Umulandu Babomfesha Babenye mu Kupepa
NAPLES, Italy. Elenganya ukuti eko uli kulya mu myaka ya mu kubangilila iya mwanda wa myaka uwalenga 18 uwa Nshita yesu Iyaishibikwa. Mu cikuulwa ce calici ca iko icikalamba, uwasambilila amano ya buntunse umwina Ireland George Berkeley aiminina pali benye walumbuka uwa butotelo. Amona mu kuba ne mintelengu ukusongolola kwamonekesha ukwa mulopa wa kwa “San Gennaro,” “umutakatifu” wa ciKatolika Januarius.
Naples yalyaluka panono muli uku kuloshako. Ku ca kumwenako, te mulandu ne miceele yabipa pa kashita kamo mu myaka ya nomba line, icalici na kabili lyaleisulamo abantu, kabili icipesha amano camonekesha calicitike. Benye no mulongo wa kusefya uwatungulwilwe na shimapepo kardinala shikofu mukalamba fyalyawililwe mu kuba no kuwelesha kwakaba. Ee, uku kwali ni kumbi ukwa nshita ishingi uko umulopa wa kwa “San Gennaro” wamoneke ukusongolola. Ifipesha amano ifibimbamo uyu benye wa butotelo fyashimikwa ukucitikako ukutula mu mwanda wa myaka uwalenga 14.
Ukulingana ne cishilano ca ciKatolika, benye (ukufuma ku ciLatin relinquere, ukupilibula “ukusha ku numa”) aba cintu cashiwa ku muntu icalangulukwa ukuba umutakatifu. Nga fintu Dizionario Ecclesiastico isontako, babenye balondololwa mu “mano ya cine cine pamo nga, umubili nelyo ulubali lwa mubili ne mito ya Mutakatifu, mu mano yasaalala icintu icaishile mu kupalamikwa ku mubili wa mutakatifu kabili muli ifyo icawaminwa ukuipeeleshako.”
Ukusuminisha kwa Bupapa
Ukwabula ukutwishika, abengi bapeela ukusunga kwa kushinshimuna kuli babenye ba butotelo pa mulandu wa fipesha amano fyamonekesha ifyaampana na bene. Ukusuminisha kwa Bupapa mu kushininkisha kwaba ca kusangwilako na cimbi mu kutemwikwa kwabo.
Mu kucefyako bapapa bane mu myaka yalekelesheko 70 balipeela ukusakamana kwaibela kuli babenye. Magazini ya ciKatolika isokolola ukuti ukupala uwa kutangilila wakwe Pius XI, Papa Pius XII “asungile babenye ba mutakatifu wa ku Lisieux umwine wine.” Paul VI “asungile umunwe wa mutumwa [Toma] pe desiki mu masambililo yakwe,” kabili John Paul II “asunga, mu muputule wakwe, ifiputusha fya . . . mibili yafwa” ifya “Mutakatifu Benedict” no “Mutakatifu Andrew.”—30 giorni, March 1990, ibula 50.
Mu cilolwa ca kusuminisha kwa musango uyo ukwa bupapa, tacili ca kupapusha ukuti ukupinda kwa babenye ponse pabili ukwa kuipeelesha kwa mu bumfisolo no kwa pa cintubwingi kuleingilishiwako. Lelo bushe ukuipeelesha kwa musango uyo kuli babenye ba butotelo kulatemuna Lesa?
[Icikope pe bula 3]
“Reliquary,” umo babika babenye ba butotelo ku kubakililwa
[Abatusuminishe]
Courtesy of The British Museum