Pagmamasid sa Kinaban

NALINGAWAN NA MGA BIKTIMA

An mga lalaking an saindang agom, o mga kailusyon, linupig inaapod na nalingawan na mga biktima. Sono sa sikiyatrista sa London na si Anthony Bateman, an mga lalaking ini nagsasakit nin makuring mga problema—siring kan kamondoan, pagkakulpable, asin seksuwal na mga kasakitan—haloy nang panahon pakatapos kan krimen. Puwede sindang magin sobrang magprotehir, na iniibanan an biktima saen man o hinahagad na may mga panahon na ‘magreport’ sia. Si Dr. Bateman ibinaretang nagsabing an siring na mga lalaki tibaad nangangaipo nin sigidong pagpabolong sa helang sa isip o sa emosyon tanganing maako ninda kun ano an nangyari.

MGA “CONDO” PARA SA MGA KABAYO

Sa timog solnopan kan Vancouver, Canada, an mga parakabayo inaalok nin primera klaseng mga apartment o condominium tanganing istaran kan saindang mga kabayo. An sarong kabayong may pribadong primera klaseng apartment magkakaigwa nin 11-metros-kuwadradong kuwadra na may nakakabit na instalasyon nin mga tubo na automatikong nagpapano kan lalagan nin inoman, atop na sedro asin kahoy na mga lanob, asin agihan pasiring sa patyo. An naglalangkaw na presyo nin daga asin an ibinubungang halangkaw na buwis sa rogaring nagpangyari sa proyektong ini nin condominium para sa mga kabayo. An presyo nin pagbakal na $26,000 (Canadian) puwedeng mag-akit sa iba na nagbabayad nin “$300 kada bulan o labi pa sa pag-arkila nin komersial na mga kuwadra para sa saindang mga kabayo sa mayaman na lugar sa Southlands,” an pagbabareta kan The Sunday Star.

BINOMBA KAN KARINGISAN

An Asosasyon kan mga Maestro sa Alemania nagdagka sa mga magurang asin mga edukador na tumangon an pagkahayag kan mga aki sa karingisan na ipinaheheling kan media. “An makatatakot na pagpamuraway sa Satanismo, mga droga, kagadanan, asin karingisan” sa grabeng musikang “rock” asin sa mga video puwedeng gibohon an mga hobenes na bako nang sensitibo sa kadahasan asin madanyaran sinda sa emosyonal na paagi, an sabi kan presidente kan asosasyon. An mga maestro asin mga magurang garo dikit sana an naaaraman dapit sa kun ano an laog kan mga video asin grabeng musikang “rock.” Ibinaretang saro sa kada duwang hobenes an nagheheling nin grabeng makatatakot na pasale sa video. Ibinibilang kan mga hobenes an mga pelikula na magsalang marahay o marahay nanggad.

NAGPAPAONTOK SA KRIMEN NA MGA “CURFEW”

Tanganing mapogol an mga hobenes sa laog kan harong pakalihis kan alas 11 an banggi, sarong banwaan sa Queensland, Australia, an nag-establisar nin inpormal na regulasyon na nagbabawal na magluwas sa harong sa itinalaan na oras. Positibo an mga resulta. An polisiya asin mga miembro kan konseho nagbareta nin siertong pag-ina nin krimen. Bilang resulta, an gobyerno kan Queensland nagmamawot ngonyan nin pag-oyon kan Gabinete na magkaigwa nin pagbalong regulasyon na nagbabawal na magluwas sa harong sa itinalaan na panahon an gabos na hobenes na dai pang 15 taon an edad. An plano iyo an pagkakaigwa nin duwang pagbalong regulasyon na nagbabawal magluwas sa harong sa itinalaan na panahon na oobserbaran, an saro sa siudad asin an saro sa banwaan sa probinsia. Kun an mga resulta kan mga pagbalong regulasyon na nagbabawal magluwas sa harong sa itinalaan na panahon mapatunayan na positibo sa pag-ina kan bilang nin krimen, an gobyerno hahagadan na gumibo nin pagboot na nagbubugtak nin regulasyon na nagbabawal magluwas sa harong sa itinalaan na panahon an gabos na hobenes sa bilog na estado.

MGA DANYAR SA GULOD HULI SA KAWAT NA RUGBY

Sa 23 na taon na lawig nin panahon kasuarin sana, sarong ospital sa Aprika del Sur an nagtratar nin 88 kaso nin hoben na mga lalaking nagkaigwa nin grabeng danyar sa gulod mantang nagkakawat kan kawat sa bolang Rugby. An mga kakologan sa Rugby kun minsan dahelan sa marikas na pagpogol sa kalaban na parakawat, minsan siring na parateng kulang ini nin madahas na epekto kan pagpogol sa Amerikanong football. An saro pang peligro iyo an aragawan, iyan, kun an mga parakawat kan magkakontrang grupo sarabay na nag-aaragawan, asin nagtuturuklangan tanganing makua an bola. “An bagay na ini perming nangyayari,” an pagbabareta kan South African Medical Journal. “Nangyayari an aragawan asin, mantang an mga parakawat nagbuburuhat, sarong parakawat an nawawalat na dai naghihiro. An mga tawohan kan first-aid nagdadalagan pasiring sa lugar nin karawat asin maingat na ibinubugtak an nakolgan na parakawat sa kamilya asin dinadara sia sa ospital. Nabari an saiyang liog, nadanyaran an gulod asin nagdadanay siang permanenteng paralisado an gabos na kamot asin bitis.” Kan 1989 tolong nag-eeskuwelang aking lalaki sa Aprika del Sur an nagadan mantang nagkakawat nin Rugby.

MAMAHALON NA MGA ATRASO

An mga pagkaatraso kan eroplano sa Europa kinakarkulong nagkakahalaga nin makangangalas na $4 ribong milyon kada taon sa kompanya nin eroplano asin sa mga pasahero ninda, sono sa report hale sa German Airspace Users Association. An rason sa mga problema, an idinodoon kan report, iyo an salang paggamit kan espasyo sa itaas. An Europa igwa nin 44 sentro sa pagkontrol sa trapiko sa mga eroplano, kun ikomparar sa 20 para sa bilog na Estados Unidos. An paggibo nin saro sanang nagkakasararong sistema nin pagkontrol sa trapiko sa aire para sa bilog na Europa magkakahalaga sa pag-oltanan nin $5 ribong milyones asin $10 ribong milyones, alagad an siring na kapital haros maghahale kan gabos na presenteng pagkaatraso sa pagkontrol kan trapiko sa aire, an sabi kan Financial Times kan Londres. An presenteng kakulangan nin koordinasyon nagreresulta na an eroplano tawan nin bakong igong langkaw nin paglayog asin ruta, na naggigibo sa tipikong pagsakay sa eroplano sa Europa na 10 porsientong mas halawig kisa sa kaipuhan.

AN PANGAGANA ASIN PAGKADAOG

Sa irarom kan baretang “An Pagkakaigwa nin Suwerte Puwedeng Makagadan,” ibinareta kan diaryo sa Brazil na O Estado de São Paulo an makaturotristeng eksperyensia kan dai pa nahahaloy na nanggana sa loteriya. Bilang an solamenteng nanggana sa loteriya, nag-ako sia nin 930,000 Novos Cruzados (mga $400,000, E.U.). Alagad, pakatapos, an lalaki nag-ako man nin mamondong bareta na tolo sa saiyang mga paryentes an ginadan nin mga parahabon na naghahanap kan ibang kuwartang premyo sa loteriya.

MGA KASAL NA IPINABABAKAL

An mga turistang Hapones na nagbibiyahe sa Europa nahimong makabakal nin areglo sa pagbiyahe kabilang an mga pagpakasal sa simbahan na Katoliko. Sa ibong kan mga protesta hale sa Vaticano tumang sa “pagkokomersio kan banal na seremonya sa kasal,” an nag-oorog na bilang nin bakong Katolikong mag-aragom na Hapones “nagkaigwa nin seremonya sa kasal sa mga simbahan sa Italia asin Pransia,” an pagbabareta kan The Daily Yomiuri. Naaanggot an Vaticano huli ta an saindang kapadian pinagbotan na magsagibo nin mga kasal para sana sa mga Romano Katoliko o sa mga nag-aako nin instruksion sa pagtubod na Katoliko. Alagad, an mga ahensiang Hapones sa pagbiyahe, nahimong sudyaon an palakaw kan iglesya paagi sa pagpili nin “bakong gayong istriktong mga simbahan tanganing isagibo an siring na mga kasal.”

HARAYO AN NAAABOT NA MGA DORON

Kan nakaaging taon, kan an ginatos na milyon na paborobalyong doron nagsalakay sa mga isla sa Carribean, Guyana, asin Venezuela, nagpalataw ini nin hapot sa tahaw nin mga espesyalista: “Paano nagibong mapangganang makabalyo an mga doron sa Kadagatan nin Atlantiko?” An mga insektong ini bakong midbid kan dati sa mga kabtang na idto kan kinaban. An apat sagkod anom na aldaw na pagbiyahe, sa distansiang magpoon sa 4,000 sagkod 5,000 kilometros, sarong tunay na nahamanan kun kokonsideraron nin saro na an nagbabaralyong doron parateng naglalayog kun aldaw, na an saindang paglayog nagigin mas pasil sa mainit na aire. Nagtutugpa sinda kun an aire naglilipot sa huring kabtang kan hapon. Sono sa diaryong Pranses na Le Monde, an mga parasiyasat nagtao nin konklusyon na an mga doron tibaad nagdadanay sa aire durante kan saindang pagbiyahe sa pagbalyo sa atlantiko, mantang mayo sindang matutugpaan asin mayong makakakan. Alagad, sarong bagay an nasisierto ninda, na dakol na insekto an nagagadan sa dagat kisa sa nakaliligtas sa pagbalyo sa kadagatan.

“MAS MAKOSOG NA PARAGADAN KISA SA AIDS”

Pakatapos pag-adalan an helang sa atay sa laog nin 15 taon, an direktor sa klinikal na pagsiyasat para sa mayor na ospital sa Australia nagpatanid kasuarin sana na an hepatitis iyo “an mas dakula nanggad na paragadan kisa sa AIDS.” Idinagdag nia: “Kinakarkulong mga duwang milyon katawo kada taon an nagagadan huli sa hepatitis asin sa kaaraman ko an AIDS dai pa nakaabot sa bilang na iyan.” Pinatanidan nia an mga tawo dapit sa nakagagadan na virus kan hepatitis C, na nag-aatake sa atay asin sa bagay na iyan, sa presente mayo pa nin pagsiyasat sa pagdiskobre. An mga parasiyasat nagtutubod na kada taon sa pag-oltanan nin 10 asin 15 katawo an nagagadan sa Australia huli sa hepatitis C na nakua hale sa pagpapasalin nin naolakitan na dugo. An The Australian, sarong diaryo sa Sydney, nagbareta na 1 sa 410 na bag nin dugo na ginagamit sa mga pagsasalin sa Australia naolakitan nin nakagagadan na hepatitis C.

EKSPERTONG PANBALO SA TUBIG

“An pinakamatibay na paagi sa pagbalo sa tubig iyo an pagkakaigwa nin eksperto,” an sabi kan anunsio kan Water Authority sa Wales. Alagad, an inaapod na eksperto sarong sira—an ordinaryong rainbow trout. An sira natural sanang sensitibo sa polusyon sa tubig. Mantang naghahangos sinda, an saindang mga hasang nagpapaluwas nin dikit na elektrikal na koryente. An polusyon nakadidisturbo sa paghangos asin siring man sa pagbolos nin tubig. An elektrikal na mga paghirong ini puwedeng mapogol asin masiyasat paagi sa computer. Sarong opisyal sa Water Research Center sa Britania an nagsabing an trout “makakadiskobre man asin makakapatanid saindo dapit sa ibang sustansia na dai pa nindo naimahinar, na sarong mayor na bentaha.” Sono sa The Times kan Londres, an paaging ini sa pagsiyasat nakaaakit ngonyan bako sanang kan nasyonal kundi kan internasyonal na interes.