Itinatao ki Jehova an Maninigo sa Saiya

ISINAYSAY NI TIMOLEON VASILIOU

Inarestar ako huli sa pagtotokdo kan Biblia sa baryo nin Aidhonochori. Tinangkas kan pulis an sakong sapatos asin pinonan na hampakon an sakong mga dapan. Mantang nagpapadagos an paghampak, nagbagol an sakong mga bitis asin dai ko na namamatean an kolog. Bago ko ipaliwanag kun ano an naggiya sa pan-aabusong ini, na kan panahon na idto komun sa Grecia, togoti nindo akong isaysay kun paano ako nagin paratokdo sa Biblia.

DAI nahaloy pagkamundag ko kaidtong 1921, an samong pamilya buminalyo sa banwaan nin Rodholívos, sa amihanan na Grecia. Durante kan sakong pagkahoben, nagin daing disiplina an sakong pamumuhay. Kan ako 11 anyos, nagpoon na akong manigarilyo. Kan huri, nagin akong makosog na parainom asin parasugal, asin nagduduman ako sa maribok na mga parti nin haros barobanggi. May abilidad ako sa musika, kaya uminayon ako sa sarong lokal na banda. Sa laog nin mga sarong taon, natutugtog ko na an kadaklan na instrumento kan banda. Pero, kadungan kaiyan, mainadal ako asin namomoot sa hustisya.

Sa enot na mga panahon nin 1940, mantang nasa kasagsagi an Guerra Mundial II, inimbitaran na tumugtog an samong banda sa lobong nin sarong sadit na aking babae. Sa may paglolobongan, an mga paryente asin katood nagtatangis huli sa dai makontrol na kamondoan. An saindang biyong kadaihan nin paglaom nagkaigwa nin hararom na epekto sa sako. Nagpoon akong mag-isip-isip, ‘Taano ta nagagadan kita? May malalaoman pa daw sa buhay apuera sa satong halipot na pag-eksister? Saen ko manonompongan an mga simbag?’

Pakalihis nin pirang aldaw, nariparo ko an sarong kopya kan Bagong Tipan na nasa estante sa sakong harong. Kinua ko iyan asin pinonan na basahon. Kan mabasa ko an mga tataramon ni Jesus sa Mateo 24:7 manongod sa guerra sa mahiwas na sokol bilang kabtang kan tanda kan saiyang presensia, nasabotan ko na an saiyang mga tataramon aplikado sa satong panahon. Kan suminunod na mga semana, binasa ko nin nagkapirang beses an kopya kan Kristianong Griegong Kasuratan na ini.

Dangan kan Disyembre 1940, dinalaw ko an sarong pamilya sa harani—sarong balong babae asin an saiyang limang aki. Sa saindang kisame, kabilang sa sarong tambak nin mga pulyeto, nanompongan ko an saro na an titulo A Desirable Government, na ipinublikar kan Watch Tower Bible and Tract Society. Dai ako naghale sa ibabaw kan kisame asin binasa ko an bilog na pulyeto. Nakombensir ako nin biyo sa sakong nabasa na kita tunay nanggad na nabubuhay sa inaapod kan Biblia na “huring mga aldaw” asin na sa dai na mahahaloy tataposon ni Jehova an palakaw na ini nin mga bagay asin riribayan iyan nin sarong matanos na bagong kinaban.—2 Timoteo 3:1-5; 2 Pedro 3:13.

An partikularmenteng nakatudok sa sakong isip iyo an ebidensia sa Kasuratan na an mga fiel mabubuhay sagkod lamang sa sarong daganon na paraiso asin na an pagdusa asin kagadanan mawawara na sa bagong kinaban na iyan na sakop kan pamamahala kan Kahadean nin Dios. (Salmo 37:9-11, 29; Kapahayagan 21:3, 4) Mantang ako nagbabasa, pinasalamatan ko sa pamibi an Dios huli sa mga bagay na ini, asin hinagad ko sa saiya na ipaheling sa sako kun ano an mga kahagadan nia. Nagin malinaw sa sako na si Jehova Dios maninigo sa sakong bilog na kalag na debosyon.—Mateo 22:37.

Pag-aplikar kan Sakong Nanodan

Poon kan panahon na idto, ako nagpondo sa paninigarilyo, nag-ontok sa pagbuburat, asin nagpondo sa pagsusugal. Tinipon ko an limang aki kan balong babae asin an sakong tolong ngohod na tugang na lalaki asin babae, asin ipinaliwanag ko sa sainda an sakong nanodan sa pulyeto. Dai nahaloy pinonan mi gabos na palakopon an kadikit na naaaraman niamo. Namidbid kami sa komunidad bilang Mga Saksi ni Jehova, maski ngani dai pa kami noarin man nakatagbo nin siisay man na Saksi. Sa pagpopoon pa sana, idinudusay ko na an labing sanggatos na oras kada bulan sa pagsabi sa iba kan makangangalas na mga bagay na sakong nanodan.

An saro kan mga padi na Griego Ortodokso sa lokal dinumanan an alkalde tanganing ireklamo kami. Alagad kan nakaaging pirang aldaw, dai mi aram, an sarong hoben na Saksi nakanompong nin nawawarang kabayo asin ibinalik iyan sa mga kagsadiri kaiyan. Bilang resulta kan siring na pagkaonesto, iginalang kan alkalde an mga Saksi, asin dai sia nagdangog sa padi.

Sarong aldaw kaidtong mga Oktubre 1941, mantang ako nagpapatotoo sa sadan, may nagtaram manongod sa sarong Saksi ni Jehova na nag-eerok sa kaharaning banwaan. Sia dating pulis na an ngaran Christos Triantafillou. Dinumanan ko sia asin naaraman ko na sia sarong Saksi poon pa kan 1932. Kanigoan an kaogmahan ko kan tawan nia ako nin dakol na daan na publikasyon kan Watch Tower! Tunay nanggad na ini nakatabang sa sako na umoswag sa espirituwal.

Kan 1943, sinimbolisaran ko an sakong pagdusay sa Dios paagi sa pagpabautismo sa tubig. Kan panahon na idto ako nagkokondukta nin mga pag-adal sa Biblia sa tolo kan mga kataed na baryo—an Dhravískos, Palaeokomi, asin Mavrolofos. Ginamit ko an librong The Harp of God bilang samuyang pantabang sa pag-adal sa Biblia. Pag-abot nin panahon, nagkapribilehio ako na maheling na mabilog an apat na kongregasyon kan Mga Saksi ni Jehova sa lugar na ini.

Paghuhulit sa Ibong nin mga Balakid

Kan 1944, an Grecia pinatalingkas sa pananakop kan Alemania, asin paghaloyhaloy, naestablisar an pakikomunikar sa sangang opisina kan Watch Tower Society sa Atenas. Inimbitaran ako kan sangang opisina na makikabtang sa paghuhulit sa sarong teritoryo na haros mayo pang nakadangog kan mensahe kan Kahadean. Pakabalyo duman, nagtrabaho ako sa sarong oma sa laog nin tolong bulan asin ginamit an natatadang mga bulan kan taon sa ministeryo.

Kan taon na idto ako binendisyonan na maheling na nabautismohan an sakong ina, saka an balong babae asin an saiyang mga aki, apuera sa saiyang kangodhan na aking babae, si Marianthi, na nabautismohan kan 1943 asin nagin an sakong namomotan na agom kan Nobyembre kan taon na idto. Pakalihis nin 30 taon, kan 1974, an sakong ama nagin bautisadong Saksi man.

Kan enot na mga bulan kan 1945 naresibi mi an enot na kopya kan An Torrengbantayan na minimeograpo hale sa sangang opisina. An tampok na artikulo kaiyan may titulo na “Go, Disciple All the Nations.” (Mateo 28:19, The Emphatic Diaglott) Tolos-tolos na binayaan mi ni Marianthi an samong harong tanganing gibohon an hararayong teritoryo sa sirangan kan Salog nin Strymon. Kan huri inibanan kami nin ibang mga Saksi.

Sa parate kami naglalakaw na nakabitis sa pagpasiring sa sarong baryo, na nagbabaklay nin dakol na kilometros sa mga ampas asin sa itaas nin kabukidan. Ginibo mi ini tanganing dai maraot an samong sapatos huli ta kun an mga iyan marapak, mayo na kami nin ibang ikasasalida dian. Durante kan mga taon poon kan 1946 sagkod 1949, dinadanyaran na marhay kan guerra sibil an Grecia, asin peligrosong marhay na magbiahe. Bakong pambihira na makaheling nin mga bangkay sa gilid nin tinampo.

Imbes na manluya an boot huli sa mga problema, kami nagpadagos na maigot na naglilingkod. Dakol na beses na nagsaboot ako na siring kan salmista na nagsurat: “Minsan ako maglakaw sa kababan nin kadikloman, dai ako natatakot sa ano man na maraot, huli ta ika kaibanan ko; an saimong badas asin an saimong sogkod iyo an mga nakararanga sa sako.” (Salmo 23:4) Durante kan panahon na ini parate kaming mayo sa samong harong sa laog nin dakol na semana, asin kun minsan nakukua ko an 250 oras sa sarong bulan sa ministeryo.

An Samong Ministeryo sa Aidhonochori

An saro sa mga baryo na dinalaw mi kan 1946 iyo an Aidhonochori, na nasa itaas nin sarong bukid. Natagboan mi duman an sarong lalaki na nagsabi sa samo na igwa nin duwang lalaki sa baryo na gustong makadangog kan mensahe sa Biblia. Minsan siring, huli sa takot sa saiyang kataraed, habo kan lalaki na ibanan kami pasiring sa sainda. Maski paano nakua mi an saindang harong asin kami mapagpadagos na inako. Sa katunayan, pakalihis nin pirang minuto, an sala napano nin tawo! Sinda mga paryente kun bakong dayupot na mga katood. Ako biyong napangalas na maheling na sinda atentong marhay na nagtukaw asin naghinanyog sa samo. Dai nahaloy naaraman mi na sinda galagang naghalat na magkaigwa nin komunikasyon sa Mga Saksi ni Jehova, alagad durante kan pananakop kan Alemania, dai pa sinda nakaabot sa lugar na iyan. Ano an nakapukaw sa saindang interes?

An duwang payo nin pamilya prominente sa lokal na partido Komunista, asin nag-introdusir sinda nin mga ideya nin Komunista sa mga tawo. Alagad ta nakakua sinda nin kopya kan librong Government, na ipinublikar kan Watch Tower Society. Bilang resulta kan pagbasa kaiyan, nakombensir sinda na an solamenteng paglaom para sa sarong sangkap, matanos na gobyerno iyo an Kahadean nin Dios.

Tuminukaw kami sagkod matanga na nakikipag-olay sa mga lalaking ini asin sa saindang mga katood. Sinda biyong nanigoan sa mga simbag na basado sa Biblia sa saindang mga hapot. Minsan siring, dai nahaloy pagkatapos, an mga Komunista sa baryo nagpakanang gadanon ako huli ta ako an ibinilang na responsable sa pagkombertir sa dati nindang mga namomoon. Insidental sana, kabilang sa mga yaon kan enot na bangging idto an lalaki na nagsabi sa sako manongod sa mga interesado sa baryo. Pag-abot nin panahon sia nag-oswag sa kaaraman sa Biblia, nabautismohan, asin kan huri nagin Kristianong magurang sa kongregasyon.

Mabangis na Paglamag

Dai nahaloy pakatapos na manuparan an dating mga Komunistang ini may duwang pulis na suminalakay sa harong na pinagtitiriponan mi. Inarestar ninda an apat sa samo na natututokan nin badil asin ihinatod kami sa presinto. Duman inanggotan kami kan pulis na tenyente, na may dayupot na relasyon sa klero kan Griego Ortodokso. Sa katapustapusi, naghapot sia, “Bueno, ano an gigibohon ko sa saindo?”

“Hampakon ta sinda nin ngana-ngana!” an sabay-sabay na kurahaw kan mga pulis na nagtitindog sa likod mi.

Hararom na an banggi kan panahon na idto. Binaratan kami kan mga pulis sa sirong asin nagduman sinda sa kataed na taberna. Kan sinda burat nang marhay, nagbalik sinda asin isinakat ninda ako.

Kan maheling ko an kamugtakan ninda, aram kong marhay na tibaad gadanon ninda ako ano man na oras. Kaya ako namibi sa Dios na tawan ako nin kosog na tagalan an ano man na tibaad agihan ko. Nagkua sinda nin nagkapirang badas na kahoy asin, siring kan isinaysay ko sa kapinonan, pinonan na hampakon ako sa sakong mga dapan. Pakatapos kaiyan hinampak ninda an bilog kong hawak, asin isinalya liwat ninda ako sa sirong. Dangan ilinuwas ninda an saro pang biktima asin pinonan na hampakon sia.

Mientras tanto, inaprobetsaran ko na iandam an duwa pang hoben na Saksi na atubangon an pagbalo sa enotan. Alagad imbes kaiyan pinagmarahay kan mga pulis na ibalik ako sa itaas. Hinubaan ninda ako, asin hinampak ako kan lima sa sainda sa laog nin mga sarong oras, na tinimaktimakan ako sa payo kan saindang botas na panmilitar. Dangan isinalya ninda ako sa ibaba kan hagyanan, na dian mga 12 oras na dai ako nin pag-aram.

Kan sa katapustapusi kami butasan, pinadagos kami kan banggi asin inataman kami nin sarong pamilya sa baryo. Kan sunod na aldaw, nagpuli na kami. Nanluluyang marhay asin pagal-pagal kami huli sa panhahampak kaya an pagbaklay, na sa parate linalakaw nin duwang oras, nagin walong oras para sa samo. Grabe an gatok ko huli sa panhahampak kaya haros dai ako namidbid ni Marianthi.

Pag-oswag sa Ibong nin Pagtumang

Kan 1949, mantang nagpapadagos pa an guerra sibil, nagbalyo kami sa Tesalonica. Iinasignar ako na maglingkod bilang katabang na lingkod sa kongregasyon sa saro kan apat na kongregasyon sa siudad. Pakalihis nin sarong taon an kongregasyon nag-oswag na marhay kaya nabilog an saro pa, asin ako an iinasignar na lingkod sa kongregasyon, o nangengenot na paraataman. Pakalihis nin sarong taon duminakula nin haros doble an bagong kongregasyon, asin saro na naman na kongregasyon an nabilog!

Naanggot an mga nagtutumang sa pag-oswag kan Mga Saksi ni Jehova sa Tesalonica. Sarong aldaw kan 1952 kan ako pumuli hale sa trabaho, inabotan ko na enterong nasolo an samong harong. Ikinasalbar ni Marianthi an sadiri sana nia. Sa pagtiripon kan bangging idto, kinaipuhan ming ipaliwanag kun taano ta maati an samong mga gubing—nasolo an gabos ming kagamitan. Nagin madinamayon asin mapagsuportar na marhay an samong Kristianong mga tugang.

Kan 1961, iinasignar ako sa gibohon na nagbibiahe, na dinadalaw an laen-laen na kongregasyon serosemana tanganing pakosogon an mga tugang sa espirituwal. Kan sumunod na 27 taon, kami ni Marianthi nagdalaw sa mga sirkito asin distrito sa Macedonia, Tracia, asin Tesalia. Maski ngani an namomotan kong si Marianthi haros buta na poon pa kan 1948, sia mapusong naglingkod sa kaibahan ko, na tinatagalan an dakol na pagbalo sa pagtubod. Sia man inarestar, binista, asin ibinilanggo nin dakol na beses. Dangan an saiyang salud nagruro, asin sia nagadan kan 1988 pakalihis nin halawig na pakikilaban sa kanser.

Kan taon man sanang idto, ninombrahan ako na maglingkod bilang espesyal payunir sa Tesalonica. Ngonyan, pakalihis nin labing 56 na taon sa paglilingkod ki Jehova, kaya ko pang magmahigos asin makikabtang sa gabos na kabtang kan ministeryo. Kun beses, nakapagkokondukta ako nin sagkod sa 20 pag-adal sa Biblia sa mga interesado serosemana.

Nasabotan kong marhay na kita talagang nasa kapinonan nin dakulang programa sa pagtotokdo na magpapadagos sagkod sa bagong kinaban ni Jehova asin sa sangribong taon. Pero sa boot ko, bako ining panahon na kita magmaluway, magpanuodma, o gamiton an satong panahon sa pagpanigo sa satong mga kamawotan nin laman. Nagpapasalamat ako sa Dios sa pagtabang sa sako na maotob ko an sakong ipinanuga sa mismong kapinonan huli ta si Jehova talagang maninigo sa satong bilog na pusong debosyon asin paglilingkod.

[Retrato sa pahina 24]

Nagpapahayag mantang prohibido an samong paghuhulit

[Retrato sa pahina 25]

Kaiba an sakong agom, si Marianthi