Umego m’aradu, wulub lapor pa Marko giku Timoteo

1-2. Peko ma kani ma nwang’u romo cero Marko giku Timoteo ku timo lee ni jumange?

UMEGO m’aradu, nyo wubemito wutim lee i tic pa Yehova man wukony cokiri mwu lee nisagu? M’umbe jiji, wang’eyo nia wubemito. Etie lembe mir anyong’a ma lee nineno nia aradu ma co dupa gitie ayika nikonyo jumange! (Zab. 110:3) Ento saa moko eromo bedo yot ungo nitimo lee i tic pa Yehova. Nyo itie ku jiji mi medo tic peri pilembe ibelworo gin m’urwo bikelo? Nyo idaru kwero tic moko de pilembe ibeparu nia icopo romo ngo? Tek eyo, ng’ey nia in kendi ngo re m’ibewinjiri kumeno.

² Marko giku Timoteo de ginwang’iri ku peko ma rom eno. Ento giweko ngo lworo mi gin m’urwo bikelo kunoke paru ma nia giromo ngo ucergi ku timo ni jumange. Copere nia Marko ubino kwo karacelo ku min i ot moko ma leng’ kinde ma jukwaye nia elub tok jakwenda Paulo giku Barnaba i woth migi ma kwong’a mi tic mi misioner. (Tic. 12:12, 13, 25) Ento eweko kabedo m’eng’iyo i iye pi nimedo tic pare. Ku kwong’a, ecidho i Antiokia. I ng’eye, elubo tok Paulo giku Barnaba i kabedo mange ma bor nisagu. (Tic. 13:1-5) Copere nia Timoteo bende ubino kwo karacelo ku junyodo pare kinde ma Paulo ulwong’e elub toke i tic mi lembanyong’a. Calu m’ebino aradu man eng’eyo ngo lembe lee, nwang’u eromo weko paru ma nia eromo ngo ucere ku yiyo tic maeno. (Nen lembe m’uyenyo rombo kude i 1 Jukorintho 16:10, 11 man i 1 Timoteo 4:12.) Ento eyiyo lwong’o pa Paulo, man edog enwang’u mugisa dupa.—Tic. 16:3-5.

3. (a) Pi Marko giku Timoteo ubino tek rukani i Paulo? (2 Timoteo 4:6, 9, 11) (Nen bende cal.) (b) Wabidwoko wang’ penji ma kani i thiwiwec maeni?

³ Marko giku Timoteo giponjo lembe dupa man ging’eyo nipong’o rwom ma dongo i cokiri kinde ma gin aradu. Pir aradu ario maeno ubino tek lee i Paulo, uketho i ng’eye emito nia gibed i ng’ete kinde m’enyang’ nia tho pare udhingo. (Som 2 Timoteo 4:6, 9, 11.) Kurayung ma kani m’uketho pi Marko giku Timoteo udoko tek i Paulo? Umego m’aradu gicopo lubo lapor migi nenedi? Man gicopo nwang’u bero ma kani i juk ma Paulo umiyo calu wego?

CALU MARKO, BED AYIKA NITIMO NI JUMANGE

4-5. Marko unyutho nenedi nia ebino ayika nitimo ni jumange?

⁴ Buku moko ukoro nia nitimo ni jumange copo nyutho niwodhiri pi nikonyogi “ku kero ma lee man nimediri nitimo kumeno kadok eyot ungo.” Marko uweko lapor ma ber i lembe maeno. Copere nia ekier man cwinye tur kinde ma Paulo ukwero nicidho karacelo kude i woth pare mir ario mi tic mi misioner. (Tic. 15:37, 38) Ento lembuno ucere ngo ku timo ni umego ku nyimego pare.

⁵ Marko uyiyo nicidho i tic i kabedo mange karacelo kud umarumire ma Barnaba. Oro ma romo 11 i ng’eye, ebino i kind ju m’ukonyo Paulo kinde ma jutwiye wang’ ma kwong’a i Roma. (Filem. 23, 24) Paulo de uyero ku dhoge nia Marko ‘ ukonye man utielo cwinye lee.’—Kol. 4:10, 11.

6. Nibedo karacelo ku Jukristu m’uteng’ini umiyo bero ma kani ni Marko? (Nen korolembe mi there.)

⁶ Nitimo tic karacelo ku Jukristu m’uteng’ini umiyo bero lee ni Marko. I ng’ey m’etimo nindo moko karacelo ku Paulo i Roma, ecidho i bang’ jakwenda Pethro i Babeli. Kindgi uwok udoko ceng’ini mandha uketho Pethro ulwong’e nia “Marko ma woda.” (1 Pet. 5:13) Copere nia kinde ma gibetimo tic karacelo, Pethro ukoro ni jarimbe m’aradu maeno lembe ma beco dupa iwi kwo man tic pa Yesu ma i ng’eye edog ekiewo i kpawa mir Injili pare.a

7. Umego moko m’aradu ma nyinge Serge ulubo lapor pa Marko nenedi? (Nen bende cal.)

⁷ Marko umedere nitimo tic ku tego man nibedo ceng’ini kud umego m’uteng’ini. Icopo lubo lapor pare nenedi? Tek fodi ebecopere ngo iri ninwang’u rwom m’ibeyenyo, cwinyi kud utur ento mediri nisayu yore mange m’icopo timo ko lee ni Yehova man ni cokiri. Lapor pa Sergeb ma kawoni utie jadit cokiri copo konyi. Kinde m’ebino aradu, ebed eporere kud umego mange m’aradu. Jumoko m’i kindgi ular unwang’u ire rwom. Serge ubed uparu nia jubenene ngo, man tokcenne ekoro kite m’ebewinjere ko ni umego m’uteng’ini. Jadit cokiri acel ukwaye nia etim lembe ceke m’ecopo pi nitimo ni jumange kadok saa moko bero m’ebetimo romo nen ungo de. Juk maeno ucwalu Serge niwodhere pi nikonyo umego ku nyimego m’utii man ju ma gitie ku yeny ma juter kogi i coko. Saa m’eparu pi lembe m’ukadhu, eyero kumae: “Atuc ninyang’ nia nitimo lee ni jumange thelembene tie ang’o i andha. Anwang’u anyong’a lee pilembe akonyo jumange ku gin ma gitie ku yenyne.”

CALU TIMOTEO, DIENG’ PI JUMANGE

8. Pirang’o Paulo ung’iyo Timoteo uwoth karacelo kude? (Jufilipi 2:19-22)

⁸ Paulo ubino ku yeny mi wotho ku dhanu ma cwinygi tek pi nidok kendo i adhura m’enwang’ere ku jai i igi. Ku kwong’a eng’iyo Jakristu moko m’uteng’ini ma nyinge Sila uwoth kude. (Tic. 15:22, 40) I ng’eye eng’iyo Timoteo de umedgi. Ang’o m’uketho Timoteo utelo nen pare? Thelembene acel ubino nia jubed juweco ber pire. (Tic. 16:1, 2) Bende, ebed edieng’ andhandha pi jumange.—Som Jufilipi 2:19-22.

9. Timoteo unyutho nenedi nia ebedieng’ andhandha pi jumange?

⁹ Niai ma Timoteo ucaku tic karacelo ku Paulo, enyutho nia ebedieng’ lee pi jumange nisagu m’ebedieng’ ko pire gire. Eno re m’uketho cwiny Paulo ubino tek niweke i Beroya kara edog etiel cwiny julub ma nyen ma kuca. (Tic. 17:13, 14) M’umbe jiji, i kind nindo maeno Timoteo uponjo lembe lee i bang’ Sila ma de ugam udong’ i Beroya. Ento i ng’eye, Paulo uoro Timoteo kende i Thesaloniki kara ecidh etiel cwiny Jukristu mir adhura maeno. (1 Thes. 3:2) I kind oro 15 m’ulubo, Timoteo uponjo ‘niwak ku ju m’ubewak,’ pi ninyutho nia ebedikere i can mi ju m’ubesendiri. (Rum. 12:15; 2 Tim. 1:4) Umego m’aradu gicopo lubo lapor pare nenedi?

10. Umego moko ma nyinge Willy uponjo nenedi nidieng’ pi jumange?

¹⁰ Umego moko ma nyinge Willy uponjo nidieng’ lee pi jumange. Kinde m’ebino aradu, ebed ebedo ire tek niweco kud umego ku nyimego m’utii. Pieno i Ot Ker ebed emothogi amotha kende ci ecidho i wang’e. Jadit cokiri moko ukwaye nia pi nicaku the wec kud umego ku nyimego pare, ebed enyuth igi gin m’efoyo i bang’gi. Ekwaye bende nia ebed epar pi gin ma jumange gimaru. Willy utiyo ku juk maeno. Tin etie jadit cokiri, man eyero kumae: “Kawoni dong’ edoko ira yot niweco ku dhanu mi kadhiri ceke. Atie kud anyong’a nia ang’eyo cuu gin m’ubedieng’o cwiny jumange. Eno uketho ecopere ira nimiyo kony ma tap ni juyic wada.”

11. Umego m’aradu copo ponjo nenedi nidieng’ pir umego ku nyimego mi cokiri pare? (Nen bende cal.)

¹¹ Umego m’aradu, in bende icopo ponjo ninyutho nia ibedieng’ pi jumange. Pieno i coko, wec ku dhanu mi kwonde ceke, dok gibed awiya kunoke judongo. Penjgi nia gitie nenedi, man winjgi kilili. Eno romo konyi ning’eyo kite m’icopo konyo kogi. Saa moko iromo nwang’u nia umego moko m’utii giku min ot pare gitie ku yeny mi kony pi nitiyo kud aplikasio JW Library^®, kunoke nyo gikoso ng’atu ma gicidh girwey kugi. Ineno nenedi kan ikonyo dhanu ma kumeno ku jamtic migi mir elektronik kunoke iyiko i program peri kara iwok kugi i tic mi lembanyong’a? Tek ibed ikonyo jumange i ayi maenogi, ibibedo ni lapor ma ber i cokiri.

NWANG’ BERO I JUK MA PAULO UMIYO CALU WEGO

12. Umego m’aradu gicopo nwang’u bero ma kani i juk ma Paulo umiyo ni Timoteo?

¹² Paulo umiyo juk ma beco ni Timoteo kara lembe uwoth ire miero i kwo pare man i tic pa Mungu. (1 Tim. 1:18; 2 Tim. 4:5) Umego m’aradu, in bende icopo nwang’u bero i juk ma Paulo umiyo calu wego. Nenedi? Som barua ario m’ekiewo ni Timoteo calu ve ekiewogi iri athothi, man nen juk m’ukwayu itii ko i kwo peri. Wakenen lapor mi jukne moko.

13. Ang’o ma copo konyi nimoko kikiki i kum Yehova?

¹³ “Tim kero peri ceke kara inyuth nia imoko kikiki i kum Mungu.” (1 Tim. 4:7b) Nimoko kikiki i kum Mungu thelembene tie ang’o? Thelembene tie nimaru Yehova ku mer ma lokere ngo man nibedo kud ava mi timo gin ma nyayu anyong’a i iye. Calu ma wanyolara ngo anyola ku kite maeno, ukwayu waponj ninyuthe. Wacopo timo kumeno nenedi? Wec mi dhu Jugiriki ma juloko nia “tim kero peri ceke,” jubed jutiyo kude wang’ ma pol pi niweco pi juring’ ng’wec ma gibeponjiri ku tego ma lee pi niyikiri pi kwaya. Gibed gibedo ku yeny mi nyutho kweriri gijo. Wan bende watie ku yeny mi nyutho kweriri gijo kara waponj nibedo ku ng’iyo mi timo lembe ma bikonyowa nicoro ceng’ini nisagu i vut Yehova.

14. Ukwayu wabed ku lembakeca ma kani kinde ma wabesomo Biblia? Kemii lapor moko.

¹⁴ Pire tie tek niponjo nibedo ku ng’iyo mi somo Biblia nja. Re mito ngo iwil nia lembakeca peri utie nicoro ceng’ini nisagu i vut Yehova. Ku lapor, icopo nwang’u ponji ma kani i kpawa pa Yesu ku jabim moko ma jalonyo? (Mark. 10:17-22) Jalawobi maeno ugam uyiyo nia Yesu tie Masiya, ento ekoso yiyoyic ma copo cwale nidoko jalub pare. Re kadok kumeno de, Yesu “umare;” eweco i bang’e i ayi ma ber. Ubenen kamaleng’ nia Yesu ubino mito etim ng’iyong’ic mi rieko. Enyutho bende tap tap kite ma Yehova umaru ko jalawobi maeno. (Yoh. 14:9) Kinde m’ibeparu pi kpawa maeno man pi lembe mi kwo peri, penjiri kumae: ‘Ukwayu atim ang’o pi nicoro ceng’ini nisagu i vut Yehova man nitimo lee ni jumange?’

15. Pirang’o pire tie tek nia umego m’aradu ubed ni lapor ma ber ni jumange? Kemii lapor moko. (1 Timoteo 4:12, 13)

¹⁵ “Bed lapor ni ju ma gimoko kikiki i kum Mungu.” (Som 1 Timoteo 4:12, 13.) Paulo ukwayu Timoteo nia kud eponj kende kende bodho ma calu ve somo piny man ponji, ento nia eponj bende ninyutho kurayung ma calu ve mer, yiyoyic man leng’o. Pirang’o? Pilembe timo pa ng’atini pire tie tek nisagu wec pare. Kepar nia jukwayu imii korolembe moko m’uweco iwi kite ma wacopo medo ko amora mwa i tic mi lembanyong’a. Ibiweco iwi lembene ku tegocwinyi tekene in de ibed imiyiri lee i tije. Lapor peri biroyo kilo i wec peri.—1 Tim. 3:13.

16. (a) Jukristu m’aradu gicopo bedo ni lapor i lembe abic ma kani? (b) Umego m’aradu copo doko ni lapor “i wec” nenedi?

¹⁶ I 1 Timoteo 4:12, Paulo ukwanu lembe abic m’umego m’aradu copo bedo ni lapor i igi. Ineno nenedi kan iponjo lembe maeno acel acel i saa mi ponji peri ma segi? Kepar nia ibemito ibed ni lapor ma ber “i wec.” Par pi kite m’icopo tielo ko cwiny jumange ku wec peri. Tek fodi asu ibekwo karacelo ku junyodo peri, ineno nenedi kan ibed ifoyogi thiri thiri pi gin ma gibetimo iri? Ineno nenedi kan i ng’ey coko ibed ifoyo ng’atu moko m’ubedo ku theng program man inyutho ire lembe m’ibefoye pirene? Iromo beii bende nidwoko wang’ penji i coko ku wec ma peri giri. Kero m’ibetimo pi nidoko ni lapor ma ber i wec binyutho nia ibetimo mediri i thenge mi tipo.—1 Tim. 4:15.

17. Ang’o ma copo konyo umego m’aradu nitundo i kum lembakeca pare mi thenge mi tipo? (2 Timoteo 2:22)

¹⁷ “Ring awanya ma rac ma jubedo ko i saa mir aradu ento lub tok bedopwe.” (Som 2 Timoteo 2:22.) Paulo ukwayu Timoteo nia enyeg i kum awanya ma rac ma romo wilo wiye i kum lembakeca pare mi thenge mi tipo man ma romo nyotho winjiri pare ku Yehova. Iromo nwang’u nia lembe moko m’ibetimo ma re nwang’u i andha utie rac ungo, ulund ubecamu saa peri ceke. Ku lapor, kepar pi saa m’inyotho i tuko mi mupira, i tiyo kud Internet, i tuko mi video kunoke i tuko mange. Nyo iromo tiyo ngo ku kum saa maeno moko pi lembe mi thenge mi tipo? Saa moko nyo ecopere iri nikonyo i tic mi gwoko kum Ot Ker kunoke mi rweyo ku prezanthwar. Kan ibed idikiri i lembe ma kumeno, m’umbe jiji ibinwang’u jurimo ma nyen ma bikonyi niketho lembakeca mi thenge mi tipo man nitundo i kumgi.

NITIMO NI JUMANGE MIYO MUGISA DUPA

18. Marko giku Timoteo ginwang’u mugisa ma kani?

¹⁸ Marko giku Timoteo giwodhiri zoo pi nitimo ni jumange, man eno uketho gikwo kwo ma ber man mir anyong’a. (Tic. 20:35) Marko uwotho i theng ng’om ma tung’ tung’ pi nitimo ni umego ku nyimego pare. Ekiewo bende kpawa ma mit mi kwo man tic pa Yesu. Timoteo ke ukonyo Paulo nicaku the cokiri dupa man niteng’o umego ku nyimego. Ubenen kamaleng’ nia anyong’a unego Yehova i kum Marko giku Timoteo pi wodhiri migi.

19. Pirang’o ukwayu umego m’aradu gitii ku juk ma Paulo umiyo ni Timoteo, man gibinwang’u bero ma kani?

¹⁹ Mer ma Paulo ubino ko yor i bang’ Timoteo ubenen kamaleng’ i barua ario m’ekiewo ni jarimbe m’aradu maeno. Barua maeno ma tipo uyuyo i wigi ubenyutho bende nia Yehova umaruwu lee mandha wun umego m’aradu. Ebemito nia lembe uwoth iwu miero. Pieno, wutim kero wutii ku juk maeno ma Paulo umiyo calu wego man wubed kud ava mi timo ni jumange i kadhiri ceke ma wucopo. Tek wutimo kumeno, wubikwo kwo mir anyong’a niai kawoni, man ‘wubimaku kikiki kwo mandha’ m’ubebino.—1 Tim. 6:18, 19.