An mga Saksi ni Jehova sa Europa Oriental

KAN an Lanob nin Berlin mapukan kan Nobyembre 1989, ibinareta kan Asiaweek na “mga 2 milyones na Aleman sa Sirangan an burunyog na nagduman sa solnopan na kabtang kan saindang nababangang nasyon sa laog kan duwang aldaw pakalihis na bukasan kan Sirangan na Berlin an linderos.” Ano an misyon ninda?

Para sa mga may kaya, namakal sinda. Para sa iba, namasyar sinda asin ninamitan an bago nindang katalingkasan. An dakol nakanompong nin mga Saksi ni Jehova sa mga tinampo nin Berlin asin iba pang siudad patin nag-ako nin babasahon sa sainda. Poon kaidto, may mga nagsurat sa sangang opisina kan Watch Tower Society sa Selters, harani sa Frankfurt am Main, na nagpapahayag nin pambihirang mga reaksion.

An sarong surat nagsabi: “Kan ako pumasyar sa Solnopan na Berlin sa pinakaprimerong pangyayari sa sakong buhay, nakaresibi ako nin sarong kopya kan An Torrengbantayan bilang regalo kan mga Saksi ni Jehova sa tinampo. Poon kaidto, nagpoon na naman akong magsiyasat sa Biblia, asin minsan ngani kadakoldakol kong problema, sa giraray may nagtatao na naman sa sako nin paglaom asin kagayagayahan sa buhay. Ikaoogma kong marhay kun mababasa ko an librong Your Youth​—Getting the Best out of It. Boot ko man na makaolay an mga Saksi ni Jehova.”

An saro pang namasyar nagsurat: “Sa pag-agi ko sa tunel pasiring sa mayor na istasyon sa Nuremberg, may babae na nagtao sako nin mga kopya kan Magmata! asin An Torrengbantayan. Naogma akong marhay kan mabasa ko iyan. Sa laog na nin pirang aldaw ginagamit ko na naman an Biblia aroaldaw.”

Ginibo an mga kombension nin mga Saksi ni Jehova sa darakulang mga siudad sa Europa Oriental kan tig-initan nin 1990. An Olympia Stadium duman sa kaidto Solnopan na Berlin iyo an lugar kan sarong kombension na inatenderan nin mga Saksi hale sa dakol na nasyon, kaiba na an sirangan na Alemania. Kinakarkulo na sa 44,532 na nag-atender, mga 30,000 an hale sa sirangan na Alemania. An diaryong Berliner Morgenpost nagbareta na 1,017 bagong Saksi an nabautismohan sa Olympic swimming pool, na ginagamit an biyong pagbuntog sa tubig, paagi na “an mga partisipante dayupot na nag-aarog sa enot na mga Kristiano.”

Paano nagliwat an mga bagay sa sirangan na Alemania? Kan Marso 1990 ipinaisi kan mga diaryo sa Sirangan na Alemania an legalisasyon kan mga Saksi ni Jehova. Sa irarom kan titulong “Legal Na Naman an mga Saksi ni Jehova,” an diaryo sa Sirangan na Alemania na Mitteldeutsche Zeitung nagsabi: “An Marso 14 nangahulogan kan katapusan nin sarong pagprohibir na naglawig nin apat na dekada. Sa aldaw na ini an mga representanteng Aleman kan mga Saksi ni Jehova nakahale sa edipisyo kan G[erman] D[emocratic] R[epublic] State Secretariat for Church Affairs na may opisyal na dokumento sa saindang bulsa na nagtotogot liwat sa saindang komunidad nin pagtubod na magkaigwa nin talingkas na pagsunod sa relihiyon sa laog kan sakop kan GDR.”

An sarong surat na naresibi kan nakaaging tigsoli hale sa sarong Saksi sa Leipzig nagpapahayag kan nangyari: “Kaidtong sarong semana kami hilom pang naglalaog nin espirituwal na kakanon nin dikit-dikit. Ngonyan [Marso 14, 1990] kami opisyal nang minidbid! Dai mahaloy didiskargahon mi sa trak an apat na tonelada nin literatura!” An totoo, an enot na trak na naglaog sa Sirangan na Alemania may kargang 25 toneladas na literatura sa Biblia, asin sa laog kan suminunod na duwang bulan, 250 toneladas pa an ipinadara. Labi-labi an espirituwal na gutom kan mga Saksi na hinalean nin katalingkasan sa laog nin labing 40 taon!

Kun gigirumdomon niato na an Nazismo (1933-45) asin Komunismo kapwa nagprobar na paraon an gibohon kan mga Saksi sa Alemania, an saindang mahigos na aktibidad kan nakaagi asin sa presente marahay na patotoo sa saindang integridad asin sa bendisyon sa sainda nin Dios.

An mga Saksi ni Jehova sa Unyon Sobyet

Kan Disyembre 1989, si Mikhail Gorbachev nakipagmiting ki Papa Juan Paulo II sa Batikano. An diaryong Sobyet na Pravda nagbareta na si Gorbachev nagsabi manongod sa pag-oolay na ini: “Nagkaigwa kami nin seryoso asin makahulogan na pag-oolay. . . . Pinag-olayan mi an relihiyon asin an konektadong mga paagi na ginigibo sa Europa, sa kinaban, asin sa Unyon Sobyet.” An L’Osservatore Romano, an opisyal na diaryo nin Batikano, nagbareta na si Mr. Gorbachev nagsabi sa saiyang pahayag sa papa: “An mga tawo na dakol an relihiyon, kaiba na an mga Kristiano, Muslim, Judio, Budhista asin iba pa, nag-iistar sa Unyon Sobyet. Sinda gabos may diretso na panigoan an saindang espirituwal na mga pangangaipo. Dai na mahahaloy, an Ley sa Katalingkasan nin Konsensia aaprobaran sa samong nasyon.”

Totoo sa sinabing iyan, kan Setyembre 1990 inaprobaran kan lehislaturang Sobyet an sarong ley na nagtotogot sa katalingkasan kan konsensia. An artikulo 3 kan ley sono sa pagkasurat nagsasabi: “Kaoyon sa diretso sa katalingkasan kan konsensia, an kada siudadano magdedesisyon para sa saiyang sadiri kan saiyang relasyon sa relihiyon, may diretso na otobon an arin man na relihiyon bilang indibiduwal o kaiba nin iba o mayo nin otobon, magpahayag asin ilakop an mga pagtubod may koneksion sa saiyang relasyon sa relihiyon.”

Rinibo an mga Saksi ni Jehova sa Unyon Sobyet na naglalaom sa pagkaigwa nin katalingkasan sa relihiyon. (Helingon an pahina 24.) Para sa 1990 “Malinig na Tataramon” na Kombension, labing 17,000 na delegado hale sa Unyon Sobyet an nag-atender sa mga sesyon na Ruso sa Warsaw bilang representasyon kan gabos na Saksi na lakop sa bilog na Unyon Sobyet. Hinahalat ninda an aldaw na magigin posible na magkaigwa nin mga kombension sa Unyon Sobyet.

Pag-oswag sa Polandia

An mga Saksi ni Jehova ginibong legal sa Polandia kan Mayo 1989. Poon kaidto naestablisar na an sangang opisina, asin may itinotogdok na pinahiwas na mga pasilidad harani sa Warsaw. Kaidto, ginatos na hoben na Saksi an ibinilanggo huli sa isyu nin Kristianong neutralidad. Ngonyan sinda libre na sa serbisyo militar asin sa padusa kun iatubang ninda an tamang sertipiko.

An mga kombension na ginibo sa Polandia kan 1989 asin 1990 nagin saro pang dakulang pagpakosog sa mga Saksi duman. Sinasabi nin report na an bilang nin aktibong mga Saksi sa Polandia luminangkaw kada bulan sa nakaaging taon, na may bagong pinakahalangkaw na bilang na labing 97,000. Daing duwa-duwa na dai mahahaloy an Polandia an magigin ika-12 nasyon na may labing 100,000 na Saksi.a An nag-atender sa Memorial kan kagadanan ni Cristo kan Abril 188,861 katawo.

Relihiyosong Katalingkasan sa Romania

An mga Saksi sa Romania naogmang marhay na mabaretaan na an saindang asosasyon legal nang minidbid kan Abril 1990. (Helingon an kahon, pahina 13.) Dai nahaloy inorganisar an pansirkitong mga asamblea sa bilog na nasyon, asin sa sarong serye labing 44,000 an presente, pero kaidto mga 19,000 sana an Saksi sa nasyon. Tunay na dakol na taga-Romania an naghihimate sa mensahe kan Kahadean.

An pandistritong mga kombension na may pankinaban na tema para sa 1990 na “Malinig na Tataramon” ginibo sa mga siudad nin Brasov asin Cluj-Napoca. An programa iinatubang sa Romaniano asin Hungario. Labing 36,000 an presente, asin 1,445 an nabautismohan.

Sa luwas na Enero 1, 1991, an Torrengbantayan sa Romaniano nagpoon na ipublikar kadungan kan Ingles asin sa kompletong kolor.

Sa haraning Bulgaria, na an nagdodominar iyo an relihiyon nin Ortodokso Oriental, an mga Saksi mayo pa nin legal na pagmidbid pero nag-aarkila na sinda nin mga kuwarto para sa saindang mga pagtiripon kan kongregasyon. Labing duwang gatos an nagbiyahe pasiring sa Salonika, Grecia, para sa “Malinig na Tataramon” na Kombension na ginibo sa Bulgario asin Griego.

Maogmang Bareta Hale sa Hungaria

An Hunyo 27, 1989 makasaysayan na aldaw para sa mga Saksi sa Hungaria. An diaryong Magyar Nemzet nagpaisi: “An State Office for Church Affairs ipinahayag an relihiyosong asosasyon kan mga Saksi ni Jehova sa Hungaria, sono sa ley manongod sa katalingkasan sa relihiyon, bilang sarong relihiyon na minimidbid nin legal.” An bareta ipinaisi sa radyo asin sa TV. Naaraman nin mga Hungario na an Jehova Tanúi (mga Saksi ni Jehova) sa katapustapusi may legal nang pagmidbid sa saindang gibohon.

Tanganing masakop an darakulang rehiyon kan nasyon, an “Malinig na Tataramon” na mga Kombension ginibo sa Pecs, Miskolc, Debrecen, asin Budapest. An mga 2,000 na an tataramon Hungario naghale sa Czechoslovakia asin Unyon Sobyet. Tanganing ikadoon an internasyonal na pagkasararo nin mga Saksi ni Jehova, an sarong grupo nin 700 na bisitang delegado nag-atender hale sa Finlandia. An total na bilang nin nag-atender sa Hungaria 21,568, kabale an labing 2,000 na delegadong Romaniano.

Poon kan Enero 1990, an mga Saksi sa Hungaria nagreresibi na nin regular kan saindang mga magasin na kompleto an kolor, na tinatradusir kadungan kan Ingles na orihinal.

Nag-aabante sa Czechoslovakia

Sa magayon na nasyon na ini nin mga bukid asin matatabang kaplanodohan, an mga Saksi ni Jehova sibot sa pagtabang sa saindang pagtaraed na makanood nin orog pa manongod sa Biblia. An sarong bareta manongod sa saindang aktibidad nagsasabi: “An gibohon hayag na ginigibo, asin nagkakaigwa nin darakulang pagtiripon.”

Pakalihis kan dramatikong mga pagkaliwat sa Europa Oriental poon kan paghinanapos nin 1989, an mga Saksi sa Czechoslovakia huminiro tolos asin nag-organisar nin serye nin mga pansirkitong asamblea kan mga bulan nin Abril sagkod Hunyo 1990. Bilang resulta, sa enot na pangyayari, may positibong mga bareta manongod sa mga Saksi. Ngonyan, may labing 21,000 na Saksi sa Czechoslovakia, asin kan 1990 may 40,295 nag-atender sa Memorial kan kagadanan ni Cristo. An labing kabanga sa mga kongregasyon nag-arkila na nin mga mapagtitiponan ninda, asin may sadiri pa nganing Kingdom Hall an 12 kongregasyon.

Ginibo an sarong kombension sa Prague kan Agosto 1990, na may nag-atender na 23,876, asin 1,824 an nabautismohan. Tanganing magin presentable an istadyum para sa kombension, labing 9,500 na Saksi an boluntaryong inubos an labing 58,000 na oras sa paglinig asin pagpintura. An sarong representante kan TV sa Czechoslovakia nagkomento: “Dakol na kaming sinongkong mga sosyal na okasyon, pero hinahangaan mi an saindong organisasyon digdi sa istadyum. Haros dai mi mapaniwalaan na ngonyan pa sana kamo nag-organisar nin siring na katiriponan.” An sarong bisita nagsabi: “Hinahangaan ko an espirituwal na kamugtakan, makikatood na relasyon, asin pagkamoot sa tahaw kan saindong mga tugang. Nagdigdi ako bilang katood; minahale ako bilang mas dakula pang katood.”

An mga magasin na Torrengbantayan asin Magmata! ipinupublikar sa kompletong kolor sa mga tataramon na Czech asin Eslovaco, asin an Torrengbantayan kadungan kan Ingles sa duwang tataramon na ini. Kun gigirumdomon niato an pag-olang kaidtong labi pa sanang sarong taon an nakaagi, ini pambihirang mga pagkaliwat.

Mga Malalaoman sa Ngapit

Ano an mga malalaoman para sa mga Saksi na naghuhulit sa mga nasyon na an bagong mga kapag-arakian pinadakula sa ateismo? An sarong report nagsasabi: “May makuring kadikloman kun dapit sa Biblia asin Dios. Pero, an positibong lado iyo na an mga tawo dai nariribaraw nin falsong relihiyosong mga katokdoan na kaipuhan na haleon. Minalataw na dakol an aanihon.”

Kun siring, anong mensahe an ikaaalok kan mga Saksi ni Jehova sa mga taga-Europa Oriental hale sa Biblia? An minasunod na artikulo an masimbag.

[Nota sa Ibaba]

[Kahon sa pahina 8, 9]

Sa Katapustapusi Relihiyosong Katalingkasan!

Uya an komento nin mga Saksi hale sa dating Sirangan na Alemania na nag-atender sa “Malinig na Tataramon” na Kombension sa Berlin, Hulyo 1990.

“An ngaran ko Lydia. Otso anyos ako, asin hale ako sa GDR [German Democratic Republic]. Ogmahon akong umatender sa pandistritong kombension na ini ta kan sarong taon, dai pa bukas an linderos. Kaipuhan na selebraron mi sa hilom an Memorial. Ngonyan libre na! Kun minapoon nang umawit an gabos, napapaluha ako. Ogmahon ako kaya kaipuhan na iestorya ko ini sa eskuwelahan!”

“Pano kami nin pagpasalamat asin pag-apresyar huli sa pagigin mga bisita ni Jehova digdi sa Berlin sa tahaw nin internasyonal na kasararoan nin magturugang.”​—Bernd.

“An bagay na an mga tugang na taga-GDR kaiba man sa programa nagdodoon nin sarong espesyal na bagay: Tinotokdoan asin kinakuwalipikar ni Jehova an saiyang banwaan dawa kun sinda nasa irarom nin pangangalad.”​—Gottfried.

“An urupakan asin pag-awit nagpaheling na maogma an gabos. Idto nagraragubrub na tanog na nagtatao nin makuring kaogmahan. Seguradong ogmahon si Jehova!”​—Egon.

“Pakabautismohi sa sako an ibang tugang naghapot kun baga malipoton an tubig. An ikinasimbag ko sana dai ko aram. An bendisyon ni Jehova mahimbongon na haros dai ko narisa an lipot kan tubig.”​—Heidrun.

“Dai ikaladawan an kamugtakan sa dadagusan na dormitoryo! Hale sa Denmark, Mozambique, Inglaterra, California, parteng timog nin Alemania, España, GDR​—kami gabos iribang nag-aawit, kami gabos nagtataram kan ‘malinig na tataramon.’”​—Jutta.

“Permi ming iniestorya sa samong mga aki an mga nangyari kan kombension sa Berlin kan 1958 asin 1960, an ultimong naatenderan mi. Pero an naeksperyensiahan mi ngonyan labi sa gabos ming nagigirumdoman asin linalaoman.”​—Wolfgang.

“An pinakadai mi malilingawan kun an rinibo minatindog tanganing umawit asin omawon si Jehova, nangorogna kan pantapos na awit asin pamibi. Dai mi na mapogolan an mapaluha.”​—Monika asin Reinhard.

[Kahon sa pahina 13]

“Ikinatanos an Sarong Inhustisya”

Sa irarom kan titulong iyan may ilinuwas na bareta sa babasahon na Romaniano na Tineretul liber (Libreng Hobenes) kan Agosto 11, 1990. Iyan nagsasabi: “Iyo, ikinatanos an sarong inhustisya. An pinagmumudang marhay na relihiyosong organisasyon nin ‘mga Saksi ni Jehova,’ na nagdanay sa saindang integridad bilang mga parasunod ni Cristo sa laog nin labing 40 taon, ginibo nang legal, na nakakua kan carta nin sarong legal na organisasyon. An organisasyon na ini ginigibo an aktibidad kaiyan sa irarom kan pangangataman asin autorisasyon kan Namamahalang Grupo, bilang pankinaban na organisasyon, na aktibo sa 210 na nasyon asin isla.” An bareta tinapos paagi sa pag-anunsiar kan mga kombension kan Agosto sa Brasov asin Cluj-Napoca.

[Mga ritrato sa pahina 9]

Mga aktibidad sa kombension: (poon sa wala sa ibaba, patoo an libot) pag-aatubang kan bagong pulyeto sa Warsaw; mga platapormang Hungario asin Romaniano, Budapest; pagkua nin mga nota, Berlin; pagpagayon sa istadyum bago an kombension, Prague

[Mga ritrato sa pahina 10]

Mga aktibidad sa kombension: (poon sa wala, patoo an libot) bautismo, Romania; istadyum, Prague; pamilya na may librong “Mankind’s Search for God” sa Berlin; nagpapahayag sa Budapest; pagsiyasat sa Biblia sa Polandia