Mediri ninwang’u bero i kum lworo Mungu

1-2. Wajukristu, tin wabenwang’ara i wang’ lembe ma kani m’urombo ku pa Lot?

KA WABENENO kurajo m’unyothere i ng’om tin, wawinjara i ayi ma rom ma Lot de uwinjere ko. “Timo mir acidi man mi thwon mi dhanu ma woro ngo cik ubed unyayu can lee i iye,” pilembe eng’eyo nia Wegwa m’i polo de udagu timo ma reco. (2 Pet. 2:7, 8) Lworo ma Lot ulworo ko Mungu man mer m’emare ko ucwale niuro timo ma reco mi dhanu m’udhoke. Wan bende wabekwo i kind dhanu ma giworo nyanok dit kunoke giworo ngo awora zoo cik mi kurajo pa Yehova. Kadok kumeno de, wacopo bedo asu leng’ i kurajo tekene wabegwoko mer ma wamaru ko Mungu man niponjo nilwore ku kit lworo ma cuu.​—Rie. 14:2.

² Pi nitimo kumeno, Yehova ubekonyowa nikadhu kud i tielocwiny ma wanwang’u i buku mi Lembrieko. Jukristu ceke, ma co ku ma mon, aradu man judongo, gicopo nwang’u andha bero tekene gibeng’iyo i juk mi rieko ma nwang’ere i iye.

LWORO MUNGU GWOKOWA

3. Nimakere ku Lembrieko 17:3, wacikara nigwoko adundewa pi thelembe acel ma kani ma pire teki? (Nen bende cal.)

³ Thelembe acel ma pire tek ma beketho wagwoko adundewa mi lapor utie nia Yehova beng’iyo adundewa. Eno nyutho nia enenowa ngo calu ma dhanu mange neno kowa yo woko, ento enenowa nia watiye kit dhanu ma nenedi yor i iwa. (Som 1 Lemkei 28:9.) Ebimaruwa ka wapong’o wiwa ku rieko pare ma miyo kwo. (Yoh. 4:14) Ka watimo kumeno, wabiweko ngo kaka ni kura ma reco man vupo m’uai i bang’ Sitani ku ng’om pare unyothwa. (1 Yoh. 5:18, 19) Tek wabemedara nicoro ceng’ini i vut Yehova, mer man woro ma wabenyutho ire de bimedere ameda. Calu ma wabemito ngo wanyay can i Wegwa m’i polo, pieno wabidagu kadok paru mi timo dubo. Tek wanwang’ara i wang’ abidhe mi timo lembe ma rac, wabipenjara kumae: ‘Acopo nyayu can akakaka nenedi i ng’atu m’unyutho ira mer ma tho rukeni ngi?’​—1 Yoh. 4:9, 10.

4. Lworo pa Yehova ukonyo nyamego moko nenedi kara kud epodh i abidhe?

⁴ Nyamego Marta mi ng’om mi Croatie unwang’ere i wang’ abidhe mi timo lemsasa mi tarwang’. Ekiewo kumae: “Ebino ira lembe ma tek niparu lembe terere man ninyego i dhug ava mi timo lembe ma rac ma miyo anyong’a pi saa ma nyanok kende. Ento lworo pa Mungu ugwoka.”b Lworo pa Mungu ukonye nenedi? Marta uyero nia enyamu i lembe iwi adwogi ma rac ma lemsasa mi tarwang’ copo kelo. Wan de waromo timo kumeno. Adwogi ma rac magwei utie nia wabinyayu can i Yehova man wabibedo ngo i kind dhanu ma gibewore pi nja.​—Tha. 6:5, 6.

5. Icopo nwang’u ponji ma kani i kum lembe m’utimo Leo?

⁵ Ka wabelworo Yehova, ukwayu wabed ku wang’wa ma kud wabed ko jurim dhanu m’ubetimo lembe ma reco. Leo ma kwo i Congo-Kinshasa unwang’u ponji i lembe maeno. Oro ang’wen i ng’ey m’elimo batizo, ecaku dikere ku jurimo ma reco. Eparu nia calu ma en ungo re m’ebetimo lembe ma reco, eca ebedubo ngo ni Yehova. Re ing’eye nyanok, jurimbe dwoke ni umath ma rac man ecaku timo lemsasa mi tarwang’. I ng’ey kare, ecaku paru pi lembe ma junyodo pare ma Jukristu giponje ko, man pir anyong’a m’ebino ko kinde ma fodi ebetimo ni Yehova. Adwogine ubedo ang’o? Wiye ugam ulero. Ku kony mi judong cokiri, edwogo ibang’ Yehova. Tin ebetimo kud anyong’a calu jadit cokiri man jayab yo ma segi.

6. Wabiweco iwi lapor mi jumamon ario ma kani?

⁶ Kawoni wakewecu pi jumamon ario ma jukoro pigi i Lembrieko thek 9, acel ubenyutho rieko; ma kucelo ke ubenyutho kasegu. (Nen lembe m’uyenyo rombo ku maeno i Jurumi 5:14; Jugalatia 4:24.) Kinde ma wabeng’iyo i lapor maeno, gwok i paru peri nia i ng’om maeni pa Sitani, timo tarwang’ man neno pornografi udaru nyay nikadhu mukero. (Efe. 4:19) Pieno, pire tie tek nia wamedara nilworo Mungu man wakoc kud i kum timo lembe ma rac. (Rie. 16:6) Dong’ wan ceke, nik wabed nico kunoke dhaku, wacopo nwang’u bero niai kud i Lembrieko thek 9. Thek maeno ukoro pi jumamon ario, ma ng’atuman m’i kindgi ubelwong’o ju ma “ng’eyothelembe mbe” kugi. Edok ebedo ve ng’atuman ubeyero kumae: ‘Wubin wucam cam i ot para.’ (Rie. 9:1, 5, 6, 13, 16, 17) Re lembe uwotho tung’ tung’ ni ju m’ujolo lwong’o pa ng’atuman.

KWER LWONG’O PA DHAKU MA JAKASEGU

7. Nimakere ku Lembrieko 9:13-18, lembang’o ma nwang’u dhanu ma giyiyo lwong’o pa dhaku ma jakasegu? (Nen bende cal.)

⁷ Wakewecu pi lwong’o pa “dhaku ma jakasegu.” (Som Lembrieko 9:13-18.) Ku yaw yaw, ebelwong’o ju ma giriek ungo nia gimond i ot pare, man gitim foc, niwacu feth karacelo kude. Lembang’o m’unwang’u ju m’uyiyo lwong’one? Lembriekone umedo nia “welo pare gini i vur mi liel.” Saa moko nyo lembuno ubepoyo wii i kum wec mi lapor ma nwang’ere i Lembrieko ma juweco pire i wang’e. I Lembriekone jucimo wang’wa i kum “dhaku ma nyawirok” man ma won asara. Jupoyowa pire kumae: “Ng’atu moko mbe ma cidho i bang’e ma dwogo kendo.” (Rie. 2:11-19) Lembrieko 5:3-10 de utie ku cimowang’ mange pi “dhaku ma nyawirok” ma tiende loro ba tho.

8. Wacopo nwang’ara i wang’ ng’iyong’ic ma kani?

⁸ Ju ma dhaku ma jakasegu ubelwong’ogi gitie ku ng’iyong’ic m’ukwayu gitim: Nyo gibiyiyo lwong’o pare kunoke gibikwero? Saa moko copo kwayu wan de watim ng’iyong’ic ma kumeno. Tek cal mi pornografi ucoro i wang’wa rek kumeni i internet kunoke nyo ng’atu moko ubemito wamond i lemsasa mi tarwang’, i saa maeno wabitimo ng’iyong’ic ma kani?

9-10. Wacikara niuro lemsasa mi tarwang’ pi thelembe moko ma kanigi?

⁹ Watie ku thelembe ma cuu mandha m’ucikere nicwaluwa niuro magwei lemsasa mi tarwang’. Biblia uyero nia “dhaku ma jakasegu” ubewacu kumae: “Pi ma jukwalu e mit.” “Pi ma jukwalu” akwale e tie ang’o? Biblia uporo timo ribiri i kind ju m’ugamiri ku pii ma ng’ic ma kwiyo korjo. (Rie. 5:15-18) Nico ku dhaku ma gigamiri cal ku cik re ma gitie ku twero mi timo ribiri man ninwang’u anyong’a i iye. Lembuno ukoc bor ku “pi ma jukwalu” akwala. Eno copo nyutho kit timo ribiri m’ukwerere, niwacu i kind ju m’ugamiri ngo. Wang’ ma pol jutime i aponda, tap calu ma jakwo kwalu ko piny. “Pi ma jukwalu” akwala copo nen nia tie mit lee, asagane ka ju m’ubekwalene gibeparu nia ng’atu moko mbe ma bing’eyo gin ma gitimo. Eno tie niwondiri i kadhiri ma rukani! Yehova neno lembe zoo. Ka Yehova udaru kwerowa ke, gin moko mbe ma kec nisagu maeno; pieno nibayu bero pa Yehova tie “mit” ungo nyanok de. (1 Kor. 6:9, 10) Re lembe mange de tie.

¹⁰ Timo ribiri copo nyayu lewic i wijo, eromo ketho ng’atini nwang’ere nia tije mbe, ecopo kelo ic ma nwang’u jumaru ngo, man ecopo lalu kind juruot. M’umbe jiji, etie lembe mi rieko niringo “ot” pa dhaku ma jakasegu ku cam pare de kpo. Dhanu dupa ma gitimo lemsasa mi tarwang’, githo i thenge mi tipo, man m’umedo maeno ginwang’u twoyo ma dak adaka m’alar negogi i wang’e man jukunyogi andha. (Rie. 7:23, 26) Verse 18 mi Lembrieko thek 9 udaru kumae: “Welo pare gini i vur mi liel.” Dong’ pirang’o dhanu dupa gibejolo lwong’o pare, ma ke ecopo royogi i peko e?​—Rie. 9:13-18.

11. Pirang’o neno pornografi utie kud ariti ma lee diti?

¹¹ Gin acel m’ubebidho dhanu dupa nijolo lwong’o pa dhaku eno utie pornografi. Pornografi utie kud ariti; ejwigo valer mijo man ka judaru ng’iyo ninene, weke bedo tek dit. Cal mi lemsasa mi tarwang’ mondo i wijo lee ma niwil i kume doko lembe ma tek. M’usagu zoo, pornografi daru ngo ava mi timo ribiri, ento eope aopa. (Kol. 3:5; Yak. 1:14, 15) Dhanu dupa ma gineno pornografi, gitimo lemsasa mi tarwang’ buu.

12. Wacopo nyutho nenedi nia wabedo ku wang’wa i kum cal mi lemsasa mi tarwang’?

¹² Wacikara nitimo ang’o ka cal moko mi pornografi uwok iwa mbwang’ i wang’ jamtic mwa mir elektronik? Wacikara nibayu wang’wa cen m’umbe galu. Eromo bedo iwa yot nitimo kumeno tek wabepoy nia gin ma pire tek nisagu utie winjiri mwa ku Yehova. Kadok cal m’utie ngo mi pornografi de copo ketho wabedo kud ava mi timo lemsasa mi tarwang’. Pirang’o wacikara niuro calnegi? Pilembe wamito ngo watim kadok lembe ma nyanok ma copo ketho watimo abor i adundewa. (Mat. 5:28, 29) Umego David ma tie jadit cokiri i ng’om mi Thaïlande uyero kumae: “Apenjara nia ‘kadok cal m’utie ngo mi pornografi, nyo anyong’a copo nego Yehova kan abemedara ninenogi?’ Kit paru i lembe ma kumeno konya nitimo ku rieko.”

13. Lembang’o ma copo konyowa nitiyo ku rieko?

¹³ Gin ma konyowa nitiyo ku rieko utie lworo mi timo lembe ma nyayu can i Yehova. Lworo Mungu en e “thekri mi rieko.” (Rie. 9:10) Lembuno unen kamaleng’ i caku mi buku mi Lembrieko thek 9, ma i iye juweco pi dhaku mi lapor ma juporo ku “rieko mandha.”

JOL LWONG’O PA “DHAKU MA RIEK”

14. Lwong’o ma kani m’ukoc ma nwang’ere i Lembrieko 9:1-6?

¹⁴ Som Lembrieko 9:1-6. I giragora eni utie lwong’o m’uai i bang’ Yehova Jacwic mwa man acaki mi rieko ceke. (Rie. 2:6; Rum. 16:27) Giragora eno uweco iwi ot ma dit m’utie ku mbegi abiro. Lapor maeni ubenyutho nia Yehova utie won berocwiny man ejolo dhanu ceke m’umito gitii ku rieko pare i kwo migi.

15. Mungu ubekwayuwa nia watim ang’o?

¹⁵ Yehova utie jabero, man emiyo ngo piny ku mutwi. Kite maeno ubenyutho “rieko mandha,” ma Lembrieko thek 9 upore ku dhaku. Giragora wacu nia dhaku maeno mi lapor utedo cam lee, ejebo pigulok pare, man eyiko meza pare i ot. (Rie. 9:2.) M’umedo maeno, nimakere ku verse mir 4 ku mir 5 “ewacu ni ng’atu ma ng’eyothelembe pare mbe kumae, wubin, wucam kwen para moko.” Pirang’o wacikara nijolo lwong’o pa dhaku eno man nicamu cam pare? Pilembe Yehova ubemito nyithindhe gibed riek, man museme. Emito ngo watim kosa ma bikelo peko i wiwa. Eno re m’uketho “ekanu rieko ma cu ni ju m’atira.” (Rie. 2:7) Ka wabelworo Yehova i ayi ma cuu, wabimito wanyay anyong’a i iye. Wabiwinjo juk pare mi rieko, man wabitiyo kude kud anyong’a.​—Yak. 1:25.

16. Lworo Mungu ukonyo Alain nenedi nimaku yub mi rieko man lembene ukelo adwogi ma kani?

¹⁶ Wakenenu kite ma lworo Mungu ukonyo ko umego Alain nimaku yub mi rieko. Umego maeno utie jadit cokiri man japonjo mi somo. Ekoro kumae: “Dupa m’i kind juponji wada beneno filme mi pornografi ni gin ma ponjojo iwi ribiri.” Ento Alain ung’eyo nia eno utie ngo lemandha. Emedo kumae: “Nikum lworo Mungu, akwero anang’a nineno filmenegi. Akoro bende ni juponji wada thelembe m’uketho aneno ngo filmene.” Alain utiyo ku juk mi “rieko mandha” m’uwacu nia “wuwoth i yo mi ng’eyothelembe.” (Rie. 9:6) Kite m’ecungo ko ma tek uwang’u i juponji wagi moko, uketho kawoni jumoko gibeponjo Biblia man gibecidho i coko.

17-18. Ju ma gibejolo lwong’o pa “rieko mandha” gibenwang’u bero ma kani, man gibekuro ang’o kud ava? (Nen bende cal.)

¹⁷ Yehova utiyo ku lapor mi jumamon ario pi ninyutho kite ma wabibedo ko ku mutoro i nindo m’ubino. Dhanu ma gibejolo lwong’o pa “dhaku ma jakasegu” giii ninwang’u anyong’a i lemsasa mi tarwang’. I andha, gibekwo migi kwo ma kawoni, anyim ke wigi uwil ko. Timo migine biterogi i tho.​—Rie. 9:13, 17, 18.

¹⁸ Ju ma gibejolo lwong’o pa dhaku ma juporo ku “rieko mandha” gibibedo kud anyim m’ukoc! Welo pare gitie kud anyong’a pilembe ging’eyo nia gitie ku piny ceke ma gitie ku yenyne kara gimediri nibedo ceng’ini ku Yehova. (Isa. 65:13) Nikadhu kud i bang’ jabila Isaya, Yehova uyero kumae: “Wuwinj cu i bang’a, man wucam gin ma ber, man wek anyong’a neg ng’eyong’ec mu ku mio.” (Isa. 55:1, 2) Wabeponjo nimaru gin ma Yehova umaru man nidagu gin m’edagu. (Zab. 97:10) Bende wabedo kud anyong’a nilwong’o jumange de ginwang’ bero niai i “rieko mandha.” Edok ebedo ve wabekok ku “ka ma malu mir adhura kumae: Ng’atu ma tek ung’eyo lembe ngo, wek emond kue.” Bero ma wabenwang’u karacelo ku ju m’ubejolo lwong’one utie ngo kende kende pi kawoni. Ento gigalu man gibiketho ‘wakwo’ rondo ku rondo tekene ‘wabewotho i yo mi ng’eyothelembe.’​—Rie. 9:3, 4, 6.

19. Nimakere kud Eklizia 12:13, 14, ukwayu wabed ku lembakeca mi timo ang’o? (Nen bende sanduku “Lworo Mungu miyo iwa bero.”)

¹⁹ Som Eklizia 12:13, 14. Dong’ wek lworo pa Mungu umedere nigwoko adundewa, man ukonywa nibedo dhanu ma leng’ i kurajo man bende i thenge mi tipo i kind nindo maeni ma rac mi kajik ceng’. Wabimedara nilwong’o dhanu dupa nisayu “rieko mandha” man niponjo lembe i wiye, pilembe wamaru Yehova man wabewore kud adundewa ceke.