?Yu Yu Leftemap Tingting Blong Wan Man i No Longtaem i Pas?
ELENA i jes kasem 17 yia blong hem, taem ol dokta oli faenemaot se hem i gat kansa long pat blong bodi blong hem we eg i stap kamaot long hem. Mama blong hem, Mari, i mas laef wetem wari blong luk Elena i harem nogud tumas.
Biaen, oli sanem Elena i go long wan hospital long Madrid, Spen, 1,900 kilomita longwe long hom blong hem, long ol Aelan blong Kanari. Long Madrid, wan tim blong dokta i agri blong katem hem be oli no yusum blad. (Ol Wok 15:28, 29) Be smoltaem afta we oli stat blong katem hem, i kam klia se helt blong Elena i kam nogud, we hem i save ded from. Kansa i go olbaot finis long bodi blong hem, mo dokta blong katem man i no save winim problem ya. Elena i ded eit dei afta we hem i kasem Madrid.
Mari i no stap hem wan nomo blong fesem trabol ya. Tu Kristin elda, wetem mane blong tufala nomo, oli go wetem Mari mo fasbon pikinini boe blong hem long Madrid mo, oli stap wetem olgeta gogo kasem Elena i ded. Mari i eksplenem se; “Oli halpem mi blong winim nogud filing we mi gat se laef i blong nating nomo. Bambae mi neva fogetem fasin blong leftemap tingting we oli soem long mi. Sapot blong olgeta long saed blong speret mo help blong olgeta we i save wok, i nambawan tumas. Oli olsem wan trufala ‘ples blong haed taem i gat win.’ ”—Aesea 32:1, 2.
Jeova i glad se ol man blong lukaot long sipsip, we oli gat lav olsem tufala ya, oli kea long sipsip blong Hem long kaen fasin. (Proveb 19:17; 1 Pita 5:2-4) Be, fasin blong leftemap tingting i no wok blong ol elda nomo. Olgeta Kristin oli joen tugeta blong kasem ol advaes long saed blong speret mo blong ‘mekem tingting blong yumi i kam strong moa.’ (Hibrus 10:24, 25) Fasin blong leftemap tingting i wan haf blong Kristin fasin blong joen tugeta.
?Fasin Blong Leftemap Tingting i Joen Long Wanem?
Jes olsem wan naesfala flaoa i kam slak from i no kasem wora, ale ol man wanwan—long famle mo long kongregesen—oli save kam slak taem i no gat fasin blong leftemap tingting. Long defren fasin, fasin blong leftemap tingting long stret taem, i save mekem olgeta we oli fesem traem oli kam strong, givim paoa long olgeta we tingting blong olgeta i foldaon, mo i givim paoa long olgeta we oli stanap strong blong mekem wok blong God.
Grik wod we oli tanem i kam “mekem tingting blong yumi i kam strong moa” i joen wetem fasin blong leftemap tingting, blong talem ol gudfala tok, mo blong mekem man i haremgud bakegen. Be, fasin blong leftemap tingting i no jes blong talem long wan man se hem i mekem i gud. I joen tu long fasin blong givhan long rod we is save wok mo i givhan long saed blong speret.
Yes, Grik wod we oli tanem i kam “mekem tingting blong yumi i kam strong moa” i minim “fasin blong askem wan man blong stap wanples wetem narafala.” Wokbaot tugeta wetem ol brata mo sista blong yumi long saed blong speret i mekem se yumi rere blong sapotem olgeta sipos wan i kam slak no i stambol. (Eklesiastis 4:9, 10) I gud tumas blong save se, ol man blong Jeova oli “mekem wok blong Hem we solda blong wan i joen long solda blong narawan.” (Sefanaea 3:9) Mo aposol Pol i singaotem wan Kristin se wan “trufala man blong wok tugeta.” (Filipae 4:3) Fasin blong wok tugeta aninit long sem yok taem yumi wok we solda blong wan i joen long solda blong narawan, i mekem se baden i laet moa, antap moa long olgeta we oli no strong long saed blong speret.—Skelem wetem Matyu 11:29.
Oli Leftemap Tingting
From we fasin blong leftemap tingting i impoten tumas, i gud yumi luk sam eksampel blong Baebol long saed ya. Taem profet blong God Moses, i stap kam kolosap long en blong laef blong hem, Jeova i putumap Josua blong i kam lida blong ol man Isrel. Hemia i no wan wok we i isi, olsem Moses hem wan i savegud. (Namba 11:14, 15) Be, Jeova i talem long Moses blong “givim wok long Josua mo leftemap tingting blong hem mo mekem hem i strong.”—Dutronome 3:28.
Long taem blong ol jaj blong Isrel, dota blong Jafet i glad blong folem promes we papa blong hem i mekem, taem hem i lego jans blong hem blong gat wan famle, blong hem i save wok long haos prea blong Jeova. ?Ol man oli no luksave sakrifaes blong hem? No gat, from Jajes 11:40 i talem se: “Long evri yia ol dota blong Isrel oli stap go blong leftemap tingting blong dota blong Jafet man Gilead ya, fo dei long wan yia.” Ol visit olsem oli mas leftemap bigwan tingting blong sakrifaes we dota blong Jafet i gat.
Blong leftemap tingting, samtaem i nidim strong tingting. Long faswan misinari trep blong Pol, hem kasem strongfala fasin agens long plante taon blong Esia Maena. Oli sakemaot hem long Antiok, long Ikoniam, kolosap oli kilim hem i ded, mo long Listra oli stonem hem mo livim hem blong i ded. Be, smol taem afta long taem ya, Pol mo ol fren blong hem oli gobak bakegen long ol taon ya, ‘oli stap mekem tingting blong ol man blong Jisas i strong moa, oli stap leftemap tingting blong olgeta, blong mekem olgeta oli stanap strong long fasin blong bilif. Oli talem se “Long rod blong go insaed long nyufala wol we God i King long hem, yumi save kasem plante trabol.” ’ (Ol Wok 14:21, 22) Pol i rere blong lusum laef blong hem blong leftemap tingting blong ol nyufala disaepol ya.
Be, ol nyufala disaepol oli no ol Kristin ya nomo, we i nidim blong oli leftemap tingting blong olgeta. Sam yia biaen, Pol i bin go long wan had trep long Rom, we hem i mas fesem wan traem. Taem hem i kam kolosap long ples we hem i mas go long hem, maet tingting blong hem i foldaon. Be taem hem i kasem 74 kilomita long saot-is blong Rom, tingting blong hem i kam strong. ?From wanem? From ol brata blong Rom oli bin kam blong luk hem long Ples blong Maket blong Apias mo long ples we i gat Tri Hotel long hem. “Taem Pol i luk olgeta, hem i talem tangkyu long God from, mo tingting blong hem i kam strong moa.” (Ol Wok 28:15) Long sem fasin, taem yumi stap nomo samting ya i save leftemap tingting blong ol narafala we oli gat sem bilif olsem yumi.
Holem Ol Jans Blong Leftemap Tingting
Yes, i gat plante jans blong leftemap tingting blong narafala. ?I gat wan tok we wan brata no sista i mekem long Tiokratik Skul we i tajem hat blong yu? ?Yu yu glad se i gat plante yangfala long kongregesen we oli strong long saed blong speret? ?Yu yu glad long fasin blong stanap strong blong ol olfala? ?Yu yu laekem blong luk olsem wanem wan paenia i yusumgud Baebol long wok blong prij long ol haos wanwan? Ale yu save talem sam gudfala tok, mo talem samting we i save leftemap tingting.
Fasin blong leftemap tingting i gat bigfala paoa insaed long famle mo long kongregesen tu. I save halpem ol papa mama blong lukaot long pikinini blong olgeta blong ‘stretem mo tijim olgeta long ol save blong Jeova.’ (Efesas 6:4) !Taem yu talem long wan pikinini se hem i mekem i gud, mo eksplenem from wanem, samting ya i save leftemap tingting bigwan! Taem ol yangfala oli gat bitwin 13 mo 19 yia, oli fesem plante traem mo hadtaem, ale oli nidim blong oli leftemap tingting blong olgeta oltaem.
Fasin blong no leftemap tingting blong pikinini taem hem i smol, i save spolem hem. Tede Michael wan Kristin elda, i stap frengud, be hem i talem se: “I neva gat wan taem, we papa blong mi i bin talem se mi mekem samting i gud. Ale mi gruap wetem fasin ya blong ting nating long mi. . . . Nating se naoia mi gat 50 yia, mi laekem yet taem ol fren oli mekem tingting blong mi i strong, oli talem se mi stap mekem wan gud wok olsem wan elda. . . . Ekspiryens blong mi wan i bin tijim mi olsem wanem i impoten blong leftemap tingting blong ol narafala, mo mi traehad blong mekem samting ya.”
?Hu i Nidim Blong Oli Leftemap Tingting Blong Hem?
I stret blong oli leftemap tingting blong ol Kristin elda we oli stap wok strong. Pol i raetem se: “Ol brata mo sista. Mifala i askem strong long yufala blong yufala i onagud long olgeta ya we oli stap wok wetem yufala. From ol wok ya we oli stap mekem, yufala i mas onagud long olgeta, mo yufala i mas laekem tumas olgeta.” (1 Tesalonaeka 5:12, 13) I isi nomo blong haremgud long hadwok blong ol elda, be i no gat fasin tangkyu from. Be ol trufala tok blong leftemap tingting mo fasin tangkyu oli save mekem wok blong olgeta i kam isi moa.
Sam blong yumi we oli stap fesem hadtaem oli nidim we oli leftemap tingting blong olgeta tu. Baebol i givim advaes se: “Yufala i mas mekem tingting blong ol man we oli fraet, i strong bakegen. Yufala i mas givhan long olgeta we oli no gat paoa.” (1 Tesalonaeka 5:14) Ol papa no mama we oli no mared, ol wido, ol yangfala, ol olfala, mo olgeta we oli sik, oli sam long olgeta we tingting blong olgeta i foldaon no oli slak long saed blong speret wanwan taem.
María i wan Kristin woman we wantaem nomo, hasban blong hem i lego hem. Hem i talem se: “Olsem Job, samtaem mi mi wantem blong ded. [Job 14:13] Be mi gohed, from we oli bin leftemap tingting blong mi. Tu elda, we mi savegud tufala, oli spenem plante haoa blong halpem mi blong luksave from wanem i impoten blong gohed long fultaem wok. Mo, tu sista we oli gat fasin blong kasem save long ol narafala, oli talem ol toktok blong mekem mi mi haremgud, oli lesin wetem longfala tingting taem mi stap talemaot ol problem blong mi long tufala. Wetem Baebol, oli mekem mi mi luk ol samting olsem Jeova i luk olgeta. Mi no save hamas taem mifala i ridim Ol Sam 55:22, be mi save se taem mi mekem vas ya i wok long laef blong mi, sloslou mi gat fasin skelgud bakegen long saed blong speret mo long tingting. Ol samting oli hapen 12 yia i pas finis, mo mi glad blong talem se mi stap gohed long fultaem wok kasem naoia. Mi kasem blesing long laef blong mi, mo mi glad nating se samtaem mi harem nogud long saed blong filing. Mi savegud se fasin blong leftemap tingting long wan taem olsem, i save jenisim bigwan laef blong wan man.”
Samfala oli nidim blong oli leftemap tingting blong olgeta from oli bin mekem mastik mo naoia oli traehad blong stretem olgeta. Maet oli stretem olgeta wetem fasin lav. (Proveb 27:6) Ol elda we oli bin stretem hem oli mas rere blong leftemap tingting, taem oli luk se man ya i mekem advaes blong Baebol i wok long laef blong hem. Bambae ol tok blong olgeta we i leftemap tingting, i mekem man i haremgud long tu rod—pruvum lav blong olgeta long wan we i mekem sin blong hem i “no harem nogud bitim mak,” mo mekem hem i tingbaot from wanem i gud blong mekem advaes ya i wok long laef blong hem.—2 Korin 2:7, 8.
Wan elda i mekem wan bigfala mastik mo i lusum wok blong hem long kongregesen. Hem i talem se: “Taem oli talemaot se mi no moa wan elda, mi ting se ol brata bambae oli harem nogud blong joen wetem mi. Be, ol elda oli holem bisnes ya blong olgeta nomo mo gohed blong leftemap tingting blong mi. Olgeta long kongregesen tu oli soem lav mo fasin joen, we i rili mekem se mi kam strong bakegen long saed blong speret.”
Yu Mas Leftemap Tingting
Long laef blong yumi we i bisi, i isi nomo blong fogetem blong leftemap tingting blong narafala. !Be fasin blong leftemap tingting i save karem plante frut! Blong leftemapgud tingting blong narafala, yu mas tingtinggud long tu samting. Faswan, tingbaot wanem blong talem, blong mekem se fasin blong leftemap tingting blong yu i stret. Sekenwan, lukaotgud long jans blong go toktok wetem wan man we i nidim ol tok blong mekem hem i haremgud.
Moa yu mekem samting ya, oltaem, moa bambae yu glad. Antap moa, Jisas i talem se: “Man we i stap givim presen i go, hem i save haremgud moa, i winim man we i stap kasem presen blong hem.” (Ol Wok 20:35) Taem yu leftemap tingting blong narafala, bambae yu leftemap tingting blong yu wan tu. ?From wanem yu no putum wan mak olsem blong leftemap tingting blong wan man evri dei?