang’e man mi ponjo Lembe pare kubang’ ceng’. Bed ma cwinyi tek nia cik mir ukungu pa Yehova tie ber m’usagu. Lembe ceke ma Yehova ubekwayu nia watim utie pi bero mwa. Ju ma gibekwo nimakere ku cik mir ukungu pare jumiyo igi woro, gibedo ku lembakeca i kwo migi, man ginwang’u anyong’a mandha.​—Zab. 19:8-11. w22.03 mba. 4 udu. 8-10

Watimo thier ni Yehova kinde ma wabegiero man wabeyiko kaka ma wacokara i iye. Yehova ugam uneno tic mi yiko hema ku jamtic m’i iye ni tic ma leng’, pilembe ebino tic “mi ka maleng’.” (Ai 36:1, 4) Tin bende, Yehova neno tic mi giero Udi Ker man udi mange mi theokrasi ni tic ma leng’. Umego ku nyimego moko gimiyiri pi saa ma lee pi nitimo ticne. Wabedwoko foyofoc lee dit pi tic maeno mi Ker ma gibetimo. M’umedo maeno, gibemiyiri bende i tic mi rweyo lembanyong’a. Jumoko m’i kindgi bemaru nibedo kadok juyab yo ma nja de. Dong’ judong cokiri ke gicopo nyutho nenedi nia gibediko cing’gi i kum tic mi giedo? Tek umego ku nyimego maeno ma gibetimo tic ma tek giromo pi nidoko juyab yo, mito ngo gicergi mananu. Kadok watie ku bodho i tic mi giedo kunoke ngo de, wan ceke wacopo dikara i tic mi ketho udi maeno gibed ma leng’ man mi yiko kaka m’unyothere. w22.03 mba. 22 udu. 11-12