Rastafariano Ako Kanhi

TAAS ang akong buhok ug pula ang akong mata tungod sa pagtabakog marijuana. Wala akoy kagamitan sa mga butang sama sa sudlay, mga platong papel o tasa, bisan sa ngalan nga gihatag sa akong ginikanan kanako! ‘Apan nganong isalikway ang praktikal ug mapuslanong mga butang,’ tingalig mangutana ka? Tungod kay rastafariano ako. Ang Rastafarianismo maoy usa ka relihiyosong kalihokan nga nagagikan sa isla sa Jamaica. Tugoti ako sa pag-asoy kon sa unsang paagi nahimo akong Rastafariano ug kon unsay ilang gituohan.

Nagsugod kining tanan sa usa ka adlaw sa naglingkod ako ilalom sa kahoy nga nagbasa sa akong Bibliya nga nagtabakog ganja (marijuana) nga abano. Giduol ako sa usa ka Rastafariano ug miduyog kanako sa pagtabako. Samtang nagkolokabildo kami, iyang gipasiugda nga adunay paagi sa tawo sa pagpadayon sa pagkabuhi nga dili na kinahanglang mamatay. Nagtinguha ako nga makadungog pa ug dugang. Busa iyang gipakigbahin ang pangunang mga pagtulon-ang Rastafariano kanako.

Mga Pagtuo sa Rastafariano

Sa ulahi akong nahibaloan nga adunay nagkalainlaing mga grupo sa Rastafariano, ang matag usa adunay iyang kaugalingong mga ideya. Apan silang tanan nagkauyon sa usa ka butang​—nga ang kanhing emperador si Haile Selassie sa Ethiopia mao ang reinkarnasyon ni Jesu-Kristo, ug nga siya ang Hari sa mga hari ug Ginoo sa mga ginoo ug ang magpupukan nga “Leon nga iya sa tribo ni Juda.”​—Pinadayag 5:5.

Nalangkit ang akong magtutudlo sa Rastafarianong grupo nga nagtawag sa ilang kaugalingon nga Kalalangan sa Kinatas-an, busa misugod ako sa pagpakig-uban nianang grupoha. Among giisip ang among kaugalingon nga bahin sa kalalangan​—sama sa mga hayop ug mga tanom. Ang kilat, dalugdog, ug ubang natural nga katingalahan gilantaw kanamo uban sa pagtahod ug katingala​—ingon nga daw nagpakigsulti ang Diyos.

Dili kami mokaon ug karne, isda, o bisan unsa nga ingon niana, ang ideya nga kining mga butanga mamatay ug madugta, ug busa ang mokaon kanila sama usab niana. Sa laing bahin, ang mga utanon sama sa spinach, magpadayon sa pagtubo human nga maputol ang ilang punoan. Busa kadtong mokaon niining mga butanga may posibilidad nga makabaton ug kinabuhing walay kataposan, maoy among pagtuo. Diha lamang nga makaeksperyensiya ang tawo ug kamatayon kon makahimo siyag dakong kasal-anan.

Nakita sa among grupo nga bahin sa kalalangan ang mga tawong puti apan mas ubos kay sa mga tawong itom, nga mao ang ‘ginoo sa kalalangan.’ Apan, ang ubang mga grupo sa Rastafariano naghambin ug dakong pagdumot sa mga puti tungod sa mga kadaotan nga ilang nahimo sa pagpamaligyang mga sulugoon, ug sa pagbuno, panglugos, ug sa mapintas nga pagtratar sa mga puti sa mga itom nga mga sulugoon. Ang mga Rastafariano nagtuo nga ang pagpaulipon sa mga itom kinahanglang panimaslan pinaagi sa rebolusyon ug pinatyanay, ug sa ulahi ang itom nga katawhan kinahanglang mobalik sa ilang yutang natawhan sa Aprika, nga gikan dinhi nga gipugos sila sa pagkuha.

Alang kanako yanong pilosopiya ang akong gidawat. Walay laing lider gawas sa “balaan” nga si Haile Selassie, kansang ngalan sa wala pa koronahi mao si Ras Tafari (busa ang ngalang Rastafariano). Ang akong tinguha sa kinabuhi mao ang pagbaton ug hustong panglantaw sa kalalangan ug sa kahibalo nga anak ako sa Diyos. Kini mao ang paggamit lamang sa kinadak-an nga nahimo sa Diyos ug sa kinadak-an nga nahimo sa tawo. Maoy hinungdan nga wala akoy gamit sa sudlay​—nga hinimo sa tawo. Busa gipatubo nako ang akong buhok sama sa mga kahoy nga nagpatubog mga dahon.

Sa sama nga pangatarongan, dili ako mogamit ug mga plato o tasa​—gipulihan kini sila sa bayanan sa kalbasa. Ang mga butang nga hinimo sa papel ilabay, ug lakip na niini ang Bibliya. Gituohan nako nga ang mga butang nga gilalang sa Diyos akoy tag-iya ug libre, bisan kinsa pay nakapanag-iya ug nagkontrolar kanila. Busa, maoy akong pagtuo nga akoy tag-iya sa abot sa uma sa uban. Kadtong nagpangangkon nga nakapanag-iya ug kabtangan ug magbutang ug prisyo kanila walay katungod sa pagbuhat niini.

Kababagan sa Pinulongan

Nakamugna ug kababagan sa pinulongan ang akong paagi sa kinabuhi uban sa dili mga rastafariano. Kon bahin kanamo ang mga ngalan nga gihatag kanamo sa among mga ginikanan kinahanglang isalikway ug isipong bunga sa industriyalisadong kalibotan. Busa ang personal nga pronombreng “ako” (I sa Ingles) may linain nga kahulogan. Ang Diyos mao ang unang “ako” ug ang matag Rastafariano maoy “ako” usab. Aron malain ang usa ka tawo gikan sa usa, ang mga adhetibong magbatbat sa gidak-on, gitas-on, ug uban pa, gilangkit sa “ako.” Busa, sanglit gamay ang akong gidak-on sa lawas, gitawag akong “gamayng ako.” Bisan ang mga ngalan sa mga pagkaon giusab pinaagi sa puling titik nga “i.” Busa ang “banana” (saging) nahimong “ianana.”

Ang pinulongang Ingles among giusab sa laing paagi. Pananglitan, sumala sa among panghunahuna dili makahimo ang usa sa “pagbalik,” nga nagkahulogang pauli, sanglit imposible ang pagbakwi sa panahon. Busa ang “pagbalik” nahimong “nagpadulong.” Ang mga pulong giusab aron mapahiangay sa among kaisipan. Ang “oppressor” (maglulupig) nahimong “down-pressor,” tungod kay ang “up,” ang paningog sa unang silaba, nagpasabot ug usa ka butang nga maayo, mataas, samtang ang “down” magkaangay sa kahulogan sa oppressor. Sa ulahi, niining matang sa indoktrinasyon, halos dili ako makasulti bisan sa simple kaayong mga pulong sa naandang Ingles, bisag nakagugol akog lima ka tuig sa Cornwall College sa lungsod sa Montego Bay!

Natunga ako niining bag-ong pilosopiya uban sa akong mga ginikanan tungod kay nahimo akong walay tahod ug gitunglo sila sa pinakamalaw-ayng pinulongan. Ang akong panagway ug batasan nakahatag kaulawan sa pamilya. Sa kataposan, gipalayas ako sa akong sa balay. Busa gihipos ko ang pipila ka butang ug mibiya sa pagpadayon sa paagi sa kinabuhi nga akong gibati nga tinuod nga makatagbaw kanako.

Paghipos sa ‘mga Bunga sa Kalalangan’

Human niana, nahimo akong hinabako sa marijuana. Tungod sa impluwensiya niini akong gisalikway ang mga pagtagad sa kinabuhi. Molingkod ako nga magpalandong hangtod nga bation ako nga daw nausa diha sa natural nga palibot, nahimong bahin sa kalalangan. Ang tinguha sa paglingkod ug sa pagpalandong miagak sa pagkatapolan. Miundang ako sa akong trabaho sa pagkamusikero aron makagugol ug dugang panahon sa kabukiran sa pagpakigsulti sa Diyos, didto miipon ako sa pagpuyo diha sa payag uban sa duha ka Rastafariano.

Sa milabay ang panahon, nagkahubas ang kuwarta. Busa misugod kami sa pagpangolekta sa among “Amahan sa kalalangan” gikan sa mga tawo kinsa, sumala sa among pagtuo, sa dili tukma nangangkon ug nagbutang ug prisyo niini. Busa magabii among sulongon ang mga kaumahan sa duol. Kining maong mga pagsulong gitaho ngadto sa kapolisan, ug nahimo kaming numero unong kaaway sa kapolisan. Among gilantaw sila nga mga kaaway nga nagtinguha sa pagbugaw kanamo gikan sa “kalalangan.” Sa mabuntag ilang libotan ang among payag, rakrakan kami, bun-ogon, ug gipasidan-an sa pagpahawa sa lungsod. Apan lahi inigkagabii​—mobalos kami pinaagi sa paghipos sa ‘mga bunga sa kalalangan.’

Sa usa ka higayon gidakop ako ug gipasakaan ug sumbong nga nangidnap apan gipagawas sa ulahi. Nasuko ako niini ug misamot hinuon ang akong pagtuo nga ‘anak ako sa Diyos.’ Apan, gidakop ako sa ikaduhang higayon sa lima ka naglainlaing mga sumbong​—panulis, pangatake, pagpanag-iyag kinawat nga mga butang, pagbaton ug ganja, ug pagmanehog gubang sakyanan.

Niining panahona daw nakalimtan ako sa Diyos, kay gikulata ako pag-ayo sa kapolisan ug gibilanggo sa tulo ka bulan nga walay piyansa. Sa ulahi gihusay ako. Apan mihangyo ang daghang impluwensiyadong mga tawo nga akong kaila sa pagpaluag sa ilang paghukom kanako, ug kana ang nakalibre kanako sa pagkabilanggo. Apan, nasakpan ang magtiayong suod nakong kaubang Rastafariano. Ang usa gisentensiyahan sa pinugos nga pagtrabaho sa bilanggoan, ug ang usa gihatagag restriksiyon nga magpabilin siya sa iyang kaugalingong lungsod sa tanang panahon. Sa ulahi, ang duha nakong kaubang Rastafariano nakit-ang patay, nga gibugkos sulod sa sako; tingali nalangkit sila sa langyawng mga tigpamaligyang droga.

Nagduhaduha sa Akong Pagtuo

Kining maong mga kasamok nakapatingala kanako kon tinuod ba ang akong pagtuo. Dugang pa niini, ang uban sa akong kaubang mga Rastafariano nakadangat ug bag-ong ideya​—nga dili na sila mga anak sa Diyos, kondili ang matag usa kanila maoy Diyos na mismo. Midumili ako sa pagdawat niana. Kini ug ubang mga panagsumpaki maoy hinungdan sa panag-away taliwala kanamo. Busa mihukom ako sa pagpauli sa balay​—apan Rastafariano gihapon ang akong paagi sa paghunahuna. Nakigkontak gihapon ako matag karon ug unya, sa kaubang mga Rastafariano.

Nangandoy ako nga adunay kasultihan, apan walay dili-Rastafariano ang makasabot sa akong sinultihan. Akong nahinumdoman ang paglipay nga akong nabatonan kas-a sa pagbasa sa Bibliya, busa misugod sa pagbasa niana pag-usab. Samtang nagbasa, midangat ako sa teksto nga nakapahunahuna kanako. Pananglitan, diha sa Salmo 1:​1, akong nabasa: “Bulahan ang tawo nga wala magalakaw sa tambag sa mga dili-diyosnon.” (King James Version) Akong nakita nga “dili-diyosnon” ang akong kaubang mga Rastafariano tungod sa ilang bag-ong pangangkon sa pagkadiyos. Lain pa, diha sa 1 Corinto 11:​14, akong nabasa: “Dili ba nagtudlo ang kinaiya kanimo nga kon magpataas ang lalaki sa iyang buhok, kini maoy usa ka kaulawan kaniya?” Apan taas ang akong buhok.

Sa anam-anam misugod ako sa pagduhaduha sa akong pagtuo. Misugod sa pagtubo kanako ang tinguha sa pagsimba sa tinuod nga Diyos, sa hustong paagi. Nakombinsir nga napakyas ang Rastarianismo sa pagtagbaw sa akong mga panginahanglan: ang akong panginahanglan sa tin-awng pagsabot kon kinsa ang Maglalalang, ang akong panginahanglan sa tinuod nga pasukaranan sa kinabuhing walay kataposan, ang akong panginahanglan sa tinuod nga panag-igsoonay nga pinasukad sa gugma ug pagsabot, ang akong panginahanglan sa pagsabot sa hinungdan sa pagkadaotan sa sosyal nga sistema sa kalibotan.

Pagpangitag Makatagbawng mga Tubag

Apan, wala ako mahibalo kon kinsay kadangpan alang sa tinuod nga katagbawan. May mga panahon nga molingkod ako nga mangayog tabang, mangaliyopo sa Maglalalang, kon kinsa man ugaling siya, sa pagtabang kanako. Dayon usa ka adlaw niana dihay duha ka Saksi ni Jehova nga miduaw sa balay sa akong mga ginikanan ug misugod sa pagsulti mahitungod sa Bibliya. Wala ako magtagad hangtod nga gihisgotan ang Armageddon.

“Nahibalo ako nianang tanan,” gisultihan nako sila. “Ug mabuhi ako sa pagsaksi niana.”

“Nagtuo ka ba sa pagkahimong saksi ni Jehova?” nangutana ang usa kanila.

“Kinsa si Jehova?”

Pinaagi niana, iya dayong gipakli ang Salmo 83:​18, nga niini mabasa: “Aron sila makaila nga ikaw lamang, kansang ngalan mao si Jehova, ikaw lamang ang Labing Hataas ibabaw sa tibuok nga yuta.”

Sa unang higayon nahimong may kahulogan kanako ang ngalang Saksi ni Jehova. Kanhi isalikway ko lang dayon ang mga Saksi ingong laing sosyedad sa mga iglesya, nga gilantaw ko nga bakak. Apan karon nalipay ako sa pagdawat sa librong Ang Kamatuoran nga Motultol sa Kinabuhing Dayon gikan kanila. Gisugdan dayon nako kini pagbasa.

Ang kapitulo “Kinsa ang Diyos?” nakaikag kaayo kanako. Mahinumdoman ko pa nga naglingkod ug mibalikbalik sa pagsulti sa ngalang “Jehova” sa makusog, sama sa usa ka bata nga bag-o pa lang nakakat-on sa pagsulti. Sa ulahi, natagbaw ang akong panginahanglan sa pagkahibalo kon kinsa ang matuod nga Diyos.

Dayon ang kapitulong “Matarong nga Pagmando Mopahimo sa Yuta nga Paraiso” nakatagbaw sa panginahanglan nga akong gibati alang sa matarong ug matul-id nga sistema sa mga butang dinhi sa yuta. Pagkadako sa akong pasalamat sa pagkakat-on nga sa dili madugay ang tibuok nga yuta mahimong usa ka paraiso nga adunay mahinlo, walay polusyon nga atmospera! Ug naikag kaayo ko sa palaabutong mabuhi sa walay kataposan nga dili na kinahanglang molalin pa ngadto sa hilit nga mga kabungtoran aron mapahilayo gikan sa daotang sibilisasyon!​—Salmo 37:​9-11, 29; Lucas 23:​43; Pinadayag 11:18.

Dayon nakahukom ako nga ang dalan nga akong gipili ingong alagianan sa pagsimba sa Diyos daotan. Busa gihangyo nako ang usa sa akong paryente sa pagtupi sa akong taas nga buhok, ug misugod sa pagputol sa tanang kalangkitan sa akong kaubang mga Rastafariano. Apan dili kini masayon. Gilantaw nila ako nga mabudhion ug gihulga nga patyon. Apan, wala kana makapugong kanako. Akong gibati nga walay makapugong kanako sa pagtuon sa Bibliya, kay akong nakaplagan ang usa ka butang nga tinuod gayod nga makatagbaw sa akong mga panginahanglan.

Human nga gihinloan nako ang akong kaugalingon miadto ako sa lokal nga Kingdom Hall. Wala magdugay, usa ka payoner (bug-os panahong magwawali sa mga Saksi ni Jehova) mihikay sa pagtuon kanako uban sa Bibliya sa regular. Maluluton ug mapailobon kaayo siya. Kinahanglan gayod. Usahay dili niya ako masabtan tungod sa akong sinultihang Rastafariano!

Sanglit nakakaplag sa kamatuoran nga nakatagbaw sa akong espirituwal nga panginahanglan, akong gibati nga obligado ako sa pakigbahin sa maayong balita ngadto sa akong mga ginikanan. Maayo ang pagsanong sa akong inahan ug sa ulahi mitambong sa mga tigom sa Kingdom Hall uban kanako. Ang akong amahan, usab, nakadayeg sa kausaban sa akong panagway ug personalidad. Hapit unom ka bulan nga misugod ako sa pagtuon, akong gipahinungod ang akong kinabuhi sa pag-alagad kang Jehova nga Diyos ug gibawtismohan. Nadugangan ang akong kalipay sa pagtan-aw sa akong inahan nga gibawtismohan sa milabay ang pipila ka bulan human nga gibawtismohan ako.

Sa magpalandong ako sa nangagi ug sa mahanduraw nga duha sa akong suod nga kaubang mga Rastafariano gibuno ug ang uban anaa gihapon sa bilanggoan, mapasalamaton ako kang Jehova nga nag-alagad na ako kaniya karon! Nakigbahin sa kamatuoran sa Pulong sa Diyos duyog sa uban ug nakig-uban sa mahigugmaong Kristohanong mga igsoong lalaki ug babaye, tinuod nga nakahatag kanako ug malipayon, matagbawong paagi sa kinabuhi karon. Dugang pa, ako adunay katingalahang paglaom sa kinabuhing walay kataposan diha sa usa ka matarong Bag-ong Kahikayan diin ang tanang mga panginahanglan sa katawhan pagatagbawon sa walay kataposan.​—(Salmo 145:16)—Tinampo.

[Blurb sa panid 15]

Nagtuo ako nga akoa ang mga butang nga gihimo sa Diyos ug libre, bisan kinsa pay nakapanag-iya kanila

[Blurb sa panid 17]

Naikag kaayo ko sa palaabutong mabuhi sa walay kataposan