Kaogmahan—An Paghanap Kaiyan

AN Deklarasyon nin Independensia kan Estados Unidos nagpoproklamar kan diretso sa ‘buhay, libertad, asin paghanap nin kaogmahan.’ Para sa dakol ngonyan, an mayor na termino iyo an paghanap. Iyan ginigibo ninda na may pagkabangkag, na pinapano an kada minuto nin daing kontrol na aktibidad. Nagsusurusuan sa mga istadyum para sa mga karawat, nabubuktot na sa atubangan nin mga computer para sa mga karawat na elektroniko, daing hiro-hiro sa pagheling nin mga programa sa TV tanganing maokupar an mga oras sa banggi, nagpaplano nin mga Sabado asin Domingo na pano nin kaalingan, namamasyar sa bilog na kinaban, asin sa ibang paagi nagmamasibot sa daing ontok na mga sosyal na okasyon. An dakol naggagamit pa ngani nin nakakadanyar na mga droga tanganing maabot an emosyonal na mga kasiraman. Ginigibo ninda an ano man asin an gabos tanganing malikayan an mga oras na dai sinda nin ginigibo na dian tibaad sinda kaipuhan na tumukaw nin toninong asin atubangon an saindang sadiri—asin an pagkalangkag. Alagad ta an natatarantang paghanap nin kaogmahan noarin man dai nakakaabot sa tunay na kaogmahan.

An iba nag-aarog sa bagong mga estilo nin pamumuhay sa saindang paghanap sa kaogmahan. An pag-agoman dai na ibinibilang na sarong bogkos—pasil na kamtan pasil na mawara, diborsio sa ano man na dahelan o mayo ngani nin dahelan, mga aki na pinagpapasapasahan kan mga magurang. An mga daing agom nakikidorog minsan kiisay sa libreng sekso. May mga nagsasaro na dai kasal—dai nin kompromiso, dai nin obligasyon, libreng sumuhay asin humale minsan noarin. May mga nagsasaro sa homoseksuwal na relasyon, o an balang saro ginigibo an sadiri nindang abnormal na mga gawe sa sekso. Sa gabos na patibasang na pag-eksperimentong ini, an mga tawo nagsasabwag sana sa laman asin sa katapustapusi mag-aani nin karibokan sa isip, pakamate nin kasalan, mga pag-imon, makolog na mga pagsusuhay, asin mga helang—na parateng daing bolong. An “bagong moralidad” nag-aani nin mas grabeng kakologan sa boot ki sa daan na inmoralidad.

An dakol pang iba ibinibilang na katimbang nin kaogmahan an materyal na mga rogaring, alagad ta an saindang pagtipon nakakapakosog sana sa gatol sa pagbakal na naghahagad nin orog pang pagkagaw. An mga ahensia sa anunsio maogmang kinakagaw iyan, na nagtitinda nin nakaaakit na itsura na kaipuhan na maheling sa sainda—mga itsura na mapagdadanay sana paagi sa tamang tatak nin mga gubing na isusulot, nin mga arak na iinomon, nin mga kotseng lulunadan, nin mga harong na babakalon, saka nin daing katapusan na lista nin iba pang mga kasangkapan na dapat na napapalibot sa saro.

Pinarararom pa kan siensia an materyalistikong baha, siring sa irineklamo kan biologong si René Dubos: “Parateng gayo, an siensia ginagamit ngonyan para sa teknolohikong mga pagkagamit na mayo man nin koneksion sa mga pangangaipo nin tawo asin daing ibang katuyohan kundi gumibo nin bagong artipisyal na mga minamawot.” An mga minamawot na ini, sabi nia, kun napapanigoan na “dai man na gayo nakakadagdag sa kaogmahan o sa kahulogan nin buhay.” Sa mayayaman na nasyon an teknolohiya ginamit sa rungaw na pagprodusir para sa daing isip na pamamakal. Para sa dakol haros mayo na nin kontrol an daing pakundangan na pamamakal. An espirituwal na mga pagpapahalaga haros mawara na sa irarom kan materyalistikong baha.

Kan si Stewart Udall iyo an sekretaryo kan interior kan Estados Unidos, sia nagsabi: “Kita igwa kan pinakadakol na awto sa arin man na nasyon sa kinaban—asin an pinakagrabeng tambakan nin basura. Kita an pinakamahirong tawo sa daga—asin tinitios niato an pinakagrabeng pagsurusuan. Kita an nagpoprodusir kan pinakadakol na enerhiya, asinigwa kita kan pinakamabatang aire.” Sinabi nia iyan dakol nang taon an nakaagi, asin inapod nia iyan na “sarong kalamidad na lakop sa bilog na kontinente.” Ngonyan, pakalihis nin mga taon, iyan kalamidad na lakop sa bilog na globo. Kaidtong dakol nang taon an nakaagi an alkalde nin sarong dakulang siudad sa Amerika nagsoba na “kun dai kita magmamaan magigirumdoman kita bilang an kapag-arakian na nagbugtak nin tawo sa bulan mantang patuhod an tinitindogan na basura.” Ngonyan, pakalihis nin mga taon, dakol na sientista an nagpapatanid na tibaad kita na an huring kapag-arakian—tapos.

Kun an mga pagmate niato nin pagpahalaga sa sadiri pinatatalubo sana kan mga panluwas na rogaring imbes na panlaog na mga pagpapahalaga, an mga kamatean na iyan dai nahahaloy nagigin daing buhay asin ginigibo kitang biktima nin garo damat na pagkadiskontento. An materyalismo kaiba an pan-ibabaw na mga dekorasyon kaiyan daing ano man na nagigibo tanganing mapanigoan an panlaog na mga pangangaipo kan espiritu nin tawo, asin iyan noarin man dai magdadara nin kaogmahan. “An daing pagpopogol na pagpapanigo sa gabos na kamawotan,” sabi kan sikoanalistang si Erich Fromm, “dai nakatatabang sa karahayan nin buhay, ni iyan man an dalan pasiring sa kaogmahan o minsan sa pinakadakulang kasiraman.” Alagad haloy pa bago si Fromm, an sarong pinasabngan na madonong mas diretsong isinabi iyan: “Naaraman ko man an dahelan na an mga tawo naghihingoang gayo na umasenso: iyan huli ta nauuri sinda sa mga rogaring kan saindang pagtaraed.”—Eclesiastes 4:4, Today’s English Version.

An iba, na pinanluyahan na nin boot asin naliwat na an salang paghona, naghahanap nin pagkakontento paagi sa pag-ubos kan saindang panahon sa daing kahulogan na pag-asikaso sa sadiri. Dapit sa paghihingoang ini an The Culture of Narcissism nagsasabi: “Mantang mayo na nin paglaom na mapakarhay an saindang buhay sa arin sa mga paagi na mahalaga, kinombensir nin mga tawo an saindang sadiri na an mahalaga iyo an pagpaoswag sa sadiri: pagsiyasat sa saindang mga pagmate, pagkakan nin mga kakanon na marahay sa salud, pag-adal nin ballet o belly-dancing, pag-ubos kan saindang panahon sa pagsiyasat sa kadonongan kan Sirangan . . . Kinukultibar ninda an mas buhay na mga eksperyensia, naghihingoang pabagsikon an nagluluya nang hawak, pinoprobaran na buhayon liwat an dai nang pagnamit na mga apetito.”—Pahina 29, 39, 40.

An paghanap nin kaogmahan paagi sa daing ontok na aktibidad, o bagong mga estilo sa pamumuhay, o materyal na mga rogaring, o pagkasibot sa sadiri—mayo ni saro sa mga ini an nakaaabot sa tunay asin nagdadanay na kaogmahan.

Kun siring, ano an talagang kaipuhan tanganing magin maogma?